Bị tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt là do đâu? Nên làm gì?

Tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt là hiện tượng gì?

Tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt là tình trạng đi ngoài phân lỏng hoặc phân nước xảy ra trước hoặc trong ngày hành kinh. Đây là một triệu chứng thường gặp do sự thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể, đặc biệt là sự gia tăng prostaglandin trong giai đoạn kinh nguyệt. Prostaglandin không chỉ gây co thắt tử cung để đẩy lớp niêm mạc bong ra mà còn kích thích nhu động ruột, dẫn đến tiêu chảy.

Hiện tượng này là phản ứng sinh lý phổ biến và thường không nguy hiểm nếu không kéo dài hoặc kèm theo triệu chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân bị tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt

Sự gia tăng của hormone Prostaglandin

Prostaglandin là các hormone nội sinh được sản xuất nhiều trong niêm mạc tử cung vào thời kỳ hành kinh, có vai trò kích thích tử cung co thắt để đẩy lớp niêm mạc bong ra ngoài. Prostaglandin tác động lên tử cung và ảnh hưởng đến nhu động ruột, làm tăng co thắt cơ trơn của ruột, dẫn đến đi ngoài phân lỏng trong ngày hành kinh.

Mức prostaglandin tăng cao là nguyên nhân chính và phổ biến nhất gây tiêu chảy khi đang có kinh nguyệt. Prostaglandin còn được biết đến là các chất gây viêm và đau, đồng thời có tác dụng nhuận tràng nhẹ, khiến ruột hoạt động mạnh hơn.

Thay đổi nội tiết tố Estrogen và Progesterone

Mặc dù prostaglandin là “thủ phạm” chính, sự dao động của các hormone sinh dục nữ cũng tạo điều kiện cho nó hoạt động:

• Progesterone: Trong giai đoạn hoàng thể (sau rụng trứng), nồng độ progesterone tăng cao, có tác dụng làm thư giãn cơ trơn, bao gồm cả cơ ruột, nên nhiều phụ nữ có thể bị đầy hơi hoặc táo bón. Khi kỳ kinh sắp bắt đầu, nồng độ progesterone sụt giảm đột ngột. Sự sụt giảm này chính là tín hiệu “bật công tắc” cho niêm mạc tử cung sản xuất ồ ạt prostaglandin, từ đó dẫn đến tiêu chảy.
• Estrogen: Nồng độ estrogen cũng thay đổi, có thể ảnh hưởng đến các thụ thể trong đường ruột và góp phần vào các triệu chứng tiêu hóa chung như đầy hơi và buồn nôn.

Xem thêm: Ra khí hư màu nâu trước kỳ kinh nguyệt

Chế độ ăn uống không hợp lý

Trong kỳ kinh nguyệt, nhiều phụ nữ có thể thay đổi thói quen ăn uống, ăn nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ, hoặc đồ uống chứa caffeine, làm tăng kích thích đường ruột và làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy.

Ngoài ra, căng thẳng, đau đầu và mệt trong kỳ kinh nguyệt cũng có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh ruột, gây rối loạn nhu động ruột và tiêu chảy.

Xét nghiệm đánh giá sức khỏe sinh sản nữ giới

• Đánh giá chức năng hoạt động của hormone sinh dục
• Phát hiện các vấn đề bất thường về sinh sản, vô sinh, hiếm muộn, kinh nguyệt
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Căng thẳng, lo âu và thể trạng mệt mỏi

Một số trường hợp tiêu chảy trong kỳ kinh có thể nặng hơn hoặc kéo dài nếu người bệnh có các bệnh lý mạn tính về đường tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc viêm ruột mạn tính (IBD).

Xem thêm: Ra khí hư màu đen trước kỳ kinh nguyệt

Tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt có gây nguy hiểm không?

Thông thường, tiêu chảy trong kỳ kinh sẽ kéo dài không quá 2-3 ngày, không kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, đau bụng dữ dội, hoặc đi ngoài ra máu. Đây là một phản ứng sinh lý bình thường, tạm thời và không cần điều trị đặc biệt.

Tuy nhiên, tiêu chảy trong ngày hành kinh có thể trở nên nguy hiểm hoặc là dấu hiệu của các bệnh lý nếu:

• Tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày, không thuyên giảm hoặc ngày càng nặng hơn.
• Phân có máu hoặc chất nhầy, kèm theo sốt cao, đau bụng dữ dội, mệt mỏi, căng thẳng, hoặc dấu hiệu mất nước nghiêm trọng như khô miệng, hoa mắt, tiểu ít.
• Tiêu chảy đi kèm các triệu chứng khác như đau bụng dữ dội, đau khi đi tiểu, hoặc đau khi quan hệ tình dục có thể là triệu chứng của các bệnh lý phụ khoa như lạc nội mạc tử cung (endometriosis) hoặc các bệnh đường tiêu hóa mạn tính như hội chứng ruột kích thích (IBS).

Lạc nội mạc tử cung, một tình trạng trong đó mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, có thể gây ra tiêu chảy kéo dài hoặc tiêu chảy nặng trong kỳ kinh nguyệt do mô này có thể ảnh hưởng đến ruột và gây kích thích đường tiêu hóa. Hội chứng ruột kích thích cũng thường nặng lên trong kỳ kinh nguyệt do sự thay đổi hormone, gây ra tiêu chảy, táo bón hoặc đau bụng.

Cách giảm tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt hiệu quả tại nhà

Uống nhiều nước và bù chất điện giải

Tiêu chảy làm cơ thể mất nhiều nước và các chất điện giải quan trọng như kali, natri. Việc bổ sung đủ nước lọc và dung dịch bù điện giải (ORS) giúp cân bằng lại lượng nước và chất điện giải. Bạn có thể uống nước lọc, nước canh, nước trái cây pha loãng hoặc dung dịch bù điện giải mua tại hiệu thuốc.

Điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp

• Tránh các thực phẩm gây kích thích tiêu hóa: Đồ ăn cay, dầu mỡ, cafein, thực phẩm lạnh, sữa và đồ ngọt có thể làm tiêu chảy nặng hơn nên cần hạn chế trong kỳ kinh.
• Ăn các thực phẩm dễ tiêu, giàu chất xơ hòa tan: Chế độ ăn uống giàu chất xơ bao gồm chuối, táo (đặc biệt là táo xay hoặc táo nấu), các loại súp, bánh mì nướng giúp làm đặc phân và cải thiện tiêu chảy.
• Bổ sung probiotic: Các thực phẩm lên men như sữa chua, kim chi, kefir giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giảm triệu chứng tiêu chảy hiệu quả.
• Ăn nhiều bữa nhỏ: Giúp tiêu hóa nhẹ nhàng, giảm áp lực lên ruột trong thời gian tiêu chảy.

Quản lý căng thẳng và nghỉ ngơi hợp lý

Stress và căng thẳng có thể làm tăng nhu động ruột và làm tiêu chảy trầm trọng hơn. Các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, hít thở sâu giúp giảm căng thẳng, đồng thời nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.

Sử dụng thuốc để giảm triệu chứng

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Các loại thuốc như Ibuprofen hoặc Naproxen có thể là lựa chọn rất hiệu quả. Chúng hoạt động bằng cách ức chế sản xuất prostaglandin – nguyên nhân gốc rễ gây ra cả co thắt tử cung (đau bụng kinh) và co thắt ruột (tiêu chảy). Để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn có thể uống thuốc ngay khi bắt đầu cảm thấy các triệu chứng đầu tiên của kỳ kinh hoặc thậm chí 1-2 ngày trước đó. Lưu ý: Luôn uống thuốc sau khi ăn để tránh kích ứng dạ dày và tuân thủ liều lượng khuyến cáo. Những người có tiền sử bệnh dạ dày, thận hoặc dị ứng với NSAIDs cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Thuốc chống tiêu chảy: Nếu tiêu chảy gây khó chịu nhiều, bạn có thể sử dụng các thuốc không kê đơn như Loperamide (Imodium). Thuốc này làm chậm nhu động ruột nhưng không giải quyết nguyên nhân gốc là prostaglandin. Hãy sử dụng theo chỉ dẫn trên bao bì.

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Giữ nhịp sinh học đều đặn, đi ngủ đúng giờ, tránh làm việc quá sức trong kỳ kinh giúp ổn định cơ thể và giảm các triệu chứng tiêu chảy.

Xem thêm: Ra máu trước kỳ kinh nguyệt 10 ngày

Khi nào cần đi khám?

Với tiêu chảy nhẹ, bạn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tránh các thực phẩm kích thích như đồ cay, cafein, đồ dầu mỡ; uống nhiều nước để tránh mất nước. Bạn cũng có thể dùng thuốc chống tiêu chảy theo hướng dẫn của bác sĩ nếu cần thiết.

Nếu tiêu chảy kéo dài, có dấu hiệu bất thường hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt, bạn cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Kết luận

Bị tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt chủ yếu do sự tăng cao của nội tiết tố prostaglandin kích thích co thắt tử cung và ruột, cùng với sự thay đổi nồng độ estrogen và progesterone ảnh hưởng đến nhu động ruột. Thói quen ăn uống không hợp lý và stress cũng góp phần làm tình trạng này trầm trọng hơn. Đây là hiện tượng sinh lý phổ biến, thường không nguy hiểm nếu không kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng khác.

Nếu tiêu chảy kéo dài hoặc gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, nên thăm khám bác sĩ để loại trừ các nguyên nhân bệnh lý khác và được tư vấn điều trị phù hợp.

Xem thêm:

• Ra khí hư màu trắng sữa trước kỳ kinh nguyệt
• Bị tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt