Sùi mào gà có thể được điều trị tại nhà bằng các loại thuốc bôi đặc hiệu như imiquimod, podofilox hoặc sinecatechins.Tuy nhiên, việc tự điều trị cần tuân thủ liều lượng, tránh bôi sai vị trí và theo dõi phản ứng da để đảm bảo an toàn. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách dùng, hiệu quả và lưu ý quan trọng cần biết.

Sơ lược về việc điều trị sùi mào gà

Sùi mào gà là bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus HPV gây ra, thường xuất hiện ở vùng sinh dục – hậu môn dưới dạng mụn mềm, ẩm, có hình giống mào gà hoặc súp lơ nhỏ. Việc điều trị đóng vai trò quan trọng nhằm loại bỏ tổn thương, giảm nguy cơ lây truyền cho bạn tình và phòng ngừa biến chứng ác tính như ung thư cổ tử cung hoặc ung thư hậu môn.

Nếu không điều trị, tổn thương có thể lan rộng, tái phát nhiều lần và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe sinh sản, tâm lý và chất lượng cuộc sống.

diag
Xét nghiệm HPV uy tín tại Diag
  • Phát hiện 40 chủng HPV gây bệnh ở người dành cho cả nam và nữ
  • Sàng lọc sớm nguy cơ ung thư cổ tử cung, hậu môn, sùi mào gà
  • Xét nghiệm trước khi tiêm vắc xin HPV
  • Làm việc ngoài giờ hành chính tại 40+ điểm lấy mẫu.
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Các loại thuốc trị thuốc trị sùi mào gà tại nhà

Hiện nay, việc điều trị sùi mào gà ngoài cơ sở y tế có thể thực hiện bằng thuốc bôi tại chỗ giúp loại bỏ tổn thương nhỏ, ít lan rộng mà không cần can thiệp thủ thuật. Dưới đây là thông tin chi tiết về từng loại thuốc trị bệnh sùi mào gà tại nhà, kèm hướng dẫn và lưu ý mới nhất theo CDC và Bộ Y tế Việt Nam (2021).

Lưu ý: Thông tin bên dưới chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc cần có sử chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ, không tự ý mua thuốc và điều trị tại nhà.

1. Imiquimod (kem 5% hoặc 3,75%)

Imiquimod là thuốc bôi sùi mào gà kích thích đáp ứng miễn dịch tại chỗ, giúp cơ thể loại bỏ tế bào nhiễm HPV. Các nghiên cứu cho thấy hiệu quả sạch tổn thương đạt khoảng 35–75%, tỉ lệ tái phát thấp (6–26%), đặc biệt hiệu quả ở nữ giới.

Cách dùng:

  • Dạng 5%: bôi 3 lần/tuần, để thuốc trên da 6–10 giờ rồi rửa sạch, điều trị tối đa 16 tuần.
  • Dạng 3,75%: bôi hàng ngày, tối đa 8 tuần.
  • Chỉ nên bôi trực tiếp lên vùng tổn thương, tránh lan sang da lành.

Tác dụng phụ:

  • Đỏ, sưng, ngứa, rát tại vùng bôi.
  • Có thể làm yếu bao cao su khi thuốc còn trên da.

Lưu ý:

  • Chỉ dùng cho vùng da ngoài (không bôi vào niêm mạc).
  • Không khuyến cáo dùng cho phụ nữ có thai hoặc trẻ em dưới 12 tuổi.
  • Theo CDC, đây là lựa chọn ưu tiên hàng đầu trong điều trị tại nhà.

Xem thêm: Cách trị sùi mào gà

Sinecatechins giúp chống viêm, ức chế tăng sinh tế bào và hỗ trợ miễn dịch tại chỗ
Sinecatechins giúp chống viêm, ức chế tăng sinh tế bào và hỗ trợ miễn dịch tại chỗ

2. Podophyllotoxin 0.5% (Podofilox) – Gel/dung dịch

Podofilox là thuốc gây độc tế bào, ức chế phân chia và tiêu diệt tế bào nhiễm HPV. Hiệu quả loại bỏ sùi mào gà dao động 36–83%, song tỉ lệ tái phát còn cao nếu không điều trị đủ liệu trình hoặc chăm sóc đúng cách.

Cách dùng:

  • Bôi bằng tăm bông 2 lần/ngày trong 3 ngày liên tiếp, sau đó nghỉ 4 ngày.
  • Có thể lặp lại trong 4–5 tuần nếu tổn thương chưa sạch.
  • Diện tích bôi không vượt quá 10 cm² hoặc 0,5 ml/ngày.

