Trước mỗi kỳ kinh, nhiều phụ nữ trải qua những thay đổi về cả thể chất lẫn cảm xúc. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này không chỉ giúp chủ động hơn trong sinh hoạt, mà còn góp phần theo dõi sức khỏe nội tiết và chu kỳ kinh nguyệt một cách hiệu quả. Cùng Diag hiểu rõ nguyên nhân hình thành các dấu hiệu sắp có kinh nguyệt và cách nhận biết qua bài viết sau nhé!

Chu kỳ kinh nguyệt và cơ chế hình thành dấu hiệu

Chu kỳ kinh nguyệt trung bình kéo dài từ 28–35 ngày, được điều hòa bởi sự thay đổi nồng độ hormone sinh dục nữ. Chủ yếu là hormone estrogen và progesterone. Những thay đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến cả hệ thống sinh sản và nhiều hệ cơ quan khác, từ đó tạo ra các biểu hiện được gọi là dấu hiệu tiền kinh nguyệt.

Chu kỳ kinh nguyệt trung bình kéo dài từ 28–35 ngày, được điều hòa bởi nồng độ hormone sinh dục nữ
Chu kỳ kinh nguyệt trung bình kéo dài từ 28–35 ngày, được điều hòa bởi nồng độ hormone sinh dục nữ

Giai đoạn dễ xuất hiện các dấu hiệu nhất là giai đoạn hoàng thể. Đây là giai đoạn sau khi rụng trứng đến trước khi bắt đầu kỳ hành kinh (thường từ ngày 14 đến ngày 28 của chu kỳ). Ở giai đoạn này:

  • Progesterone tăng cao, chuẩn bị cho khả năng mang thai. Nếu không có sự thụ tinh, nồng độ progesterone và estrogen sẽ giảm mạnh, kích hoạt quá trình bong lớp niêm mạc tử cung – tức là hành kinh.
  • Chính sự biến động hormone đột ngột này là yếu tố chính gây ra các dấu hiệu trước kỳ kinh nguyệt như đau bụng dưới, tức ngực, mệt mỏi, tâm trạng thay đổi, thèm ăn, mất ngủ,…

Ngoài ra, một số yếu tố làm tăng nguy cơ xuất hiện dấu hiệu kinh nguyệt bao gồm:

  • Tiền sử trầm cảm, lo âu
  • Căng thẳng kéo dài
  • Thiếu ngủ, rối loạn nhịp sinh học
  • Thiếu vận động thể chất

7 dấu hiệu sắp có kinh nguyệt trước 1 tuần

Trước kỳ hành kinh, cơ thể có thể biểu hiện một loạt triệu chứng cả về thể chất lẫn tinh thần. Đây là những dấu hiệu phổ biến thuộc hội chứng tiền kinh nguyệt, thường bắt đầu từ 1–2 tuần trước khi hành kinh và giảm dần sau khi kỳ kinh bắt đầu. Dưới đây là các dấu hiệu được ghi nhận phổ biến và đã được xác nhận bởi các tổ chức y khoa uy tín:

1. Đau tức ngực

Một trong những dấu hiệu sớm nhất là cảm giác căng, đau hoặc nặng ở vùng ngực. Nguyên nhân đến từ sự gia tăng progesterone trong giai đoạn hoàng thể, làm các ống dẫn sữa giãn ra và giữ nước. Đau tức ngực có thể kèm theo cảm giác vùng ngực căng tức, nhạy cảm khi chạm vào và đôi khi lan sang nách.

2. Đau bụng dưới, đau lưng nhẹ

Cơn đau âm ỉ ở bụng dưới hoặc đau lưng dưới là triệu chứng thường gặp do tử cung bắt đầu co bóp nhẹ để chuẩn bị cho việc bong lớp niêm mạc. Triệu chứng này có thể kéo dài vài giờ đến vài ngày và thường thuyên giảm sau khi bắt đầu hành kinh.

