Gan là bộ phận lớn nhất trong cơ thể, vì thế các bệnh lý về gan – đặc biệt là xơ gan cần được chú trọng vì chúng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mọi người. Vậy, xơ gan là gì và cần làm gì để chẩn đoán bệnh? 

1. Xơ Gan Là Gì? 

Khi gan bị tổn thương, cơ chế hoạt động của gan sẽ tự động phục hồi, dẫn đến quá trình xơ hóa gan (xơ gan) hay còn gọi là tạo mô sẹo. Mức độ tổn thương càng lớn, số lượng mô sẹo sẽ hình thành càng nhiều, làm tăng mức độ cản trở các hoạt động của gan.  

Theo đó, các mô sẹo sẽ ngăn chặn dòng chảy của máu qua gan và làm chậm quá trình xử lý các chất dinh dưỡng, chất độc tại gan,…cũng như giảm hiệu quả sản xuất Protein và các chất khác của gan.

Vì thế, xơ gan khi đến giai đoạn cuối có thể ảnh hưởng tính mạng. Cụ thể, dự đoán đến năm 2025 sẽ có 60 nghìn bệnh nhân xơ gan, 25 nghìn bệnh nhân ung thư gan và 40 nghìn trường hợp tử vong tại Việt Nam (theo Hội thảo Khoa học về Tăng cường năng lực điều trị và Phòng ngừa viêm gan siêu vi B, năm 2021).

Xơ gan được phân thành 2 loại: 

Xơ Gan Còn Bù 

Xơ gan còn bù là giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, xảy ra khi gan đã bị tổn thương nhưng vẫn có khả năng duy trì các hoạt động của chúng. Do đó, xơ gan còn bù không có triệu chứng cụ thể khi phát bệnh và khá giống các bệnh khác.  

Tuy nhiên, nếu chủ quan không thực hiện tầm soát để phát hiện bệnh sớm, gan sẽ bị tổn thương nặng hơn theo từng ngày và kéo theo nhiều hậu quả khôn lường.  

Xơ Gan Mất Bù 

Khác với xơ gan còn bù, xơ gan mất bù là giai đoạn sau của xơ gan với phần tổn thương đã lan rộng. Lúc này, chức năng gan đã mất khả năng hoạt động, các dấu hiệu nhận biết dễ dàng thấy cùng các biến chứng vô cùng nguy hiểm, đặc biệt là ung thư gan.  

Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ cần chú trọng vào việc điều trị các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng xảy ra.

2. Vì Sao Bị Xơ Gan?

Tại riêng Việt Nam, xơ gan hình thành từ 2 nguyên nhân chủ yếu là: 

Nghiện Rượu 

Rượu, bia là những món uống quen thuộc của người Việt Nam, đặc biệt không thể thiếu ở mỗi bàn nhậu của đấng mày râu. Tuy nhiên, uống rượu, bia nhiều quá mức cho phép, dẫn đến lạm dụng sẽ khiến tế bào gan bị tổn thương theo giai đoạn sau từ gan nhiễm mỡ, viêm gan mạn tính và sau cùng là xơ gan. 

Nhiễm Viêm Gan Siêu Vi 

Hiện tại, có 5 type virus gây ra viêm gan, là viêm gan siêu vi A, B, C, D, E. Viêm gan lâu dài dẫn đến xơ gan, nên mắc viêm gan siêu vi được xem là nguyên nhân gây ra xơ gan. 

Tại Việt Nam, viêm gan siêu vi B, C chiếm tỷ lệ nhiễm cao nhất trong số các loại siêu vi, với số lượng người nhiễm mạn tính lần lượt là 7,8 triệu và 1 triệu (theo Bộ Y tế Việt Nam, năm 2022). 

– Viêm gan siêu vi B: Là tình trạng viêm gan do virus type B gây ra, có cấu tạo là phân tử ADN gây bệnh cấp tính hoặc mạn tính (tồn tại trên 6 tháng). Viêm gan siêu vi B mạn tính nếu không được điều trị sẽ dấn đến xơ gan và ung thư gan. Virus này lây nhiễm qua dịch tiết như nước bọt, máu, dịch âm đạo,… ngoài ra cũng có thể truyền từ mẹ sang con. Bệnh có thể phòng ngừa bằng cách tiêm phòng, tuy nhiên không áp dụng cho đối tượng đã hoặc đang bị nhiễm viêm gan siêu vi B. 

