Nội tiết & Hormon

ACTH là hormone được sản xuất bởi tuyến yên, có chức năng kiểm soát việc sản xuất một loại hormone khác là cortisol. Cortisol do tuyến thượng thận sản xuất, đóng vai trò quan trọng trong chống stress, chống nhiễm trùng, điều hòa lượng đường trong máu và huyết áp... Xét nghiệm ACTH thường được thực hiện cùng với xét nghiệm cortisol để chẩn đoán bệnh lý tuyến yên hoặc tuyến thượng thận.
Xét nghiệm AMH thường được sử dụng để kiểm tra khả năng sản xuất trứng của người phụ nữ có thể thụ thai, được gọi là dự trữ buồng trứng. Xét nghiệm này còn được dùng để dự đoán hoặc tìm nguyên nhân mãn kinh, vô kinh, thiểu kinh, giúp chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Ngoài ra, xét nghiệm giúpkiểm tra trẻ sơ sinh có cơ quan sinh dục chưa xác định được giới tính, theo dõi một số loại ung thư buồng trứng.
Cortisol là hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận - hai tuyến nhỏ nằm phía trên thận, có chức năng liên quan đến hầu hết mọi cơ quan trong cơ thể. Cortisol được tiết ra khi cơ thể gặp căng thẳng, có tác dụng giảm viêm, điều chỉnh lượng đường trong máu, kiểm soát huyết áp.
Cortisol là hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận - hai tuyến nhỏ nằm phía trên thận, có chức năng liên quan đến hầu hết mọi cơ quan trong cơ thể. Cortisol được tiết ra khi cơ thể gặp căng thẳng, có tác dụng giảm viêm, điều chỉnh lượng đường trong máu, kiểm soát huyết áp.
DHEAS đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra hormone sinh dục (testosterone ở nam và estrogen ở nữ), ảnh hưởng đến sự hình thành các đặc điểm sinh dục nam ở tuổi dậy thì. DHEAS chủ yếu được sản xuất bởi tuyến thượng thận. Một lượng nhỏ DHEAS được sản xuất bởi tinh hoàn của đàn ông và buồng trứng của phụ nữ. Nồng độ DHEAS bất thường giúp gợi ý các bệnh lý ở tuyến thượng thận, tinh hoàn hoặc buồng trứng.
Estradiol là một dạng hợp chất quan trọng nhất của hormone estrogen có vai trò trong sự phát triển giới tính. Xét nghiệm giúp tìm nguyên nhân dậy thì sớm hoặc muộn hơn dự kiến, đánh giá hoạt động của buồng trứng, theo dõi sự phát triển của thai kỳ, điều trị vô sinh và hiếm muộn.
FSH cùng với hormone LH giúp kiểm soát chức năng sinh sản. Ở phụ nữ, các xét nghiệm này giúp tìm nguyên nhân vô sinh, đánh giá chức năng buồng trứng, tìm nguyên nhân kinh nguyệt không đều hoặc ngừng kinh, xác nhận thời điểm bắt đầu mãn kinh hoặc tiền mãn kinh. Ở nam giới, nồng độ FSH giúp tìm nguyên nhân gây vô sinh, nguyên nhân khiến số lượng tinh trùng thấp, phát hiện các bất thường tinh hoàn. Ở trẻ em, xét nghiệm này thường được sử dụng để giúp chẩn đoán dậy thì sớm hoặc muộn.
IGF-1 làhormone kiểm soát hoạt động của hormone tăng trưởng (GH) trong cơ thể. IGF-1 phối hợp với GH thúc đẩy sự phát triển bình thường của xương và mô. Nồng độ GH không ổn định, tùy thuộc vào chế độ ăn uống và mức độ vận động, trong khi IGF-1 tương đối ổn định. Vì vậy, xét nghiệm IGF-1 rất hữu ích giúp đánh giá quá trình sản xuất GH của cơ thể và chẩn đoán các rối loạn tăng trưởng.
PTH là hormone được sản xuất bởi tuyến cận giáp, giúp kiểm soát mức canxi trong máu. Khi canxi trong máu quá thấp, tuyến cận giáp sẽ sản xuất PTH để tăng nồng độ canxi. Nếu nồng độ canxi trong máu quá cao, PTH được ngưng sản xuất . Xét nghiệm giúp chẩn đoán cường tuyến cận giáp (PTH được sản xuất quá nhiều), suy tuyến cận giáp (quá ít PTH), theo dõi bệnh nhân bệnh thận, giúp tìm nguyên nhân tăng canxi máu có liên quan đến tuyến cận giáp hay không.
Luteinizing hormone (LH) là loại hormone được sản xuất bởi tuyến sinh dục ở thùy trước của tuyến yên. LH cùng với hormone FSH giúp điều hòa chức năng sinh sản. Ở nữ giới, sự gia tăng cấp tính của LH kích hoạt sự rụng trứng và ở nam giới, LH kích thích sự sản xuất testosterone. Xét nghiệm này thường được dùng để tìm nguyên nhân vô sinh, nguyên nhân kinh nguyệt không đều hoặc mãn kinh.
Progesterone là một loại hormone được sản xuất chủ yếu bởi buồng trứng (một bộ phận của cơ quan sinh sản). Trong một chu kỳ kinh nguyệt bình thường, progesterone tạo nên những thay đổi ở tử cung giúp thuận lợi cho việc mang thai. Đầy là xét nghiệm cần thiết ở bệnh nhân vô sinh, hiếm muộn, chảy máu âm đạo bất thường ngoài chu kỳ kinh nguyệt.
Prolactin là một loại hormone do tuyến yên sản xuất, giúp phát triển tuyến vú và tạo sữa trong thời kỳ mang thai và sau khi sinh. Nồng độ prolactin cao hơn bình thường thường gợi ý khối u tuyến yên khiến tuyến sản xuất quá nhiều prolactin. Xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán u tiết prolactin, tìm nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt và/hoặc vô sinh ở phụ nữ, tìm ra nguyên nhân gây ra tình trạng ham muốn tình dục thấp và/hoặc rối loạn cương dương ở nam giới.
SHBG là protein gắn với hormone giới tính trong máu. Khi SHBG liên kết với các hormone giới tính, các cơ quan trong cơ thể không thể sử dụng các hormone đó. Cở thể chỉ sử dụng hormone giới tính tự do không gắn với SHBG. Xét nghiệm đánh giá hoạt động của testosterone trong cơ thể.
Testosterone thường được xem là một loại hormone sinh dục nam, nhưng ở phụ nữ cũng có một lượng nhỏ hormone này. Ở nam giới, testosterone thúc đẩy sự hình thành lông , phát triển cơ bắp và giọng nói trầm hơn sau tuổi dậy thì; kiểm soát ham muốn tình dục, duy trì khối lượng cơ bắp và sản xuất tinh trùng. Ở nữ giới, testosterone cũng rất quan trọng cho sự phát triển của xương và cơ bắp. Xét nghiệm nồng độ testosterone được thực hiện cùng với các xét nghiệm khác để giúp chẩn đoán dậy thì sớm hoặc muộn.
loading.svg