Xem thêm: Dấu hiệu bị đau đầu trước khi bị kinh nguyệt

Cơn đau âm ỉ ở bụng dưới hoặc đau lưng dưới là dấu hiệu sắp có kinh nguyệt
Cơn đau âm ỉ ở bụng dưới hoặc đau lưng dưới là dấu hiệu sắp có kinh nguyệt

3. Thay đổi tâm trạng

Biến động hormone tác động mạnh đến hệ thần kinh trung ương, gây ra các biểu hiện như:

  • Dễ cáu gắt
  • Cảm giác buồn bã, lo lắng
  • Khó kiểm soát cảm xúc
  • Nhạy cảm với lời nói hoặc hành vi của người khác

Những thay đổi tâm trạng này khá thường gặp và là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang bước vào giai đoạn cuối chu kỳ khi nguyệt.

Xem thêm: Ngứa nhũ hoa trước kỳ kinh nguyệt có sao không?

4. Thèm ăn hoặc thay đổi khẩu vị

Việc tăng cảm giác đói, đặc biệt là thèm đường hoặc đồ nhiều tinh bột, là một biểu hiện điển hình khi sắp có kinh nguyệt. Cơ thể có xu hướng tìm kiếm thực phẩm giúp cải thiện tâm trạng bằng cách tăng serotonin tạm thời. Điều này liên quan đến hoạt động của hormone progesterone và sự giảm nồng độ serotonin trong não.

5. Mệt mỏi, khó ngủ

Nhiều phụ nữ cảm thấy mệt mỏi không rõ lý do, hoặc có giấc ngủ chập chờn trong vài ngày trước kỳ kinh. Đây là kết quả của sự suy giảm serotonin và tác động từ progesterone – loại hormone có thể gây buồn ngủ nhưng đồng thời làm giấc ngủ kém sâu.

mệt mỏi, ngủ chập chờn có thể là dấu hiệu sắp đến kỳ kinh nguyệt
Mệt mỏi, ngủ chập chờn có thể là dấu hiệu sắp đến kỳ kinh nguyệt

6. Đầy bụng, chướng hơi, giữ nước

Phụ nữ trước kỳ kinh thường bị đầy bụng, nặng bụng do giữ nước trong cơ thể và thay đổi nhu động ruột. Hiện tượng này có thể gây khó chịu và thường được cải thiện sau ngày đầu của kỳ kinh. Đây là kết quả của sự tăng estrogen và giảm hoạt động của hệ tiêu hóa trong giai đoạn hoàng thể.

7. Mụn trứng cá

Trước khi kinh nguyệt bắt đầu, nồng độ androgen (hormone sinh dục nam tồn tại ở mức thấp trong cơ thể nữ) có xu hướng tăng nhẹ, kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn. Điều này dẫn đến việc nổi mụn, nhất là ở vùng cằm, quai hàm, và trán. Mụn nội tiết là dấu hiệu nhận biết tương đối rõ ràng của giai đoạn tiền kinh nguyệt.

Trước kỳ kinh nguyệt, nồng độ androgen tăng gây mụn ở nữ
Trước kỳ kinh nguyệt, nồng độ androgen tăng gây mụn ở nữ

Dấu hiệu bé gái sắp có kinh nguyệt

Kinh nguyệt lần đầu thường xuất hiện từ 9–16 tuổi, tùy theo cơ địa và yếu tố di truyền. Trước đó vài tháng đến vài năm, cơ thể bé gái có kinh nguyệt lần đầu sẽ xuất hiện một số thay đổi đặc trưng như:

  • Ngực bắt đầu phát triển
  • Mọc lông mu và lông nách
  • Tăng chiều cao nhanh
  • Ra dịch âm đạo (khí hư) trắng hoặc trong
  • Cảm xúc thất thường hơn
  • Đôi khi đau bụng hoặc tức ngực nhẹ

