Làm sao để ngưng kinh nguyệt khi đang có? Có thể ngừng hẳn không?

Tạm ngưng hoặc ngừng hẳn kinh nguyệt – Có thể thực hiện không?

Về cơ chế sinh lý, phụ nữ có thể thực hiện tạm ngưng hoặc ngừng hẳn chu kỳ kinh nguyệt của mình. Trong đó, cơ chế ngưng kinh nguyệt liên quan trực tiếp đến sự điều tiết của trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng (trục HPO).

Ở một chu kỳ sinh lý bình thường, hormone GnRH từ vùng hạ đồi kích thích tuyến yên tiết FSH và LH. Từ đó làm buồng trứng phát triển nang trứng, rụng trứng, sản sinh estrogen và progesterone. Trong đó, estrogen và progesterone là hai hormone kiểm soát sự dày lên và bong tróc của niêm mạc tử cung dưới dạng máu kinh – gây ra kinh nguyệt.

Việc tạm hoãn hoặc ngừng hẳn kinh nguyệt sẽ dựa trên cơ chế hoạt động này. Bằng cách sử dụng một số phương pháp như thuốc nội tiết, que cấy tránh thai hoặc tiêm hormone mà có thể tạm thời ngăn chặn kinh nguyệt hiện có.

Các phương pháp này có thể làm mỏng niêm mạc tử cung. Việc này sẽ ức chế phóng noãn và do đó ngăn ngừa hoặc làm biến mất kinh nguyệt trong một thời gian nhất định.

Trên thực tế, phần lớn phụ nữ có thể ngưng kinh tạm thời mà không gây hại lâu dài đến sức khỏe và phải đảm bảo thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn.

Có nên tạm ngưng kinh nguyệt khi đang có hay không?

Việc tạm ngưng kinh nguyệt là không nên trong hầu hết các trường hợp. Bởi điều này có thể gây ra các rối loạn nội tiết, rong huyết bất thường hoặc tác dụng phụ không mong muốn.

Việc cố gắng “ngắt” kinh ngay lập tức bằng thuốc nội tiết trong lúc niêm mạc tử cung đang bong tróc (giai đoạn hành kinh) có thể không mang lại hiệu quả như mong muốn, thậm chí làm kinh kéo dài hoặc gây đau bụng nhiều hơn.

Vậy nên, việc có nên ngừng kinh hay không cần có sự tư vấn của bác sĩ cho từng trường hợp cụ thể. Điều này tùy thuộc vào mục đích điều trị cùng thể trạng của từng cá nhân, và hoàn toàn không vì mục nhất thời để giảm các triệu chứng hành kinh bình thường. Nghĩa là không được khuyến nghị ngừng kinh nguyệt chỉ vì mong muốn không trải qua hành kinh vì khó chịu mà không phải do vấn đề bệnh lý hoặc theo dõi y tế lâu dài.

Nếu cần điều chỉnh chu kỳ kinh thì bác sĩ thường hướng dẫn lên kế hoạch điều chỉnh từ sớm trước kỳ kinh, thay vì can thiệp khi kinh nguyệt đã bắt đầu. Việc ngưng kinh nguyệt ngay lập tức (tức là can thiệp khi kỳ kinh đã bắt đầu) không được khuyến khích trừ khi có chỉ định y khoa đặc biệt. Điều này là do nó có thể khiến cơ thể phản ứng ngược, dẫn đến rong huyết kéo dài, đau bụng hoặc rối loạn chu kỳ kinh nguyệt về sau.

Cách ngưng kinh nguyệt khi đang có

Để làm ngưng kinh nguyệt tạm thời, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các biện pháp y học hợp pháp và an toàn. Phổ biến là sử dụng thuốc nội tiết (như thuốc tránh thai kết hợp), que cấy tránh thai hoặc vòng tránh thai nội tiết.

• Thuốc nội tiết: Là thuốc tránh thai dạng viên được sử dụng liên tục trong vòng 7 ngày, có thể điều chỉnh theo chu kỳ mong muốn.
• Que cấy tránh thai: Là một que nhỏ chứa progestin được cấy dưới da tay, giải phóng hormone đều đặn để ức chế rụng trứng và làm mỏng niêm mạc tử cung. Nhiều phụ nữ sau khi cấy sẽ không còn kinh hoặc ra rất ít máu sau vài tháng sử dụng.
• Vòng tránh thai nội tiết: Là một dụng cụ đặt trong tử cung có chứa hormone levonorgestrel, giúp làm mỏng niêm mạc tử cung và giảm lượng máu kinh theo thời gian. Nhiều người có thể ngưng kinh hoàn toàn hoặc chỉ ra máu nhẹ từng đợt.

