Rối loạn kinh nguyệt là tình trạng phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Làm sao để có kinh nguyệt trở lại và điều hòa chu kỳ một cách tự nhiên là mối quan tâm lớn với những người đang gặp tình trạng trễ kinh, mất kinh hoặc kinh nguyệt không đều. Cùng Diag giải đáp qua bài viết sau nhé!

Dấu hiệu nhận biết trễ kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt bình thường kéo dài từ 24 đến 38 ngày. Bất kỳ thay đổi nào về thời gian, tần suất hoặc lượng máu kinh có thể là một trong các biểu hiện của tình trạng kinh nguyệt không đều, rối loạn kinh nguyệt hoặc mất kinh (vô kinh).

Một số dấu hiệu rối loạn kỳ kinh thường gặp gồm:

  • Không có kinh trong ít nhất 3 chu kỳ liên tiếp dù trước đó từng hành kinh đều đặn (vô kinh thứ phát).
  • Kinh nguyệt đến muộn hơn nhiều so với chu kỳ bình thường, hoặc có tháng có, tháng không.
  • Chu kỳ kinh quá ngắn (<24 ngày) hoặc quá dài (>38 ngày).
  • Máu kinh ra quá ít, quá nhiều hoặc kéo dài bất thường.
  • Các triệu chứng đi kèm có thể có như: thay đổi cân nặng đột ngột, nổi mụn, rụng tóc, khô âm đạo, giảm ham muốn hoặc thay đổi tâm trạng rõ rệt.

Việc nhận diện sớm những dấu hiệu này là bước đầu giúp tìm ra nguyên nhân và xây dựng kế hoạch điều chỉnh lối sống phù hợp để phục hồi kỳ kinh nguyệt.

Không có kinh trong ít nhất 3 chu kỳ liên tiếp là dấu hiệu của mất kinh
Không có kinh trong ít nhất 3 chu kỳ liên tiếp là dấu hiệu của mất kinh

Ảnh hưởng của việc trễ kinh hoặc mất kinh đến cơ thể

Kinh nguyệt không đều hoặc mất hẳn là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bị mất cân bằng nội tiết hoặc gặp rối loạn chuyển hóa, tâm lý. Tình trạng này nếu kéo dài có thể dẫn đến:

  • Giảm mật độ xương: Do thiếu estrogen, làm tăng nguy cơ loãng xương, đặc biệt ở phụ nữ trẻ.
  • Khó thụ thai: Mất kinh đồng nghĩa với không rụng trứng đều đặn, ảnh hưởng khả năng sinh sản, thậm chí gây vô sinh.
  • Rối loạn nội tiết kéo dài: Gây mụn, rụng tóc, tăng cân, rối loạn chuyển hóa.
  • Tác động tâm lý: Lo âu, trầm cảm, giảm chất lượng sống.
  • Tiềm ẩn bệnh lý nền: Có thể là dấu hiệu của các bệnh như buồng trứng đa nang (PCOS), rối loạn tuyến giáp, suy buồng trứng sớm…

Vì vậy, không nên xem nhẹ tình trạng trễ hoặc mất kinh, đặc biệt nếu kéo dài nhiều chu kỳ liên tiếp.

Nguyên nhân khiến kinh nguyệt bị trễ hoặc mất kinh

Có nhiều nguyên nhân khiến kỳ kinh trở nên thất thường hoặc biến mất hoàn toàn. Theo nhiều nghiên cứu liên quan, phổi biến là những yếu tố ảnh hưởng đến vùng dưới đồi, nơi điều phối hormone sinh sản.

