Cách phòng tránh sùi mào gà theo khuyến cáo từ WHO

Sơ lược về bệnh sùi mào gà

Sùi mào gà là bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus HPV gây ra, trong đó type 6 và 11 chiếm khoảng 90% các trường hợp (theo Tổ chức Y tế Thế giới – WHO). Thời gian ủ bệnh khá dài, thường kéo dài từ 2 tuần đến 8 tháng, khiến người nhiễm khó phát hiện và dễ vô tình lây cho bạn tình.

Triệu chứng đặc trưng là các nốt sùi mềm, màu hồng hoặc xám, mọc đơn lẻ hoặc thành cụm giống hoa súp lơ ở vùng sinh dục, hậu môn hoặc miệng.

Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, sùi mào gà có thể gây biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, chảy máu, lan rộng sang các vùng khác và làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung, dương vật hoặc hậu môn. Ngoài ra, bệnh còn ảnh hưởng lớn đến tâm lý và đời sống tình dục của người bệnh.

Cách phòng tránh sùi mào gà theo khuyến cáo y khoa

Dưới đây là cách phòng bệnh sùi mào gà theo các hướng dẫn từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC).

1. Tiêm vắc-xin HPV

Tiêm vắc-xin HPV là biện pháp chủ động và hiệu quả nhất để phòng ngừa sùi mào gà, mụn cóc sinh dục và các bệnh do virus HPV gây ra. Vắc-xin giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại các chủng HPV thường gặp. Khuyến cáo về việc tiêm vắc xin của Bộ Y tế nhưu sau:

• Vắc-xin HPV được khuyên dùng cho nữ từ 9-26 tuổi và nam từ 9-21 tuổi.
• Trẻ em từ 9-14 tuổi: tiêm 2 liều, cách nhau 6 tháng.
• Từ 15 tuổi trở lên: tiêm 3 liều trong 6 tháng.
• Người từ 27-45 tuổi vẫn có thể tiêm theo chỉ định bác sĩ để được bảo vệ thêm, nhất là nếu chưa từng nhiễm HPV. Không khuyến cáo tiêm HPV trong thai kỳ.

Lưu ý: Tiêm vắc xin không điều trị nhiễm virus HPV đã có, nhưng giúp ngăn ngừa tái nhiễm và bảo vệ khỏi các chủng khác. Sau tiêm vẫn cần duy trì quan hệ tình dục an toàn để giảm nguy cơ lây nhiễm các type HPV không có trong vắc-xin.

2. Sử dụng bao cao su đúng cách khi quan hệ tình dục

Bao cao su là biện pháp giảm nguy cơ lây truyền HPV và các bệnh lây qua đường tình dục khác, nhờ hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa da và niêm mạc vùng sinh dục. Tuy nhiên, HPV vẫn có thể lây truyền qua vùng da không được bao cao su che phủ, nên hiệu quả không tuyệt đối.

• Dùng bao cao su ngay từ khi bắt đầu quan hệ tình dục, dù là qua đường âm đạo, hậu môn hay miệng.
• Chọn sản phẩm đạt chuẩn, còn hạn sử dụng, không rách hoặc khô dầu bôi trơn.
• Không dùng lại hoặc mang hai bao cùng lúc vì dễ làm rách, giảm hiệu quả bảo vệ.

Lưu ý: Bao cao su chỉ thực sự phát huy tác dụng khi dùng đúng cách và thường xuyên, kết hợp với việc chung thủy một bạn tình và khám sức khỏe định kỳ để bảo vệ sức khỏe sinh sản toàn diện hơn.

3. Duy trì lối sống tình dục an toàn

Quan hệ tình dục an toàn là yếu tố then chốt giúp giảm nguy cơ lây nhiễm sùi mào gà. Bệnh lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp với vùng da hoặc niêm mạc có virus HPV, kể cả khi người bệnh không có triệu chứng rõ ràng.

• Chung thủy một vợ một chồng hoặc hạn chế số lượng bạn tình.
• Tránh quan hệ tình dục với người có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh lý lây truyền qua đường tình dục (mụn, sùi, loét sinh dục…).
• Sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục, dù không thể bảo vệ tuyệt đối nhưng vẫn giúp giảm đáng kể nguy cơ lây nhiễm HPV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
• Chủ động khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt khi có quan hệ tình dục không an toàn hoặc thay đổi bạn tình.

Lưu ý: Virus HPV có thể lây truyền ngay cả khi không có triệu chứng, do đó việc duy trì lối sống tình dục an toàn cần được xem là biện pháp phòng ngừa lâu dài chứ không chỉ khi có nguy cơ rõ ràng.

