Trẻ bị tim bẩm sinh sống được bao lâu? Bệnh tim bẩm sinh có chữa được không?

Trẻ bị tim bẩm sinh sống được bao lâu?

Trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh hoàn toàn có thể sống đến tuổi trưởng thành, thậm chí một số trường hợp sống thọ như người bình thường nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách. Theo CDC (2024), hơn 80% trẻ mắc dị tật tim bẩm sinh có thể sống đến ít nhất 35 tuổi, và nhiều trẻ có dạng dị tật nhẹ còn sống đến ≥60 tuổi.

Tuy nhiên, tiên lượng sống phụ thuộc nhiều vào mức độ nghiêm trọng của dị tật và khả năng tiếp cận điều trị. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) ghi nhận rằng 25% trẻ sơ sinh mắc tim bẩm sinh nghiêm trọng cần phẫu thuật ngay trong năm đầu đời. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 8.000–10.000 trẻ sơ sinh mắc bệnh tim bẩm sinh, nhưng chỉ khoảng 5.000 trẻ được phẫu thuật kịp thời, số còn lại có nguy cơ tử vong sớm do chậm trễ trong điều trị.

Nhờ y học phát triển, nhiều người bệnh từng phải mổ tim từ bé vẫn sống khỏe mạnh ở độ tuổi 30–40 và lập gia đình, sinh con bình thường. Tuy vậy, bệnh nhân vẫn cần được theo dõi suốt đời để kiểm soát biến chứng và duy trì chất lượng sống ổn định.

Bệnh tim bẩm sinh có nguy hiểm không?

Có, bệnh tim bẩm sinh có thể rất nguy hiểm, đặc biệt nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Dị tật tim khiến dòng máu bị cản trở, chảy sai hướng hoặc không mang đủ oxy đến các cơ quan, dẫn đến tình trạng thiếu oxy kéo dài. Hậu quả có thể là suy tim, rối loạn nhịp tim, tăng áp lực động mạch phổi, và các bệnh lý tim mạch mạn tính. Trong những trường hợp nặng, trẻ sơ sinh có thể tử vong ngay sau sinh nếu không được can thiệp y tế kịp thời.

Những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra:

• Suy tim: Tim hoạt động quá sức dẫn đến giảm khả năng bơm máu, gây mệt mỏi, khó thở, phù nề và có thể đe dọa tính mạng nếu không điều trị.
• Rối loạn nhịp tim: Nhịp tim quá nhanh, quá chậm hoặc không đều làm giảm hiệu quả tuần hoàn máu và có thể dẫn đến ngừng tim đột ngột.
• Tăng áp lực động mạch phổi: Dòng máu bất thường gây áp lực lên mạch máu phổi, khiến người bệnh khó thở, dễ mệt, ảnh hưởng nặng đến tim và phổi.
• Phì đại tim: Cơ tim dày lên để bù đắp cho chức năng kém, lâu dài làm tim suy yếu và giảm hiệu suất bơm máu.
• Thiếu oxy mạn tính: Khi máu không được cung cấp đủ oxy, da và môi tím tái, cơ thể mệt mỏi, kém phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ (đặc biệt ở trẻ nhỏ).
• Tăng nguy cơ viêm phổi và nhiễm trùng hô hấp: Do lưu thông máu phổi không ổn định và hệ miễn dịch yếu, người bệnh dễ mắc các bệnh lý đường hô hấp.
• Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn: Nhiễm trùng lớp trong của tim, đặc biệt nguy hiểm với người có dị tật tim. Nếu không điều trị kịp có thể gây tổn thương van tim hoặc tử vong.
• Sinh non, thai lưu: Trường hợp dị tật tim được phát hiện từ trong thai kỳ, đặc biệt là những dị tật nặng, có thể dẫn đến sinh non hoặc thai chết lưu.
• Tử vong sớm sau sinh: Những trẻ sơ sinh mắc bệnh tim bẩm sinh nghiêm trọng nếu không được phẫu thuật hoặc can thiệp y tế kịp thời có thể tử vong trong những ngày đầu đời.

Xét nghiệm NIPT uy tín tại Diag

• Miễn phí lấy mẫu tận nơi, thai phụ không di chuyển và chờ đợi
• Xét nghiệm chính xác đến 99,9%
• Phát hiện sớm 100+ bất thường NST ở thai nhi như Down, Edwards, Patau…
• Hỗ trợ tối đa 4.5 triệu đồng với kết quả bất thường

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Triệu chứng bệnh tim bẩm sinh

Các dấu hiệu thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Triệu chứng có thể xuất hiện ngay sau sinh hoặc trong vài tuần đầu:

• Thở nhanh, thở rút lõm lồng ngực
• Da tím tái (đặc biệt là môi, đầu ngón tay, ngón chân)
• Bú kém, bỏ bú, chậm tăng cân
• Ra nhiều mồ hôi khi bú hoặc vận động nhẹ
• Mệt mỏi, ngủ nhiều bất thường
• Dấu hiệu ở trẻ lớn hoặc tuổi thiếu niên

Một số trường hợp không phát hiện sớm, đến khi trẻ lớn mới xuất hiện như:

• Khó thở khi gắng sức, chạy nhảy
• Tím môi hoặc da khi hoạt động
• Chóng mặt, ngất xỉu
• Đau ngực, tim đập nhanh bất thường
• Tăng huyết áp phổi hoặc dấu hiệu suy tim

Bệnh tim bẩm sinh có chữa được không?

Bệnh tim bẩm sinh có thể được điều trị nhưng không phải tất cả các trường hợp đều có thể chữa khỏi hoàn toàn. Một số khuyết tật tim có thể được khắc phục hoàn toàn thông qua phẫu thuật hoặc can thiệp y khoa, trong khi một số khác chỉ có thể kiểm soát để duy trì chất lượng cuộc sống tốt nhất cho bệnh nhân.

Các phương pháp điều trị bệnh tim bẩm sinh hiện nay bao gồm:

• Phẫu thuật khắc phục khuyết tật tim: Dành cho những trường hợp nặng như thông liên thất, thông liên nhĩ hoặc tứ chứng Fallot.
• Can thiệp nội mạch qua da: Dùng ống thông để sửa chữa các khiếm khuyết mà không cần phẫu thuật mở.
• Dùng thuốc: Thuốc giúp kiểm soát các triệu chứng và hỗ trợ tim hoạt động tốt hơn.
• Ghép tim: Áp dụng cho những trường hợp suy tim giai đoạn cuối không thể điều trị bằng các phương pháp phẫu thuật khác.

Tiên lượng sống của người bệnh tim bẩm sinh đã được cải thiện đáng kể nhờ những tiến bộ y học. Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân cũng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và khả năng kiểm soát biến chứng sau điều trị.

Xem thêm:

• Sàng lọc bệnh tim bẩm sinh
• Bệnh tim bẩm sinh có di truyền không?

Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ của trẻ bị tim bẩm sinh

Tuổi thọ của trẻ bị tim bẩm sinh không cố định mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố y khoa và chăm sóc. Hiểu rõ những yếu tố này giúp cha mẹ chủ động hơn trong quá trình điều trị và theo dõi sức khỏe lâu dài cho con.

Mức độ phức tạp của dị tật tim

Dị tật tim đơn giản như thông liên nhĩ, thông liên thất nhỏ thường có tiên lượng tốt và ít ảnh hưởng đến tuổi thọ. Ngược lại, các dạng tim bẩm sinh phức tạp như tứ chứng Fallot, đảo gốc động mạch, thiểu sản thất trái… có thể đòi hỏi nhiều lần can thiệp phẫu thuật và theo dõi suốt đời.

Thời điểm phát hiện và can thiệp

Việc phát hiện sớm bệnh tim bẩm sinh thông qua siêu âm thai và xét nghiệm sàng lọc trước sinh và chẩn đoán đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao cơ hội sống sót của trẻ. Can thiệp y tế kịp thời, bao gồm phẫu thuật và điều trị thuốc, giúp kiểm soát bệnh tốt hơn và giảm nguy cơ biến chứng.

Xét nghiệm NIPT là phương pháp sàng lọc không xâm lấn được nhiều thai phụ lựa chọn nhờ độ chính xác cao (lên đến 99%) và an toàn tuyệt đối cho mẹ và bé. Chỉ cần lấy 7–10ml máu mẹ từ tuần thai thứ 10, NIPT giúp phát hiện sớm các dị tật và bệnh lý di truyền, hỗ trợ cặp đôi chuẩn bị tốt nhất cho sự chào đời của con.

Diag là trung tâm xét nghiệm uy tín, hiện đang cung cấp dịch vụ xét nghiệm NIPT tại nhà với công nghệ hiện đại và chi phí tối ưu. Để đăng ký, vui lòng liên hệ:

• Trang chủ Diag: https://diag.vn/
• Hotline: 1900 1717

Hiệu quả điều trị và khả năng kiểm soát biến chứng

Bệnh tim bẩm sinh sống được bao lâu phụ thuộc vào việc điều trị có triệt để không và biến chứng có được kiểm soát tốt hay không. Các biến chứng nguy hiểm như suy tim, rối loạn nhịp, viêm nội tâm mạc nếu không được phát hiện và xử lý sớm có thể làm giảm tuổi thọ đáng kể.