Tác dụng phụ:

  • Rát, đỏ, đau, viêm tại chỗ bôi.
  • Nếu phản ứng quá mạnh, cần ngưng thuốc và rửa sạch.

Lưu ý:

  • Không dùng cho phụ nữ có thai.
  • Chỉ dùng ngoài da, tránh tiếp xúc với niêm mạc.
  • Cập nhật từ Hiệp hội Bệnh truyền nhiễm Vương quốc Anh (BASHH) (2024): dung dịch 0,5% cho hiệu quả cao hơn dạng gel trong một số nghiên cứu.

Xem thêm: Cách trị sùi mào gà ở nam

Podofilox là thuốc gây độc tế bào, ức chế phân chia và tiêu diệt tế bào nhiễm HPV
Podofilox là thuốc gây độc tế bào, ức chế phân chia và tiêu diệt tế bào nhiễm HPV

3. Sinecatechins 15%

Sinecatechins (Veregen) là thuốc mỡ chiết xuất từ trà xanh có tác dụng chống viêm, ức chế tăng sinh tế bào và hỗ trợ miễn dịch tại chỗ. Tỉ lệ sạch tổn thương đạt khoảng 47–59%, với tỷ lệ tái phát thấp (7–11%) sau điều trị.

Cách dùng:

  • Bôi lớp mỏng lên vùng tổn thương 3 lần/ngày.
  • Không cần rửa lại sau khi bôi.
  • Duy trì điều trị tối đa 16 tuần hoặc cho đến khi tổn thương biến mất.

Tác dụng phụ:

  • Da đỏ, rát, phù nhẹ hoặc viêm da tại chỗ.

Lưu ý:

  • Tránh quan hệ tình dục khi thuốc còn trên da.
  • Không khuyến cáo dùng cho người suy giảm miễn dịch hoặc phụ nữ mang thai.
  • Theo CDC, đây là lựa chọn thay thế an toàn và hiệu quả trong điều trị tại nhà.

Xem thêm: Khám sùi mào gà ở đâu?

Imiquimod là lựa chọn hàng đầu của thuốc trị sùi mào gà tại nhà
Imiquimod là lựa chọn hàng đầu của thuốc trị sùi mào gà tại nhà

Lưu ý cần biết khi dùng thuốc điều trị sùi mào gà tại nhà

Việc sử dụng sai thuốc chấm sùi mào gà có thể gây bỏng, viêm hoặc làm bệnh lan rộng. Dưới đây là những lưu ý quan trọng cần biết để đảm bảo an toàn và hiệu quả:

  1. Chỉ dùng cho tổn thương ngoài da vùng sinh dục – hậu môn: Các thuốc như imiquimod, podofilox hoặc sinecatechins là thuốc trị sùi mào gà ở vùng kín và ngoài da (dương vật, bìu, mu, môi lớn/nhỏ, hoặc quanh hậu môn). Không bôi lên các vị trí niêm mạc như trong âm đạo, cổ tử cung, niệu đạo hay ống hậu môn vì dễ gây kích ứng và tổn thương sâu.
  2. Tuân thủ đúng liều và thời gian điều trị: Không bôi quá liều hoặc quá thời gian khuyến cáo vì không giúp khỏi nhanh hơn mà có thể khiến vùng da tổn thương nặng. Nếu sau 3 tháng không cải thiện, cần tái khám để đổi phương pháp điều trị theo khuyến cáo của CDC.
  3. Không dùng thuốc trị mụn cóc thông thường cho vùng sinh dục: Các thuốc chứa acid salicylic hoặc thuốc trị mụn cóc OTC không phù hợp cho vùng sinh dục, dễ gây bỏng hoặc viêm da nặng.
  4. Lưu ý trong thai kỳ: Phụ nữ mang thai không nên dùng podofilox, podophyllin hoặc sinecatechins do nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi. Nếu cần điều trị, các phương pháp an toàn hơn như áp lạnh hoặc acid trichloroacetic (TCA) nên được thực hiện tại cơ sở y tế.
  5. Người suy giảm miễn dịch hoặc nhiễm HIV cần theo dõi sát: Các thuốc bôi có thể cho hiệu quả thấp hơn và bệnh dễ tái phát. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định kết hợp thuốc bôi với thủ thuật y khoa để tăng hiệu quả điều trị.
  6. Podophyllin resin – không khuyến cáo dùng tại nhà: Podophyllin từng được dùng để điều trị sùi mào gà, nhưng hiện nay không còn được khuyến cáo do có thể gây độc tính toàn thân nếu hấp thu qua da. Theo CDC và Bộ Y tế Việt Nam, thuốc này chỉ được sử dụng tại cơ sở y tế bởi bác sĩ có chuyên môn, không được tự bôi tại nhà (theo Quyết định 5185/QĐ-BYT, 2021).
  7. Thuốc không loại bỏ hoàn toàn virus HPV: Thuốc bôi tại nhà giúp làm giảm hoặc loại bỏ mụn cóc, nhưng không loại bỏ hoàn toàn virus HPV. Do đó, bệnh có thể tái phát. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể khuyến khích theo dõi thêm vài tháng vì một số tổn thương có thể tự thoái lui tự nhiên trong vòng 1 năm.
  8. Không tự ý điều trị tại nhà hoặc trị bằng mẹo dân gian: Không tự điều trị bằng mẹo dân gian như lá trầu, trà xanh, nước muối, giấm táo, tỏi, chanh, rau diếp cá hay dầu dừa. Các phương pháp dân gian này chưa được chứng minh hiệu quả trong điều trị sùi mào gà, thậm chí có thể gây bỏng rát, viêm loét hoặc làm lan rộng tổn thương do tính acid hoặc tinh dầu kích ứng mạnh.

