HIV (Human Immunodeficiency Virus) là tên của một loại virus gây nên bệnh suy giảm miễn dịch mắc phải ở người. Khi ở trong cơ thể người, virus có thể tồn tại rất lâu. Nhưng khi ra môi trường bên ngoài thì thời gian sống sót của HIV sẽ thay đổi. Vậy virus HIV sống được bao lâu ngoài môi trường? Virus HIV sống được bao lâu trên dao cạo? Virus HIV sống được bao lâu trên quần áo? Cùng Diag tìm hiểu câu trả lời nhé.
Điều kiện môi trường giúp HIV tồn tại
Môi trường sống được xem là thuận lợi để HIV phát triển gồm 3 yếu tố chính: Nhiệt độ, sự ẩm ướt, và độ pH. Virus bị bất hoạt trong vòng vài phút đến vài chục phút khi tiếp xúc với không khí. Nếu môi trường trở nên khô, tăng tính axit hoặc kiềm quá mức, và nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, thì virus HIV không thể sống được.
HIV nhạy cảm với nhiệt độ cao
Nhiệt độ cơ thể người 37 độ C là lý tưởng nhất với HIV. Theo nhiều nghiên cứu, virus không thể tồn tại dưới nhiệt độ cao trên 60 độ C. Chúng có thể tồn tại khoảng 30 phút khi bị ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp với nhiệt độ không quá cao, và bị tiêu diệt ngay lập tức bởi nhiệt độ cực nóng. Nếu giọt máu có chứa HIV rơi xuống mặt đường nắng nóng thì virus sẽ chết ngay. Trong trường hợp giọt máu ở không gian tối, HIV có thể sống từ 48 tiếng đến 1 tuần.
Tồn tại lâu trong môi trường ẩm ướt
Máu, tinh dịch, và dịch âm đạo là những môi trường ẩm ướt rất thích hợp để HIV phát triển. Máu là môi trường lý tưởng nhất với nồng độ virus cao nhất. Sữa mẹ cũng có thể chứa HIV nhưng với nồng độ virus thấp hơn. Khi máu, dịch cơ thể, và sữa mẹ khô đi thì khả năng sống sót của virus sẽ giảm đi nhanh chóng.
HIV nhạy cảm với độ pH của môi trường
Môi trường có độ pH trung tính từ 7.0 – 8.0 giúp HIV phát triển tốt nhất. Nếu độ pH quá thấp (tăng tính axit) hoặc quá cao (tăng tính kiềm) thì virus không thể tồn tại. Môi trường axit như dịch dạ dày có thể tiêu hủy HIV. Môi trường kiềm như nước Javen và các loại chất tẩy khác sẽ khiến virus bất hoạt, từ đó không thể lây nhiễm.
Xem thêm: HIV từ đâu ra?
Virus HIV sống được bao lâu trên dao cạo?
HIV có thể tồn tại trên bề mặt kim loại của dao cạo trong thời gian ngắn, thường trong vòng vài phút đến vài giờ, nếu có máu tươi hoặc dịch cơ thể chứa virus. Khi máu hoặc dịch cơ thể khô đi thì virus sẽ nhanh chóng bị bất hoạt.
Thực tế, nguy cơ lây nhiễm HIV từ dao cạo là rất thấp nếu dao cạo không được dùng ngay sau khi bị nhiễm máu tươi hoặc dịch cơ thể. Vậy nên, cần khử trùng dao cạo bằng nước đang đun sôi trong 20 phút, hoặc với chất tẩy mạnh khoảng 30 phút.
Virus HIV sống được bao lâu trên quần áo?
HIV không tồn tại lâu trên bề mặt quần áo do quá khô. Virus có thể sống sót trong vài giờ, sau đó bị bất hoạt nếu máu hoặc dịch cơ thể dính vào quần áo và khô đi. Do đó, nguy cơ lây nhiễm HIV từ quần áo là cực kỳ thấp. Ngay cả khi có máu tươi trên quần áo thì việc lây truyền cũng rất khó xảy ra, trừ khi có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với máu tươi.
Để sát khuẩn quần áo có dính HIV thì cần sử dụng Chlorine 0,5% hoặc Javen. Cần ngâm riêng quần áo trong các dung dịch này, chờ khoảng 30 phút rồi giặt sạch với xà phòng.
Virus HIV trong tinh dịch sống được bao lâu?
HIV trong tinh dịch có thể tồn tại và duy trì khả năng lây nhiễm miễn là tinh dịch còn ở trong cơ thể con người. Tuy nhiên, thời điểm hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu chứng minh được khả năng sống sót của HIV khi ở trong tinh dịch bên ngoài cơ thể người. Các nhà khoa học đã nghiên cứu cách nuôi cấy HIV từ tinh dịch trong phòng thí nghiệm, kết quả là rất khó thực hiện. Vậy nên, vẫn chưa thể khẳng định virus có sống sót tốt hay không khi ở trong tinh dịch bên ngoài cơ thể người.
Virus HIV sống được bao lâu trong nước?
HIV có thể sống sót trong thời gian rất ngắn khoảng 1 – 2 tiếng sau khi dịch cơ thể hoặc máu nhiễm bệnh được pha loãng với nước. Điều này phụ thuộc vào độ pha loãng, nồng độ virus trong máu, và những yếu tố khác như nhiệt độ, chất tẩy rửa có trong nước… Có thể hiểu, khi máu hoặc dịch cơ thể chứa HIV được pha loãng với nước, lượng virus sẽ giảm đi đáng kể và không đủ khả năng lây nhiễm.
