Vợ chồng bị HIV vẫn sinh con bình thường khỏe mạnh
Chồng bị nhiễm HIV có sinh con được không?
Người chồng nhiễm HIV vẫn có thể có con bình thường và khỏe mạnh với người vợ không nhiễm HIV. Khi được điều trị đúng cách với liệu pháp kháng virus (ART) thì lượng virus trong máu và tinh dịch có thể giảm xuống mức không phát hiện được. Nếu người chồng kiểm soát virus tốt thì khả năng thụ thai an toàn là khả thi.
Để tăng mức độ an toàn thì người vợ có thể sử dụng thuốc dự phòng lây nhiễm (PrEP) trong thời gian cố gắng mang thai. Các bác sĩ sản khoa còn có thể hỗ trợ theo dõi ngày rụng trứng để vợ chồng chỉ cần quan hệ tình dục không bảo vệ trong thời điểm tối ưu, từ đó giảm tối đa rủi ro lây nhiễm.
Trong một số trường hợp đặc biệt, kỹ thuật rửa tinh trùng cũng có thể được áp dụng nếu điều kiện cho phép. Đây là kỹ thuật hiện đại giúp loại bỏ virus khỏi tinh dịch trước khi sử dụng để thụ thai nhân tạo.
Nếu người vợ vẫn âm tính sau khi thụ thai thì có thể an tầm rằng thai nhi không có nguy cơ bị lây nhiễm HIV.

Vợ bị nhiễm HIV có sinh con được không?
Người mẹ vẫn có thể sinh con khỏe mạnh và không nhiễm HIV nhờ sự phát triển của liệu pháp điều trị kháng virus (ART), đặc biệt nếu đã tuân thủ điều trị và chăm sóc đúng cách theo hướng dẫn y khoa.
Tương tự như người chồng, cốt lõi của việc phòng lây truyền từ mẹ sang con là điều trị ART để đạt được tải lượng virus không phát hiện được trong máu càng sớm càng tốt, lý tưởng nhất là trước khi mang thai hoặc ngay sau khi phát hiện có thai.
Khi người mẹ kiểm soát tốt HIV trong suốt thai kỳ thì nguy cơ truyền virus sang thai nhi giảm từ 15 – 45% xuống dưới 1%. Đây là mức giảm nguy cơ ở những người mẹ trước đó chưa điều trị ART, nhưng sau đó được điều trị ART đầy đủ trong giai đoạn mang thai và sinh nở.
Những con số này cho thấy khả năng giảm thiểu nguy cơ nhiễm HIV ở thai nhi là rất đáng kể. Đây được xem là một trong những thành tựu nổi bật của y học hiện đại khi có thể đưa nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con về gần bằng 0 khi chăm sóc đúng cách.
Ngoài chữa trị bằng ART, quá trình sinh và chăm sóc sau sinh cũng rất quan trọng.
- Nếu mẹ có tải lượng virus không phát hiện, có thể sinh đường âm đạo bình thường.
- Nếu mẹ có tải lượng cao hoặc không rõ, cần mổ lấy thai chủ động để tránh lây khi chuyển dạ.
- Trẻ sau sinh được cho dùng thuốc dự phòng trong 4 – 6 tuần và xét nghiệm HIV nhiều lần trong năm đầu đời.
- Mẹ được khuyến nghị không cho con bú vì HIV có thể lây qua sữa mẹ, và sữa được thay thế bằng một loại sữa phù hợp hơn theo hướng dẫn của bác sĩ.
Xem thêm: HIV lây qua đường nào?
Tầm soát 15 bệnh xã hội chỉ trong 1 xét nghiệm
- 18 chỉ số phát hiện 15 tác nhân gây bệnh đường tình dục
- Sàng lọc bệnh HIV, Lậu, Giang mai, Sùi mào gà…
- Xét nghiệm riêng tư, bảo mật thông tin
- Làm việc ngoài giờ hành chính tại 40+ điểm lấy mẫu.
Cả hai vợ chồng nhiễm HIV có sinh con được không?
Cặp đôi cùng nhiễm HIV hoàn toàn có thể mang thai, sinh con và nuôi con khỏe mạnh không nhiễm HIV.
Điểm mấu chốt là cả hai vợ chồng cần duy trì chữa trị ART đều đặn và đạt tải lượng virus không phát hiện được trước khi thụ thai. Lúc này, nguy cơ lây truyền HIV qua lại giữa hai vợ chồng gần như bằng 0 (tránh hiện tượng siêu lây nhiễm HIV), đồng thời giảm thiểu tối đa tải lượng virus trong tinh dịch và dịch âm đạo có thể truyền sang thai nhi trong quá trình thụ thai/mang thai.
Tuy nhiên, trẻ sơ sinh sau đó cần được dùng thuốc dự phòng ngay sau sinh và được theo dõi chặt chẽ bằng xét nghiệm HIV định kỳ trong năm đầu đời để đảm bảo không nhiễm bệnh.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tư vấn vợ chồng cân nhắc sử dụng kỹ thuật rửa tinh trùng và thụ tinh ống nghiệm (IVF) nếu cần giảm thêm nguy cơ lây truyền cho con. Giải pháp này đặc biệt hiệu quả nếu một trong hai vợ chồng có tải lượng virus chưa ổn định hoặc có các yếu tố nguy cơ khác.
Mặc dù vậy, các chuyên gia y tế đều nhấn mạnh rằng, dù là vợ hay chồng thì cả hai vẫn cần tuân thủ đúng các biện pháp chăm sóc y tế trước – trong – sau quá trình mang thai.
Xem thêm: Quan hệ bằng miệng có bị HIV không?

Hướng dẫn y tế quan trọng để mang thai và sinh con an toàn
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) cùng nhiều tổ chức quốc tế khác đưa ra những khuyến cáo như sau.
Trước khi mang thai
Mục tiêu là kiểm soát HIV tối ưu, đảm bảo sức khỏe sinh sản, đồng thời loại trừ tối đa nguy cơ lây truyền ở cả hai vợ chồng và cho thai nhi.
Hướng dẫn cụ thể:
- Người nhiễm HIV phải điều trị hiệu quả, uống thuốc ART đều đặn.
- Đánh giá tải lượng virus, TCD4+ định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Xét nghiệm định kỳ các bệnh các bệnh lây truyền khác (STI), viêm gan B/C, sức khỏe sinh sản…
- Tham vấn ý kiến của bác sĩ HIV, bác sĩ sản phụ khoa nếu cần kỹ thuật hỗ trợ như rửa tinh trùng, thụ tinh nhân tạo IUI, thụ tinh ống nghiệm IVF.
- Nếu chỉ một người nhiễm HIV, người kia có thể dùng PrEP trong giai đoạn cố gắng thụ thai.
- Tính ngày rụng trứng để tối ưu cơ hội mang thai và giảm số lần quan hệ không dùng bao.
Trong giai đoạn mang thai
Mục tiêu là tập trung vào bảo vệ thai nhi khỏi phơi nhiễm HIV qua nhau thai, máu mẹ, dịch tiết khi sinh.
Hướng dẫn cụ thể:
- Thai phụ phải tiếp tục điều trị ART đều đặn, không ngừng thuốc. Bác sĩ có thể cân nhắc điều chỉnh phác đồ phù hợp (nếu cần).
- Xét nghiệm định kỳ tải lượng virus, TCD4+ và các bệnh lây nhiễm thai kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Khám thai kết hợp chuyên khoa HIV để điều chỉnh phác đồ phù hợp và phát hiện sớm biến chứng (nếu có).
- Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có thể sinh thường hoặc can thiệp sinh mổ chủ động để giảm phơi nhiễm cho con.
Sau sinh (giai đoạn hậu sản và sơ sinh)
Mục tiêu là đảm bảo em bé không nhiễm HIV và theo dõi sức khỏe lâu dài cho hai mẹ con.
Hướng dẫn cụ thể:
- Dự phòng sau sinh cho trẻ bằng cách uống AZT hoặc các thuốc ARV khác trong vòng 6 – 12 giờ đầu sau sinh, kéo dài 4 – 6 tuần tùy mức độ nguy cơ.
- Không cho con bú (nếu có điều kiện) và thay thế bằng loại sữa an toàn hơn theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Xét nghiệm PCR HIV cho trẻ lúc 4 – 6 tuần, 3 tháng, 6 tháng, và cuối cùng sau 18 tháng để xác nhận không nhiễm.
- Mẹ cần duy trì ART suốt đời, không ngưng thuốc sau sinh.
- Hỗ trợ hồi phục tâm lý, hướng dẫn dinh dưỡng, cho con ăn phù hợp, tránh mang thai ngoài ý muốn.
Xem thêm
https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/perinatal/prepregnancy-counseling-childbearing-age-reproductive-options-partners
https://hivinfo.nih.gov/understanding-hiv/fact-sheets/hiv-medicines-during-pregnancy-and-childbirth
https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/committee-opinion/articles/2018/09/labor-and-delivery-management-of-women-with-human-immunodeficiency-virus-infection
https://www.asrm.org/practice-guidance/ethics-opinions/human-immunodeciency-virus-and-infertility-treatment-an-ethics-committee-opinion-2021/
https://iris.who.int/server/api/core/bitstreams/6b18ac34-f56a-466e-9660-b5653cb52ef0/content

