Giang mai là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong bài viết này, hãy cùng Diag tìm hiểu chi tiết về bệnh giang mai là gì, những phương pháp xét nghiệm giang mai phổ biến, cách đọc kết quả xét nghiệm giang mai, và những thông tin khác xoay quanh căn bệnh này nhé!
Bệnh giang mai là gì?
Giang mai là một bệnh xã hội gây nên bởi xoắn khuẩn Treponema pallidum, là loại vi khuẩn có khả năng lây lan qua đường tình dục và đường máu. Bệnh xuất hiện ở cả nam và nữ, giai đoạn đầu thường không được chú ý do có nhiều triệu chứng lâm sàng dễ nhầm lẫn với các vấn đề về da. Tuy nhiên, thời gian mắc bệnh càng lâu, vi khuẩn có thể tấn công đến nhiều bộ phận cơ thể, bắt đầu từ những vấn đề lở loét ở da và nặng hơn là xâm nhập sâu vào những cơ quan như tim, gan, não…
Bệnh giang mai phát triển qua ba giai đoạn chính.
Giai đoạn 1
Sau thời kỳ ủ bệnh từ 03 – 04 tuần, ở nơi vi khuẩn giang mai xâm nhập vào cơ thể sẽ có những vết loét cứng, tròn, và không đau, xuất hiện ở bộ phận sinh dục, hậu môn, trực tràng, môi, hoặc trong miệng. Các vết này thường lành trong 03 – 12 tuần và biến mất. Do dễ nhầm lẫn với các bệnh lý về da thông thường, nên người bệnh chủ quan không điều trị vào thời điểm này.
Giai đoạn 2
Xoắn khuẩn phát triển trong hệ tuần hoàn máu. Bắt đầu từ 06 – 12 tuần kể từ lúc xuất hiện vết loét, chúng khiến niêm mạc da bị tổn thương,sưng hạch bạch huyết, gây sốt, mất vị giác, buồn nôn, và mệt mỏi. Ngoài ra, có một số triệu chứng nặng hơn như đau đầu, mất thính lực, rối loạn cân bằng, rối loạn thị giác, và đau xương.
Giai đoạn 3
Đây là lúc vi khuẩn xâm nhập và phát triển mạnh mẽ trong các cơ quan của cơ thể người, gây ra những biến chứng nguy hiểm như:
- Xương: Bị viêm nhiễm hoặc đau nhức nặng nề, đặc biệt là vào ban đêm.
- Tim mạch: Giãn nở động mạch phổi, suy van động mạch chủ, co thắt động mạch vành…
- Thần kinh: Gây viêm não và tủy sống khiến nhiều bộ phận bị rối loạn và suy giảm khả năng hoạt động bình thường như suy nhược cơ bắp tay chân, suy thoái hành vi và rối loạn tâm thần, rối loạn cương dương, tiểu không kiểm soát…
Hơn nữa, giang mai ở phụ nữ mang thai có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như sảy thai, thai chết lưu, hoặc tử vong ngay sau khi sinh. Nếu thai nhi sống sót cho đến khi sinh thì nguy cơ cao trẻ bị sinh non, nhẹ cân, hoặc bị bệnh giang mai bẩm sinh. Khi đó, trẻ có thể sẽ gặp nhiều vấn đề liên quan đến tai, mắt, và tim.
Có thể thấy, bệnh giang mai tuy không quá nguy hiểm trong giai đoạn đầu nhưng về lâu dài thì có thể nguy hiểm đến tính mạng. Vậy nên các chuyên gia khuyến cáo cần làm xét nghiệm giang mai ngay từ thời điểm bắt đầu lây nhiễm để tầm soát, đánh giá sức khỏe. Điều này hỗ trợ nhiều trong việc đưa ra hướng điều trị kịp thời và hiệu quả nhất.
Xem thêm: Xét nghiệm HIV
Những đối tượng cần xét nghiệm giang mai
Chuyên gia khuyến cáo những đối tượng sau cần thực hiện xét nghiệm:
- Quan hệ tình dục không an toàn: Không dùng bao cao su, bao cao su bị rách, hoặc quan hệ với nhiều bạn tình…
- Quan hệ tình dục với người đã nhiễm/nghi nhiễm giang mai hoặc các bệnh xã hội.
