Hướng dẫn cách đọc kết quả xét nghiệm HIV

Khi nhận được kết quả xét nghiệm HIV, nhiều người luôn băn khoăn kết quả nhận được có ý nghĩa gì, có chính xác hay không. Trong bài viết này, Diag sẽ hướng dẫn cách đọc kết quả xét nghiệm HIV bao gồm các trường hợp: Dương tính, âm tính, và không xác định.

Quy trình xét nghiệm HIV

Quy trình xét nghiệm HIV được thực hiện qua 04 bước sau:

• Bước 1: Người cần thực hiện xét nghiệm được tư vấn, cung cấp thông tin đầy đủ, và xác nhận thực hiện xét nghiệm với trung tâm y tế.
• Bước 2: Nhân viên y tế tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm.
• Bước 3: Bộ phận xét nghiệm thực hiện phân tích mẫu bệnh phẩm.
• Bước 4: Trả kết quả xét nghiệm và tư vấn sau xét nghiệm.

Xem thêm: Quy trình xét nghiệm khẳng định HIV

Xét nghiệm HIV bao lâu có kết quả?

Thời gian để có được kết quả phụ thuộc vào phương pháp xét nghiệm. Một số loại xét nghiệm phổ biến có thời gian trả kết quả như sau:

• Xét nghiệm kháng thể HIV qua mẫu tế bào niêm mạc miệng hoặc mẫu máu: Từ 15 phút – 2 tiếng.
• Xét nghiệm PCR HIV: Từ 12 – 48 tiếng.

Xem thêm: Thời gian xét nghiệm HIV

Cách đọc kết quả xét nghiệm HIV

Kết quả dương tính

Xét nghiệm HIV dương tính nghĩa là người được xét nghiệm đã nhiễm HIV. Khi nhận được kết quả dương tính, người bệnh cần thực hiện đúng tất cả các quy trình sau đó. Điều này bao gồm cả việc làm xét nghiệm bổ sung, tham gia điều trị, và đảm bảo không làm lây lan bệnh trong cộng động.

Kết quả âm tính

Xét nghiệm HIV âm tính nghĩa là không bị nhiễm HIV ngay tại thời điểm xét nghiệm. Người bệnh vẫn có khả năng nhiễm HIV sau đó. Nếu đã tiếp xúc với HIV trong vài tuần gần đây thì rất cần thiết phải xét nghiệm lại, vì đây là thời điểm nồng độ virus HIV rất cao có khả năng lây truyền trong cộng đồng nếu không phát hiện kịp thời.

Ngoài ra, vẫn có trường hợp âm tính giả nghĩa là người bệnh thực tế đã nhiễm HIV nhưng tại thời điểm xét nghiệm cho ra kết quả âm tính.

Kết quả không xác định

Người thuộc các trường hợp sau khi làm xét nghiệm HIV có thể nhận kết quả là “không xác định”:

• Mắc các bệnh như lao, xơ gan…
• Dùng các loại thuốc có thể gây ảnh hưởng đến khả năng nhận diện HIV.
• Đang trong giai đoạn phơi nhiễm hoặc giai đoạn cửa sổ.
• Sai sót trong quá trình lấy mẫu, xét nghiệm, hoặc trả kết quả.

Nếu nhận kết quả không xác định, sẽ cần làm những xét nghiệm thêm tùy theo quyết định của chuyên gia HIV. Tần suất và thời điểm của những lần xét nghiệm kế tiếp sẽ phụ thuộc vào loại xét nghiệm đang được sử dụng.

Trong thời gian chờ lần xét nghiệm tiếp theo, cần thảo luận các biện phòng ngừa với bác sĩ hoặc chuyên gia HIV. Đồng thời đảm bảo sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su trong mỗi lần quan hệ tình dục. Người bệnh cũng cần tránh dùng chung các vật dụng cá nhân dễ gây chảy máu như kim tiêm, ống tiêm, dao cạo, bàn chải đánh răng…

Xem thêm: Xét nghiệm HIV có bị sai kết quả không?

Cách đọc những chỉ số khác liên quan đến xét nghiệm HIV

Chỉ số LYM

LYM là một chỉ số xét nghiệm HIV trong xét nghiệm máu, được dùng để đo lường số lượng tế bào miễn dịch có chức năng chống lại những tác nhân gây bệnh, gọi là Lympho T CD4+. Virus HIV khi xâm nhập vào cơ thể sẽ bắt đầu phá hủy các tế bào này và khiến hệ miễn dịch yếu dần theo thời gian. Chỉ số LYM càng thấp nghĩa là hệ thống miễn dịch của cơ thể càng yếu, nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội càng cao.

Chỉ số LYM của người bị HIV cũng cho biết khả năng tiến triển đến giai đoạn AIDS của bệnh. AIDS là giai đoạn cuối của HIV với chỉ số LYM như sau:

• CD4 <200 cells/µL: Số lượng tế bào Lympho T CD4+ dưới 200/mcL. 
• %CD4 ≤14%: Tỷ lệ tế bào Lympho T CD4+ ≤ 14% tổng số tế bào Lympho. 

Chỉ số S/CO HIV

Đây là một chỉ số trong xét nghiệm định lượng kháng thể HIV. S/CO là viết tắt của cụm từ Sample/Cutoff Value. Trong đó, Sample (S) là nồng độ háng thể virus HIV trong mẫu mẫu xét nghiệm và Cutoff Value (CO) là ngưỡng kháng thể.

