Bạn vừa nhận kết quả siêu âm và thấy ghi tuyến giáp echo kém. Vậy echo kém tuyến giáp là gì? Cùng Diag tìm hiểu rõ hơn về khái niệm echo tuyến giáp, nguyên nhân gây echo kém, ý nghĩa lâm sàng, và khi nào cần theo dõi hay điều trị.

Siêu âm tuyến giáp là gì? Mục đích của xét nghiệm

Siêu âm tuyến giáp là một cách kiểm tra tuyến giáp bằng sóng âm. Máy siêu âm sẽ cho ra hình ảnh mô tuyến giáp để bác sĩ quan sát xem có gì bất thường không.

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nằm ở cổ, giúp cơ thể điều chỉnh chuyển hóa, nhiệt độ, năng lượng, và nhiều chức năng quan trọng khác. Khi có vấn đề ở tuyến giáp, bạn có thể bị mệt mỏi, tăng cân, da khô, rụng tóc, hoặc cảm thấy lạnh thường xuyên.

Siêu âm là phương pháp an toàn, không đau và không dùng tia X, thường được chỉ định khi:

  • Tuyến giáp có dấu hiệu sưng hoặc bướu.
  • Người bệnh có triệu chứng nghi ngờ suy giáp hoặc cường giáp.
  • Bác sĩ muốn kiểm tra u, nang, hay nốt trong tuyến giáp.

Echo tuyến giáp là gì?

Từ “echo” trong siêu âm nghĩa là độ phản xạ của sóng âm khi đi qua mô cơ thể. Mỗi mô sẽ phản xạ sóng âm khác nhau, tạo nên hình ảnh sáng tối khác nhau trên màn hình.

  • Echo đồng nhất: Hình ảnh sáng đều, thường gặp ở tuyến giáp khỏe mạnh.
  • Echo kém tuyến giáp: Hình ảnh tối hơn bình thường, sóng âm phản xạ yếu.
  • Echo trống: Vùng hoàn toàn đen, không phản xạ sóng âm, thường là nang chứa nước.
  • Echo hỗn hợp: Vừa sáng vừa tối xen kẽ, có thể chứa cả mô đặc và dịch.

Bác sĩ nhìn vào các vùng echo để đánh giá mô tuyến giáp có lành tính hay cần kiểm tra thêm.

Tình trạng echo kém tuyến giáp là gì?

Đây là kết quả thể hiện có vùng mô phản xạ sóng âm yếu hơn bình thường, thường hiện lên hình tối trên màn hình. Hiện tượng này không phải là bệnh, mà chỉ là dấu hiệu có thể liên quan đến một số vấn đề như:

Các nguyên nhân thường gặp:

  • Viêm tuyến giáp Hashimoto: Bệnh tự miễn, cơ thể tự tấn công tuyến giáp, làm mô bị tổn thương và suy giảm chức năng. Đây là nguyên nhân phổ biến gây echo kém, thường gặp ở phụ nữ trung niên.
  • Nang dịch hoặc thoái hóa mô: Khi mô tuyến giáp chứa nước hoặc bị xơ hóa theo thời gian, vùng đó có thể echo kém.
  • U tuyến giáp: Có thể là khối u lành hoặc ác tính. Một số u có vùng echo kém, cần kiểm tra thêm bằng sinh thiết.
  • Do kỹ thuật siêu âm: Trong một số trường hợp, hình ảnh echo kém không do bệnh mà do góc chụp hoặc chất lượng máy.
Echo kém tuyến giáp
Echo kém tuyến giáp

Echo kém có nguy hiểm không?

Không phải ai có echo kém cũng mắc bệnh nặng. Nhiều trường hợp chỉ cần theo dõi định kỳ, không cần điều trị gì. Tuy nhiên, nếu có thêm dấu hiệu bất thường (nốt to, không đều, thay đổi nhanh…), bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm máu hoặc sinh thiết để chẩn đoán rõ nguyên nhân.

Cách đọc các kết quả siêu âm tuyến giáp khác

Nang echo trống trong siêu âm tuyến giáp

Nang echo trống là vùng mô tuyến giáp chứa chất lỏng, thường không có phản xạ sóng âm nên hiện lên màu đen hoàn toàn trên siêu âm. Phần lớn nang echo trống là lành tính, không gây nguy hiểm, không cần chữa trị.

Tuy nhiên, nếu nang quá lớn, gây khó chịu, hoặc có biểu hiện chèn ép (như nuốt vướng, đau), bác sĩ có thể xem xét chọc hút dịch hoặc phẫu thuật. Ngoài ra, có những trường hợp nang không trống hoàn toàn, mà có mô đặc bên trong – khi đó gọi là echo hỗn hợp, cần theo dõi kỹ hơn.

Tuyến giáp echo kém không đồng nhất

Hiện tượng echo kém không đồng nhất nghĩa là mô tuyến giáp phản xạ sóng âm không đều, xen kẽ sáng – tối. Đây có thể là biểu hiện của:

  • Viêm tuyến giáp kéo dài: mô bị tổn thương, sẹo hoặc xơ hóa.
  • Thoái hóa mô: Do tuổi tác hoặc rối loạn nội tiết.
  • U tuyến giáp phức tạp: Có cả mô đặc và mô dịch.

Khi thấy kết quả này, bác sĩ thường chỉ định siêu âm Doppler để kiểm tra lượng máu nuôi vùng mô đó. Nếu nghi ngờ, bác sĩ sẽ chỉ định sinh thiết tế bào bằng kim nhỏ (FNA) để xem mô có lành tính hay không.

Bao lâu cần siêu âm lại nếu kết quả bất thường?

Thời gian siêu âm lại sẽ phụ thuộc vào kích thước, tính chất của vùng echo kém, và nhận định của bác sĩ. Thông thường, bạn sẽ được hẹn tái khám sau khoảng 3 đến 6 tháng, hoặc mỗi năm một lần nếu tình trạng ổn định.

Có cần uống thuốc nếu có echo kém tuyến giáp?

Không phải ai có echo kém cũng cần điều trị bằng thuốc. Việc dùng thuốc chỉ cần thiết nếu có bằng chứng suy giáp qua xét nghiệm máu, và bác sĩ nội tiết sẽ là người chỉ định cụ thể.

Lời kết

Hiểu rõ echo kém tuyến giáp là gì sẽ giúp bạn bớt lo lắng khi nhận kết quả siêu âm. Nếu phát hiện bất thường, hãy theo dõi định kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.