- Cơ thể xuất hiện các dấu hiệu của bệnh như: Vết loét cứng, tròn, và không đau, xuất hiện ở bộ phận sinh dục, hậu môn, trực tràng, môi hoặc trong miệng; sốt cao, nhức đầu, sụt cân, mệt mỏi; phát ban ở tay và chân…
- Phụ nữ mang thai cần tầm soát sức khỏe thai sản.
- Người có nhu cầu thăm khám và kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Xem thêm: Xét nghiệm bệnh xã hội ở đâu?
Thời điểm xét nghiệm giang mai cho kết quả chính xác nhất
Các chuyên gia khuyến cáo nên làm xét nghiệm giang mai sau 30 ngày kể từ lúc lây nhiễm, tức là sau giai đoạn 1 của bệnh. Đây là thời điểm xét nghiệm cho kết quả chính xác nhất do xoắn khuẩn phát triển đủ mạnh để được phát hiện thông qua xét nghiệm. Cần lưu ý rằng tùy tình trạng bệnh và cơ địa mỗi người mà bác sĩ sẽ chỉ định thời điểm cũng như phương pháp xét nghiệm phù hợp.
Xem thêm: Xét nghiệm HPV
Xét nghiệm giang mai bằng cách nào?
Test nhanh giang mai
Đây là phương pháp xét nghiệm nhanh kháng thể giang mai bằng cách sử dụng que thử TP Syphilis. Ưu điểm là chi phí thấp, dễ thực hiện, và cho ra kết quả nhanh. Tuy nhiên, nhược điểm là có thể cho “kết quả giả” ra do có độ nhạy cao. Vậy nên, sau khi test nhanh ra dương tính thì cần phải làm thêm những xét nghiệm chuyên sâu để khẳng định.
Xét nghiệm giang mai tìm kháng thể không đặc hiệu
Phương pháp này sử dụng các kháng nguyên lipid để phát hiện kháng thể Reagin (kháng thể của con người kết hợp với lipid). Các kháng thể này xuất hiện trong máu sau 03 – 04 tuần kể từ lúc phơi nhiễm xoắn khuẩn, sau đó được phát hiện thông qua các xét nghiệm VDRL (Venereal Disease Research Laboratory) và RPR (Rapid Plasma Reagin).
Những kỹ thuật này có ưu điểm là cho ra kết quả nhanh, chi phí thực hiện thấp, có thể dùng để theo dõi điều trị, và đánh giá tình trạng tái nhiễm bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này có độ đặc hiệu thấp và trong một số trường hợp xuất hiện “dương tính giả”.
Xét nghiệm giang mai tìm kháng thể đặc hiệu
Phương pháp này bao gồm những xét nghiệm:
- Phản ứng huỳnh quang hấp phụ kháng thể giang mai (FTA-ABS).
- Xét nghiệm ngưng kết vi mô (MHA-TP).
- Xét nghiệm ngưng kết hồng cầu (TPPA/TPHA).
- Xét nghiệm Elisa (TP-EIA).
- Xét nghiệm miễn dịch hóa phát quang (CLIA).
Đây đều là những kỹ thuật giúp chẩn đoán giang mai ở bất cứ giai đoạn nào của bệnh nhờ vào độ nhạy và độ đặc hiệu cao. Phương pháp này thường được sử dụng để khẳng định các trường hợp nghi ngờ nhiễm xoắn khuẩn giang mai.
Tuy nhiên, xét nghiệm tìm kháng thể đặc hiệu không được ứng dụng để theo dõi điều trị. Đồng thời, phương pháp này cũng không thể đánh giá được tình trạng tái nhiễm vì có thể cho kết quả dương tính suốt đời dù đã âm tính ở giai đoạn 1 của bệnh.
Xem thêm: Cách phòng tránh bệnh xã hội
Xét nghiệm giang mai soi kính hiển vi trường tối
Đây là phương pháp có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, được sử dụng để phát hiện vi khuẩn giang mai ngày từ giai đoạn đầu của bệnh. Xoắn khuẩn có thể được quan sát trên nền tối và phân biệt với các loại vi khuẩn không gây bệnh. Người bệnh sẽ được lấy mẫu để xét nghiệm, thường là các mẫu vật tại vị trí vết loét, hoặc dịch tiết niệu đạo, âm đạo.
