HIV là một căn bệnh nguy hiểm có ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe. Vậy nên việc kiểm tra sàng lọc bệnh là rất cần thiết. Hiện nay, một trong những phương pháp phát hiện HIV sớm nhất là xét nghiệm HIV Combo. Vậy xét nghiệm HIV Combo là gì và có ý nghĩa như thế nào? Hãy cùng Diag tìm hiểu câu trả lời trong bài viết bên dưới, cùng những thông tin quan trọng xoay quanh loại xét nghiệm này nhé.
Xét nghiệm HIV Combo Ag/Ab là gì?
HIV Combo hay còn gọi là HIV Combo Ag+Ab. Đây là loại xét nghiệm hiện đại được phát triển dựa trên nguyên lý miễn dịch điện hóa phát quang. Từ đó phát hiện đồng thời cả kháng nguyên P24 và các kháng thể HIV-1, HIV-2 có trong mẫu bệnh phẩm. Đặc điểm của xét nghiệm HIV Combo Ag/Ab là có thể thực hiện từ rất sớm, giúp rút ngắn giai đoạn cửa sổ đáng kể.
Xem thêm: Cách xét nghiệm HIV
Xét nghiệm HIV Combo rút ngắn thời kỳ cửa sổ như thế nào?
Khi mới tiếp xúc, virus HIV trong cơ thể chưa hoạt động mạnh. Hệ miễn dịch của cơ thể chưa phản ứng nhiều và chỉ tạo ra ít kháng thể. Chỉ sau khoảng 2 – 4 tuần kể từ lúc tiếp xúc, trong cơ thể mới xuất hiện kháng nguyên P24 của virus. Lúc này, virus bắt đầu phát triển và nhân lên nhanh chóng, cơ thể bắt đầu phản ứng và tạo ra kháng thể chống lại P24.
Nếu dùng những phương pháp xét nghiệm thông thường như Ab test nhanh hoặc bộ kit test, sẽ khó phát hiện virus và cần phải làm nhiều lần mới có kết quả chính xác. Điều này vô tình tạo điều kiện cho virus phát triển với số lượng lớn do chưa có phương án điều trị từ giai đoạn đầu. Vì vậy, xét nghiệm HIV Combo là lựa chọn tốt nhất vì có thể thực hiện sau 15 ngày kể từ lúc phơi nhiễm.
Xem thêm: Xét nghiệm Anti HIV là gì?
Xét nghiệm HIV Ag+Ab Combo có chính xác không?
Xét nghiệm HIV Combo được thực hiện trên hệ thống máy Abbott Architect, đảm bảo độ chính xác lên đến 98%. Xét nghiệm HIV Combo không chỉ phát hiện được cả kháng nguyên và kháng thể, mà còn có thể cho biết tình trạng phơi nhiễm của một người ngay từ tuần thứ 3 sau khi tiếp xúc với virus. Điều này có thể giúp phát hiện sớm HIV, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời.
Tuy nhiên, một nhược điểm của HIV Combo đó là sẽ cho kết quả chính xác nhất nếu thực hiện sau 3 – 6 tháng. Nếu xét nghiệm sớm hơn thì kết quả sẽ không đảm bảo độ chính xác. Mặc dù vậy cũng không thể bỏ qua cơ hội phát hiện HIV ngay từ giai đoạn sớm. Việc này giúp ngăn chặn sự nhân lên của virus và hỗ trợ xây dựng phương án điều trị tối ưu nhất.
Xem thêm: HIV 1 2
Cách đọc kết quả xét nghiệm HIV Combo
Kết quả xét nghiệm HIV Ag/Ab thường được biểu thị dưới dạng định lượng hoặc định tính. Kết quả định tính sẽ cho biết người xét nghiệm có nhiễm HIV hay không (dương tính hoặc âm tính). Kết quả định lượng sẽ cung cấp số liệu cụ thể về nồng độ kháng nguyên và kháng thể.
1. Kết quả âm tính
Nghĩa là tại thời điểm xét nghiệm chưa tìm ra kháng nguyên P24 của virus trong cơ thể. Người bệnh vẫn có khả năng nhiễm HIV. Nếu gần đây đã tiếp xúc với HIV (tức là trong vòng vài tuần) thì nên xét nghiệm lại, vì đây là thời điểm một người có nhiều khả năng lây truyền HIV do nồng độ virus cao. Tần suất và thời gian xét nghiệm tiếp theo tùy thuộc vào loại xét nghiệm HIV đang được sử dụng.
Nếu xét nghiệm kháng thể-kháng nguyên âm tính thì nên thực hiện xét nghiệm tiếp theo vào 6 tuần và 4 tháng sau khi phơi nhiễm. Cũng có thể làm xét nghiệm tải lượng virus ngay lúc này.
