Sán chó có lây không? Sán chó mèo lây qua đường nào?

Bệnh sán chó có lây không? Đây là mối quan tâm của nhiều người, đặc biệt là những ai tiếp xúc thường xuyên với chó, mèo. Vậy cơ chế lây nhiễm của sán dải chó là gì? Làm sao để phòng tránh hiệu quả? Hãy cùng Diag tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

Sán chó là gì?

Sán chó hay sán dải chó thực chất là một thuật ngữ phổ biến để chỉ bệnh toxocariasis do ấu trùng giun đũa chó (Toxocara canis) hoặc giun đũa mèo (Toxocara cati) gây ra. Khi chó, mèo bị nhiễm giun đũa, chúng thải trứng giun qua phân ra môi trường. Trứng này có thể tồn tại trong đất, nước hoặc bám vào thực phẩm.

Khi con người vô tình nuốt phải, ấu trùng sẽ di chuyển qua máu đến các cơ quan trong cơ thể. Nó gây ra ngứa, phát ban, ho kéo dài, sốt nhẹ, đau bụng hoặc các biến chứng nặng hơn như tổn thương mắt và hệ thần kinh.

Bệnh sán chó có lây không?

Có, bệnh sán dải chó có thể lây nhiễm sang người, nhưng không trực tiếp từ người sang người. Nguyên nhân chính là do con người vô tình nuốt phải trứng giun đũa chó mèo từ môi trường bị ô nhiễm.

Cơ chế lây nhiễm của bệnh sán chó là trứng giun được thải ra từ phân của chó, mèo nhiễm bệnh và có thể tồn tại trong đất, cát, nước hoặc bám vào thực phẩm. Khi con người tiếp xúc với các nguồn ô nhiễm này, trứng giun có thể xâm nhập vào cơ thể và phát triển thành ấu trùng gây bệnh.

Sán chó mèo lây qua đường nào?

Sán dải chó có thể lây nhiễm qua nhiều con đường khác nhau, chủ yếu liên quan đến việc tiếp xúc với trứng giun từ môi trường hoặc vật nuôi bị nhiễm bệnh. Dưới đây là các con đường lây nhiễm phổ biến nhất:

1. Nuốt phải trứng giun từ môi trường

Trứng sán dải chó được thải ra ngoài theo phân của động vật nhiễm bệnh. Trong môi trường ẩm ướt, trứng có thể tồn tại trong đất, cát và nước trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Khi con người vô tình chạm vào đất bị nhiễm trứng giun. Chẳng hạn như khi làm vườn, đi chân trần hoặc trẻ em chơi đùa ngoài trời, trứng có thể bám vào tay. Nếu tay không được rửa sạch trước khi ăn uống, trứng có thể xâm nhập vào cơ thể và gây nhiễm bệnh.

2. Ăn rau sống hoặc thực phẩm bị nhiễm trứng giun

Trứng sán dải chó có thể bám vào rau, củ, trái cây hoặc các loại thực phẩm khác khi tưới nước hoặc tiếp xúc với đất bị ô nhiễm. Nếu thực phẩm không được rửa sạch hoặc chế biến đúng cách, trứng giun có thể tồn tại và đi vào cơ thể khi ăn sống.

3. Tiếp xúc với chó, mèo nhiễm bệnh

Dù trứng sán dải chó thường cần một thời gian phát triển trong môi trường trước khi trở thành dạng lây nhiễm, một số nghiên cứu cho thấy trứng có thể tồn tại trên lông của động vật bị nhiễm bệnh. Điều này có nghĩa là khi con người vuốt ve, ôm ấp hoặc để chó, mèo liếm lên tay, trứng giun có thể dính lên da. Nếu sau đó tay chạm vào miệng mà không rửa sạch, nguy cơ nhiễm bệnh sẽ tăng lên.

Xem thêm:

• Thuốc trị giun đũa chó
• Nhiễm giun đũa chó điều trị bao lâu?

Sán chó mèo có lây từ người sang người không?

Không, bệnh sán chó không thể lây truyền trực tiếp từ người sang người. Trứng giun cần một khoảng thời gian nhất định trong môi trường để phát triển thành dạng lây nhiễm, do đó không có nguy cơ lây nhiễm thông thường giữa người với người.

Giun sán có lây từ mẹ sang con không?

Hiện nay, chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng cho thấy giun sán, đặc biệt là sán chó có thể lây trực tiếp từ mẹ sang con trong thai kỳ. Tuy nhiên, nhiễm giun sán trong thời gian mang thai có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và gián tiếp tác động đến thai nhi.

Trứng giun sán khi xâm nhập vào cơ thể mẹ sẽ di chuyển trong máu và có thể gây tổn thương gan, phổi, mắt hoặc hệ thần kinh. Dù chưa có báo cáo về việc sán chó truyền qua nhau thai, nhưng nếu nhiễm ký sinh trùng nặng, mẹ bầu có thể gặp các triệu chứng như mệt mỏi, thiếu máu, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

Ngoài ra, nếu mẹ nhiễm giun móc, giun lươn, một số nghiên cứu ghi nhận khả năng ấu trùng di chuyển vào sữa mẹ và lây truyền cho trẻ sơ sinh.

Dấu hiệu khi nhiễm sán chó

Nhiễm sán chó có thể gây ra nhiều ảnh hưởng khác nhau đến cơ thể, từ nhẹ đến nặng, tùy thuộc vào mức độ nhiễm và cơ quan bị ảnh hưởng.

