Nội dung phác đồ điều trị giang mai được cập nhật theo Quyết định số 5186/QĐ-BYT của Bộ Y Tế về việc ban hành hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh giang mai đã được ban hành vào 09/11/2021.

3 nguyên tắc chung trong điều trị giang mai

Nguyên tắc 1 – Chọn phác đồ điều trị theo giai đoạn

Phác đồ điều trị cần được lựa chọn dựa vào giai đoạn bệnh: giang mai sớm (≤ 2 năm) hay giang mai muộn (> 2 năm hoặc không xác định thời gian).

  • Giang mai sớm: Bao gồm giang mai thời kỳ 1, 2, và giang mai tiềm ẩn sớm (≤ 2 năm kể từ lúc nhiễm).
  • Giang mai muộn: Bao gồm giang mai tiềm ẩn muộn và giai đoạn muộn (đã có biến chứng).

Nguyên tắc 2 – Phòng ngừa lây nhiễm chéo

Bạn tình hiện tại và trong vòng 1 năm cần được đi khám, làm xét nghiệm giang mai và điều trị nếu mắc bệnh.

Đây là nguyên tắc ngăn ngừa tái nhiễm và kiểm soát dịch tễ, giúp ngăn chặn lây nhiễm khi bạn tình có thể đang trong giai đoạn tiềm ẩn không biểu hiện triệu chứng.

Việc xét nghiệm và điều trị cho bạn tình cần thực hiện đồng thời để tránh “hiệu ứng ping-pong” – hiện tượng lây nhiễm qua lại giữa hai người, đặc biệt là sau QHTD do một người đã được điều trị nhưng tái nhiễm từ người kia chưa được điều trị.

Nguyên tắc 3 – Điều trị nội trú hoặc ngoại trú

Phần lớn các trường hợp giang mai có thể điều trị ngoại trú. Chỉ các trường hợp giang mai thời kỳ 3 (có biểu hiện tim mạch và thần kinh) và giang mai bẩm sinh cần phải điều trị nội trú.

  • Điều trị ngoại trú thường áp dụng thuốc tiêm bắp và theo dõi sức khỏe định kỳ mà không cần nhập viện.
  • Điều trị nội trú cần phải nhập viện, được điều trị kéo dài và theo dõi sát các biến chứng.
Xét nghiệm liên quan
Gói xét nghiệm Bệnh xã hội (STDs)
Syphilis miễn dịch tự động

Phác đồ điều trị cho người lớn và trẻ vị thành niên

Đối với giang mai sớm (≤ 2 năm)

Benzathin penicillin là thuốc hiệu quả nhất trong hầu hết các trường hợp. Một số tình huống thay thế (không có thuốc, dị ứng) có thể sử dụng procain penicillin, hoặc thuốc kháng sinh uống như doxycyclin, ceftriaxon, azithromycin.

Phác đồ ưu tiên

  • Thuốc: Benzathin penicillin.
  • Liều lượng: 2.4 triệu đơn vị, chia thành 2 mũi mỗi bên mông (mỗi mũi 1.2 triệu đơn vị).
  • Cách dùng: Tiêm bắp sâu, liều duy nhất.
  • Đây là phác đồ hiệu quả nhất được khuyến cáo toàn cầu, đã được chứng minh có tác dụng kéo dài đủ để tiêu diệt hoàn toàn xoắn khuẩn Treponema pallidum trong giai đoạn sớm.

Phác đồ thay thế (nếu không có benzathin penicillin)

  • Thuốc: Procain penicillin.
  • Liều lượng: 1.2 triệu đơn vị.
  • Cách dùng: Tiêm bắp sâu, 1 lần/ngày, liên tục trong 10 – 14 ngày.
  • Phác đồ này có tác dụng ngắn hơn benzathin penicillin nên cần tiêm hàng ngày trong nhiều ngày liên tục.
  • Trong trường hợp tiêm bỏ sót ngày thì có thể cần thực hiện lại phác đồ từ đầu.

Phác đồ thay thế (nếu không có procain penicillin hoặc dị ứng với penicillin)

Lựa chọn một trong các phác đồ sau:

  • Doxycyclin 100mg, uống 2 lần/ngày, trong 14 ngày.
  • Ceftriaxon 1g, tiêm bắp sâu, 1 lần/ngày, trong 10 – 14 ngày.
  • Azithromycin 2g, uống liều duy nhất.

Xem thêm: Thuốc điều trị giang mai

Benzathin benzylpenicillin (hay benzathin penicillin) là thuốc điều trị hiệu quả nhất trong các trường hợp nhiễm giang mai, kể cả là phụ nữ mang thai hay trẻ sơ sinh.
Benzathin benzylpenicillin (hay benzathin penicillin) là thuốc điều trị hiệu quả nhất trong các trường hợp nhiễm giang mai, kể cả là phụ nữ mang thai hay trẻ sơ sinh.

Đối với giang mai muộn (>2 năm hoặc không rõ thời gian mắc)

Tiêu chuẩn điều trị vẫn là Benzathin penicillin, hoặc sử dụng procain penicillin/doxycyclin nếu cần thiết. Tất cả các phác đồ này đều có khả năng diệt khuẩn cao nếu tuân thủ nghiêm túc.

Phác đồ ưu tiên

  • Thuốc: Benzathin penicillin.
  • Liều lượng: 2.4 triệu đơn vị, chia thành 3 mũi, mỗi mũi cách nhau ≤ 14 ngày.
  • Cách dùng: Tiêm bắp sâu, 1 lần/tuần trong 3 tuần liên tiếp.
  • Nếu một mũi bị trễ (> 14 ngày) thì phải thực hiện lại phác đồ từ đầu.

Phác đồ thay thế (nếu không có benzathin penicillin)

  • Thuốc: Procain penicillin.
  • Liều lượng: 1.2 triệu đơn vị.
  • Cách dùng: Tiêm bắp sâu, 1 lần/ngày, liên tục trong 20 ngày.
  • Cần đảm bảo đủ 20 liều liên tục, nếu bỏ sót ngày thì có thể phải thực hiện lại phác đồ từ đầu.

Phác đồ thay thế (nếu không có procain penicillin hoặc dị ứng với penicillin)

  • Thuốc: Doxycyclin.
  • Liều lượng: 100mg.
  • Cách dùng: Uống 2 lần/ngày, liên tục trong 30 ngày.
  • Hiệu quả tốt nếu tuân thủ đúng nhưng cần theo dõi sát hiệu quả bằng các xét nghiệm máu.
  • Doxycyclin không dùng cho phụ nữ mang thai vì có thể gây biến chứng nghiêm trọng cho thai nhi.

Xem thêm: Vaccine giang mai

diag
Tầm soát 15 bệnh xã hội chỉ trong 1 xét nghiệm
  • 18 chỉ số phát hiện 15 tác nhân gây bệnh đường tình dục
  • Sàng lọc bệnh HIV, Lậu, Giang mai, Sùi mào gà…
  • Xét nghiệm riêng tư, bảo mật thông tin
  • Làm việc ngoài giờ hành chính tại 40+ điểm lấy mẫu.
TÌM HIỂU THÊM
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Phác đồ điều trị cho phụ nữ có thai

Đối với giang mai sớm (≤ 2 năm)

Benzathin penicillin vẫn là tiêu chuẩn ưu tiên khi điều trị cho phụ nữ có thai, với mục đích chính là chữa khỏi giang mai và ngăn ngừa giang mai bẩm sinh. Một số trường hợp có thể sử dụng procain penicillin hoặc erythromycin, ceftriaxon, azithromycin nhưng hiệu quả ngừa giang mai bẩm sinh sẽ thấp hơn.

Phác đồ ưu tiên

  • Thuốc: Benzathin penicillin.
  • Liều lượng: 2.4 triệu đơn vị, chia thành 2 mũi mỗi bên mông (mỗi mũi 1.2 triệu đơn vị).
  • Cách dùng: Tiêm bắp sâu, liều duy nhất.
  • Đây là lựa chọn tốt nhất giúp ngăn ngừa giang mai bẩm sinh hiệu quả, an toàn cho cả mẹ và thai nhi, không cần nằm viện nếu không có biến chứng.

Phác đồ thay thế (nếu không có benzathin penicillin)

  • Thuốc: Procain penicillin.
  • Liều lượng: 1.2 triệu đơn vị.
  • Cách dùng: Tiêm bắp sâu, 1 lần/ngày, liên tục trong 10 ngày.
  • Phác đồ này có hiệu quả điều trị thấp và tác dụng ngắn hơn benzathin penicillin nên cần tiêm hàng ngày trong nhiều ngày liên tục.

Phác đồ thay thế (nếu không có procain penicillin hoặc dị ứng với penicillin)

Lựa chọn một trong các phác đồ sau:

  • Erythromycin 500mg, uống 4 lần/ngày, trong 14 ngày.
  • Ceftriaxon 1g, tiêm bắp sâu, 1 lần/ngày, trong 10 – 14 ngày.
  • Azithromycin 2g, uống liều duy nhất.

Lưu ý: Các phác đồ trên hiện có hiệu quả trong việc điều trị giang mai bẩm sinh ở mẹ nhưng vẫn chưa khẳng định sẽ ngăn ngừa giang mai bẩm sinh. Do đó mẹ vẫn cần được theo dõi kỹ để phát hiện dấu hiệu giang mai bẩm sinh ở bé.