Xem thêm: Dấu hiệu sắp hết kinh nguyệt

Những cách này phải được thực hiện với dưới sự theo dõi của bác sĩ. Vì chúng can thiệp sâu vào hệ nội tiết – sinh sản nên nếu sử dụng sai cách, không đúng liều lượng hoặc không phù hợp với tình trạng sức khỏe (ví dụ như với người có bệnh tim, rối loạn đông máu…) có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Nhiều trường hợp có thể làm tăng nguy cơ huyết khối, rong huyết kéo dài, rối loạn tăng huyết áp hoặc rối loạn chuyển hóa khó kiểm soát.

Dựa trên những đánh giá toàn diện về tiền sử bệnh, các yếu tố nguy cơ và nhu cầu cá nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp phù hợp. Điều này nhằm đảm bảo sức khỏe tốt nhất cũng như hiệu quả trong quá trình “tạm ngưng” kinh nguyệt.

Hơn nữa, mặc dù nhiều chuyên gia cho rằng không có lợi ích y học bắt buộc nào cho thấy phụ nữ phải có kinh hàng tháng, nhưng việc tạm ngừng kinh nguyệt này có thể làm hạn chế khả năng sinh sản trong tương lai nếu không thể kiểm soát hiệu quả. Vậy nên bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện nếu không phải đang điều trị bệnh lý.

Xem thêm: Cách làm chậm kinh nguyệt 1 tuần

Chỉ nên tạm ngưng kinh nguyệt trong những trường hợp nào?

Việc dừng kinh nguyệt tạm thời chỉ nên thực hiện trong những trường hợp có lý do rõ ràng về y khoa hoặc khi tình trạng hành kinh được bác sĩ đánh giá là ảnh hưởng nghiệm trọng đến chất lượng cuộc sống.

• Rối loạn kinh nguyệt ảnh hưởng chất lượng cuộc sống: Những người bị rong kinh (kinh kéo dài trên 7 ngày), ra máu nhiều gây thiếu máu, đau bụng kinh dữ dội, hoặc có chu kỳ không đều ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần.
• Bệnh lý phụ khoa cần kiểm soát nội tiết: Việc tạm ngừng kinh giúp làm giảm triệu chứng và kiểm soát bệnh. Bao gồm các bệnh lý như Lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), hoặc hội chứng tiền kinh nguyệt nghiêm trọng (PMDD).
• Chuẩn bị cho phẫu thuật hoặc điều trị y tế: Dừng kinh nguyệt tạm thời giúp giảm nguy cơ mất máu hoặc biến chứng trong một số thủ thuật hoặc phẫu thuật. Ngoài ra, bệnh nhân đang hóa trị hoặc xạ trị cũng có thể cần điều chỉnh chu kỳ kinh.

Bạn cần lưu ý rằng, dù thuộc trường hợp nào thì việc tạm ngưng kinh nguyệt cần có chỉ định và theo dõi của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Sử dụng thuốc ibuprofen ngưng kinh nguyệt như thế nào?

Ibuprofen là loại thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) được chứng minh có hiệu quả trong việc giảm khoảng 20 – 30% lượng máu kinh trong mỗi chu kỳ nhưng không thể tạm ngưng kinh nguyệt hiện có [1, 2]. Cơ chế của ibuprofen là ức chế enzyme COX-1 và COX- 2, hạ nồng độ prostaglandin nội mạc tử cung. Điều này sẽ gây co mạch, tăng ngưng tập tiểu cầu và làm niêm mạc bong ít hơn.

Theo các chuyên gia y tế, ibuprofen có khả năng giảm đau bụng kinh và giảm lượng máu kinh khi được sử dụng ở đúng cách. Tuy nhiên, tốt nhất là bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng.

Bạn có thể tham khảo cách tự dùng thuốc ibuprofen tại nhà theo Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG) và các tổ chức quốc tế uy tín như sau:

• Bạn có thể bắt đầu với liều 200 – 400 mg mỗi 4 – 6 giờ khi cần.
• Tuyệt đối không vượt quá 1200 mg trong vòng 24 giờ.
• Luôn uống sau bữa ăn để bảo vệ dạ dày.
• Không uống thuốc nếu có tiền sử loét dạ dày, bệnh thận hoặc dị ứng với NSAIDs.