  1. Thiếu năng lượng và rối loạn ăn uống: Khi cơ thể rơi vào tình trạng thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng (do ăn kiêng khắt khe, nhịn ăn gián đoạn hoặc rối loạn ăn uống như chán ăn), vùng dưới đồi của não bộ sẽ giảm sản xuất hormone GnRH, tín hiệu khởi đầu cho toàn bộ chu kỳ. Điều này làm gián đoạn chuỗi phản ứng nội tiết cần thiết cho sự rụng trứng, dẫn đến mất kinh.
  2. Tập thể dục quá mức: Luyện tập cường độ cao mà không bù đủ dinh dưỡng có thể làm giảm hormone GnRH – tín hiệu khởi động quá trình rụng trứng. Điều này dẫn đến mất kinh, nhất là ở vận động viên hoặc người tập nặng thường xuyên.
  3. Căng thẳng kéo dài: Stress mạn tính gây rối loạn trục dưới đồi – tuyến yên – buồng trứng, khiến cơ thể tạm ngưng các chức năng sinh sản.
  4. Thay đổi cân nặng đột ngột: Giảm cân hoặc tăng cân nhanh chóng làm rối loạn cân bằng nội tiết, ảnh hưởng đến nồng độ estrogen và gây rối loạn chu kỳ.
  5. Bệnh lý nội tiết tố: Các rối loạn nội tiết tố như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), tăng prolactin máu, suy buồng trứng sớm… cũng là nguyên do phổ biến và cần can thiệp y khoa.
Căng thẳng kéo dài là một trong những nguyên nhân gây trễ kinh
Căng thẳng kéo dài là một trong những nguyên nhân gây trễ kinh

Làm sao để có kinh nguyệt trở lại?

làm thế nào để có kinh nguyệt khi bị trễ? Việc phục hồi kinh nguyệt không đơn thuần là “uống thuốc để có kinh lại”, mà là quá trình khôi phục cân bằng nội tiết và sức khỏe tổng thể. Theo các chuyên gia y tế từ các tổ chức y tế lớn và nghiên cứu trên PubMed, các giải pháp hiệu quả nhất thường bắt đầu từ chữa trị đúng cách và thay đổi lối sống.

Ăn đủ chất và đảm bảo năng lượng nạp vào cao hơn năng lượng tiêu hao

Một trong những nguyên nhân phổ biến gây mất kinh là cơ thể không nhận đủ năng lượng để duy trì các chức năng nội tiết, đặc biệt là khi ăn kiêng khắt khe hoặc bỏ bữa thường xuyên. Việc ăn đủ cả về lượng calo và chất dinh dưỡng giúp cơ thể “cảm thấy an toàn” để tái khởi động trục nội tiết sinh sản.

Nguyên tắc quan trọng:

  • Ăn đủ ba bữa chính, bổ sung ít nhất 2–3 bữa phụ mỗi ngày.
  • Tăng thực phẩm giàu năng lượng: cơm, khoai, yến mạch, bơ, các loại hạt, dầu thực vật.
  • Tránh nhịn đói, ăn quá ít carb hoặc loại bỏ hoàn toàn nhóm chất béo.

Trong nhiều trường hợp, chỉ cần tăng lượng ăn vào và giảm tập luyện, kinh nguyệt có thể trở lại trong vòng vài tháng.

Giảm tần suất và cường độ tập luyện thể thao

Tập thể dục điều độ rất có lợi, nhưng nếu luyện tập quá sức, đặc biệt là cardio hoặc HIIT (luyện tập cường độ cao ngắt quãng) hàng ngày, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái thiếu năng lượng mãn tính. Điều này có thể ức chế rụng trứng và gây mất kinh.

Cách điều chỉnh hợp lý:

  • Giảm cường độ tập, tránh tập nặng quá 1 tiếng/ngày nếu bạn đang bị mất kinh.
  • Ưu tiên các hình thức nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, pilates.
  • Ngừng tập hoàn toàn 1–2 tuần nếu cơ thể quá mệt mỏi hoặc có dấu hiệu kiệt sức.
 Luyện tập quá sức có thể ức chế rụng trứng và gây mất kinh
Luyện tập quá sức có thể ức chế rụng trứng và gây mất kinh

Giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng giấc ngủ

Stress là một trong những thủ phạm thầm lặng gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Căng thẳng ảnh hưởng đến vùng dưới đồi. Đây là trung tâm điều khiển hormone của não khiến kỳ kinh bị gián đoạn.

Giải pháp giảm stress hiệu quả:

  • Thiết lập giờ giấc ngủ nghỉ đều đặn, ưu tiên ngủ 7–9 tiếng mỗi đêm.
  • Thực hành các kỹ thuật thư giãn như thở sâu, thiền, viết nhật ký hoặc nghe nhạc.
  • Giảm tải công việc và học cách nói “không” với các áp lực không cần thiết.