Xét nghiệm sớm HIV không cần đợi 2-4 tuần

• Sử dụng công nghệ RNA PCR hiện đại
• Phát hiện sớm nhất – chỉ sau 5-7 ngày phơi nhiễm.
• Độ nhạy cực cao – phát hiện ngay cả khi tải lượng virus thấp
• Rút ngắn thời gian lo lắng, hỗ trợ quyết định điều trị sớm.

ĐĂNG KÝ TƯ VẤN

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

4. Giữ vệ sinh cá nhân và vùng kín sạch sẽ

Giữ vệ sinh đúng cách giúp hạn chế vi khuẩn, nấm và virus HPV phát triển, đồng thời giảm nguy cơ viêm nhiễm làm tăng khả năng lây lan của sùi mào gà, mụn cóc sinh dục.

• Rửa vùng kín hàng ngày bằng nước sạch hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ có độ pH phù hợp.
• Lau khô sau khi tắm, đi vệ sinh hoặc ra mồ hôi để tránh ẩm ướt. Đây là môi trường thuận lợi cho HPV tồn tại.
• Không dùng chung khăn tắm, đồ lót, dao cạo hoặc vật dụng cá nhân có thể tiếp xúc trực tiếp với vùng sinh dục.
• Thay đồ lót thường xuyên, ưu tiên chất liệu cotton thoáng mát.

Lưu ý: Không nên lạm dụng dung dịch vệ sinh có tính sát khuẩn mạnh hoặc thụt rửa sâu âm đạo, vì có thể làm mất cân bằng môi trường tự nhiên, tạo điều kiện cho virus và vi khuẩn phát triển.

5. Khám và tầm soát sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ là biện pháp giúp phát hiện sớm sùi mào gà và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác ngay cả khi chưa có triệu chứng. Việc tầm soát định kỳ đặc biệt quan trọng vì HPV thường tiến triển âm thầm, nếu không phát hiện sớm có thể gây biến chứng, nhất là ở phụ nữ (dẫn đến ung thư cổ tử cung).

• Nên khám phụ khoa (đối với nữ) hoặc nam khoa (đối với nam) ít nhất 1–2 lần mỗi năm.
• Thực hiện xét nghiệm HPV DNA, Pap smear (phết tế bào cổ tử cung) cho phụ nữ đã quan hệ tình dục, giúp phát hiện sớm tổn thương tiền ung thư.
• Nam giới có thể thực hiện xét nghiệm phát hiện HPV khi có tổn thương nghi ngờ hoặc theo chỉ định bác sĩ.
• Chủ động đi khám khi có triệu chứng bất thường như mụn nhỏ, sùi, ngứa, chảy máu hoặc tiết dịch bất thường ở vùng sinh dục.

Lưu ý: Đừng chờ đến khi có triệu chứng mới đi khám, vì điều trị sớm giúp kiểm soát bệnh tốt hơn và ngăn ngừa lây nhiễm cho bạn tình. Bên cạnh đó, nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín có chuyên khoa da liễu hoặc sản phụ khoa để được chẩn đoán chính xác và tư vấn phù hợp.

6. Tăng cường hệ miễn dịch

Một hệ miễn dịch khỏe mạnh giúp cơ thể chống lại virus HPV hiệu quả hơn, giảm nguy cơ mắc sùi mào gà, mụn cóc sinh dục hoặc giúp kiểm soát bệnh nếu đã nhiễm. Thực tế, phần lớn người nhiễm HPV có thể tự loại bỏ virus trong vòng 1–2 năm nhờ hệ miễn dịch hoạt động tốt, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

• Ăn uống cân bằng: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, E, A, kẽm và selen có trong rau xanh, trái cây tươi, cá béo, các loại hạt giúp tăng cường miễn dịch và chăm sóc sức khỏe tự nhiên.
• Ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng: Thiếu ngủ hoặc stress kéo dài làm giảm khả năng miễn dịch, khiến cơ thể dễ nhiễm trùng hơn.
• Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất vừa phải (ít nhất 30 phút mỗi ngày) giúp tăng cường tuần hoàn máu và sức đề kháng.
• Hạn chế rượu, bia và thuốc lá: Các chất này làm suy giảm chức năng miễn dịch và khiến virus HPV dễ bùng phát hơn.

Lưu ý: Không có thực phẩm hoặc thuốc bổ nào có thể thay thế vai trò của lối sống lành mạnh. Việc chăm sóc duy trì miễn dịch tốt là nền tảng hỗ trợ cơ thể tự bảo vệ và giảm nguy cơ tái phát bệnh.