Xét nghiệm giun sán: Hướng dẫn và quy trình chi tiết

Xét nghiệm giun sán rất quan trọng trong việc phát hiện sớm bệnh nhiễm bệnh nhằm tránh các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng đối với cơ thể người bệnh. Trong bài viết lần này, Diag sẽ đưa ra những lý do vì sao bạn nên xét nghiệm sớm cũng như hướng dẫn và quy trình xét nghiệm chi tiết.

Tác hại của nhiễm bệnh giun sán

Nhiễm bệnh giun sán có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Khi nhiễm một trong các loại ký sinh trùng này, người bệnh có thể gặp các biến chứng sau:

• Thiếu máu: Nhiễm giun móc có thể gây thiếu máu do giun hút máu từ niêm mạc ruột. Điều này dẫn đến mệt mỏi, suy nhược và giảm khả năng làm việc.
• Suy dinh dưỡng: Giun sán cạnh tranh dinh dưỡng với cơ thể, gây ra suy dinh dưỡng, đặc biệt là ở trẻ em. Trẻ em bị nhiễm giun sán thường có biểu hiện chậm phát triển, thiếu cân và suy giảm hệ miễn dịch.
• Tổn thương cơ quan: Một số loại giun sán như sán lá gan có thể gây tổn thương gan, viêm gan, và xơ gan. Sán dây lợn có thể gây ra các bệnh não.
• Biến chứng thần kinh: Nhiễm sán dây lợn có thể dẫn đến bệnh não. Các triệu chứng bao gồm co giật, suy giảm nhận thức, và thay đổi nhân cách.
• Các triệu chứng tiêu hóa: Giun sán thường xâm nhập đường tiêu hóa, ruột non và ruột già. Vậy nên đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn và nôn mửa là các triệu chứng phổ biến khi nhiễm giun sán. Những triệu chứng này có thể kéo dài và gây ra nhiều phiền toái cho người bệnh.
• Phát ban và ngứa: Một số loại giun sán có thể gây phát ban và ngứa da. Điều này thường xảy ra khi giun di chuyển dưới da hoặc khi cơ thể phản ứng với sự hiện diện của giun.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng thứ phát: Nhiễm giun sán có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng thứ phát từ vi khuẩn và virus.

Dấu hiệu nhận biết nhiễm giun sán

Nhiễm giun sán có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào loại giun và mức độ nhiễm. Một số dấu hiệu thường gặp để nhận biết nhiễm giun sán như:

• Đau bụng: Đau bụng không rõ nguyên nhân, có thể kèm theo buồn nôn và nôn.
• Tiêu chảy hoặc táo bón: Thay đổi thói quen đi tiêu, có thể có tiêu chảy hoặc táo bón.
• Mệt mỏi và suy nhược: Cảm giác suy nhược do thiếu dinh dưỡng từ việc giun sán hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân: Giảm cân mà không có lý do rõ ràng
• Ngứa hậu môn: Đặc biệt là vào ban đêm, do giun đẻ trứng quanh vùng hậu môn.

Cha mẹ cũng cần đặc biệt lưu ý các dấu hiệu nhiễm giun sán có xuất hiện trên trẻ hay không để điều trị kịp thời. Khi trẻ nhiễm giun sán sẽ thường xuyên gãi vùng hậu môn, đặc biệt là vào ban đêm dẫn đến khó chịu, mất ngủ, thường quấy phá. Ngoài ra, trẻ đột nhiên biếng ăn, sụt cân, thường xuyên đi ngoài hoặc táo bón, đi ngoài ra máu,… cũng là một trong những dấu hiệu của nhiễm bệnh.

Các phương pháp xét nghiệm giun sán

Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện sự hiện diện của giun sán thông qua các dấu hiệu sau:

• Tăng bạch cầu ái toan (eosinophils): Một số loại nhiễm giun sán có thể gây tăng số lượng bạch cầu ái toan trong máu. Đó là lý do xét nghiệm máu có thể giúp chẩn đoán nhiễm giun sán hay không.
• Kháng thể hoặc kháng nguyên: Xét nghiệm máu có thể phát hiện kháng thể hoặc kháng nguyên đặc hiệu của giun sán. Ví dụ, xét nghiệm ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) hoặc xét nghiệm PCR (Polymerase Chain Reaction) có thể được sử dụng để phát hiện DNA của ký sinh trùng.

Xét nghiệm phân

Xét nghiệm phân là phương pháp phổ biến nhất để chẩn đoán nhiễm giun sán. Phương pháp này sẽ phân tích các khía cạnh sau:

• Kiểm tra trứng và ấu trùng: Bác sĩ sẽ kiểm tra mẫu phân dưới kính hiển vi để tìm trứng hoặc ấu trùng của giun sán.
• Xét nghiệm phân định kỳ: Đôi khi xét nghiệm cần lấy mẫu phân trong nhiều ngày liên tiếp để tăng khả năng phát hiện.
• Xét nghiệm phân bằng PCR: Xét nghiệm giun sán này có thể phát hiện DNA của giun sán trong phân, đặc biệt hữu ích khi số lượng trứng giun thấp.

Bộ xét nghiệm giun sán tổng hợp

Cách xét nghiệm giun sán tổng hợp thường bao gồm các xét nghiệm nhanh và dễ sử dụng như sau:

• Test chẩn đoán nhanh (Rapid Diagnostic Tests – RDTs): Các bộ xét nghiệm này có thể phát hiện kháng nguyên của giun sán trong máu hoặc phân trong vòng vài phút. Chúng thường được sử dụng ở các vùng có dịch bệnh lưu hành hoặc trong các tình huống khẩn cấp.
• Bộ xét nghiệm tổng hợp: Một số bộ xét nghiệm có thể kết hợp nhiều phương pháp khác nhau như ELISA, PCR và xét nghiệm nhanh để cung cấp kết quả chính xác và toàn diện.