Làm thế nào để kinh nguyệt trở lại bình thường? Việc tạo cảm giác an toàn cho cơ thể cả về thể chất lẫn tinh thần là điều kiện cần để kinh nguyệt quay lại đều đặn.

Thăm khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và hướng điều trị

Việc tự ý dùng thuốc điều hòa kinh nguyệt, đặc biệt là hormone hoặc thuốc kích kinh, mà không xác định nguyên nhân thực sự có thể gây hại cơ thể. Điều này không chỉ làm che mờ triệu chứng gốc mà còn có nguy cơ dẫn đến rối loạn nội tiết nghiêm trọng hơn.

Thăm khám bác sĩ chuyên khoa sản – nội tiết là bước đầu tiên và quan trọng để tìm ra nguyên do gây mất kinh hoặc kinh nguyệt không đều. Bạn nên đi khám trong các trường hợp sau:

  • Mất kinh trên 3 tháng liên tiếp mà không do mang thai
  • Kinh nguyệt không đều kéo dài trên 6 tháng
  • Xuất hiện các triệu chứng bất thường như mụn nặng, rụng tóc, sạm da, tăng cân nhanh, đau vùng chậu
  • Có tiền sử hoặc nghi ngờ các bệnh lý nội tiết như hội chứng PCOS, rối loạn tuyến giáp, u tuyến yên…

Sau khi khám, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm nội tiết, siêu âm vùng chậu hoặc kiểm tra chức năng tuyến giáp để xác định hướng chữa trị chính xác và phù hợp với tình trạng cá nhân.

Không được tự ý dùng thuốc điều hòa kinh nguyệt, đặc biệt là hormone hoặc thuốc kích kinh
Không được tự ý dùng thuốc điều hòa kinh nguyệt, đặc biệt là hormone hoặc thuốc kích kinh

Nếu bạn đang gặp những bất thường liên quan đến phụ khoa, hãy đến trung tâm y khoa Diag để được kiểm tra kịp thời. Với hơn 25 năm kinh nghiệm, 40+ điểm lấy mẫu và công nghệ xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189:2022, Diag giúp bạn xét nghiệm, theo dõi và nhận kết quả online ngay tại nhà – dễ dàng, nhanh chóng và chính xác.

  • Trang chủ Diag: https://diag.vn/
  • Hotline: 1900 1717
  • Chi nhánh Diag trên toàn quốc: https://diag.vn/location/
diag
Xét nghiệm đánh giá sức khỏe sinh sản nữ giới
  • Đánh giá chức năng hoạt động của hormone sinh dục
  • Phát hiện các vấn đề bất thường về sinh sản, vô sinh, hiếm muộn, kinh nguyệt
  • Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
  • Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Bổ sung thực phẩm tự nhiên hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt

Làm sao để có kinh nguyệt trở lại đều đặn? Dưới đây là một số thực phẩm và rau củ quả giàu dinh dưỡng và có khả năng điều hòa hormone, được khuyến nghị đưa vào chế độ ăn uống hằng ngày để hỗ trợ chu kỳ kinh nguyệt trở lại đều đặn.

Hạt lanh

Hạt lanh là nguồn giàu lignan, một hợp chất thực vật có cấu trúc gần giống estrogen. Khi được tiêu hóa, lignan có thể giúp điều hòa nồng độ hormone này trong cơ thể, đặc biệt hữu ích với những người có chu kỳ kinh nguyệt không ổn định do thiếu hoặc rối loạn nội tiết.

Ngoài ra, hạt lanh còn chứa chất xơ hòa tan giúp hỗ trợ thải trừ estrogen dư thừa qua đường tiêu hóa, giảm nguy cơ tích tụ hormone bất thường.

Gừng

Gừng có tính kháng viêm tự nhiên và được dùng trong nhiều nền y học cổ truyền để làm ấm cơ thể, kích thích tuần hoàn máu. Đặc biệt, gừng còn giúp làm dịu triệu chứng đau bụng kinh và có thể hỗ trợ thúc đẩy chu kỳ kinh nguyệt quay trở lại ở người bị mất kinh do lạnh bụng hoặc stress.

