Cách trị sùi mào gà phổ biến hiện nay gồm thuốc bôi, đốt laser, áp lạnh, phẫu thuật và dùng thuốc hỗ trợ miễn dịch. Bên cạnh đó, người bệnh vẫn có thể áp dụng chăm sóc tại nhà để giảm triệu chứng, nhưng cần tuân thủ hướng dẫn bác sĩ. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hiệu quả, cách thực hiện và lưu ý an toàn của từng phương pháp điều trị sùi mào gà.

Tổng quan về bệnh sùi mào gà

Sùi mào gàbệnh lây truyền qua đường tình dục do virus HPV (Human Papillomavirus) gây ra. Virus này lây chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp da – da hoặc niêm mạc khi quan hệ tình dục không an toàn, kể cả qua đường miệng và hậu môn. Bệnh không chỉ thường gây tổn thương ở cơ quan sinh dục mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản, tâm lý, đời sống tình dục và chất lượng cuộc sống của người mắc.

Triệu chứng thường gặp của sùi mào gà:

  • Xuất hiện các nốt nhỏ, mềm, ẩm ở vùng sinh dục, hậu môn, miệng hoặc họng.
  • Tổn thương có thể mọc đơn lẻ hoặc kết lại thành mảng giống mào gà hoặc súp lơ.
  • Có cảm giác ngứa, rát nhẹ, đôi khi chảy dịch hoặc có mùi khó chịu nếu bị viêm nhiễm kèm theo.

Tại Việt Nam, sùi mào gà nằm trong nhóm bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến. Dù hiện chưa có thuốc tiêu diệt hoàn toàn HPV, nhưng các phương pháp y khoa hiện nay có thể loại bỏ tổn thương, giảm nguy cơ tái phát và lây nhiễm nếu điều trị sớm và đúng cách.

Cách trị sùi mào gà tại nhà an toàn và hiệu quả

Dưới đây là cách điều trị sùi mào gà tại nhà được tham chiếu từ hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sùi mào gà của Bộ Y tế (2021) cùng các tổ chức y tế lớn như WHO, CDC.

Các phương pháp dân gian

Hiện nay, nhiều người truyền tai nhau các cách chữa sùi mào gà tại nhà bằng nguyên liệu tự nhiên như tỏi, rượu gạo, giấm táo, nha đam, chanh, dầu tràm, mật ong, nghệ hay rau diếp cá.

Tuy nhiên, chưa có bất kỳ nghiên cứu lâm sàng nào chứng minh chúng có thể tiêu diệt virus HPV hoặc làm biến mất hoàn toàn mụn cóc sinh dục. Do đó, các cách này không thay thế điều trị y khoa.

  • Dùng tỏi: Tỏi được cho là có đặc tính kháng khuẩn, giúp làm khô bề mặt tổn thương. Tuy nhiên, tinh chất tỏi có thể gây bỏng rát và viêm da nếu bôi trực tiếp lên vùng nhạy cảm.
  • Giấm táo: Nhiều người tin rằng tính axit trong giấm táo giúp làm teo nốt sùi. Thực tế, nguyên liệu tự nhiên này có thể gây kích ứng mạnh, khiến da bỏng đỏ, rát và tổn thương nặng hơn.
  • Nha đam (lô hội): Gel nha đam được dùng để bôi giúp làm dịu da, giảm ngứa và sưng viêm nhẹ. Tuy nhiên, nha đam không có tác dụng ức chế hay tiêu diệt virus HPV.
  • Lá trầu không hoặc lá tía tô: Hai loại lá này dân gian tin rằng có tính kháng viêm, sát khuẩn nhẹ, thường dùng để rửa vùng tổn thương. Nếu sử dụng khi có vết trợt loét, có thể làm bội nhiễm và lan rộng tổn thương.
  • Các nguyên liệu khác như dầu tràm, mật ong, nghệ, rau diếp cá, dầu dừa, lá đu đủ, lá dứa hoặc tinh dầu oregano: được cho là có tính kháng khuẩn, làm dịu da. Tuy nhiên, chúng chỉ mang tính hỗ trợ và không có khả năng tiêu diệt virus gây bệnh.

