Nhiễm nấm là một trong những bệnh thường thấy ở người bị HIV/AIDS. Các loại nấm có trong môi trường sống và lây nhiễm qua không khí hoặc khi tiếp xúc với thực vật hoặc đất. Vậy có những bệnh nấm HIV nào? Nguyên nhân, biểu hiện bệnh, và cách phòng ngừa ra sao? Cùng Diag tìm hiểu chi tiết về 6 bệnh nhiễm nấm HIV phổ biến trong bài viết bên dưới nhé.

Vì sao người bệnh dễ nhiễm nấm HIV?

Trên thực tế, một lượng nhỏ các loại nấm có thể tồn tại trên da người hoặc trong môi trường sống nhưng hoàn toàn không gây bệnh. Điều này nhờ vào cơ chế tự vệ của cơ thể khi hệ thống miễn dịch vẫn đang rất mạnh. Tuy nhiên, khi đã nhiễm HIV nghĩa là hàng rào bảo vệ – các tế bào Lympho T CD4+ đang bị phá hủy. Từ đó, tạo điều kiện cho các loại nấm vốn “vô hại” xâm nhập vào cơ thể và bắt đầu gây bệnh.

Tình trạng nhiễm nấm có thể diễn ra ở nhiều bộ phận cơ thể. Vùng miệng, họng, và lưỡi nếu có nhiễm nấm thường được gọi chung là nấm miệng HIV. Vùng miệng sẽ có những mảng trắng và vết lở loét. Họng và lưỡi người bị HIV cũng có tình trạng tương tự.

Cần lưu ý rằng việc nhiễm nấm có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào của HIV. Trong giai đoạn đầu thường không có các vấn đề về bệnh nấm, nhưng càng tiến dần về AIDS thì mức độ nhiễm nấm càng nghiêm trọng.

Xem thêm: HIV là gì?

Xét nghiệm liên quan
Gói xét nghiệm bệnh lây nhiễm qua đường tình dục (STD)
894,000 đ
HIV Combo Ag + Ab
HIV là viết tắt của virus gây suy giảm miễn dịch ở người. HIV làm suy yếu hệ thống miễn dịch của một người bằng cách phá hủy các tế bào có chức năng chống bệnh tật và nhiễm trùng. Hiện tại chưa có cách chữa trị dứt điểm HIV nhưng với sự chăm sóc y tế thích hợp có thể giúp kiểm soát được bệnh. Bệnh nhân HIV không được điều trị sẽ tiến triển qua ba giai đoạn. Giai đoạn 1 là nhiễm trùng cấp tính với các triệu chứng giống nhiễm cúm và rất dễ lây lan. Giai đoạn 2 là nhiễm trùng mãn tính không có triệu chứng nhưng cũng có thể truyền bệnh. Giai đoạn 3 là Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS) là giai đoạn nặng nhất của nhiễm HIV với sự xuất hiện ngày càng nhiều các bệnh nhiễm trùng cơ hội hoặc các bệnh hiểm nghèo khác.
170,000 đ
Xét nghiệm khẳng định HIV
560,000 đ

Triệu chứng phổ biến của các bệnh nấm HIV thường gặp

1. Nhiễm nấm Candidiasis

Nấm Candida
Biểu hiện của nhiễm nấm Candidiasis là có mảng trắng bên trong miệng, vòm họng, và lưỡi trên.

Là loại nhiễm trùng thường gặp nhất ở bệnh nhân nhiễm HIV, phần lớn do nấm Candida albicans. Nhiễm nấm Candidiasis thường phát triển ở miệng, thực quản, và âm đạo. Đến giai đoạn AIDS khi lượng tế bào CD4+ dưới 100/mm3, nấm có thể gây viêm thực quản và các nhánh khí phế quản. Một số trường hợp hiếm có thể gây nhiễm nấm huyết.

Biểu hiện của nhiễm nấm Candidiasis:

  • Có mảng trắng bên trong miệng, vòm họng, và lưỡi trên.
  • Đau rát ở miệng, vòm họng.
  • Đau tức ngực, khó nuốt
  • Nhạy cảm với thức ăn có gia vị, có thể đi kèm với mất vị giác.
  • Ở nữ giới: Ngứa âm đạo, nóng rát, và tiết dịch trắng.
  • Ở nam giới: Da dương vật, hậu môn, và bìu có màu đỏ, ngứa gây khó chịu.

Xem thêm: AIDS là gì?

2. Nhiễm nấm Cryptococcosis

Đây là bệnh nấm HIV gây nên bởi C.neoformans hoặc C.gatti. Loại nấm này thường ký sinh trên da người hoặc có trong đất trong đất, phân chim, gia cầm… gây bệnh qua đường hô hấp khi người bệnh hít phải bào tử nấm. Bệnh bắt đầu ở phổi và dần lan rộng sang hệ thần kinh trung ương, gây viêm màng não.

Biểu hiện của nhiễm nấm Cryptococcosis:

  • Sốt, cảm giác rét run.
  • Đau đầu.
  • Buồn nôn và nôn.
  • Mất trí nhớ, lú lẫn.
  • Thay đổi tính cách.
  • Nhạy cảm với ánh sáng.
  • Liệt thần kinh sọ: Động kinh, cứng gáy, rối loạn hô hấp rồi hôn mê, và rối loạn lúc đi.
  • Các tổn thương ở da: Mụn mủ, lở loét, mảng sùi, xuất huyết dưới da, viêm tổ chức dưới da…

Xem thêm: Nguyên nhân bị HIV

3. Nhiễm nấm Histoplasmosis

Nhiễm nấm Histoplasmosis
Nhiễm nấm Histoplasmosis có thể gây bệnh ở phổi, hoặc da, hạch, và xương.

Nguyên nhân nhiễm là do các loại nấm Histoplasma có trong đất, phân của dơi và chim. Chúng thường gây bệnh qua đường hô hấp khi hít phải bào tử nấm. Tùy theo loại nấm mà khu vực gây bệnh sẽ khác nhau. Trong đó, triệu chứng của nấm H. capsulatum có ở phổi. Nấm H. capsulatum var.duboisii thì thường ở da, hạch, và xương.

Biểu hiện của nhiễm nấm Histoplasmosis:

  • Sốt.
  • Ho, khó thở.
  • Sụt cân nặng.
  • Các tổn thương ở da: Dát đỏ và nổi sẩn, mụn mủ, nhiều mảng sùi, lở loét, tổn thương dạng trứng cá hoặc vảy nến, viêm tổ chức dưới da…

Xem thêm: Dấu hiệu HIV

4. Nhiễm nấm Penicillinosis

Đây là bệnh gây nên bởi nấm Penicillium marneffei – một loài nấm có nguồn gốc từ tổn thương gan của chuột tre. Do chuột tre sinh sống ở vùng Đông Nam Á nên bệnh nấm Penicillinosis cũng thường thấy ở khu vực này, trong đó có Việt Nam. Nấm tồn tại ở 2 dạng khác nhau: dạng men ở nhiệt độ 37 độ C và dạng mốc ở nhiệt độ phòng.

Biểu hiện của nhiễm nấm Penicillinosis:

  • Sốt.
  • Sụt cân.
  • Ho, khó thở.
  • Các tổn thương da tập trung nhiều ở mặt, miệng, và bộ phận sinh dục: Nổi các nốt sần màu hồng nhạt, bề mặt nốt sần teo da nhẹ, trung tâm lõm xuống, hoặc hoại tử ở trung tâm.

Xem thêm: Người nhiễm HIV dễ mắc bệnh gì?

5. Nhiễm nấm Coccidioidomycosis

Nhiễm nấm Coccidioidomycosis
Nhiễm nấm Coccidioidomycosis gây nên bởi C. immitis hoặc C. posadasii.

Bệnh nấm HIV này bị gây nên bởi C. immitis hoặc C. posadasii. Nấm chủ yếu sống trong đất và đi vào cơ thể người bệnh khi hít phải bào tử nấm. Trong một số trường hợp có thể bị lây nhiễm qua da hoặc niêm mạc.

Biểu hiện của nhiễm nấm Coccidioidomycosis:

  • Bệnh lý ở phổi trong giai đoạn tiên phát có biểu hiện giống cúm. Chụp X-quang thấy hình ảnh hang và các hạch rốn phổi hoặc xẹp phổi.
  • Bệnh lý ở phổi giai đoạn tiên phát xuất hiện nhiều triệu chứng nặng hơn: Sốt, ho, sụt cân, đổ mồ hôi đêm…
  • Tổn thương da: Nổi sẩn, cục, hoặc mụn mủ có viền đỏ. Các nốt này to dần và chuyển thành những khối thâm nhiễm nặng, sau đó mềm dần và vỡ ra.

6. Nhiễm nấm Sporotrichosis

Bệnh do nấm Sporothrix schenckii gây nên. Loại nấm này có trong đất, cây cỏ, thân cây mục, và các loại cây nhiều gai. Sporotrichosis là bệnh nhiễm nấm cơ hội xảy ra khi hệ miễn dịch suy yếu do HIV. Vị trí nhiễm bệnh ban đầu thường là phổi, sau đó là da và lan sang nhiều bộ phận khác.