Xem thêm: Cách cầm máu kinh nguyệt tại nhà

Ngừng kinh nguyệt có ảnh hưởng đến khả năng có con sau này không?

Khi được thực hiện ngưng kinh nguyệt dưới sự giám sát y tế, các biện pháp nội tiết hiện đại (thuốc viên, que cấy, vòng tránh thai) không gây vô sinh hoặc làm suy giảm khả năng có con về lâu dài.

Tác dụng ức chế kinh nguyệt của các phương pháp này chỉ là tạm thời và có thể phục hồi hoàn toàn. Sau khi bạn ngừng sử dụng, hệ thống nội tiết của cơ thể sẽ dần hoạt động trở lại bình thường và khả năng có thai sẽ được khôi phục.

Mối lo ngại thực sự không nằm ở việc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, mà ở các nguy cơ và tác dụng phụ có thể xảy ra trong quá trình sử dụng nếu không được bác sĩ tư vấn và theo dõi đúng cách.

Có nên ngừng kinh nguyệt vĩnh viễn không?

Việc làm mất kinh nguyệt vĩnh viễn thường không được bác sĩ khuyến nghị nếu không phải do vấn đề bệnh lý. Bởi việc ngừng hẳn này đồng nghĩa với việc bạn không thể có kinh nguyệt trở lại trong tương lai.

Ngừng hẳn kinh nguyệt được hiểu là trạng thái khi cơ thể không còn khả năng tạo ra chu kỳ kinh do mất vĩnh viễn chức năng của buồng trứng hoặc tử cung. Ví dụ, nếu người phụ nữ đã được phẫu thuật cắt bỏ tử cung thì dù buồng trứng vẫn hoạt động và sản xuất hormone bình thường, máu kinh cũng không thể thoát ra do không còn niêm mạc tử cung để bong tróc.

Vậy nên việc chấm dứt kinh nguyệt chỉ nên được thực hiện trong các trường hợp đặc biệt. Chẳng hạn như phải phẫu thuật cắt bỏ tử cung hoặc cắt buồng trứng, thường gặp ở những người mắc ung thư phụ khoa hoặc u xơ tử cung lớn mà không thể điều trị bằng phương pháp nội khoa.

Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ nên đợi đến tuổi mãn kinh để hết kinh nguyệt. Mãn kinh là kết quả của sự điều chỉnh nội tiết chậm rãi và ổn định, cho phép cơ thể thích nghi với sự thay đổi về hormone sinh dục mà không gây rối loạn đột ngột.

Đây là quá trình tự nhiên và sinh lý, phản ánh sự suy giảm dần của chức năng buồng trứng theo tuổi, thường xảy ra ở tuổi 40 – 50. Những thay đổi trong quá trình này là không thể hồi phục với khả năng có kinh trở lại gần như bằng không.

Vậy nên nếu không có vấn đề sức khỏe đặc biệt thì bạn đừng thực hiện ngừng kinh nguyệt vĩnh viễn. Hãy để chu kỳ kinh nguyệt dừng lại tự nhiên khi đến tuổi mãn kinh, bởi đây là lựa chọn an toàn và ít rủi ro nhất cho sức khỏe phụ nữ lâu dài.

Lời kết

Như vậy vấn đề làm sao để ngưng kinh nguyệt khi đang có đã có câu trả lời. Việc tạm ngừng hay ngừng hẳn thường không được khuyến khích trong hầu hết các trường hợp mà không phải do yếu tố bệnh lý theo chỉ định của bác sĩ.

Việc tự ý thực hiện các biện pháp ngừng kinh nguyệt có thể gây tác dụng phụ không mong muốn. Thậm chí là ảnh hưởng đến khả năng có thai sau này nếu không được kiểm soát tốt.

Nguồn nghiên cứu và tài liệu tham khảo:

[1] Nghiên cứu “Non-steroidal anti‐inflammatory drugs for heavy menstrual bleeding” (Thuốc chống viêm không steroid cho chảy máu kinh nguyệt nặng).

[2] Nghiên cứu “NSAIDs for heavy menstrual bleeding” (NSAID cho tình trạng chảy máu kinh nguyệt nhiều).