– Viêm gan siêu vi C: Là tình trạng viêm gan do virus type C gây ra, có cấu tạo là phân tử ARN và thường là mạn tính (tồn tại trên 6 tháng). Viêm gan siêu vi C nếu không được điều trị sẽ dấn đến xơ gan và ung thư gan. Hiện nay, chưa có cách phòng ngừa bệnh.

Bên cạnh 2 nguyên nhân trên, xơ gan còn hình thành từ các nguyên nhân như lạm dụng thuốc, di truyền hoặc từ các bệnh lý từng xảy ra ở gan và dẫn đến biến chứng là xơ gan.

3. Ai Dễ Bị Xơ Gan?

Khi bị xơ gan, dù ở giai đoạn sớm/muộn, bạn cần chú ý đến các dấu hiệu nhận biết các đối tượng dễ mắc bệnh như sau:

4. Bị Xơ Gan Có Biểu Hiện Gì?

Các biểu hiện lâm sàng quen thuộc nhất của xơ gan bạn cần chú ý bao gồm:

5. Làm Gì Để Phát Hiện Xơ Gan? 

Khám Sức Khỏe Tổng Quát

Vì các dấu hiệu nhận biết xơ gan không rõ ràng và dễ nhầm lẫn các bệnh khác, bạn cần chủ động tầm soát bệnh bằng cách khám sức khỏe tổng quát định kỳ từ 6-12 tháng/lần.

Hoạt động này không chỉ giúp bạn phát hiện các bệnh lý về gan, mà còn theo dõi sức khỏe thường xuyên nhằm xây dựng hoặc điều chỉnh thói quen sinh hoạt để bảo vệ sức khỏe bản thân.

Siêu Âm Bụng/Fibroscan

Siêu âm bụng giúp quan sát hình thái của gan, trong khi Fibroscan giúp đánh giá mức độ xơ hóa và nhiễm mỡ của gan. Fibroscan cũng là tiêu chuẩn “vàng” trong việc chẩn đoán xơ gan ở thời điểm hiện tại.

Xét Nghiệm Gan

Bạn cần thực hiện các loại xét nghiệm về gan, điển hình là xét nghiệm men gan (ALAT + ASAT), hay các xét nghiệm viêm gan siêu vi B, viêm gan siêu vi C. Theo đó, bạn sẽ được yêu cầu lấy máu xét nghiệm, sau đó bác sĩ sẽ dựa vào các chỉ số xét nghiệm để chẩn đoán tình trạng và chức năng gan.

Vì thế, xét nghiệm gan là hoạt động cần thiết nhằm hỗ trợ bạn và bác sĩ biết rõ về “lá gan”, từ đó có phác đồ điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả, tránh dẫn đến ung thư.

---

Nhằm giúp bạn dễ dàng thực hiện các xét nghiệm để tầm soát các bệnh lý về gan, cũng như khép lại những ngày cuối cùng của năm Nhâm Dần 2022 thật nhiều niềm vui, Diag thân mến gửi tặng 500 Quý khách hàng đầu tiên “Xét nghiệm giá 0 đồng”.

– Thời gian áp dụng từ ngày 01.12.2022 đến hết ngày 20.01.2023.

– Dành cho 500 khách hàng đầu tiên đăng ký thực hiện các xét nghiệm Men gan (ASAT + ALAT), đi kèm (hoặc không) xét nghiệm Đường huyết. 

(*) Lưu ý: 

Chỉ áp dụng cho khách hàng đăng ký trực tiếp và thực hiện lấy mẫu tại 3 chi nhánh lấy mẫu xét nghiệm Diag, gồm:

– Diag Củ Chi: 39 tỉnh lộ 8, thị trấn Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh;

– Diag Hóc Môn: 31/5 đường Quang Trung, thị trấn Hóc Môn, thành phố Hồ Chí Minh;

– Diag Cần Thơ: 44 – 46 đường 30 Tháng 4, phường An Phú, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ.

Đến ngay 3 chi nhánh lấy mẫu xét nghiệm trên thực hiện “Xét nghiệm 0 đồng” để chuẩn bị tư thế sẵn sàng, sức khỏe vững vàng đón chào năm mới. Đừng ngần ngại gọi số hotline 1900 1717 để nhận tư vấn 24/7 bởi đội ngũ nhân viên tận tâm tại Diag nhé!

* Bài viết được tham vấn chuyên gia y tế thuộc Diag. Tuy nhiên, các thông tin trên chỉ mang tính tham khảo và không thay thế tư vấn y khoa. Trước khi tiến hành bất kỳ hành động nào dựa trên thông tin đã cung cấp, vui lòng nhận sự chỉ định từ chuyên gia y tế.