Mãn kinh bao lâu thì quan hệ không dính bầu?

Phụ nữ mãn kinh quan hệ có thai không?

Mãn kinh được xác định khi người phụ nữ không có kinh nguyệt liên tục trong 12 tháng mà không phải do nguyên nhân bệnh lý hay sự can thiệp y tế gây ra. Lúc này buồng trứng ngừng rụng trứng hoàn toàn. Điều này đồng nghĩa với việc không còn trứng để thụ tinh/mang thai ngay cả khi quan hệ tình dục không dùng biện pháp tránh thai.

Vì không xảy ra rụng trứng và niêm mạc tử cung cũng không còn được kích thích để dày lên cho quá trình làm tổ, do đó người phụ nữ không thể mang thai tự nhiên khi đã bước vào độ tuổi mãn kinh.

Bạn cũng cần lưu ý rằng, việc xác định mãn kinh hoàn toàn không dựa vào tuổi tác mà phải dựa trên tiêu chí “không có kinh nguyệt liên tục trong ít nhất 12 tháng” kể từ lần có kinh nguyệt cuối cùng.

Thông thường, độ tuổi mãn kinh trung bình là 50, nhưng điều này không đồng nghĩa đến 50 tuổi là mãn kinh và không thể mang thai. Phụ nữ 50 tuổi nhưng chỉ mới ngừng kinh 4 – 5 tháng chưa được xác định là mãn kinh và khả năng mang thai vẫn có thể xảy ra.

Trên thực tế, mãn kinh tự nhiên hoàn toàn có thể xảy ra trước tuổi 50, ví dụ như ở tuổi 48.

Mãn kinh bao lâu thì quan hệ không dính bầu?

Nếu đã được xác định là mãn kinh thì người phụ không thể mang thai tự nhiên. Do đó, việc quan hệ tình dục kể từ khi mãn kinh là không thể dính bầu, trừ khi có can thiệp bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh ống nghiệm (IVF).

Về mặt y học, thời điểm tính từ lúc mãn kinh được công nhận là an toàn để quan hệ tình dục mà không cần sử dụng biện pháp tránh thai. Nếu bạn đã mãn kinh 6 tháng thì vẫn có thể quan hệ và không cần quá lo ngại về khả năng có thai, đặc biệt nếu vẫn duy trì thói quen quan hệ tình dục an toàn.

Có trường hợp nào quan hệ có thai ở tuổi mãn kinh?

Trên thực tế, y học đã ghi nhận một số trường hợp mang thai tự nhiên hoặc bất thường sau quan hệ tình dục ở giai đoạn mãn kinh. Các trường hợp này là cực kỳ hiếm và có thể xảy ra ngay cả khi đã được xác định mãn kinh trước đó trong một thời gian dài.

Một báo cáo đã mô tả về trường hợp một phụ nữ 54 tuổi được xác định mãn kinh hoàn toàn (ngừng kinh nguyệt hơn 5 năm), không có tiền sử điều trị sinh sản hay can thiệp y tế liên quan đến hormone, có mức độ nội tiết đặc trưng của mãn kinh thật sự (FSH cao, AMH rất thấp) và không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào trong thời gian dài [1].

Mặc dù không đề cập rõ về thời gian quan hệ trước đó, nhưng người phụ nữ này được xác định là đã mang thai và phát hiện thai nhi khoảng 14 tuần tuổi khi bà đến bệnh viện vì đau bụng cùng cảm giác đầy bụng âm ỉ. Đồng thời, xét nghiệm beta hCG cũng cho ra kết quả dương tính, góp phần khẳng định rằng đã mang thai.

Đây được xem là một ca mang thai tự nhiên ở tuổi mãn kinh vô cùng hiếm gặp. Trường hợp này là bằng chứng cho thấy các hoạt động buồng trứng có thể tồn tại âm thầm và bất thường ngay cả khi đã được chẩn đoán mãn kinh.

Xem thêm: Mãn kinh có quan hệ được không?

Một bài viết trên New York Post cũng đã ghi nhận về ca mang thai tự nhiên “kỳ diệu” của Alexandra H. – một phụ nữ người Đức 66 tuổi. Trường hợp này là cực kỳ hiếm gặp trong sản phụ khoa khi hoàn toàn không dùng IVF hay thuốc hỗ trợ sinh sản.

Tuổi 66 đã mãn kinh từ rất lâu, đồng thời mang thai ở độ tuổi này cũng có nguy cơ rất cao mắc tiền sản giật, sảy thai, sinh non hoặc dị tật bẩm sinh. Tuy nhiên, trong trường hợp của Alexandra H. thì mọi kết quả đều thuận lợi và cả mẹ lẫn con đều khỏe mạnh.

Có thể nhìn nhận, mặc dù phụ nữ mãn kinh được xác định là không thể mang thai nhưng các báo cáo thực tế cho thấy khả năng mang thai ở độ tuổi này vẫn tồn tại. Vậy nên, nếu chỉ dựa vào yếu tố mất kinh 12 tháng để xác định mãn kinh có thể gây sai lệch trong một số trường hợp rụng trứng không biểu hiện triệu chứng rõ ràng.

Mặc dù các thai phụ trên được ghi nhận có thai ở tuổi mãn kinh nhưng đây chỉ là các trường hợp “cá biệt” và không thể đại diện cho mọi phụ nữ. Nếu bạn vẫn lo ngại về khả năng có thai sau khi quan hệ tình dục ở tuổi mãn kinh thì nên duy trì đời sống tinh dục theo các biện pháp gợi ý mà DIAG hướng dẫn như sau.

Hướng dẫn quan hệ an toàn sau mãn kinh

Hướng dẫn này dựa trên khuyến cáo của của các tổ chức y tế uy tín gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG) và Tổ chức Mãn kinh Bắc Mỹ (NAMS). Hướng dẫn tập trung vào 3 vấn đề chính: ngừa thai đúng cách, bảo vệ niêm mạc âm đạo, và duy trì sức khỏe tình dục tổng thể ở tuổi mãn kinh. 

Ngừa thai đúng cách

• Tiếp tục sử dụng các biện pháp tránh thai hiệu quả cho đến khi được bác sĩ xác định là đã mãn kinh.
• Vẫn cần phải dùng biện pháp tránh thai nếu mất kinh không theo độ tuổi sinh lý thông thường (trên 45 tuổi). Chẳng hạn do stress, sụt cân, bệnh lý…
• Nên thảo luận với bác sĩ trước khi quyết định ngừng hoàn toàn các biện pháp ngừa thai.

Giữ ẩm âm đạo và giảm đau khi quan hệ

• Sử dụng chất bôi trơn gốc nước hoặc silicone để giảm đau, tránh viêm nhiễm khi quan hệ.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm âm đạo định kỳ 2 – 3 lần/tuần để giữa âm đạo đàn hồi và không khô quá mức. Nên sử dụng kem dưỡng ngay cả khi không quan hệ.
• Sử dụng bao cao su để giảm đau khi quan hệ. Bao cao su làm giảm ma sát, giúp bảo vệ lớp niêm mạc nhạy cảm khỏi bị tổn thương và viêm nhiễm.

Tầm soát bệnh lây truyền qua đường tình dục

• Sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp bảo vệ khác để tránh nguy cơ mắc bệnh tình dục.
• Đặc biệt cần phải dùng bao cao su nếu quan hệ với bạn tình mới, không rõ lai lịch hoặc tiền sử bệnh tình dục, như HIV, lậu, giang mai, sùi mào gà…

Bên cạnh đó, các chuyên gia khuyến cáo nên chủ động thăm khám phụ khoa định kỳ. Điều này nhằm đảm bảo đời sống tình dục khỏe mạnh sau mãn kinh cũng như hạn chế tối đa nguy cơ viêm nhiễm.

Xem thêm: Phụ nữ sau khi mãn kinh có biểu hiện gì?

Nhìn chung, vấn đề “mãn kinh có thai được không” hay “mãn kinh bao lâu thì quan hệ không dính bầu” đã có câu trả lời. Kể từ lúc mãn kinh là thời điểm được xem là an toàn để quan hệ tình dục không cần biện pháp bảo vệ.

Mặc dù vậy, nếu vẫn lo lắng về khả năng mang thai ở độ tuổi mãn kinh cũng như muốn bảo vệ sức khỏe phụ khoa lâu dài thì bạn nên áp dụng các biện pháp mà DIAG hướng dẫn bên trên nhé.

Xem thêm

• Phụ nữ mãn kinh còn ham muốn không?
• Hiện tượng ra máu sau mãn kinh

Nguồn nghiên cứu và tài liệu tham khảo:

[1] Nghiên cứu “Postmenopausal Pregnancy: A Case Report” (Mang thai sau mãn kinh).