Soi kính hiển vi trường tối có thể cho ra kết quả nhanh chóng, tuy nhiên khả năng dương tính giả là rất cao nếu lấy sai vị trí của mẫu bệnh phẩm. Đồng thời, phương pháp này phụ thuộc nhiều vào kỹ năng của kỹ thuật viên, cũng như có thể gây nhầm lẫn với các loại xoắn khuẩn khác cùng họ Treponema.
Xem thêm: Xét nghiệm lậu
Cách đọc kết quả xét nghiệm giang mai
Test nhanh giang mai:
- Dương tính: Hai vạch C và T hiện rõ rệt: Đã tìm thấy kháng thể giang mai.
- Âm tính: Chỉ có vạch C và không hiện vạch T: Không tìm thấy kháng thể giang mai.
- Kết quả không có giá trị: Không xuất hiện vạch C: Cần thực hiện lại xét nghiệm.
Xét nghiệm VDRL hoặc RPR:
- Dương tính: Đã nhiễm xoắn khuẩn giang mai. Cần thực hiện các xét nghiệm để khẳng định như TPHA.
- Âm tính: Không mắc bệnh.
Xét nghiệm TPPA/TPHA:
- Dương tính: Đã nhiễm giang mai. Cần được thăm khám và điều trị.
- Âm tính: Không mắc bệnh.
Xem thêm: Xét nghiệm sùi mào gà
Giải đáp thắc mắc liên quan đến kiểm tra tầm soát bệnh giang mai
1. Xét nghiệm giang mai bao lâu có kết quả?
Thời gian có kết quả sẽ tùy thuộc vào từng phương pháp xét nghiệm.
- Test nhanh bằng que thử: 10 – 15 phút.
- Soi kính hiển vi trường tối: sau khoảng 30 phút.
- Xét nghiệm VDRL, RPR, TPHA: sau khoảng 01 – 02 tiếng.
2. Xét nghiệm giang mai sau bao lâu thì chính xác nhất?
Xoắn khuẩn giang mai có thể được phát hiện sau 03 – 04 kể từ lúc lây nhiễm (sau thời gian ủ bệnh). Tuy nhiên thời gian này kết quả xét nghiệm độ chính xác không cao vì có thể cho ra dương tính giả. Các chuyên gia y tế khuyến cáo nên xét nghiệm sau 03 tháng kể từ lúc nhiễm thì kết quả chính xác nhất.
3. Xét nghiệm máu có phát hiện giang mai không?
Vi khuẩn Treponema pallidum xâm nhập và lây nhiễm qua đường máu, vậy nên xét nghiệm máu hoàn toàn có thể phát hiện bệnh giang mai.
4. Xét nghiệm giang mai có cần nhịn ăn không?
Xét nghiệm giang mai không cần nhịn ăn. Xét nghiệm được thực hiện trên mẫu máu bệnh phẩm và hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi việc ăn uống.
5. Xét nghiệm giang mai ở đâu đảm bảo an toàn và kết quả chính xác?
Là một trung tâm y khoa với hơn 20 năm kinh nghiệm, Diag tự tin mang đến những dịch vụ tầm soát sàng lọc giang mai với chất lượng tốt nhất. Sở hữu đội ngũ y tế chuyên môn, áp dụng máy móc hiện đại từ nhiều thương hiệu hàng đầu như Abbott và Roche, Diag đảm bảo mọi kết quả xét nghiệm luôn đạt độ chính xác cao và được tin tưởng trong điều trị bệnh tật.
Khách hàng có nhu cầu sàng lọc bệnh giang mai và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục có thể liên hệ trực tiếp với đội ngũ Diag thông qua các kênh sau:
- Trang chủ Diag: https://diag.vn/
- Hotline: 1900 1717
Xem thêm: Xét nghiệm giang mai ở đâu TP.HCM?
Lời kết
Như vậy, bài viết đã chia sẻ những thông tin quan trọng xoay quanh căn bệnh giang mai nguy hiểm, cũng như giới thiệu những cách xét nghiệm giang mai phổ biến hiện nay. Việc thực hiện đúng các kỹ thuật này không chỉ giúp chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.
Xem thêm: Xét nghiệm giang mai bao nhiêu tiền?