Theo Bộ Y tế và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), không có thuốc hay nguyên liệu tự nhiên nào có thể loại bỏ hoàn toàn virus gây bệnh sùi mào gà và bệnh xã hội tại nhà. Người bệnh nên đi khám sớm để được hướng dẫn điều trị sùi mào gà tại nhà đúng phác đồ y khoa.

Cách trị sùi mào gà tại nhà bằng phương pháp dân gian không thể thay thế điều trị y khoa
Cách trị sùi mào gà tại nhà bằng phương pháp dân gian không thể thay thế điều trị y khoa

Các thuốc bôi tại nhà

Một số thuốc bôi điều trị sùi mào gà tại nhà thường được bác sĩ chỉ định là Imiquimod, Podophyllotoxin, Sinecatechins. Việc dùng thuốc bôi để điều trị nốt sùi mào gà chỉ nên thực hiện khi có hướng dẫn và kê đơn từ bác sĩ chuyên khoa da liễu hoặc bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.

  • Imiquimod (kem 3,75% hoặc 5%): Thuốc kích thích miễn dịch tại chỗ, giúp cơ thể tự loại bỏ tế bào nhiễm HPV. Bôi 3 lần/tuần (loại 5%) hoặc hàng ngày (loại 3,75%) vào buổi tối, để qua đêm và rửa lại sau 6–10 giờ. Có thể gây đỏ, ngứa hoặc rát nhẹ vùng da bôi.
  • Podophyllotoxin (0,5%): Dung dịch bôi gây hoại tử mô sùi, dùng 2 lần/ngày trong 3 ngày, nghỉ 4 ngày rồi lặp lại chu kỳ. Không dùng cho phụ nữ mang thai hoặc vùng da ẩm ướt vì dễ gây bỏng rát, kích ứng mạnh.
  • Sinecatechins (10–15%): Chiết xuất từ trà xanh, có tác dụng chống viêm và ức chế tăng sinh tế bào nhiễm HPV. Bôi 3 lần/ngày, không cần rửa lại sau khi bôi. Thời gian điều trị tối đa 16 tuần, tránh dùng cho người suy giảm miễn dịch hoặc mang thai.

Những loại thuốc này có thể giúp loại bỏ tổn thương nhỏ và không tiêu diệt được hoàn toàn virus HPV. Lưu ý không dùng bôi trong âm đạo, cổ tử cung, niệu đạo hoặc hậu môn. Việc tự ý sử dụng có thể gây bỏng rát, loét da hoặc làm lan rộng vùng tổn thương.

Xem thêm: Thuốc trị sùi mào gà tại nhà

Dùng thuốc bôi trị sùi mào gà cần có hướng dẫn và kê đơn từ bác sĩ
Dùng thuốc bôi trị sùi mào gà cần có hướng dẫn và kê đơn từ bác sĩ

Nếu nghi ngờ bị bệnh sùi mào gà, nhiễm HPV hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác, bạn có thể thực hiện Gói xét nghiệm 15 Bệnh xã hội (STDs). Với 18 chỉ số, xét nghiệm giúp phát hiện 13+ tác nhân gây bệnh đường tình dục, điển hình như HIV, Herps, giang mai, lậu,… Khách hàng có thể yên tâm vì DIAG có hơn 25 năm kinh nghiệm y khoa, hệ thống xét nghiệm hiện đại, đạt chuẩn ISO 15189 và 40 chi nhanh lấy mẫu trên toàn quốc. Liên hệ DIAG để được tư vấn kỹ hơn qua:

diag
Xét nghiệm HPV uy tín tại Diag
  • Phát hiện 40 chủng HPV gây bệnh ở người dành cho cả nam và nữ
  • Sàng lọc sớm nguy cơ ung thư cổ tử cung, hậu môn, sùi mào gà
  • Xét nghiệm trước khi tiêm vắc xin HPV
  • Làm việc ngoài giờ hành chính tại 40+ điểm lấy mẫu.
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Các phương pháp y khoa điều trị sùi mào gà

Khi tổn thương sùi mào gà lan rộng, tái phát nhiều hoặc không đáp ứng với thuốc bôi, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị ngoại khoa nhằm loại bỏ hoàn toàn tổn thương. Các phương pháp này cần được thực hiện tại cơ sở y tế chuyên khoa, bởi nhân viên y tế được đào tạo, để đảm bảo hiệu quả và hạn chế sẹo hoặc biến chứng. Các phương pháp cụ thể bao gồm:

Chấm acid TCA hoặc BCA 80–90%

Trichloroacetic acid (TCA) và Bichloroacetic acid (BCA) là dung dịch acid mạnh được bôi trực tiếp lên nốt sùi để phá hủy mô bệnh. Thường thực hiện 1 lần/tuần trong 8–10 tuần, cho đến khi tổn thương biến mất hoàn toàn. Phương pháp này an toàn cho phụ nữ mang thai do không hấp thu toàn thân. Tuy nhiên, cần được bác sĩ hoặc nhân viên y tế thực hiện, vì nếu bôi sai dễ gây bỏng sâu, đau rát hoặc để lại sẹo.

Đốt lạnh bằng nitơ lỏng (Cryotherapy)

Phương pháp sử dụng nitơ lỏng ở –196°C để làm đông và phá hủy tế bào nhiễm HPV. Nó phù hợp cho tổn thương nhỏ, nông ở vùng sinh dục ngoài. Sau thủ thuật, da có thể đỏ, rộp nước hoặc đau nhẹ trong vài ngày. Có thể lặp lại mỗi 1–2 tuần, tối đa 12 tuần, cho đến khi sạch tổn thương. Đây là phương pháp đơn giản, chi phí thấp, an toàn cho phụ nữ mang thai.

Xem thêm: Phác đồ điều trị sùi mào gà Bộ Y Tế

Phương pháp đốt lạnh bằng Nitơ lỏng phù hợp cho tổn thương nhỏ, nông ở vùng sinh dục ngoài
Phương pháp đốt lạnh bằng Nitơ lỏng phù hợp cho tổn thương nhỏ, nông ở vùng sinh dục ngoài

Đốt điện (Electrocautery)

Sử dụng dòng điện cao tần để làm nóng và phá hủy mô sùi. Hiệu quả cao, loại bỏ nhanh nhưng có thể gây đau và để lại sẹo nếu tổn thương sâu. Cần gây tê tại chỗ trước thủ thuật và giữ vùng da khô sạch sau điều trị. Thường dùng cho tổn thương lớn, tái phát hoặc kháng thuốc.

Laser CO₂ hoặc laser Nd:YAG

Laser dùng tia năng lượng cao để bốc hơi hoặc cắt bỏ mô sùi với độ chính xác cao. Ưu điểm là ít chảy máu, ít tái phát, đặc biệt hữu ích với vị trí khó tiếp cận như âm đạo, cổ tử cung, niệu đạo. Tuy nhiên, chi phí cao hơn và cần bác sĩ có kinh nghiệm thực hiện để hạn chế bỏng hoặc sẹo.

Phẫu thuật cắt bỏ tổn thương

Áp dụng cho sùi kích thước lớn, dạng khổng lồ hoặc nghi ngờ ác tính. Bác sĩ sẽ cắt bỏ toàn bộ mô tổn thương và gửi xét nghiệm mô bệnh học để loại trừ ung thư. Phẫu thuật giúp loại bỏ triệt để, nhưng có thể để lại sẹo và cần thời gian hồi phục lâu hơn.

Xem thêm: Cách chữa sùi mào gà ở vùng kín nữ

Phẫu thuật áp dụng cho nốt sùi lớn hoặc nghi ngờ ác tính
Phẫu thuật áp dụng cho nốt sùi lớn hoặc nghi ngờ ác tính

Những lưu ý quan trọng khi điều trị sùi mào gà tại nhà

  • Không tự ý dùng thuốc bôi hoặc mẹo dân gian khi chưa khám bác sĩ: Một số cách trị bệnh sùi mào gà dân gian hoặc dùng thuốc sai cách có thể gây bỏng rát, hoại tử hoặc kích ứng vùng da nhạy cảm nếu dùng sai vị trí hoặc liều lượng.
  • Lưu ý đặc biệt cho phụ nữ mang thai: Tuyệt đối không tự bôi thuốc lên vùng kín nếu chưa được bác sĩ sản phụ khoa chỉ định. Một số thuốc điều trị sùi mào gà chống chỉ định trong thai kỳ và có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi. Cần thăm khám để bác sĩ chọn phương pháp an toàn (thường ưu tiên đốt lạnh, laser hoặc dùng thuốc đặc hiệu trong thời điểm phù hợp của thai kỳ).
  • Người suy giảm miễn dịch (HIV, đang hóa trị, dùng corticoid kéo dài): Nhóm này dễ bị sùi mào gà tái phát và tổn thương lan nhanh. Tuyệt đối không tự điều trị tại nhà. Cần điều trị theo phác đồ tại bệnh viện và theo dõi lâu dài.
  • Tuyệt đối không chích, nặn hay cắt bỏ mụn sùi: Hành động này dễ gây chảy máu, bội nhiễm và làm virus HPV lan ra vùng da lành.
  • Giữ vùng tổn thương khô thoáng và sạch sẽ: Rửa nhẹ nhàng bằng nước sạch, lau khô, tránh mặc đồ lót bó sát hoặc ẩm ướt để hạn chế viêm nhiễm.
  • Không nên quan hệ tình dục trong thời gian điều trị: Dù tổn thương đã se lại hoặc giảm kích thước, virus vẫn có thể tồn tại và lây sang bạn tình.
  • Tăng cường sức đề kháng: Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn trong việc kiểm soát virus HPV.
  • Theo dõi tổn thương và tái khám định kỳ: Nếu tổn thương không giảm, lan rộng hoặc xuất hiện đau, tiết dịch, cần đến cơ sở y tế sớm để được điều trị đúng cách.

Lưu ý: Cho đến nay, chưa có thuốc hoặc phương pháp dân gian nào được chứng minh có thể loại bỏ hoàn toàn virus HPV khỏi cơ thể. Điều trị tại nhà chỉ mang tính hỗ trợ, không thay thế được phác đồ y khoa.

Xem thêm: Cách trị sùi mào gà ở nam

Sùi mào gà có chữa khỏi hoàn toàn được không?

Hiện nay, sùi mào gà chưa thể chữa khỏi hoàn toàn vì virus HPV vẫn có thể tồn tại trong cơ thể dù tổn thương đã biến mất. Các phương pháp điều trị hiện nay chỉ loại bỏ tổn thương nhìn thấy được chứ không tiêu diệt triệt để virus trong mô da.

Tuy nhiên, nếu được điều trị đúng cách, kết hợp chăm sóc và theo dõi định kỳ, hầu hết người bệnh có thể kiểm soát bệnh ổn định trong thời gian dài. Hệ miễn dịch khỏe mạnh cũng đóng vai trò quan trọng: ở nhiều trường hợp, cơ thể có thể tự ức chế hoạt động của virus, giúp không tái phát trong nhiều năm.

Cách chăm sóc giúp tối ưu hiệu quả điều trị

Chăm sóc đúng cách giúp giảm triệu chứng, hạn chế lây lan và hỗ trợ hồi phục nhanh hơn trong quá trình điều trị sùi mào gà. Dưới đây là các hướng dẫn cụ thể mà người bệnh nên tuân thủ:

  • Giữ vùng tổn thương sạch và khô: Rửa nhẹ bằng nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn loãng theo hướng dẫn bác sĩ. Tránh chà xát mạnh vì có thể làm vỡ mụn, gây lan rộng và nhiễm trùng.
  • Mặc quần áo rộng, thấm hút tốt: Ưu tiên chất liệu cotton để giữ vùng tổn thương khô thoáng. Quần áo bó sát hoặc ẩm ướt dễ gây kích ứng và khiến bệnh tiến triển nặng hơn.
  • Không gãi hay cạy bỏ nốt sùi: Hành động này có thể khiến virus HPV lan sang vùng da khác. Ngoài ra, còn tăng nguy cơ viêm loét, bội nhiễm và để lại sẹo.
  • Kiêng quan hệ tình dục khi đang điều trị: Bao cao su không thể bảo vệ hoàn toàn vì HPV lây qua tiếp xúc da. Việc quan hệ còn khiến tổn thương dễ vỡ và lây cho bạn tình.
  • Ăn uống đủ chất, tăng sức đề kháng: Tăng cường thực phẩm chứa vitamin C, E, kẽm giúp cơ thể kiểm soát virus tốt hơn. Hạn chế rượu, bia, thuốc lá vì chúng làm suy yếu miễn dịch.
  • Tái khám đúng hẹn theo chỉ định bác sĩ: Việc theo dõi định kỳ giúp phát hiện sớm tổn thương mới hoặc dấu hiệu tái phát. Đây là yếu tố quan trọng để kiểm soát bệnh lâu dài.

Xem thêm: Chi phí chữa sùi mào gà

Tái khám đúng hẹn theo chỉ định bác sĩ để theo dõi và kiểm soát bệnh
Tái khám đúng hẹn theo chỉ định bác sĩ để theo dõi và kiểm soát bệnh

Biện pháp phòng ngừa và hạn chế tái phát

  • Tiêm vắc xin HPV: Đây là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp bảo vệ khỏi các chủng HPV gây sùi mào gà (type 6, 11) và ung thư sinh dục (type 16, 18).
  • Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su giúp giảm nguy cơ lây truyền, dù không bảo vệ tuyệt đối vì HPV có thể lây qua tiếp xúc da vùng sinh dục.
  • Khám và điều trị đồng thời cho bạn tình: Ngăn ngừa lây nhiễm chéo và tái phát liên tục.
  • Tăng cường miễn dịch: Duy trì lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc, ăn nhiều rau quả, bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia để cơ thể kiểm soát virus tốt hơn.
  • Theo dõi tái khám định kỳ: Giúp bác sĩ phát hiện sớm tổn thương mới hoặc tái phát để can thiệp kịp thời.

Khi nào cần thăm khám bác sĩ và điều trị ngoại trú?

Người bệnh nên đến khám bác sĩ chuyên khoa Da liễu hoặc Sản khoa – Nam khoa ngay khi có các dấu hiệu nghi ngờ hoặc tổn thương bất thường ở vùng sinh dục. Việc thăm khám sớm giúp chẩn đoán chính xác, loại trừ các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Dưới đây là những trường hợp cần đi khám và điều trị ngoại trú càng sớm càng tốt:

  • Xuất hiện mụn, nốt sùi hoặc mảng sùi ở vùng sinh dục, hậu môn, miệng hoặc cổ họng.
  • Các tổn thương lan nhanh, chảy máu, tiết dịch hoặc có mùi hôi khó chịu.
  • Tự điều trị tại nhà không hiệu quả hoặc tình trạng ngày càng nặng hơn.
  • Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, vì điều trị cần lựa chọn phương pháp an toàn cho thai nhi.
  • Người có suy giảm miễn dịch (như HIV/AIDS, đang dùng thuốc ức chế miễn dịch), do nguy cơ tái phát cao và tiến triển nặng.

Xem thêm