Xem thêm: Cách chữa sùi mào gà ở vùng kín nữ

Không bôi thuốc lên các vị trí niêm mạc như trong âm đạo, cổ tử cung, niệu đạo hay ống hậu môn
Không bôi thuốc lên các vị trí niêm mạc như trong âm đạo, cổ tử cung, niệu đạo hay ống hậu môn

Phản ứng thường gặp khi dùng thuốc và cách khắc phục

Trong quá trình điều trị bằng thuốc sùi mào gà tại nhà, người bệnh có thể gặp một số phản ứng tại chỗ do tác dụng của thuốc như sau:

1. Kích ứng và đỏ da tại chỗ

  • Nguyên nhân: Do thuốc kích thích miễn dịch hoặc phá hủy tế bào bất thường.
  • Cách khắc phục: Ngưng thuốc tạm thời 1–2 ngày, rửa sạch vùng da, bôi kem dưỡng ẩm dịu nhẹ; nếu vẫn rát hoặc sưng, cần trao đổi với bác sĩ để điều chỉnh liều hoặc tần suất bôi.

2. Cảm giác nóng rát, đau nhẹ hoặc ngứa

  • Nguyên nhân: Phản ứng viêm nhẹ do thuốc hoặc vùng da nhạy cảm.
  • Cách khắc phục: Có thể chườm mát, bôi lớp kem bảo vệ da (như zinc oxide) xung quanh vùng bôi thuốc để giảm kích ứng. Nếu đau rát tăng dần, cần ngừng thuốc và tái khám.

3. Bong tróc, trợt da hoặc xuất hiện mụn nước nhỏ

  • Nguyên nhân: Do phản ứng quá mức với thuốc, đặc biệt khi bôi quá liều hoặc chồng lớp.
  • Cách khắc phục: Dừng thuốc cho đến khi da lành hẳn. Tránh gãi, chọc vỡ mụn nước để phòng bội nhiễm.

4. Viêm lan rộng hoặc đau rát khi quan hệ

  • Nguyên nhân: Do thuốc còn sót lại trên da, đặc biệt với Imiquimod và Sinecatechins, có thể làm yếu bao cao su hoặc gây viêm khi tiếp xúc.
  • Cách khắc phục: Chỉ quan hệ khi vùng bôi thuốc đã rửa sạch hoàn toàn và da không còn kích ứng.

5. Dấu hiệu cần đi thăm khám sức khỏe ngay:

  • Sưng đau dữ dội, loét sâu, chảy dịch vàng hoặc có mùi hôi.
  • Triệu chứng không cải thiện sau 3 tháng điều trị.
  • Phụ nữ mang thai hoặc người suy giảm miễn dịch có phản ứng nặng.

Lưu ý: Phản ứng nhẹ thường tự hết sau vài ngày ngừng thuốc, nhưng không nên tự ý đổi thuốc hoặc tăng liều. Việc điều chỉnh phác đồ nên do bác sĩ chuyên khoa Da liễu hoặc Nam – Phụ khoa thực hiện.

Xem thêm