Xem thêm: Chi phí điều trị giang mai

Procain penicillin là loại thuốc được sử dụng thay thế nếu không có thuốc benzathin penicillin.
Procain penicillin là loại thuốc được sử dụng thay thế nếu không có thuốc benzathin penicillin.

Đối với giang mai muộn (> 2 năm hoặc không biết chính xác thời gian mắc)

Benzathin penicillin là phác đồ ưu tiên hàng đầu. Nếu không có benzathin thì có thể dùng procain penicillin hoặc erythromycin, đồng thời cần theo dõi đặc biệt cho cả mẹ và bé, kể cả trẻ sau sinh.

Phác đồ ưu tiên

  • Thuốc: Benzathin penicillin.
  • Liều lượng: 2.4 triệu đơn vị, chia thành 3 mũi, mỗi mũi cách nhau ≤ 14 ngày.
  • Cách dùng: Tiêm bắp sâu, 1 lần/tuần trong 3 tuần liên tiếp.
  • Nếu một mũi bị trễ (> 14 ngày) thì phải thực hiện lại phác đồ từ đầu.

Phác đồ thay thế (nếu không có benzathin penicillin)

  • Thuốc: Procain penicillin.
  • Liều lượng: 1.2 triệu đơn vị.
  • Cách dùng: Tiêm bắp sâu, 1 lần/ngày, liên tục trong 20 ngày.
  • Cần đảm bảo đủ 20 liều liên tục, nếu bỏ sót ngày thì có thể phải thực hiện lại phác đồ từ đầu.

Phác đồ thay thế (nếu không có procain penicillin hoặc dị ứng với penicillin)

  • Thuốc: Erythromycin.
  • Liều lượng: 500mg.
  • Cách dùng: Uống 4 lần/ngày, liên tục trong 30 ngày.
  • Thai phụ cần được theo dõi sát suốt thai kỳ, đồng thời xét nghiệm và điều trị sớm cho trẻ sơ sinh (nếu mắc giang mai).
Erythromycin có thể được sử dụng trong điều trị giang mai nhưng chỉ trong những trường hợp thay thế, khi bệnh nhân dị ứng với penicillin hoặc không thể dùng penicillin.
Erythromycin có thể được sử dụng trong điều trị giang mai nhưng chỉ trong những trường hợp thay thế, khi bệnh nhân dị ứng với penicillin hoặc không thể dùng penicillin.

Phác đồ điều trị cho trẻ mắc giang mai bẩm sinh

Việc điều trị phải bắt đầu càng sớm càng tốt sau sinh nếu có nguy cơ cao bị nhiễm, ngay cả khi trẻ chưa có triệu chứng rõ ràng.

Các trường hợp trẻ cần điều trị giang mai bẩm sinh

  • Giang mai bẩm sinh đã được chẩn đoán xác định, dựa trên đánh giá lâm sàng, kết quả xét nghiệm máu, dịch não tủy hoặc hình ảnh học.
  • Trẻ không có triệu chứng lâm sàng nhưng mẹ có yếu tố nguy cơ: mẹ chưa điều trị, điều trị chưa đầy đủ, điều trị không đúng phác đồ (ví dụ: điều trị muộn, không dùng penicillin, không đủ liều…).

Phác đồ điều trị giang mai bẩm sinh tiêu chuẩn

Lựa chọn một trong các phác đồ sau:

  • Benzyl penicillin 100.000 – 150.000 đơn vị/kg/ngày, tiêm tĩnh mạch chậm liên tục trong 10 – 15 ngày.
  • Procain penicillin 50.000 đơn vị /kg/ngày, tiêm bắp liên tục trong 10 – 15 ngày.

Lưu ý: Nên ưu tiên dùng phác đồ benzyl penicillin hơn phác đồ procain penicillin nếu có thể tiêm tĩnh mạch.

Theo dõi – điều trị nếu trẻ sơ sinh không có triệu chứng và mẹ đã được điều trị đúng

Đây là bước theo dõi sau sinh để phát hiện sớm các dấu hiệu giang mai tiềm ẩn ở trẻ sơ sinh, thông qua quá trình thăm khám lâm sàng và xét nghiệm máu định kỳ.

Việc theo dõi – điều trị chặt chẽ được áp dụng trong trường hợp:

  • Trẻ sơ sinh không có triệu chứng giang mai.
  • Mẹ đã được điều trị giang mai đầy đủ, đúng phác đồ penicillin, đúng thời điểm.
  • Mẹ không có dấu hiệu tái nhiễm giang mai.

Nếu cần điều trị thì chỉ sử dụng phác đồ liều nhẹ: Benzathin penicillin 50.000 đơn vị/kg/ngày, tiêm bắp, liều duy nhất.

Xem thêm