Viêm buồng trứng: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị, phòng ngừa

Viêm buồng trứng là gì?

Đây là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở buồng trứng, có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai buồng trứng. Viêm buồng trứng là một bệnh phụ khoa khá phổ biến, thường do nhiễm trùng vi khuẩn, virus hoặc do một số tác nhân khác gây ra.

Đặc trưng của viêm buồng trứng là các biểu hiện đau vùng bụng dưới, sốt và mệt mỏi bất thường. Đặc biệt, phụ nữ bị viêm buồng trứng thường bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, có thể rong kinh hoặc mất kinh.

Trên thực tế, viêm buồng trứng được chia thành hai loại chính:

• Viêm buồng trứng cấp tính: Là tình trạng viêm nhiễm xảy ra nhanh chóng và phổ biến nhất. Nguyên nhân chủ yếu do nhiễm khuẩn hoặc nhiễm trùng từ các khu vực khác của cơ thể. Dạng viêm buồng trứng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
• Viêm buồng trứng mãn tính: Là kết quả của nhiễm trùng kéo dài, tái phát hoặc xảy ra sau khi viêm buồng trứng cấp tính không được điều trị đúng cách/dứt điểm. Tình trạng này trở nên nghiêm trọng có thể làm giảm khả năng sinh sản của phụ nữ.

Triệu chứng và dấu hiệu viêm buồng trứng

Để nhận biết, bạn có thể nhận biết thông tin qua các dấu hiệu của tình trang viêm buồng trứng cấp tính hoặc mạn tính như sau.

Triệu chứng viêm buồng trứng cấp tính

• Đau nhẹ hoặc đau âm ỉ, kéo dài ở dưới bụng.
• Rối loạn kinh nguyệt hoặc đau nhiều khi hành kinh.
• Đau khi quan hệ tình dục.
• Tiết dịch âm đạo, có thể có mùi hôi hoặc màu bất thường.
• Có cảm giác mệt mỏi, thiếu sức sống hoặc suy giảm sức khỏe tổng quát.

Triệu chứng viêm buồng trứng mạn tính

• Đau vùng bụng dưới dữ dội, đặc biệt là đau âm ỉ hoặc đau nhói ở vùng bụng dưới.
• Sốt cao, kem theo mệt mỏi và ớn lạnh.
• Tiết dịch âm đạo bất thường, có thể kèm mùi hôi thay đổi về màu sắc dịch tiết.
• Đau khi quan hệ tình dục.
• Đau khi kiểm tra vùng chậu.
• Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, hoặc chảy máu bất thường ngoài chu kỳ.

Nguyên nhân gây viêm buồng trứng

Nguyên nhân gây bệnh rất đa dạng. Viêm buồng trứng có thể do viêm nhiễm virus/vi khuẩn, hay là hậu quả của một tình trạng viêm nhiễm toàn thân, hoặc sau phẫu thuật.

• Nhiễm trùng virus/vi khuẩn: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Những vi khuẩn/virus (như lậu cầu, chlamydia, HSV, CMV, quai bị) có thể xâm nhập, lây lan, gây viêm nhiễm và làm tổn thương các mô buồng trứng.
• Viêm vùng chậu (PID): Tình trạng viêm nhiễm này diễn ra ở các cơ quan sinh dục nữ. Trong đó, viêm buồng trứng là một trong những biến chứng của PID – có thể do các vi khuẩn gây ra, đặc biệt là vi khuẩn lây bệnh qua đường tình dục, đặc biệt là do quan hệ tình dục không an toàn.
• Nhiễm trùng từ các cơ quan khác trong cơ thể: Vi khuẩn có thể xâm nhập vào buồng trứng qua máu hoặc đường bạch huyết từ các khu vực nhiễm trùng khác trong cơ thể. Các nhiễm trùng như viêm ruột thừa hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu nếu không được điều trị có thể dẫn đến viêm buồng trứng.
• Hậu phẫu thuật hoặc thủ thuật y tế: Như phẫu thuật buồng trứng, thủ thuật sinh thiết, đặt dụng cụ tử cung (IUD)… Tình trạng viêm có thể xảy ra ngay sau khi thực hiện thủ thuật hoặc sau một thời gian dài.
• Viêm do các bệnh lý hệ thống: Một số bệnh lý tự miễn (như lupus) hoặc viêm nhiễm hệ thống có thể làm tăng nguy cơ viêm buồng trứng. Nguyên nhân do hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các mô của buồng trứng và gây viêm.

Những nguyên nhân này có thể gây tổn thương cho buồng trứng. Chúng làm gián đoạn chức năng sinh sản và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Xem thêm: Xoắn buồng trứng

Viêm buồng trứng có nguy hiểm không?

Viêm buồng trứng có thể gây nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tình trạng này được xem là đặc biệt nghiêm trọng khi không được điều trị ngay từ giai đoạn cấp tính hoặc khi tái phát nhiễm trùng kéo dài.

Khi chuyển biến nặng hoặc chuyển sang mạn tính, viêm buồng trứng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như tắc ống dẫn trứng, nhiễm trùng máu hoặc vô sinh.

Đặc biệt, viêm buồng trứng sau quai bị là một biến chứng hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng. Dấu hiệu viêm buồng trứng khi bị quai bị thường là đau bụng dưới, sốt, mệt mỏi, và rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.