Mức độ tuân thủ điều trị và tái khám

Trẻ cần được theo dõi tim mạch định kỳ và dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Việc gián đoạn điều trị hoặc bỏ tái khám làm tăng nguy cơ bệnh tiến triển nặng mà không có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng. Ngoài ra, tầm soát bệnh định kỳ còn giúp phát hiện sớm biến chứng và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp theo từng giai đoạn phát triển của trẻ.

Chế độ ăn uống, sinh hoạt và hỗ trợ từ gia đình

Dinh dưỡng đầy đủ, hoạt động thể chất phù hợp và môi trường sống tích cực giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng tim và phát triển lâu dài. Sự đồng hành của cha mẹ trong quản lý bệnh có vai trò rất quan trọng đối với người bệnh tim bẩm sinh.

Cách sống chung với bệnh tim bẩm sinh

Sống chung với bệnh tim bẩm sinh là hành trình dài cần sự hiểu biết, chủ động và phối hợp chặt chẽ với bác sĩ. Nhờ y học hiện đại, người bệnh ngày càng có nhiều cơ hội sống khỏe mạnh nếu tuân thủ đúng hướng dẫn chăm sóc.

Theo dõi tim mạch định kỳ suốt đời

Việc tái khám định kỳ là bắt buộc, kể cả khi không có triệu chứng. Các bất thường tim mạch có thể tiến triển âm thầm theo thời gian. Một số thống kê cho thấy khoảng hơn 80% trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh có tiên lượng sống đến ≥35 tuổi nếu được chăm sóc đúng cách. Khám đúng chuyên khoa sẽ giúp phát hiện sớm các biến chứng nguy hiểm như rối loạn nhịp, hẹp van tái phát, hay suy tim.

Tuân thủ điều trị và dùng thuốc theo đúng chỉ định

Một số bệnh nhân cần dùng thuốc lâu dài để kiểm soát huyết áp, điều chỉnh nhịp tim hoặc phòng ngừa biến chứng. Việc tự ý ngưng thuốc hoặc điều chỉnh liều có thể dẫn đến tình trạng tim trở nặng đột ngột. Bác sĩ có thể kê nhóm thuốc như:

• Thuốc chẹn beta (điều hòa nhịp tim)
• Thuốc lợi tiểu (giảm gánh nặng cho tim)
• Kháng sinh phòng viêm nội tâm mạc (trước khi làm thủ thuật nha khoa)

Duy trì lối sống lành mạnh, phù hợp với thể trạng

Lối sống ảnh hưởng trực tiếp đến diễn tiến bệnh tim bẩm sinh sống được bao lâu. Người bệnh cần:

• Hoạt động thể chất phù hợp và nhẹ nhàng (đi bộ, yoga, đạp xe chậm) nếu được bác sĩ cho phép, giữ cân nặng vừa phải, tránh béo phì.
• Ăn nhạt, hạn chế chất béo bão hòa và thực phẩm chế biến sẵn
• Ngủ đủ giấc, giữ tinh thần ổn định
• Tuyệt đối không hút thuốc hay sử dụng chất kích thích

Hỗ trợ tâm lý và xây dựng mạng lưới hỗ trợ

Người bệnh có thể gặp khó khăn tâm lý như lo âu, mặc cảm, trầm cảm do thể trạng yếu hơn người bình thường. Tham gia nhóm hỗ trợ hoặc gặp chuyên gia tâm lý giúp giảm cảm giác cô lập và tăng khả năng thích nghi với bệnh mạn tính.

Lưu ý đặc biệt với phụ nữ có kế hoạch mang thai

Phụ nữ mắc bệnh tim bẩm sinh nên được đánh giá trước khi mang thai. Một số trường hợp cần can thiệp y khoa trước khi có thai, hoặc được theo dõi song song bởi bác sĩ tim mạch và sản khoa trong suốt thai kỳ. Điều này giúp phòng ngừa nguy cơ suy tim, rối loạn nhịp hoặc truyền bệnh cho con.

Lời kết

DIAG hy vọng bài viết đã giải đáp câu hỏi trẻ bị tim bẩm sinh sống được bao lâu và phương pháp điều trị. Nhờ tiến bộ y học, trẻ mắc dị tật tim hoàn toàn có thể sống khỏe nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng và chăm sóc hợp lý. Việc theo dõi tim mạch, tuân thủ điều trị và duy trì lối sống lành mạnh là yếu tố then chốt giúp trẻ phát triển ổn định.