HCV Ab là gì?
HCV (Hepatitis C Virus) là virus gây bệnh viêm gan C. Bệnh làm tổn thương và để lại mô sẹo trên gan, ảnh hưởng đến chức năng sinh lý bình thường. HCV Ab (Hepatitis C Antibodies) là kháng thể kháng virus HCV do cơ thể sản xuất khi nhiễm virus.
Xét nghiệm HCV Ab là gì?
Xét nghiệm HCV Ab giúp phát hiện kháng thể kháng viêm gan C. Kết quả xét nghiệm hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán một người có từng nhiễm HCV hay không và đánh giá tình trạng bệnh. Xét nghiệm còn hỗ trợ ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng như xơ gan, suy gan, và giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho mọi người xung quanh và theo dõi hiệu quả điều trị, kiểm tra an toàn trước khi truyền máu hay ghép tạng.
Đối tượng chỉ định thực hiện xét nghiệm HCV Ab
Viêm gan C lây qua đường tình dục, đường máu, và từ mẹ sang con. Dùng chung kim tiêm, dụng cụ tiêm chích, xăm hình, xỏ khuyên, hoặc làm các thủ thuật xâm lấn không an toàn cũng có nguy cơ nhiễm bệnh.
Người trưởng thành từ 18 tuổi được khuyến khích thực hiện xét nghiệm HCV ít nhất một lần trong đời.
Bên cạnh đó, nhóm đối tượng nguy cơ cao càng nên thực hiện xét nghiệm. Nhóm đối tượng này gồm:
- Người quan hệ tình dục đồng giới hoặc quan hệ với bệnh nhân viêm gan C không sử dụng biện pháp an toàn.
- Người có nhiều bạn tình, đặc biệt trong trường hợp có tổn thương niêm mạc.
- Người tiếp xúc với bệnh nhân, bệnh phẩm có chứa virus viêm gan C.
- Phụ nữ đang mang thai.
- Người đang điều trị viêm gan C.
- Người chuẩn bị lọc máu hoặc hiến máu.
- Trẻ em có mẹ mắc viêm gan C.
- Nhân viên y tế, phòng thí nghiệm tiếp xúc trực tiếp với máu, chất lỏng cơ thể thông qua mẫu bệnh phẩm hoặc kim tiêm, dụng cụ y tế nhiễm bẩn.
- Người truyền máu hoặc các sản phẩm từ máu trước năm 1992.
- Người có tiền sử sử dụng ma túy qua đường tĩnh mạch, đặc biệt là dùng chung kim tiêm.
Cách đọc kết quả xét nghiệm HCV Ab
Bảng tham chiếu kết quả không phân biệt theo độ tuổi và giới tính.
Bảng tham chiếu kết quả xét nghiệm HCV Ab
Âm tính | Cần xét nghiệm lại sau 1 tháng | Dương tính |
< 1 S/CO | Từ 1 - 5 S/CO | ≥ 1 S/CO > 5 S/CO |
Lưu ý:
- Bảng tham chiếu có thể thay đổi tùy theo phòng xét nghiệm và chỉ có giá trị tham khảo.
- Phạm vi tham chiếu trên kết quả xét nghiệm tại Diag thay đổi dựa trên dữ liệu khoa học mới nhất và có thể không khớp hoàn toàn với bài viết này trong một số ít trường hợp website chưa kịp cập nhật.
Kết quả âm tính: Chỉ số < 1 S/CO - Không phát hiện kháng thể chống HCV trong máu, nghĩa là bạn chưa từng nhiễm virus HCV hoặc đã khỏi bệnh hoàn toàn.
Kết quả dương tính: Chỉ số ≥ 1 S/CO và > 5 S/CO - Có kháng thể chống HCV trong máu, nghĩa là bạn đã từng hoặc đang nhiễm virus HCV.
Trong trường hợp kết quả xét nghiệm HCV Ab dương tính, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện xét nghiệm RNA HCV (còn gọi là xét nghiệm PCR). Đây là xét nghiệm để kiểm tra virus có còn tồn tại trong cơ thể hay không, và mức độ hoạt động của virus. Nếu có kết quả âm tính, nghĩa là virus đã được loại bỏ khỏi cơ thể.
Xét nghiệm HCV Ab có đưa kết quả âm tính/dương tính giả không?
Xét nghiệm HCV Ab là xét nghiệm kiểm tra một người có nhiễm virus viêm gan C hay không. Tuy nhiên, xét nghiệm vẫn có thể đưa kết quả âm tính giả hoặc dương tính giả.
Nguyên nhân gây kết quả âm tính giả
- Xét nghiệm quá sớm: Trong giai đoạn đầu sau khi nhiễm, cơ thể chưa sản xuất đủ kháng thể để xét nghiệm phát hiện.
- Hệ miễn dịch yếu: Người có hệ miễn dịch suy giảm có thể không tạo đủ kháng thể để xét nghiệm nhận biết.
- Lỗi kỹ thuật: Sai sót trong quá trình lấy mẫu hoặc thực hiện xét nghiệm.
Nguyên nhân gây kết quả dương tính giả
- Nhầm lẫn với kháng thể khác: Một số kháng thể khác trong cơ thể bạn có thể gây nhầm lẫn cho xét nghiệm HCV Ab.
- Có vấn đề trong mẫu máu: Có thể có tạp chất hoặc lỗi trong mẫu máu khiến kết quả không chính xác.
- Sai sót trong quá trình xét nghiệm: Có lỗi khi thực hiện xét nghiệm có thể dẫn đến kết quả dương tính giả.
Nếu xét nghiệm HCV Ab cho kết quả dương tính, bác sĩ thường sẽ yêu cầu làm thêm các xét nghiệm xác nhận khác như RNA HCV để kiểm tra sự hiện diện thực sự của virus trong cơ thể.
FAQ
1. Nên làm gì khi có kết quả xét nghiệm HCV Ab dương tính?
Người có kết quả xét nghiệm HCV Ab dương tính cần tư vấn ý kiến chuyên khoa với bác sĩ khoa gan, mật. Bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các xét nghiệm cần thiết khác.
Khi có kết quả dương tính, mọi người cần giữ tâm lý bình tĩnh, không hoảng loạn. Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị viêm gan C đã chứng minh có hiệu quả cao, có khả năng loại bỏ virus, ngăn ngừa tổn thương gan và các biến chứng khác.
2. Yếu tố nào có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm HCV Ab?
Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả xét nghiệm HCV Ab gồm:
- Xét nghiệm quá sớm trong "giai đoạn cửa sổ", khi cơ thể chưa kịp tạo đủ kháng thể kháng virus viêm gan C.
- Người suy giảm miễn dịch có thể không sản xuất đủ kháng thể để xét nghiệm phát hiện.
- Lỗi kỹ thuật trong quá trình lấy mẫu hoặc xét nghiệm.
- Mẫu huyết thanh bị ảnh hưởng bởi cục máu đông, làm sai lệch kết quả.