Quế

Quế không chỉ là một gia vị thơm ngon mà còn có tác dụng điều hòa lượng đường huyết và hỗ trợ chuyển hóa insulin. Đây là yếu tố có liên quan chặt chẽ đến rối loạn kinh nguyệt, đặc biệt ở người mắc hội chứng PCOS. Một số nghiên cứu cũng cho thấy quế có thể giúp tăng tuần hoàn máu vùng chậu, hỗ trợ chu kỳ trở lại.

Quế có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, có thể giúp sớm có kinh trở lại
Quế có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, có thể giúp sớm có kinh trở lại

Rau lá xanh

Rau lá xanh như cải bó xôi (spinach), cải kale, bông cải xanh rất giàu sắt, canxi, magiê và vitamin nhóm B. Đây là những vi chất cực kỳ cần thiết cho hoạt động của buồng trứng, tử cung và trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng.

Nếu kinh nguyệt ngưng kéo dài, cơ thể dễ bị thiếu máu tiềm ẩn hoặc giảm sức đề kháng, do đó cần tăng cường nhóm rau này để phục hồi sức khỏe tổng thể và hỗ trợ điều hòa nội tiết.

Quả mọng (dâu, việt quất, mâm xôi)

Các loại quả mọng chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin C và flavonoid. Các chất này giúp giảm stress oxy hóa, cải thiện hoạt động hormone và hỗ trợ hệ thần kinh trung ương – nơi điều khiển chu kỳ kinh nguyệt.

Chất béo lành mạnh (bơ, dầu ô liu, hạt óc chó)

Hormone sinh dục nữ như estrogen và progesterone được tổng hợp từ cholesterol. Do đó, việc loại bỏ hoàn toàn chất béo khỏi khẩu phần ăn có thể khiến chu kỳ kinh nguyệt rối loạn. Tuy nhiên, cần ưu tiên chất béo tốt từ thực vật, vì chúng hỗ trợ cân bằng nội tiết, chống viêm và nuôi dưỡng tế bào.

Tinh bột nghệ

Tinh bột nghệ chứa hoạt chất curcumin có khả năng chống viêm, chống oxy hóa và hỗ trợ điều hòa nội tiết. Đặc biệt, curcumin còn giúp cải thiện chức năng gan – cơ quan giữ vai trò quan trọng trong chuyển hóa hormone. Dùng tinh bột nghệ đều đặn có thể hỗ trợ làm dịu rối loạn kinh nguyệt, đặc biệt với người bị viêm nội mạc tử cung nhẹ hoặc rối loạn hormone do stress.

Dùng tinh bột nghệ có thể hỗ trợ làm dịu rối loạn kinh nguyệt
Dùng tinh bột nghệ có thể hỗ trợ làm dịu rối loạn kinh nguyệt

Ngải cứu

Ngải cứu là vị thuốc dân gian quen thuộc trong điều hòa kinh nguyệt. Thảo dược này có tác dụng kích thích lưu thông khí huyết, làm ấm tử cung và giảm đau bụng kinh. Người bị trễ kinh do lạnh bụng, cơ thể suy nhược hoặc khí huyết kém lưu thông có thể dùng ngải cứu dưới dạng sắc nước uống hoặc chế biến chung với trứng, thịt nạc.

Đu đủ xanh

Đu đủ xanh chứa hàm lượng cao enzyme papain, một chất được cho là có thể gây co bóp tử cung và thường được sử dụng trong dân gian để hỗ trợ kích thích kinh nguyệt. Ngoài ra, đu đủ cũng là nguồn cung cấp vitamin dồi dào. Nên sử dụng đu đủ xanh đã nấu chín (dưới dạng hầm canh hoặc luộc) để dễ tiêu hóa và phát huy tác dụng. Không nên dùng đu đủ xanh sống khi đang mang thai vì có thể gây co bóp tử cung mạnh.

Uống thuốc gì để có kinh nguyệt trở lại?