Virus HIV tồn tại bao lâu trong nước bọt?
HIV có khả năng lây nhiễm và chỉ sống sót trong nước bọt khoảng 5 – 10 phút, sau đó giảm đi đáng kể. Virus bị tiêu diệt bởi các enzyme và protein có trong nước bọt. Đồng thời, nước bọt có độ pH 6,4 – 6,8 mang tính axit nhẹ, không thuận lợi cho sự tồn tại của virus. Do đó, HIV không có khả năng lây truyền HIV qua nước bọt.
HIV sống được bao lâu trong máu khô?
HIV có thể tồn tại ít nhất 1 tuần trong máu khô ở 4 độ C. Các nhà khoa học đã nghiên cứu thấy virus hoạt động ổn định ở nhiệt độ phòng từ 5 – 6 ngày với điều kiện độ pH tối ưu được duy trì. Nếu máu khô trong môi trường thiếu ổn định về độ pH, nhiệt độ, và sự ẩm ướt, virus sẽ nhanh chóng bị tiêu diệt và không có khả năng lây nhiễm.
Thực tế, HIV sống tốt ở nhiệt độ cực lạnh nếu môi trường sống vẫn đáp ứng những điều kiện tối thiểu để virus tồn tại. Thậm chí có thể sống trong nhiệt độ -70 độ C ở những thí nghiệm cần lưu trữ máu.
Virus HIV sống được bao lâu trong cồn 90 độ?
Cồn 90 độ có tính sát khuẩn rất mạnh sẽ tiêu diệt HIV gần như ngay lập tức. Đây là một chất khử trùng hiệu quả trong việc làm bất hoạt virus chỉ trong vài giây. Do đó, cồn 90 độ được ưu tiên sử dụng trong khử trùng nhằm ngăn ngừa lây nhiễm HIV.
HIV tồn tại bao lâu trong bơm kim tiêm?
Nhiều nghiên cứu cho thấy HIV có thể sống hơn 4 tuần trong bơm kim tiêm sau khi hút máu nhiễm bệnh vào ống tiêm và sau đó bơm ra. Có thể hiểu, máu tươi trong bơm kim tiêm vẫn có điều kiện sống tương đương với máu khi còn trong cơ thể người. Điều này có thể xảy ra nếu máu trong bơm kim tiêm được bảo quản tốt với điều kiện thích hợp để virus sống sót.
Cần làm gì khi máu và dịch cơ thể chứa HIV xuất hiện ngoài môi trường?
Các chuyên gia y tế hướng dẫn cách khử trùng và ngăn ngừa nhiễm HIV như sau:
- Cảnh báo cách ly và giới hạn tiếp xúc với khu vực bị nhiễm cho đến khi hoàn tất việc vệ sinh, khử trùng.
- Sử dụng chất khử trùng chuyên dụng như cồn nồng độ tối thiểu 70%, Chlorine 0,5%, hoặc Javen. Khử trùng trong thời gian tối thiểu là 20 phút.
- Sử dụng găng tay cao su và kẹp gắp khi dọn rác thải có dính máu/dịch cơ thể nhiễm HIV. Sau đó, gắp đồ thải vào 2 lớp túi nilon nguyên vẹn. Tiếp đến đổ cồn nồng độ cao, Chlorine 0,5%, hoặc Javen vào túi nilon, ngâm khoảng 20 – 30 phút, cột kín lại, và bỏ vào thùng rác.
- Sau khi khử trùng cần chú ý theo dõi sức khỏe thường xuyên. Nếu có những dấu hiệu hoặc triệu chứng của HIV cần đến ngay trung tâm y tế gần nhất để làm xét nghiệm kiểm tra. Một số triệu chứng HIV giai đoạn đầu thường là sốt, tiêu chảy, nôn mửa, đau đầu, đau nhức cơ thể…
- Nếu không thể tự khử trùng, cần cảnh báo cách ly và giới hạn tiếp xúc với khu vực nhiễm HIV. Sau đó, báo ngay với bộ phận quản lý hoặc trung tâm y tế gần nhất để được hỗ trợ làm sạch và khử trùng.
Lựa chọn xét nghiệm HIV tại Diag có kết quả nhanh và chính xác
Diag hiện là một trong những trung tâm y khoa cung cấp dịch vụ xét nghiệm HIV với chất lượng tốt nhất. Mọi kết quả tại Diag đều đạt chính xác tuyệt đối và có giá trị cao trong điều trị HIV. Bên cạnh đó, Diag luôn đảm bảo sự an toàn, bảo mật thông tin cho khách hàng khi làm xét nghiệm HIV.
Khách hàng có nhu cầu xét nghiệm HIV và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục có thể liên hệ trực tiếp với đội ngũ Diag thông qua các kênh sau:
- Trang chủ Diag: https://diag.vn/
- Hotline: 1900 1717
Lời kết
Tìm hiểu virus HIV sống được bao lâu ngoài môi trường giúp ích trong việc tự bảo vệ bản thân trước căn bệnh HIV. Điều này cũng tạo sự an tâm khi phải đối mặt với những tình huống nguy cơ lây nhiễm, dù là thấp hay cao.
Xem thêm: Tải lượng virus HIV bao nhiêu là cao?