Bệnh suy giáp là thiếu chất gì? Hướng dẫn bổ sung qua thực phẩm

Lưu ý: Thông tin dinh dưỡng trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và không thay thế hoàn toàn hướng dẫn chuyên khoa. Mọi trường hợp cần bổ sung dinh dưỡng đều phải có sự hướng dẫn cụ thể của bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng.

Cơ chế thiếu chất trong bệnh suy giáp

Phần lớn trường hợp thiếu chất trong bệnh suy giáp không phải do thiếu ăn, mà do cơ thể gặp vấn đề trong việc hấp thu, chuyển hóa hoặc sử dụng các chất này.

Khi mắc bệnh suy giáp nghĩa là các hoạt động trao đổi chất sẽ bị “chậm lại”. Điều này ảnh hưởng đến cả hệ tiêu hóa: ruột hoạt động chậm, dạ dày tiết ít axit hơn, từ đó khiến cơ thể khó hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn.

Một số dưỡng chất còn đóng vai trò trung tâm trong việc điều hòa hormone tuyến giáp. Các chất này cần thiết để sản xuất ra hormone tuyến giáp, và đồng thời hormone tuyến giáp cũng cần các chất này để xử lý ngược lại chính các chất dinh dưỡng đó.

Vậy nên, khi tuyến giáp suy yếu thì cả hoạt động sản xuất hormone và sử dụng các chất này của tuyến giáp đều gặp trục trặc. Điều này giống như một nhà máy thiếu điện nên không thể chạy hết công suất để tạo ra điện, khiến tình trạng thiếu hụt hormone cứ kéo dài.

Có thể thấy trong bệnh suy giáp, mọi hoạt động của tuyến giáp đều liên quan đến dinh dưỡng. Sự thiếu hụt các chất này là yếu tố cốt lõi khiến bệnh không thể được cải thiện và có thể trở nên nghiêm trọng hơn.

Vậy bệnh suy giáp là thiếu chất gì?

Người bị bệnh suy giáp thường thiếu hụt các chất quan trọng gồm i-ốt, tyrosine, sắt, selen và kẽm. Đây là nhóm chất cốt lõi giúp chức năng tuyến giáp hoạt động ổn định cũng như hỗ trợ điều trị suy giáp hiệu quả.

• I-ốt: I-ốt là nguyên liệu chính và không thể thay thế để tuyến giáp tạo ra hormone T3, T4 giúp điều hòa hầu hết quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Khi cơ thể không được cung cấp đủ i-ốt từ thực phẩm thì tuyến giáp không thể hoạt động đúng chức năng, gây ra bệnh suy giáp.
• Tyrosine: Tyrosine là một axit amin thiết yếu – là nguyên liệu được cơ thể sử dụng cùng với i-ốt để tạo ra hormone tuyến giáp. Khi cơ thể thiếu tyrosine thì tuyến giáp vẫn không thể sản xuất ra hormone dù có đủ i-ốt. Tình trạng tyrosine kéo dài này sẽ làm giảm khả năng sản xuất hormone của tuyến giáp, gây nên suy giáp âm thầm theo thời gian.
• Sắt: Sắt là chất xúc tác cho quá trình tạo ra hormone tuyến giáp diễn ra đúng cách. Việc thiếu sắt sẽ khiến quá trình sản xuất hormone bị tắc nghẽn dù i-ốt và tyrosine vẫn có đủ. Tình trạng thiếu sắt diễn ra kéo dài sẽ góp phần gây suy giáp, đặc biệt là ở phụ nữ và những người ăn chay trong thời gian dài.
• Selen: Selen là chất giúp biến hormone tuyến giáp thành dạng mà cơ thể có thể sử dụng ngay. Nếu thiếu selen thì hormone sẽ bị giữ ở dạng “chưa dùng được”. Tình trạng thiếu hụt selen này thường dẫn đến suy giảm chức năng tuyến giáp, hoặc làm trầm trọng thêm bệnh suy giáp hiện có.
• Kẽm: Kẽm giúp tuyến giáp nhận tín hiệu từ não để điều chỉnh lượng hormone hợp lý – không quá nhiều cũng không quá ít. Kẽm đồng thời cũng hỗ trợ chuyển hóa hormone và duy trì chức năng miễn dịch ổn định. Thiếu hụt kẽm khiến cơ thể gặp rối loạn điều tiết hormone tuyến giáp, về lâu dài sẽ làm suy giảm dần chức năng tuyến giáp, dẫn đến suy giáp.

Nhìn chung, i-ốt, tyrosine, sắt đều tham gia vào quá trình sản xuất hormone tuyến giáp nên không thể thiếu.

Đối với selen và kẽm thì khác. Mặc dù không trực tiếp tạo ra hormone nhưng cả hai đều giữ vai trò kích hoạt, điều khiển và tăng hiệu quả sử dụng hormone tuyến giáp của cơ thể. Khi thiếu hai chất này, cơ thể có thể rơi vào tình trạng “có hormone mà không dùng được”, dẫn đến suy giáp chức năng hoặc làm trầm trọng thêm suy giáp sẵn có.

Hướng dẫn bổ sung dinh dưỡng cho người bị suy giáp

Bổ sung dinh dưỡng đúng cách là giải pháp được khuyến khích bởi mọi tổ chức y tế quốc tế trong điều trị bệnh lý suy giáp. Trong đó bao gồm Hiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ, Hiệp hội Nội tiết Lâm sàng Hoa Kỳ và Hiệp hội Tuyến giáp Châu Âu.

Nguyên tắc chung

• Ưu tiên bổ sung theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa nếu đang điều trị suy giáp.
• Ưu tiên bổ sung thông qua chế độ ăn uống đa dạng trong mọi trường hợp.
• Không bổ sung bừa bãi, đặc biệt nếu đang có bệnh thận, bệnh gan, loét dạ dày.
• Xét nghiệm vi chất trước khi thực hiện bổ sung.
• Theo dõi dinh dưỡng định kỳ để đảm bảo bổ sung đúng và đủ lượng cần thiết.

Cách bổ sung dinh dưỡng phù hợp

• Thịt đỏ: 100 – 150 gram/ngày.
• Cá biển: 100 – 150 gram/lần, ăn 2 – 3 lần/tuần.
• Trứng gà: 1 – 2 quả/ngày.
• Sữa + sữa chua: 1 ly sữa (250ml) + 1 hũ sữa chua (100g) mỗi ngày.
• Các loại hạt: 30 gram/ngày.
• Các loại đậu: 100 gram/ngày.
• Rau lá xanh đậm (cải bó xôi, rau dền, ngót…): 300 gram/ngày.

Lưu ý:

• Chế độ ăn uống nên luân phiên giữa cá biển và thịt đỏ, tránh ăn nhiều một nhóm.
• Tăng hấp thu sắt từ rau/đậu bằng cách ăn cùng thực phẩm giàu vitamin C như chanh, cam, cà chua.
• Hạn chế trà, cà phê gần bữa ăn vì có thể làm giảm hấp thu sắt và kẽm.

Lời kết

Như vậy, vấn đề bệnh suy giáp là thiếu chất gì đã có câu trả lời. người bệnh suy giáp thường thiếu hụt i-ốt, tyrosine, kẽm, selen và sắt. Đây là những chất quan trọng, không chỉ giúp cải thiện chức năng tuyến giáp mà còn hỗ trợ gia tăng hiệu quả điều trị suy giáp.