Xem thêm: Xét nghiệm HIV bằng nước bọt
2. Kết quả dương tính
Nghĩa là đã nhiễm HIV – xác định đã có kháng nguyên P24 trong cơ thể. Cần thực hiện các xét nghiệm khẳng định để đưa ra kết luận chính xác. Khi có bất kỳ xét nghiệm HIV dương tính thì người bệnh cần phải thực hiện tiếp tục tất cả các quy trình sau đó. Bệnh nhân nhiễm HIV không được điều trị có thể gặp các biến chứng nghiêm trọng và có nguy cơ lây nhiễm sang người khác.
3. Kết quả không xác định
Thường do một số nguyên nhân như:
- Đang trong “giai đoạn cửa sổ” khi lượng kháng thể còn quá ít.
- Mắc các bệnh lý như lao, xơ gan…
- Đang sử dụng thuốc có ảnh hưởng đến khả năng nhận diện kháng thể HIV.
- Do sai sót trong quá trình lấy mẫu, phân tích, và trả kết quả.
Kết quả không xác định xảy ra khi kết quả sau xét nghiệm không rõ ràng là dương tính hay âm tính. Kết quả cuối cùng thường phụ thuộc vào nguy cơ nhiễm HIV của người bệnh.
Ở những người có nguy cơ nhiễm HIV thấp, khoảng 1 trong 5000 kết quả (0,02%) là không xác định. Những người có nguy cơ cao nhiễm HIV nhưng có kết quả không xác định có thể đang ở giai đoạn đầu nhiễm HIV và các xét nghiệm tiếp theo sẽ cho kết quả dương tính.
Đôi khi, một người khỏe mạnh có thể có kết quả không xác định mà không rõ nguyên nhân. Nếu có kết quả không xác định, bệnh nhân sẽ cần xét nghiệm thêm theo quyết định của chuyên gia HIV; xét nghiệm tải lượng vi-rút có thể cho kết quả chỉ sau vài ngày.
Trong khi chờ kết quả xét nghiệm thêm, cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa để tránh truyền khả năng lây nhiễm cho người khác. Điều này bao gồm việc thảo luận về khả năng lây nhiễm với bất kỳ bạn tình nào và việc sử dụng bao cao su trong mọi lần quan hệ tình dục. Đồng thời, nên tránh dùng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng, và bất kỳ dụng cụ tiêm chích ma túy nào (kim tiêm, ống tiêm).
Xem thêm: Xét nghiệm NAT HIV
4. Đọc kết quả định lượng – chỉ số HIV Ag/Ab
Kết quả định lượng HIV Combo thường được đọc qua giá trị S/CO. Trong đó, S (Sample) là nồng độ kháng thể virus HIV và CO (Cutoff Value) là ngưỡng kháng thể. Chỉ số HIV Ag/Ab có thể được hiểu như sau:
- S/CO <1: Âm tính với HIV.
- S/CO >1: Dương tính với HIV.
- S/CO = 1: Kết quả không xác định – không thể khẳng định âm tính hay dương tính, cần làm thêm các xét nghiệm bổ sung để có kết quả chính xác nhất về tình trạng nhiễm bệnh.
Ai nên được xét nghiệm HIV?
Tại Hoa Kỳ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến nghị mọi người trong độ tuổi từ 13 đến 64 nên xét nghiệm HIV ít nhất một lần. Có hai lý do cho khuyến nghị này:
- Việc điều trị HIV ngày nay có hiệu quả tốt. Người nhiễm HIV có thể sống một cuộc đời gần như bình thường với các loại thuốc sẵn có. Phương pháp điều trị này có hiệu quả nhất khi được bắt đầu sớm trong quá trình bệnh, trước khi các triệu chứng phát triển.
- Điều trị HIV có thể giúp ngăn ngừa lây nhiễm trong cộng đồng. Việc thay đổi hành vi của mình để ít gây nguy hiểm cho người khác là rất cần thiết nếu biết bản thân nhiễm HIV.
Nếu làm xét nghiệm theo yêu cầu, các cơ sở y tế cần phải biết lý do tại sao vì thông tin này có thể ảnh hưởng đến việc lựa chọn xét nghiệm. Ví dụ: Nếu lý do là lo ngại về việc phơi nhiễm HIV gần đây, xét nghiệm tối ưu sẽ là xét nghiệm phát hiện nhiễm HIV sớm. Ưu điểm của việc phát hiện sớm bao gồm điều trị sớm, giúp giảm các triệu chứng nhiễm HIV cấp tính (bao gồm sốt, đau họng, và mệt mỏi), và giảm nguy cơ lây truyền HIV sang người khác.
Nếu gần đây nhiều khả năng bản thân có tiếp xúc hoặc phơi nhiễm với HIV và xét nghiệm ban đầu là âm tính hoặc không xác định được thì nên làm lại.
Xem thêm: Xét nghiệm Elisa HIV là gì?
Đối tượng cần xét nghiệm HIV Combo
Khi đời sống tình dục càng cởi mở thì tỷ lệ người nhiễm HIV càng cao. Các chuyên gia khuyến cáo những đối tượng sau cần chủ động thực hiện xét nghiệm HIV Combo Ag+Ab:
- Người quan hệ tình dục không an toàn; quan hệ với với nhiều đối tác; quan hệ với người mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, không sử dụng bao cao su…
- Người quan hệ đồng giới nam/nữ, người chuyển giới.
- Người mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như lậu, giang mai…
- Người tham gia vào các hoạt động bán dâm, tiêm chích ma túy.
- Người sử dụng chung bơm kim tiêm hoặc các vật sắc nhọn dễ gây chảy máu với người nhiễm/nghi nhiễm HIV.
- Người nhiễm virus viêm gan C.
- Người mắc bệnh lao: Người bệnh đã được khám lâm sàng và được xét nghiệm cận lâm sàng nhưng không phát hiện được nguyên nhân gây bệnh hoặc có các triệu chứng gợi ý nhiễm HIV.
- Người làm việc trong lĩnh vực tiếp xúc với máu có nguy cơ lây nhiễm cao như công an, bác sĩ, điều dưỡng…
- Phụ nữ mang thai hoặc đang dự định có thai.
- Trẻ em sinh ra từ mẹ đã nhiễm/nghi nhiễm HIV.
- Người có nhu cầu tầm soát sức khỏe.
Xem thêm: Xét nghiệm máu bình thường có phát hiện ra HIV?
Một số thắc mắc về xét nghiệm HIV Combo
1. Cần chuẩn bị gì khi làm xét nghiệm HIV Combo?
Nên lưu ý những vấn đề sau:
- Tránh dùng các thực phẩm chức năng hoặc thuốc có thể ức chế virus HIV. Nếu đang dùng loại thuốc này, cần nói với bác sĩ hoặc nhân viên y tế để được hướng dẫn cụ thể trước khi xét nghiệm.
- Hãy tuân thủ đúng quy tắc và các bước thực hiện của người chuyên viên lấy mẫu. Đừng ngần ngại hỏi nếu không hiểu hoặc cần thêm thông tin.
- Hãy giữ tâm trạng thoải mái trước khi làm xét nghiệm. Điều này quan trọng vì nếu quá lo lắng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
2. Xét nghiệm Combo Ag+Ab sau 21 ngày có chính xác không?
Về cơ bản, xét nghiệm HIV Combo có thể được thực hiện sau 15 ngày. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo nên thực hiện sau 3 – 6 tháng sau khi chẩn đoán bệnh để có kết quả tốt nhất.
3. Xét nghiệm Combo 28 ngày âm tính có cần xét nghiệm lại không?
Xét nghiệm sau 28 ngày nghĩa là vẫn đang trong giai đoạn virus phát triển nhưng chưa đủ mạnh để xác định chính xác. Xét nghiệm HIV Combo 28 ngày âm tính thì vẫn cần xét nghiệm lại để khẳng định kết quả. Lưu ý rằng việc này nên có sự tham vấn và theo dõi từ các bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác.
Diag – Trung tâm xét nghiệm HIV Combo ở TPHCM kết quả nhanh và chính xác
Diag là một trong những trung tâm y khoa luôn đi đầu trong lĩnh vực xét nghiệm HIV. HIV là một căn bệnh nguy hiểm và tạo nên sự e ngại trong quá trình thăm khám cũng như trong suốt quá trình xét nghiệm dù có thật sự nhiễm hay không. Hiểu được điều này, mọi kết quả tại Diag luôn đảm bảo độ chính xác tuyệt đối, có sự tham vấn từ bác sĩ chuyên khoa, và hoàn toàn bảo mật. Khách hàng có thể an tâm làm xét nghiệm mà không cần lo ngại về tình trạng lây nhiễm sẽ bị tiết lộ.
Hiện tại, Diag đang triển khai dịch vụ xét nghiệm HIV Combo Ag/Ab và những gói xét nghiệm bệnh xã hội với chi phí tiết kiệm nhất.
Khách hàng có nhu cầu xét nghiệm HIV Combo Ag+Ab và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục có thể liên hệ trực tiếp với đội ngũ Diag thông qua các kênh sau:
- Trang chủ Diag: https://diag.vn/
- Hotline: 1900 1717
Xem thêm: Xét nghiệm PCR HIV
Lời kết
Xét nghiệm HIV Combo Ag/Ab là một trong những phương pháp tiên tiến giúp phát hiện HIV ngay từ giai đoạn rất sớm. Xác định sự tồn tại của HIV sớm không chỉ giúp có được hướng điều trị hiệu quả mà còn hạn chế khả năng lây lan trong cộng đồng.
Xem thêm: Xét nghiệm HIV Combi PT