Bướu tuyến giáp có triệu chứng gì và các cách chẩn đoán bệnh

Bướu tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nằm ở phía trước cổ, dưới sụn giáp, có hình dạng giống như con bướm. Tuyến giáp sản xuất các hormone T3 (triiodothyronine) và T4 (thyroxine) giúp điều chỉnh quá trình trao đổi chất, sự phát triển cơ thể và duy trì nhiệt độ cơ thể.

• Bướu giáp là tình trạng tuyến giáp bị phình to hoặc xuất hiện khối u bất thường. Nguyên nhân có thể là:
• Viêm giáp: Viêm do nhiễm trùng hoặc tự miễn.
• Bướu lành tính: Khối u không gây ung thư, thường do sự phát triển quá mức của tế bào.
• Ung thư tuyến giáp: Mặc dù ít gặp, nhưng khối u có thể là ung thư, đặc biệt khi có sự thay đổi kích thước hoặc các triệu chứng như đau, khó nuốt.

Xem thêm: Bướu tuyến giáp lành tính

Các dấu hiệu tuyến giáp có vấn đề

Khi tuyến giáp gặp vấn đề, các triệu chứng có thể ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của sức khỏe. Một số dấu hiệu thường gặp;

• Bướu cổ, cổ sưng to

Một trong những dấu hiệu rõ ràng, bướu cổ hoặc cổ sưng to. Khi tuyến giáp bị phình to, có thể xuất hiện một khối u ở vùng cổ, gây khó chịu và dễ nhận thấy.

• Giọng nói khàn

Khi bướu giáp phát triển, nó có thể gây chèn ép lên dây thanh quản, khiến giọng nói bị khàn hoặc khó nói. Triệu chứng này thường gặp khi khối u lớn lên và ảnh hưởng đến cấu trúc xung quanh.

• Tóc và da suy yếu

Tình trạng tóc mỏng và khô, cùng với da thô ráp là dấu hiệu của sự thiếu hụt hormone tuyến giáp. Người bệnh có thể thấy tóc dễ rụng, da khô và kém đàn hồi, đặc biệt khi mắc suy giáp.

• Cân nặng thay đổi thất thường

Cả suy giáp và cường giáp đều có thể gây thay đổi cân nặng đột ngột. Cường giáp có thể làm giảm cân nhanh chóng do tăng cường chuyển hóa, trong khi suy giáp thường gây tăng cân do chuyển hóa chậm.

Xem thêm: Bệnh u tuyến giáp có di truyền không?

• Rối loạn kinh nguyệt

Rối loạn kinh nguyệt không đều, hoặc thậm chí vô sinh, có thể là hậu quả của sự mất cân bằng hormone tuyến giáp. Tuyến giáp ảnh hưởng lớn đến chu kỳ kinh nguyệt và sức khỏe sinh sản.

• Tâm trạng thay đổi bất thường

Những thay đổi về tâm trạng như trầm cảm và lo âu là những triệu chứng phổ biến khi tuyến giáp hoạt động không ổn định. Cảm giác mệt mỏi và thay đổi tâm trạng thường xuyên có thể liên quan đến vấn đề của tuyến giáp.

• Viêm cánh tay, đau cơ khớp

Một số người mắc bệnh tuyến giáp có thể cảm thấy đau cơ khớp hoặc viêm ở cánh tay. Triệu chứng này xuất hiện khi tuyến giáp bị viêm hoặc khi cơ thể thiếu hụt hormone giáp, ảnh hưởng đến các cơ và khớp.

• Tâm trạng bất thường

Mệt mỏi kéo dài là triệu chứng chính của suy giáp. Khi tuyến giáp không sản xuất đủ hormone, cơ thể không thể duy trì năng lượng, dẫn đến tình trạng mệt mỏi liên tục, kèm theo cảm giác trầm cảm và lo âu.

• Đường ruột gặp vấn đề

Rối loạn tuyến giáp có thể gây tiêu chảy hoặc táo bón. Các vấn đề này có thể ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.

• Rối loạn giấc ngủ

Các vấn đề về giấc ngủ là dấu hiệu thường thấy khi tuyến giáp không hoạt động đúng cách. Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.

• Giảm ham muốn

Suy giáp gây mỏi mệt và trầm cảm, dẫn đến giảm ham muốn, trong khi cường giáp có thể làm giảm bớt ham muốn do thay đổi tâm lý và thể chất.

• Chỉ số Cholesterol thay đổi

Suy giáp làm tăng LDL (cholesterol xấu), tăng nguy cơ tim mạch. Cường giáp có thể làm giảm cholesterol tổng thể nhưng vẫn ảnh hưởng đến sức khỏe tim.

Xem thêm: Bướu tuyến giáp đa nhân

Cách thức chẩn đoán bướu giáp

Để xác định liệu có bướu giáp hay không, bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm sau:

• Siêu âm tuyến giáp kiểm tra kích thước, hình dạng và tính chất của khối u.

• Xét nghiệm máu giúp xác định mức độ hormone tuyến giáp, bao gồm TSH, T3 và T4, để kiểm tra xem có đang gặp vấn đề về tuyến giáp hay không.

• Chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ lấy mẫu mô từ khối u để kiểm tra xem có tế bào ung thư hay không.

• Xạ hình tuyến giáp kiểm tra sự hoạt động của tuyến giáp và phát hiện bất thường bằng kỹ thuật hình ảnh

• Chụp CT scanner và cộng hưởng từ (MRI) đánh giá sự phát triển của bướu hoặc tổn thương trong tuyến giáp.

Làm gì khi bị bướu giáp?

Khi phát hiện bướu giáp, việc điều trị và theo dõi thường xuyên rất quan trọng. Bên cạnh đó người bệnh cần:

1. Kiểm tra định kỳ:

• Để theo dõi sự phát triển của bướu, bạn cần thực hiện siêu âm tuyến giáp và xét nghiệm hormone tuyến giáp định kỳ để đánh giá mức độ bệnh tuyến giáp.

2. Điều trị bằng thuốc

• Suy giáp: Dùng thuốc levothyroxine để bổ sung hormone thiếu.

• Cường giáp: Dùng thuốc methimazole hoặc propylthiouracil để giảm sản xuất hormone thừa.

3. Phẫu thuật

Phẫu thuật có thể cần thiết nếu bướu lớn, gây khó chịu hoặc có nguy cơ ung thư, bác sĩ sẽ loại bỏ khối u hoặc tuyến giáp nếu cần thiết.

4. Chế độ dinh dưỡng hợp lý và lới sống lành mạnh

• Bổ sung i-ốt: Ăn thực phẩm giàu i-ốt như tảo biển, muối i-ốt và hải sản.

• Ăn đủ selenium và vitamin D: Nguồn thực phẩm như hạt hướng dương, nấm và cá béo.

• Duy trì tập thể dục điều độ, ngủ đủ giấc và giảm stress để hỗ trợ sức khỏe tuyến giáp.

Lưu ý: Việc sử dụng thuốc điều trị phải được hướng dẫn của bác sĩ.

Tổng kết

Bướu giáp có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau và các vấn đề liên quan đến tâm trạng. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời giúp giảm nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe tuyến giáp. Nếu gặp phải các triệu chứng này, hãy đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị.