Giang mai hậu môn và đặc điểm nhận biết dễ nhất

Giang mai hậu môn xảy ra như thế nào?

Giang mai hậu môn là tình trạng nhiễm trùng xoắn khuẩn giang mai Treponema pallidum ở vùng hậu môn và trực tràng, xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập qua niêm mạc hậu môn trong quá trình quan hệ tình dục đường hậu môn không an toàn.

Mặc dù giang mai hậu môn trong giai đoạn thứ phát không gây đau, nhưng khi bệnh tiến triển có thể kèm theo viêm niêm mạc trực tràng với biểu hiện chảy máu và đau khi đại tiện.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, giang mai ở hậu môn có thể gặp ở mọi giới nhưng có tỷ lệ cao hơn ở nhóm nam quan hệ đồng giới và người nhiễm HIV.

Đặc điểm nhận biết giang mai ở hậu môn

Các biểu hiện giang mai ở vùng hậu môn có thể kéo dài từ giai đoạn nguyên phát đến giai đoạn muộn. Biểu hiện ở hậu môn thường khó nhận biết do nằm sâu trong vùng kín nên rất khó quan sát được từ bên ngoài.

Biểu hiện ở giai đoạn nguyên phát

Dấu hiệu đặc trưng nhất là các săng giang mai. Đây là những vết loét cứng không đau, xuất hiện chủ yếu tại bờ hậu môn, ống hậu môn, hoặc trực tràng dưới của người bệnh.

Săng giang mai có các đặc điểm như sau:

• Không đau.
• Hình tròn hoặc bầu dục.
• Màu hồng hoặc đỏ sẫm, không hoại tử.
• Kích thước nhỏ 5 – 20mm, có thể lớn dần theo thời gian.
• Bờ rõ nét, rìa đều, hơi gờ nhẹ.
• Đáy phẳng, sạch, có thể hơi bóng đỏ, không có mủ.
• Rắn như sụn, chắc tay, có cảm giác cứng.

Điểm quan trọng là các săng này thường tự biến mất sau 3 – 6 tuần ngay cả khi không điều trị, khiến nhiều người chủ quan không thăm khám sớm. Thế nhưng thực chất, săng biến mất là dấu hiệu cho thấy bệnh bắt đầu chuyển sang giai đoạn thứ phát và xoắn khuẩn vẫn đang tấn công mạnh mẽ bên trong cơ thể.

Tầm soát 15 bệnh xã hội chỉ trong 1 xét nghiệm

• 18 chỉ số phát hiện 15 tác nhân gây bệnh đường tình dục
• Sàng lọc bệnh HIV, Lậu, Giang mai, Sùi mào gà…
• Xét nghiệm riêng tư, bảo mật thông tin
• Làm việc ngoài giờ hành chính tại 40+ điểm lấy mẫu.

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Biểu hiện ở giai đoạn thứ phát

Vi khuẩn đã lan rộng và làm tổn thương vùng hậu môn – trực tràng, từ đó gây viêm và xuất hiện các vết phát ban giang mai (đào ban) cùng những mảng trắng đặc trưng.

Đặc điểm giang mai hậu môn giai đoạn thứ phát có thể bao gồm:

• Đau âm ỉ hoặc rát vùng hậu môn.
• Cảm giác mót rặn, khó chịu.
• Ra máu khi đại tiện.
• Xuất hiện dịch nhầy vùng hậu môn.
• Đào ban đỏ không đau ngứa, thường có ở rìa hậu môn hoặc niêm mạc trong.
• Có thể xuất hiện các mảng sần đỏ, loét lan tỏa, hoặc condyloma lata.

Biểu hiện ở giai đoạn tiềm ẩn và giai đoạn muộn

Các vấn đề ở vùng hậu môn trong giai đoạn này thường chỉ xảy ra nếu bệnh không được điều trị trong nhiều năm. Vết loét và phát ban trước đó không còn nhưng chúng có thể để lại hậu quả mạn tính ở vùng hậu môn.

Một số vấn đề thường gặp ở hậu môn như:

• Khó đại tiện, phải rặn mạnh do hẹp ống hậu môn.
• Da quanh hậu môn nhăn nheo, sạm màu.
• Xuất hiện tổn thương gummas quanh hậu môn, vùng tầng sinh môn.
• Viêm đau trực tràng mạn tính, tiết dịch, mót rặn kéo dài.
• Đại tiện không kiểm soát do rối loạn cơ thắt hậu môn.
• Nguy cơ cao bội nhiễm (như herpes sinh dục) hoặc loạn sản niêm mạc.

Tại sao giang mai ở hậu môn dễ bị chẩn đoán nhầm?