Biểu hiện của nhiễm nấm Sporotrichosis:

  • Tổn thương da: Nhiều nốt sần, cục đóng vảy, và dày sừng, sau đó loét ra. Các nốt này xuất hiện rải rác hoặc tập trung tại một số vùng như miệng, bàn tay, bàn chân…
  • Tổn thương mắt: Giảm dẫn truyền, sơ teo, và sa màng mạch nho.
  • Viêm khớp lan tỏa.
  • Gây tổn thương ở nhiều cơ quan khác như gan, phổi, lách, ruột, và màng não.

Nấm lưỡi có phải bị HIV hay không?

Không phải ai bị nấm lưỡi cũng nhiễm HIV. Trên thực tế, nấm lưỡi là tình trạng nhiễm trùng do nhiễm nấm như Candida albicans. Bình thường loại nấm này không gây bệnh, nhưng khi sức đề kháng yếu hoặc vệ sinh răng miệng không tốt chúng sẽ phát triển và gây bệnh.

Đối với người đã nhiễm HIV, tình trạng nấm lưỡi thường xuất hiện ở giai đoạn AIDS. Nhiễm nấm lúc này là những bệnh nhiễm trùng cơ hội, chúng phát triển do sức khỏe bệnh đã suy yếu do virus HIV.

Xem thêm: Virus HIV

Lưỡi trắng có phải bị nhiễm HIV không?

Lưỡi trắng không hẳn là một dấu hiệu nhiễm HIV. Ngay cả khi xuất hiện lưỡi trắng kèm mùi hôi ở miệng cũng không phải bị nhiễm HIV. Nguyên nhân gây nên lưỡi trắng có thể do cơ thể bị mất nước, lạm dụng rượu bia, thiếu hụt vitamin, hoặc răng miệng không vệ sinh.

Cách phòng ngừa nhiễm nấm HIV hiệu quả nhất

Những bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS cần phải được chữa trị theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa, trong đó bao gồm việc điều trị các bệnh nấm HIV bên trên.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể áp dụng một số cách phòng ngừa nhiễm nấm theo hướng dẫn của các chuyên gia y tế như sau:

  • Súc miệng bằng dung dịch sát khuẩn theo các tiêu chí: Sát khuẩn mạnh, lành tính, đảm bảo an toàn, không chứa cồn, hoặc gây kích ứng vùng khoang miệng.
  • Đảm bỏ chế độ ăn uống khoa học với đủ 4 nhóm chất: Tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin-khoáng chất.
  • Bổ sung lợi khuẩn để tăng sức đề kháng với các loại thực phẩm như sữa chua, phô mai…
  • Uống nhiều nước để làm sạch khoang miệng và đảm bảo cơ thể luôn đủ nước.
  • Không tiêu thụ các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
  • Giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, tránh căng thẳng.
  • Thực hiện chế độ ngủ nghỉ hợp lý.
  • Tập luyện thể dục thường xuyên.

Xem thêm: Tác hại của HIV/AIDS

Lựa chọn xét nghiệm HIV để phát hiện bệnh trong giai đoạn sớm

Nhiễm nấm HIV có thể xuất hiện ở bất cứ giai đoạn nào của bệnh. Tùy thuộc tình trạng sức khỏe của người bệnh mà tiến triển nhanh hay chậm, nặng hay nhẹ. Do đó, trước khi cơ thể có thể nhiễm nấm thì cần xét nghiệm HIV để sàng lọc các nguy cơ nhiễm bệnh càng sớm càng tốt.

Hiện tại, Diag là trung tâm y khoa xét nghiệm HIV được tin tưởng nhất hiện nay. Sở hữu nhiều máy móc hiện đại cùng đội ngũ phân tích chuyên môn cao, Diag đảm bảo các kết quả chính xác và có giá trị cao trong điều trị HIV. Bên cạnh đó, Diag luôn cam kết bảo mật mọi thông tin nên khách hàng hoàn toàn yên tâm khi lựa chọn dịch vụ tại trung tâm.

Khách hàng có nhu cầu xét nghiệm HIV và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục có thể liên hệ trực tiếp với đội ngũ Diag thông qua các kênh sau:

Lời kết

Tóm lại, bài viết đã chia sẻ chi tiết về các loại nấm HIV cùng nguyên nhân, biểu hiện, và cách phòng ngừa nhiễm nấm. Thông qua việc tìm hiểu thông tin về nhiễm nấm, người bệnh có thể nắm rõ được tình trạng sức khỏe của mình. Từ đó có hướng phòng chống và xử lý phù hợp.