Làm sao để có kinh nguyệt trở lại? Việc sử dụng thuốc để khởi động lại chu kỳ kinh nguyệt chỉ nên thực hiện sau khi đã được bác sĩ thăm khám và xác định nguyên nhân mất kinh. Dưới đây là một số nhóm thuốc thường được chỉ định bao gồm:

1. Thuốc nội tiết (hormone)

  • Progestin: Là loại hormone giúp làm bong lớp niêm mạc tử cung nếu không có thai. Đây là lựa chọn phổ biến để điều trị mất kinh thứ phát (mất kinh sau khi từng có kinh). Thuốc thường được dùng trong 5–10 ngày, và kinh nguyệt sẽ xuất hiện vài ngày sau khi ngưng thuốc.
  • Estrogen kết hợp progestin: Trong một số trường hợp rối loạn nội tiết tố nặng, bác sĩ có thể kê thuốc ngừa thai kết hợp hoặc liệu pháp hormone thay thế (HRT) để điều chỉnh chu kỳ.

Lưu ý: Việc sử dụng hormone cần theo dõi chặt chẽ và được kê đơn từ bác sĩ vì có thể gây tác dụng phụ như giữ nước, đau đầu, thay đổi tâm trạng hoặc ảnh hưởng đến huyết áp.

Xem thêm: Uống gì để ra kinh nguyệt?

Việc sử dụng hormone cần theo dõi chặt chẽ và được kê đơn từ bác sĩ
Việc sử dụng hormone cần theo dõi chặt chẽ và được kê đơn từ bác sĩ

2. Thuốc điều trị nguyên nhân nền

  • Thuốc điều hòa insulin (như metformin): Được dùng nếu mất kinh liên quan đến hội chứng PCOS. Thuốc giúp cải thiện đề kháng insulin và hỗ trợ phục hồi chu kỳ rụng trứng.
  • Thuốc hỗ trợ tuyến giáp: Nếu mất kinh do suy giáp, cần chữa trị bằng hormone tuyến giáp tổng hợp (levothyroxine).
  • Thuốc trị rối loạn ăn uống hoặc tâm thần: Khi mất kinh do chán ăn tâm thần (anorexia nervosa), rối loạn lo âu hoặc trầm cảm, cần phối hợp chữa trị tâm lý và dinh dưỡng, đôi khi có chỉ định thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc chống lo âu.

Lưu ý quan trọng, việc chọn thuốc nào cần dựa trên chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Không tự ý dùng thuốc nội tiết hay thuốc tránh thai mà không có chỉ định y khoa.

Những sai lầm cần tránh khi cố gắng điều hòa kinh nguyệt

  • Tự ý dùng thuốc nội tiết mà không có chỉ định bác sĩ: Việc lạm dụng thuốc có thể làm rối loạn hormone nghiêm trọng hơn, gây mất kinh kéo dài hoặc ảnh hưởng khả năng sinh sản sau này.
  • Ăn kiêng quá mức hoặc tập luyện quá sức: Nhiều người nghĩ rằng giảm cân nhanh sẽ giúp điều hòa nội tiết, nhưng điều này thường gây phản tác dụng và khiến cơ thể ngừng rụng trứng.
  • Lạm dụng các loại “detox”, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc: Những sản phẩm này thường không có bằng chứng khoa học rõ ràng, đôi khi còn gây rối loạn chuyển hóa hoặc gan thận.
  • Chờ đợi quá lâu mới đi khám: Mất kinh >3 tháng hoặc kinh nguyệt không đều kéo dài là dấu hiệu cần kiểm tra y tế sớm để tránh biến chứng.

Lời kết

Làm sao để có kinh nguyệt trở lại? là câu hỏi không nên xem nhẹ, bởi kinh nguyệt là chỉ dấu quan trọng của sức khỏe sinh sản và nội tiết nữ. Để kinh nguyệt đều đặn, bạn cần lắng nghe cơ thể, xây dựng lối sống lành mạnh và chủ động điều trị khi có dấu hiệu bất thường. Nếu đã thử thay đổi nhưng vẫn chưa có cải thiện, hãy mạnh dạn tìm đến chuyên gia – đó là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe lâu dài.