Quy trình lấy mẫu cho xét nghiệm giun sán

Quy trình lấy mẫu máu xét nghiệm

Chuẩn bị dụng cụ:

• Kim tiêm vô trùng.
• Ống nghiệm chứa chất chống đông (EDTA).
• Bông gòn và cồn sát trùng.
• Găng tay y tế.

Quy trình lấy mẫu:

• Rửa tay: Người lấy mẫu cần rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước sạch.
• Đeo găng tay: Đeo găng tay y tế để đảm bảo vô trùng.
• Chọn vị trí lấy máu: Thường là tĩnh mạch ở cánh tay.
• Sát trùng: Dùng bông gòn thấm cồn để sát trùng vùng da nơi sẽ chích kim.
• Lấy máu: Dùng kim tiêm chích vào tĩnh mạch và lấy khoảng 5-10 ml máu vào ống nghiệm chứa chất chống đông.
• Bảo quản mẫu: Sau khi lấy mẫu, lắc nhẹ ống nghiệm để máu trộn đều với chất chống đông. Bảo quản mẫu ở nhiệt độ phòng hoặc trong tủ lạnh nếu cần thiết.

Quy trình lấy mẫu phân xét nghiệm

Chuẩn bị dụng cụ:

• Hộp đựng mẫu phân có nắp kín.
• Găng tay y tế.
• Bông gòn và cồn sát trùng.

Quy trình lấy mẫu:

• Rửa tay: Người lấy mẫu cần rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước sạch.
• Đeo găng tay: Đeo găng tay y tế để đảm bảo vô trùng.
• Thu thập mẫu phân: Sử dụng hộp đựng mẫu phân để thu thập một lượng phân vừa đủ (khoảng 5-10 gram) từ người bệnh.
• Bảo quản mẫu: Đậy kín nắp hộp đựng mẫu phân và bảo quản ở nhiệt độ phòng hoặc trong tủ lạnh nếu cần thiết.

Lưu ý khi lấy mẫu

• Đảm bảo vô trùng: Luôn sử dụng dụng cụ vô trùng và đeo găng tay y tế để tránh nhiễm khuẩn.
• Ghi nhãn mẫu: Ghi rõ thông tin người bệnh và ngày giờ lấy mẫu trên hộp đựng mẫu.
• Vận chuyển mẫu: Đảm bảo mẫu được vận chuyển đến phòng xét nghiệm trong thời gian ngắn nhất để đảm bảo kết quả chính xác.

Khi nào cần thực hiện xét nghiệm giun sán?

Việc thực hiện xét nghiệm giun sán thường được khuyến nghị trong trường hợp bệnh nhân có các triệu chứng lâm sàng hoặc tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ nhiễm ký sinh trùng đều nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Bên cạnh các dấu hiệu nhiễm giun sán, các yếu tố nguy cơ tăng khả năng nhiễm ký sinh trùng như:

• Tiếp xúc với môi trường ô nhiễm: Sống hoặc làm việc trong môi trường có nguy cơ cao nhiễm giun sán, chẳng hạn như vùng nông thôn hoặc nơi có điều kiện vệ sinh kém. Giun sán cũng tập trung sinh sống tại vùng khí hậu nhiệt đới ẩm nên người Việt Nam thường có nguy cơ cao mắc bệnh.
• Tiếp xúc với người nhiễm giun sán: Nếu có người trong gia đình hoặc người thân bị nhiễm giun sán, bạn cũng nên thực hiện xét nghiệm.
• Du lịch đến vùng có dịch: Nếu bạn đã du lịch đến các vùng có dịch giun sán lưu hành, đặc biệt là các nước đang phát triển.
• Vệ sinh an toàn thực phẩm: Nếu bạn ăn phải thực phẩm bẩn, uống nước chưa được đun sôi đều có thể tăng nguy cơ nhiễm bệnh.

Ngoài ra, nên thực hiện kiểm tra định kỳ cho trẻ em và người lớn tuổi vì đây là hai đối tượng có hệ miễn dịch yếu, dễ nhiễm ký sinh trùng hơn. Việc xét nghiệm kiểm tra định kỳ giúp bảo vệ sức khỏe tốt hơn.

Xét nghiệm giun sán tại Diag uy tín và an toàn

Hiện nay, trung tâm y khoa Diag cung cấp gói xét nghiệm ký sinh trùng tổng quát chất lượng cao được nhiều khách hàng tin tưởng. Diag áp dụng hệ thống máy móc hiện đại kết hợp với đội ngũ kỹ thuật viên chuyên môn cao để phân tích mẫu, mang đến kết quả xét nghiệm chính xác, lập tức phát hiện nguy cơ nhiễm giun sán, giúp khách hàng yên tâm trong cuộc sống hàng ngày.

Đặc biệt, nếu khách hàng có nhu cầu lấy mẫu xét nghiệm giun sán tại nhà có thể liên hệ trực tiếp với đội ngũ Diag thông qua các kênh sau:

• Trang chủ Diag: https://diag.vn/
• Hotline: 1900 1717

Lời kết

Trong bài viết lần này, Diag đã chia sẻ lý do vì sao nên xét nghiệm giun sán ngay khi có những dấu hiệu nhiễm bệnh. Việc xét nghiệm sớm sẽ giúp chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng.