Phình tuyến giáp có nguy hiểm không? Cách chữa phình tuyến giáp
Phình tuyến giáp là gì?
Tuyến giáp là một tuyến nhỏ nằm trước cổ, có vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone giúp điều chỉnh quá trình chuyển hóa của cơ thể. Phình tuyến giáp là tình trạng tuyến giáp bị sưng to, tạo thành một khối ở cổ. Có nhiều dạng phình tuyến giáp, bao gồm:
- Phì đại tuyến giáp: Khi tuyến giáp to ra do thiếu iốt hoặc các rối loạn hormone. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây phình tuyến giáp.
- Phình giáp không do bệnh lý: Tuyến giáp có thể to lên mà không ảnh hưởng đến hoạt động của nó. Tình trạng này thường không nguy hiểm nhưng có thể làm người bệnh cảm thấy khó chịu.
- Phình giáp do bệnh lý: Một số bệnh như Graves (cường giáp) hoặc Hashimoto (suy giáp) có thể gây phình tuyến giáp. Khi tuyến giáp hoạt động quá mức hoặc quá yếu, nó có thể phình to.
- Phình tuyến giáp do bướu giáp: Đôi khi, phình tuyến giáp xảy ra do sự xuất hiện của các khối u hoặc nhân trong tuyến giáp. Những nhân này có thể là lành tính hoặc ác tính (ung thư).
Xem thêm: Khám tuyến giáp là khám những gì?

Phình giáp có thể gây ra các triệu chứng như khó nuốt, khàn giọng, hoặc khó thở nếu tuyến giáp quá to. Việc phát hiện và điều trị sớm rất quan trọng để tránh các biến chứng.
Nguyên nhân phình tuyến giáp
Phình giáp là tình trạng tuyến giáp bị phình to, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc xác định nguyên nhân gây phình giáp rất quan trọng để có thể áp dụng phương pháp điều trị hiệu quả.
- Thiếu hụt i-ốt: Khi cơ thể thiếu iốt, tuyến giáp phải làm việc nhiều hơn để sản xuất hormone, dẫn đến phình giáp.
- Rối loạn nội tiết (bệnh Graves và bệnh Hashimoto): Graves gây cường giáp, làm tuyến giáp sản xuất quá mức hormon, dẫn đến phình tuyến giáp. Trong khi đó, Hashimoto gây suy giáp, làm giảm sản xuất hormone, khiến tuyến giáp phải phình để bù đắp sự thiếu hụt.
- Di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh tuyến giáp, nguy cơ phát triển phình tuyến giáp sẽ cao hơn. Di truyền ảnh hưởng đến khả năng mắc các bệnh lý tuyến giáp, đặc biệt là những rối loạn như Hashimoto.
- Nhiễm khuẩn và viêm tuyến giáp: Vi khuẩn hoặc virus có thể xâm nhập vào tuyến giáp, gây viêm và phình to tuyến. Người bệnh có thể đau và sưng ở vùng cổ.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị bệnh có thể gây tác dụng phụ làm giảm hoạt động của tuyến giáp, dẫn đến sự tích tụ các chất trong tuyến giáp và gây phình giáp.
- Căng thẳng và yếu tố môi trường: Căng thẳng kéo dài và ô nhiễm môi trường có thể gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến sự hoạt động bình thường của tuyến giáp.
- U bướu tuyến giáp: Phình tuyến giáp cũng có thể do sự phát triển của nhân giáp (u bướu tuyến giáp). Các khối u này có thể là u lành tính hoặc ung thư, có thể gây sưng ở tuyến giáp.

Dấu hiệu phình tuyến giáp
Phình giáp có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, từ sưng to ở cổ đến khó khi nuốt hoặc thay đổi giọng nói. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến những bệnh lý nguy hiểm.
Các triệu chứng thường gặp:
- Sưng to ở cổ: Khối u hoặc sự sưng ở vùng cổ dễ nhận thấy, có thể ở một hoặc hai bên.
- Khó nuốt: Cảm giác vướng víu hoặc khó khăn khi nuốt thức ăn hoặc nước.
- Khàn tiếng: Thay đổi giọng nói hoặc khàn giọng do áp lực lên dây thanh âm.
- Khó hít thở: Đặc biệt khi tuyến giáp phình to và chèn ép vào khí quản.
- Cảm giác nặng nề ở cổ: Đau hoặc cảm giác căng ở vùng cổ khi di chuyển hoặc có áp lực.

Phình tuyến giáp có nguy hiểm không?
Phình giáp có thể gây nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Tuyến giáp bị phình to có thể gây ra các vấn đề như:
- Suy giáp (hypothyroidism): Thiếu hormone tuyến giáp dẫn đến mệt mỏi, tăng cân, và trầm cảm.
- Cường giáp (hyperthyroidism): Tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone gây lo âu, tăng nhịp tim, và giảm cân.
- Khó thở và nuốt: Phình tuyến giáp gây chèn ép vào khí quản và thực quản.
- Ung thư tuyến giáp: Một số khối u tuyến giáp có thể phát triển thành ung thư nếu không điều trị kịp thời.
- Chèn ép các cơ quan khác: Phình tuyến giáp lớn gây áp lực lên các cơ quan như thực quản và khí quản, ảnh hưởng đến hô hấp và chất lượng sống.

Cách chữa phình tuyến giáp
Để điều trị bệnh phình giáp, bác sĩ thường chỉ định:
- Thuốc bổ sung iốt hoặc thuốc ức chế hormone tuyến giáp: Nếu phình giáp do thiếu hụt iốt, việc bổ sung iốt qua thực phẩm hoặc thuốc có thể giúp giảm kích thước tuyến giáp. Trong trường hợp tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp), thuốc ức chế hormone giáp sẽ giúp giảm sản xuất hormone, từ đó làm giảm kích thước tuyến giáp.
- Phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp: Phẫu thuật có thể cần thiết khi phình giáp quá mức hoặc có nguy cơ ung thư. Phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp sẽ giúp giảm các biến chứng nghiêm trọng, đồng thời cải thiện chức năng tuyến giáp của bệnh nhân.
- Điều trị không phẫu thuật (sóng cao tần, phẫu thuật cắt laser): Phương pháp điều trị này có thể áp dụng cho những bệnh nhân có phình tuyến giáp mức độ nhẹ. Sóng cao tần hoặc cắt laser giúp thu nhỏ tuyến giáp mà không cần phẫu thuật xâm lấn, giúp giảm thời gian hồi phục và ít đau đớn.

Để chủ động bảo vệ sức khỏe, mọi người nên:
- Bổ sung thực phẩm giàu i-ốt như hải sản, trứng, sữa, và muối i-ốt vào chế độ ăn. Vitamin D và selenium cũng hỗ trợ tuyến giáp hoạt động ổn định.
- Thăm khám và làm xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi tình trạng tuyến giáp và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.
- Duy trì lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng, và tập thể dục để hỗ trợ quá trình hồi phục của tuyến giáp.
Xem thêm: Đi khám tuyến giáp ở đâu?
Lời kết
Cách chữa phình tuyến giáp hiệu quả không chỉ phụ thuộc vào phương pháp điều trị mà còn vào chế độ chăm sóc sức khỏe hợp lý. Bằng cách duy trì chế độ ăn uống đầy đủ, theo dõi sức khỏe định kỳ, và lối sống lành mạnh, bạn có thể hỗ trợ quá trình hồi phục và ngăn ngừa tái phát.
Xem thêm: Bị phình tuyến giáp kiêng ăn gì?

