Xét nghiệm sán mèo: Các phương pháp và cách điều trị bệnh
Sán mèo là một loại ký sinh chủ yếu ở mèo và có thể lây nhiễm cho con người nếu tiếp xúc trực tiếp với ấu trùng sán. Bệnh ký sinh này gây khó chịu và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng cho cả mèo và người. Trong bài viết lần này, Diag sẽ chia sẻ các phương pháp xét nghiệm sán mèo thường được chỉ định thực hiện để chẩn đoán bệnh.
Các phương pháp xét nghiệm sán mèo
Sán mèo (Toxocara cati) là một loại giun tròn ký sinh thường gặp ở mèo, các loài họ mèo khác và trẻ em. Chúng có thể gây ra bệnh sán mèo ở người, ảnh hưởng đến mắt, phổi, gan và não.

Đối với mèo, nên xét nghiệm định kỳ, đặc biệt đối với mèo con hoặc nhóm mèo có nguy cơ cao như mèo hoang hoặc mèo ăn thịt sống. Đối với người, nên xét nghiệm khi có triệu chứng nghi ngờ hoặc có tiếp xúc với mèo bị nhiễm sán.
Dưới đây là các phương pháp xét nghiệm sán mèo thường được bác sĩ chỉ định thực hiện.
Xét nghiệm máu
Có hai phương pháp xét nghiệm máu được chỉ định để chẩn đoán sán mèo bao gồm: xét nghiệm kháng thể IgC và xét nghiệm công thức máu.
- Xét nghiệm kháng thể IgG: Phương pháp này sử dụng kỹ thuật ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) để phát hiện kháng thể IgG chống lại Toxocara trong máu. Khi cơ thể bị nhiễm Toxocara cati, hệ miễn dịch sẽ sản xuất kháng thể IgG để chống lại ký sinh trùng này. Xét nghiệm IgG giúp phát hiện sự hiện diện của kháng thể này, từ đó xác định có nhiễm trùng hay không. Đây là phương pháp phổ biến và có độ nhạy cao, giúp chẩn đoán nhiễm sán mèo.
- Xét nghiệm công thức máu: Kiểm tra số lượng bạch cầu ái toan (eosinophils) trong máu, vì nhiễm sán thường gây tăng bạch cầu ái toan.

Xét nghiệm phân và xét nghiệm dịch mắt
Xét nghiệm trứng sán phát hiện trứng sán trong phân của mèo bằng cách sử dụng kính hiển vi. Đây là phương pháp trực tiếp để xác định sự hiện diện của sán trong cơ thể mèo.
Xét nghiệm dịch kính và dịch nước mắt giúp phát hiện kháng thể chống lại Toxocara trong dịch kính hoặc dịch nước mắt của người bị nhiễm. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong chẩn đoán toxocariasis ở mắt.
Hình ảnh học
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): MRI có thể phát hiện các tổn thương do sán gây ra trong não hoặc các cơ quan khác. Các tổn thương này thường xuất hiện dưới dạng các vùng tăng tín hiệu trên hình ảnh T2 và FLAIR.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT): CT có thể phát hiện các tổn thương ở gan và phổi do sán gây ra, thường là các ổ áp xe nhỏ.
Sinh thiết
Phương pháp sinh thiết mô lấy mẫu mô từ các cơ quan bị tổn thương để kiểm tra dưới kính hiển vi, giúp xác định sự hiện diện của ấu trùng sán. Phương pháp này thường được sử dụng khi các phương pháp khác không đủ để chẩn đoán.
Xem thêm:
Cách điều trị bệnh nhiễm sán mèo
Một số loại thuốc thường được bác sĩ chỉ định để điều trị bệnh sán mèo như sau:
- Benzimidazoles: Các loại thuốc như fenbendazole và albendazole thường được sử dụng để trị nhiễm sán mèo. Chúng có hiệu quả cao trong việc tiêu diệt ấu trùng và giun trưởng thành.
- Ivermectin: Thuốc này cũng được sử dụng để trị nhiễm sán mèo, đặc biệt là trong các trường hợp nhiễm trùng nặng.
- Pyrantel pamoate: Đây là một loại thuốc khác thường được sử dụng để trị giun tròn, bao gồm cả sán mèo.
- Corticosteroids: Trong một số trường hợp, corticosteroids có thể được sử dụng để giảm viêm và triệu chứng do phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với ký sinh trùng.
Lưu ý rằng bệnh nhân chỉ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc để tránh các tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Trong trường hợp chữa trị bằng thuốc không hiệu quả hoặc tình trạng bệnh biến chuyển nặng, bác sĩ có thể xem xét phẫu thuật để loại bỏ sán mèo. Hai trường hợp yêu cầu chữa trị bằng phẫu thuật thường gặp như:
- Phẫu thuật mắt: Khi sán mèo gây tổn thương mắt nghiêm trọng, phẫu thuật có thể cần thiết để loại bỏ ấu trùng và giảm thiểu tổn thương. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm laser photocoagulation và vitrectomy.
- Phẫu thuật loại bỏ tổn thương: Trong các trường hợp hiếm gặp, khi sán mèo gây tổn thương nghiêm trọng ở các cơ quan khác như gan, phẫu thuật có thể được thực hiện để loại bỏ các tổn thương này.
Cách phòng ngừa nhiễm sán mèo
Để phòng ngừa nhiễm sán mèo và tránh tái nhiễm sau khi chữa trị, bạn có thể lưu ý các biện pháp phòng chống dưới đây:
- Dọn dẹp phân mèo thường xuyên: Đảm bảo dọn dẹp phân mèo hàng ngày để giảm nguy cơ nhiễm trứng sán trong môi trường.
- Vệ sinh khu vực sống của mèo: Giữ sạch sẽ môi trường sống của mèo, bao gồm cả nơi ăn uống và ngủ nghỉ.
- Xét nghiệm và tẩy giun định kỳ: Đưa mèo đi khám sức khỏe để xét nghiệm và tẩy trứng giun và giun giun định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ thú y. Điều này giúp phát hiện và điều trị sớm nhiễm sán.
- Sử dụng thuốc phòng ngừa: Sử dụng các loại thuốc phòng ngừa giun sán cho mèo theo chỉ định của bác sĩ thú y.
- Tránh để mèo săn bắt động vật hoang dã: Hạn chế để mèo săn bắt và ăn thịt động vật hoang dã, vì chúng có thể là nguồn lây nhiễm sán.
- Giữ mèo trong nhà: Hạn chế cho mèo ra ngoài, đặc biệt là ở những khu vực có nguy cơ cao nhiễm sán.
- Rửa tay thường xuyên: Vệ sinh cá nhân bằng cách rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi tiếp xúc với mèo hoặc dọn dẹp phân mèo.
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với đất: Đeo găng tay khi làm vườ hoặc tiếp xúc với đất để tránh nhiễm trứng sán từ môi trường.
Tổng đài tư vấn bệnh ký sinh trùng MIỄN PHÍ
Trung tâm y khoa Diag – Hệ thống phòng khám và xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế
- Hơn 40 chi nhánh tại TPHCM
- Đối tác của hơn 6500+ bác sĩ và hơn 500+ bệnh viện
- Xét nghiệm sức khỏe tiện lợi, không chờ đợi
- Lấy mẫu ngoài giờ hành chính
Diag sẽ liên hệ lại trong vòng 5 phút
Lời kết
Trong bài viết lần này, Diag đã chia sẻ các phương pháp xét nghiệm sán mèo để chẩn đoán nhiễm sán mèo ở mèo và người. Đây là một loại ký sinh trùng có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe, vậy nên bạn cần lưu ý các dấu hiệu triệu chứng để điều trị kịp thời.
Xem thêm:
https://impehcm.org.vn/noi-dung/kham-benh-giun-san/benh-giun-dua-cho-meo-lac-chu-toxocara-sp.html
https://www.cdc.gov/toxocariasis/about/index.html