Kể từ lúc nhiễm HIV, cơ thể sẽ liên tục sản sinh lượng kháng thể cần thiết để chống lại virus. Kháng thể tăng thì S tăng. Khi S tăng vượt qua ngưỡng CO (S/CO > 1) được xác định là dương tính với HIV. Ngược lại, nếu S/CO < 1 nghĩa là âm tính.  

Giữa các lần xét nghiệm, nồng độ kháng thể HIV có thể thay đổi do sự ảnh hưởng của các thành phần máu. Do đó, một người có thể nhận được các kết quả S/CO tăng dần. Nếu kết quả đều nhỏ hơn 1 (S/CO < 1) thì vẫn được xác định là âm tính.

Xem thêm: Uống PEP có ảnh hưởng kết quả xét nghiệm không?

Những trường hợp kết quả xét nghiệm HIV sai kết quả

Âm tính giả HIV

Là kết quả âm tính nhưng người được xét nghiệm thực tế đã nhiễm bệnh HIV ngay tại thời điểm xét nghiệm. Nguyên nhân của kết quả âm tính giả thường là:

• Lượng kháng thể HIV không đủ lượng tối thiểu do đang trong thời kỳ cửa sổ.
• Sai sót trong quá trình lấy mẫu, phân tích, và trả kết quả.

Dương tính giả HIV

Là kết quả dương tính nhưng thực tế người được xét nghiệm không nhiễm HIV. Nguyên nhân dẫn đến dương tính giả khi xét nghiệm HIV có thể là:

• Phản ứng với những bệnh có cấu trúc tương đồng với virus HIV.
• Sử dụng một số loại thuốc đặc trị.
• Mắc các bệnh lý như lao, suy gan…
• Sai sót trong quá trình lấy mẫu, phân tích, và trả kết quả.

Xem thêm: Cách xét nghiệm HIV

Người bệnh cần làm gì khi nhận kết quả dương tính HIV?

Nếu nhận giấy xét nghiệm HIV dương tính, người bệnh cần giữ bình tĩnh, cố gắng giữ tâm trạng thoải mái, và chú ý thực hiện theo những nguyên tắc sau:

• Thăm khám tại các bệnh uy tín và tuân thủ phác đồ điều trị HIV/AIDS theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, uống thuốc đầy đủ, và thường xuyên thăm khám định kỳ.
• Tránh dùng chung vật dụng cá nhân như kim tiêm, bàn chải đánh răng, khăn lau mặt…
• Không quan hệ tình dục để tránh lây nhiễm HIV cho người thân và cộng đồng.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, không sử dụng các chất kích thích.
• Thường xuyên tập thể dục để cải thiện sức khỏe, nâng cao đề kháng.
• Thiết lập chế độ làm việc-nghỉ ngơi hợp lý, luôn giữ sức khỏe tốt.

Lựa chọn xét nghiệm HIV an toàn với độ chính xác cao tại Diag

Hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xét nghiệm chẩn đoán y khoa, trung tâm y khoa Diag luôn được nhiều khách hàng lựa chọn nhằm mục tiêu tầm soát sức khỏe định kỳ. Không chỉ nổi bật với chất lượng dịch vụ cao cấp, Diag còn tạo sự tin tưởng khi đảm bảo độ chính xác tối đa ở từng kết quả xét nghiệm.

Hiện tại, Diag đang kết nối với nhiều phòng khám, bệnh viện uy tín trong và ngoài nước như: Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Hệ Thống Phòng Khám Nhi Đồng 315, Raffles Medical Group, Victoria Healthcare VietNam, Family Medical Practice Vietnam…

Các ưu điểm vượt trội khi xét nghiệm HIV tại Diag:

• Hệ thống xét nghiệm và phân tích tân tiến đến từ các thương hiệu hàng đầu Abbott, Roche.
• Hệ thống trung tâm xét nghiệm chất lượng cao đạt chứng nhận ISO 15189.
• Đội ngũ xét nghiệm nhiều kinh nghiệm cùng các bác sĩ chuyên môn tư vấn hoàn toàn MIỄN PHÍ.
• Khách hàng có thể đăng ký lấy mẫu, theo dõi hồ sơ và nhận kết quả trực tuyến ngay tại nhà.

Với nhu cầu xét nghiệm HIV tăng cao, Diag đang triển khai các Gói xét nghiệm Bệnh lây nhiễm qua đường tình dục với chi phí tiết kiệm nhất hiện nay.

Khách hàng có nhu cầu xét nghiệm HIV và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục có thể liên hệ trực tiếp với đội ngũ Diag thông qua các kênh sau:

• Trang chủ Diag: https://diag.vn/
• Hotline: 1900 1717

Xem thêm: Xét nghiệm HIV ở đâu?

Tổng kết

Nhận kết quả và đọc kết quả xét nghiệm HIV là rất cần thiết để hiểu được tình trạng bệnh của bản thân. Tuy nhiên, nếu vẫn chưa hiểu rõ về cách đọc kết quả xét nghiệm HIV, hãy liên hệ với các y bác sĩ có chuyên môn để được hỗ trợ tốt nhất. Trong trường hợp vẫn chưa an tâm về kết quả xét nghiệm HIV nhận được, hãy chủ động thực hiện lại các xét nghiệm để đảm bảo không có vấn đề sai sót.

Xem thêm: Xét nghiệm nước tiểu có phát hiện HIV không?