Khác với những loét giang mai ở dương vật hoặc miệng dễ nhận biết, các tổn thương ở hậu môn rất khó quan sát do nằm sâu bên trong ống hậu môn hoặc trực tràng dưới. Nhiều ca bệnh nếu chỉ xuất hiện săng giang mai tại hậu môn thì ngay cả bác sĩ cũng có khả năng cao bỏ sót, đặc biệt nếu không khám kỹ hậu môn bằng tay hoặc nội soi.

Các săng cũng có thể bị nhầm là vết nứt nhẹ, trong khi viêm hậu môn – trực tràng trong giang mai có thể gây mót rặn, đại tiện ra máu nhẹ cùng cảm giác đau âm ỉ.

Tất cả những triệu chứng này rất với trĩ, nứt hậu môn, viêm ruột hoặc bệnh Crohn. Vậy nên rất nhiều bệnh nhân được chẩn đoán nhầm ngay từ ban đầu, dẫn đến điều trị sai hướng và bỏ lỡ thời gian vàng chữa trị hiệu quả.

Trong hầu hết các trường hợp có triệu chứng hậu môn – trực tràng, bác sĩ thường ưu tiên nghĩ đến các bệnh lý tiêu hóa như viêm ruột, polyp, trĩ hoặc ung thư. Người bệnh đồng thời cũng có tâm lý e ngại khai tiền sử quan hệ tình dục. Kết quả là bác sĩ chỉ tập trung vào nội soi tiêu hóa, siêu âm, xét nghiệm phân… thay vì phải xét nghiệm giang mai (VDRL, RPR, TPHA).

Vậy nên, để xác định nhiễm trùng giang mai thì cần phải kiểm tra triệu chứng đúng cách và khai thác kỹ tiền sử quan hệ tình dục. Đây chính là những cơ sở quan trọng để có hướng xét nghiệm giang mai phù hợp để có kế hoạch chữa trị hiệu quả.

Xem thêm: Lậu giang mai

Cách điều trị giang mai hậu môn

Giang mai hậu môn không cần phác đồ điều trị riêng biệt, thay vào đó chỉ cần tập trung chữa trị theo giai đoạn bệnh mà không dựa vào vị trí tổn thương. Bởi vì về bản chất thì đây là giang mai tại vị trí ngoài vùng sinh dục, và cơ chế gây bệnh của vi khuẩn vẫn giống như các vị trí khác.

• Phác đồ ưu tiên là dùng Benzathine Penicillin.
• Hoặc sử dụng Procain penicillin thay thế nếu không có benzathin penicillin.
• Hoặc sử dụng doxycyclin, ceftriaxon, azithromycin, erythromycin trong các phác đồ thay thế tùy trường hợp.

Thông thường, các tổn thương hậu môn (như loét, viêm, chảy máu) trong giang mai giai đoạn nguyên phát và thứ phát sẽ lành hoàn toàn sau 1 – 3 tuần nếu điều trị đúng.

Đối với những trường hợp giang mai tiềm ẩn hoặc không rõ thời gian nhiễm thì việc điều trị sẽ giúp ngăn biến chứng mạn tính như hẹp hậu môn, tổn thương thần kinh và tim mạch.

Nếu bệnh tiến triển đến giai đoạn muộn có gummas, kèm những biểu hiện hậu môn mạn tính (sưng u, hẹp ống, rò) thì cần kết hợp điều trị kháng sinh và loại trừ các trường hợp ung thư.

Lưu ý: Không tự ý điều trị tại nhà bằng thuốc uống hay thuốc bôi hậu môn, đặc biệt là khi thấy các săng hoặc đào ban tại vùng này. Việc tự ý chữa trị có thể phá hủy các đặc điểm nhận biết đặc trưng của bệnh, khiến bác sĩ khó nhận diện và chẩn đoán, dẫn đến sai phác đồ điều trị.

Hướng dẫn phòng ngừa giang mai ở hậu môn

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, Tổ chức Y tế Thế giới và các hiệp hội chuyên ngành về bệnh lây truyền qua đường tình dục hướng dẫn cụ thể cách phòng tránh giang mai hậu môn như sau:

• Sử dụng bao cao su đúng cách: che phủ toàn bộ dương vật, dùng trong suốt quá trình quan hệ.
• Không dùng chung bao cao su giữa các đường quan hệ (hậu môn – âm đạo – miệng).
• Dùng gel bôi trơn gốc nước để tránh rách bao khi quan hệ hậu môn.
• Không dùng chung đồ chơi tình dục nếu chưa được làm sạch.
• Tránh quan hệ tình dục khi có vết loét hoặc triệu chứng bất thường ở hậu môn.

Xem thêm

• Giang mai ở miệng
• Giang mai bẩm sinh
• Giang mai thần kinh