Phân biệt dấu hiệu sắp có kinh và dấu hiệu mang thai

Dấu hiệu sắp có kinh và dấu hiệu mang thai sớm có nhiều điểm tương đồng như đau tức ngực, mệt, tâm trạng thay đổi… khiến không ít người nhầm lẫn. Tuy nhiên, vẫn có một số điểm khác biệt để phân biệt:

Dấu hiệu sắp có kinh:

  • Đau bụng kinh: bụng dưới đau âm ỉ, sau đó xuất hiện kinh nguyệt
  • Căng tức ngực nhưng giảm sau khi có kinh
  • Thèm ăn hoặc thay đổi khẩu vị ngắn hạn
  • Có mụn trứng cá, da nhờn
  • Ra dịch âm đạo trắng, không mùi
  • Cảm xúc thất thường trong thời gian ngắn

Dấu hiệu mang thai sớm:

  • Chậm kinh >7 ngày
  • Ngực căng đau kéo dài, quầng vú sẫm màu hơn
  • Mệt mỏi kéo dài dù ngủ đủ
  • Buồn nôn, nôn (ốm nghén)
  • Thường xuyên đi tiểu
  • Ra máu báo thai (vài giọt, màu hồng nhạt hoặc nâu)
  • Nhạy cảm với mùi vị

Nếu nghi ngờ mang thai, nên thực hiện xét nghiệm beta-hCG hoặc thử thai bằng que sau ngày trễ kinh khoảng 5–7 ngày để có kết quả chính xác nhất.

Xem thêm: Đau nhũ hoa trước kỳ kinh nguyệt bao lâu?

Nếu nghi ngờ mang thai, nên thực hiện xét nghiệm beta-hCG
Nếu nghi ngờ mang thai, nên thực hiện xét nghiệm beta-hCG

Cách giảm bớt triệu chứng tiền kinh

Các triệu chứng như đau bụng, mệt mỏi, cáu gắt… có thể được cải thiện rõ rệt nếu áp dụng đúng cách chăm sóc cơ thể trước chu kỳ kinh nguyệt:

  • Tập thể dục nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga hoặc đạp xe nhẹ có thể giúp giảm đau, cải thiện tâm trạng và tăng lưu thông máu.
  • Ăn uống lành mạnh: Hạn chế đường, muối, caffeine; ưu tiên rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu magie, vitamin B6 giúp ổn định hormone.
  • Ngủ đủ và đúng giờ: Giấc ngủ chất lượng giúp cơ thể phục hồi, hạn chế căng thẳng và điều hòa nội tiết tố tốt hơn.
  • Uống đủ nước: Bổ sung đủ 1.5–2 lít nước mỗi ngày giúp giảm đầy bụng, giữ nước và hỗ trợ tiêu hóa.
  • Chườm ấm vùng bụng dưới: Nhiệt độ ấm giúp làm dịu cơn đau do co bóp tử cung, đồng thời thư giãn cơ thể hiệu quả.
  • Giảm stress tinh thần: Thiền, nghe nhạc, hoặc viết nhật ký giúp kiểm soát cảm xúc và giảm bớt cảm giác bức bối trước kỳ kinh.
  • Dùng thuốc giảm đau khi cần thiết: Có thể sử dụng thuốc chứa ibuprofen hoặc naproxen trong 1–2 ngày đầu nếu đau dữ dội, theo hướng dẫn của bác sĩ.

Nếu triệu chứng vẫn kéo dài hoặc nghiêm trọng, bạn nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra nguyên nhân sâu hơn.

Lời kết

Nhận biết sớm các dấu hiệu sắp có kinh nguyệt giúp bạn chủ động chuẩn bị về thể chất lẫn tinh thần, đồng thời chăm sóc sức khỏe tốt hơn trong những ngày nhạy cảm. Nếu các triệu chứng tiền kinh nguyệt ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống, hãy mạnh dạn gặp bác sĩ để được tư vấn chuyên sâu và điều trị phù hợp.

Xem thêm: Ngứa vùng kín trước kỳ kinh nguyệt