Trong một số trường hợp, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản gặp biến chứng viêm buồng trứng sau quai bị có thể bị tổn thương hệ sinh sản. Đồng thời có thể đối mặt nhiều nguy cơ đe dọa đến khả năng có con trong tương lai.

Viêm buồng trứng có quan hệ được không?

Phụ nữ bị viêm buồng trứng vẫn có thể quan hệ được. Tuy nhiên, nguy cơ lây nhiễm bệnh tình dục hoặc bị đau khi QHTD là rất cao. Thậm chí, quá trình quan hệ cũng có thể khiến tình trạng nhiễm trùng vốn có lây lan sang các cơ quan khác, từ đó làm tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn.

Để tránh những biến chứng và hệ quả xấu do bị viêm buồng trứng, các chuyên gia y tế khuyến cáo không quan hệ tình dục trong giai đoạn mắc bệnh mà hãy đợi đến khi được điều trị khỏi bệnh hoàn toàn.

Tốt nhất là nên tham khảo ý kiến của bác sĩ khi nào có thể quan hệ tình dục trở lại sau khi bệnh được chữa khỏi.

Xem thêm: Dấu hiệu lạc nội mạc buồng trứng

Cách điều trị bệnh viêm buồng trứng

Việc điều trị viêm buồng trứng phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm và các yếu tố sức khỏe của người bệnh.

Hướng điều trị cho từng nguyên nhân thường là:

• Nhiễm trùng virus/vi khuẩn: Giải pháp điều trị chủ yếu dựa vào kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây viêm. Ngoài ra, có thể kết hợp với một số loại thuốc để làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa sự lây lan của virus/vi khuẩn.
• Viêm vùng chậu (PID): Nguyên nhân này thường được điều trị với kháng sinh để loại bỏ nhiễm trùng. Nếu tình trạng viêm nghiêm trọng hoặc có dấu hiệu của áp-xe buồng trứng có thể cần phẫu thuật để loại bỏ các mô nhiễm trùng hoặc làm sạch ổ áp-xe.
• Nhiễm trùng từ các cơ quan khác trong cơ thể: Vì tình trạng viêm này thường là hệ quả do nhiễm trùng đa cơ quan nên việc điều trị sẽ bao gồm kháng sinh phổ rộng để kiểm soát nhiễm trùng, đồng thời cần điều trị tận gốc nguyên nhân gây nhiễm trùng ban đầu.
• Hậu phẫu thuật hoặc thủ thuật y tế: Trường hợp này sẽ cần sử dụng kháng sinh dự phòng để ngăn ngừa nhiễm trùng sau thủ thuật. Nếu nghiêm trọng hơn hoặc có áp-xe thì cần điều trị bằng kháng sinh tĩnh mạch và phẫu thuật làm sạch mô nhiễm trùng.
• Viêm do các bệnh lý hệ thống: Việc điều trị cần sử dụng thuốc ức chế miễn dịch hoặc kháng viêm để kiểm soát phản ứng viêm và giảm triệu chứng đau. Cần điều trị đồng thời các bệnh lý hệ thống để kiểm soát viêm buồng trứng và giảm thiểu tổn thương lâu dài cho cơ quan sinh sản.

Nhìn chung, việc chữa trị viêm buồng trứng sẽ phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân gây bệnh. Cần phải chữa trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe tổng thể, đặc biệt là nhằm bảo vệ chức năng sinh sản lâu dài của người phụ nữ.

Xem thêm: Suy buồng trứng là gì?

Hướng dẫn phòng ngừa viêm buồng trứng

Viêm buồng trứng thường để lại hậu quả là gây giảm khả năng sinh sản cũng như có thể dẫn đến vô sinh nếu không kịp thời điều trị. Vậy nên, việc phòng ngừa viêm buồng trứng chủ yếu tập trung vào việc giảm nguy cơ nhiễm trùng và bảo vệ sức khỏe sinh sản của người phụ nữ.

Để phòng ngừa hiệu quả, bạn có thể tham khảo các hướng dẫn từ DIAG như sau:

• Sử dụng bao cao su và các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục.
• Điều trị sớm các bệnh lây qua đường tình dục (nếu có).
• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ và khô ráo.
• Tránh thụt rửa quá sâu vào âm đạo.
• Sử dụng sản phẩm vệ sinh phụ nữ lành tính, không chứa hương liệu.
• Không tự ý sử dụng các thủ thuật y tế (như đặt dụng cụ tử cung) nếu không có chỉ định từ bác sĩ.
• Điều trị và quản lý tốt các bệnh lý nền, bao gồm các bệnh tự miễn và bệnh lý hệ thống như lupus.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, thói quen tập thể dục khoa học để tăng cường sức khỏe tổng thể.

Điều quan trọng nhất là bạn cần đi khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 – 12 tháng 1 lần. Đây là bước cơ bản để ngăn ngừa viêm buồng trứng cũng như giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến buồng trứng, tử cung hoặc các cơ quan sinh sản khác.

Hy vọng với những chia sẻ bên trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh viêm buồng trứng. Nhìn chung, đây là một bệnh lý nguy hiểm, không chỉ ảnh hưởng sức khỏe tổng thể mà còn gây tác động xấu đến khả năng có con sau này. Do đó cần tầm soát và điều trị kịp thời ngay khi có triệu chứng bất thường.

Xem thêm

• Xuất huyết buồng trứng là gì?
• U bì buồng trứng là gì?
• Bị nhói ở buồng trứng là gì?