1. Triệu chứng thường gặp

• Ngứa da, nổi mẩn đỏ, mề đay: Đây là phản ứng dị ứng do hệ miễn dịch phản ứng với ký sinh trùng.
• Mệt mỏi, sốt nhẹ: Đây là những triệu chứng không rõ ràng do cơ thể phản ứng với sự xâm nhập của ký sinh trùng.
• Đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn: Cơ thể người bệnh sẽ gặp tình trạng trên nếu ấu trùng di chuyển vào đường tiêu hóa.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân: Do cơ thể hấp thụ kém dinh dưỡng.

2. Biểu hiện nặng khi nhiễm sán chó

Trong một số trường hợp, ấu trùng giun đũa chó mèo có thể di chuyển đến các cơ quan khác gây:

• Viêm gan, vàng da
• Viêm phổi, khó thở
• Giảm thị lực, mờ mắt, viêm võng mạc
• Đau đầu, co giật, rối loạn thần kinh

Nếu có các dấu hiệu nhiễm ký sinh trùng, nên xét nghiệm sớm nhất để phát hiện bệnh và có kế hoạch chữa trị kịp thời, giúp ngăn ngừa biến chứng. Hiện nay, Diag đang cung cấp các xét nghiệm ký sinh trùng chính xác và nhanh chóng, có bao gồm phát hiện sán dải chó. Nếu bạn đang cần tư vấn rõ hơn, liên hệ ngay với Diag để được tư vấn chi tiết từ bác sĩ! Khách hàng yên tâm khi xét nghiệm tại Diag vì:

• Hơn 25 năm kinh nghiệm y khoa
• 3.500.000+ Lượt xét nghiệm, 6.500+ Bác sĩ đối tác
• 40+ Điểm lấy mẫu, 1400+ Xét nghiệm
• Chứng nhận ISO 15189:2022
• Máy móc thiết bị hiện đại từ Abbott, Roche
• Nhận lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Thông tin liên hệ:

• Trang chủ Diag: https://diag.vn/
• Hotline: 1900 1717
• Chi nhánh Diag trên toàn quốc: https://diag.vn/location/

Xem thêm: Nhiễm giun đũa chó khi mang thai

Cách điều trị bệnh sán chó

Điều trị bệnh sán chó cần dựa vào mức độ nhiễm và triệu chứng. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

Dùng thuốc đặc trị

Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị sán chó gồm:

• Albendazole: Thuốc phổ biến nhất, có tác dụng tiêu diệt ấu trùng sán.
• Mebendazole: Thường dùng trong các trường hợp nhiễm nhẹ.
• Ivermectin: Áp dụng cho bệnh nhân có nhiễm giun lươn kèm theo.

Việc sử dụng thuốc điều trị sán chó cần tuân theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và tránh tác dụng phụ.

Điều trị triệu chứng

Bệnh nhân có thể được chỉ định một số phương pháp hỗ trợ như:

• Dùng thuốc kháng histamine (như Loratadine) để giảm ngứa, mề đay.
• Bổ sung vitamin và sắt nhằm hỗ trợ phục hồi sức khỏe.
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, tránh thực phẩm tái sống để hạn chế tình trạng nhiễm trùng tái phát.

Khi nào cần nhập viện?

Nếu bệnh nhân có dấu hiệu tổn thương nghiêm trọng như viêm gan, viêm võng mạc, tổn thương não, bác sĩ có thể khám bệnh và chỉ định corticosteroid để giảm viêm hoặc tiến hành can thiệp y khoa tùy theo tình trạng cụ thể.

Xem thêm:

• Triệu chứng sán chó lên não
• Điều trị sán chó bao lâu?
• Cách giảm ngứa khi bị sán chó

Phòng ngừa bệnh sán chó như thế nào?

Phòng ngừa bệnh lý này không khó nhưng đòi hỏi duy trì các biện pháp vệ sinh và kiểm soát môi trường sống.

Giữ vệ sinh cá nhân

• Rửa tay sạch bằng xà phòng sau khi chạm vào đất, chó mèo hoặc trước khi ăn.
• Cắt móng tay gọn gàng, tránh đưa tay lên miệng để hạn chế nguy cơ nhiễm trứng sán.

Đảm bảo an toàn thực phẩm

• Rửa sạch rau, củ, thực phẩm trước khi chế biến.
• Hạn chế ăn rau sống, thịt tái, gỏi chưa nấu chín.
• Nước uống nên đun sôi, tránh sử dụng nguồn nước chưa qua xử lý.

Kiểm soát vật nuôi

• Tẩy giun định kỳ cho chó mèo theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
• Hạn chế để vật nuôi dính đất bẩn hoặc ăn thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
• Xử lý phân chó mèo đúng cách, không để gần khu vực sinh hoạt nhằm hạn chế sự lây truyền của trứng sán dải chó.

Kiểm tra định kỳ và xét nghiệm khi có dấu hiệu nghi nhiễm

• Nếu sống trong khu vực có nguy cơ cao, nên thực hiện xét nghiệm ký sinh trùng định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời.
• Phụ nữ mang thai, trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu cần đặc biệt thận trọng để tránh nguy cơ nhiễm bệnh.
• Nên xét nghiệm ký sinh trùng khi có các triệu chứng nhiễm bệnh.

Lời kết

Bệnh sán chó có thể phòng tránh hiệu quả nếu thực hiện tốt các biện pháp vệ sinh cá nhân, kiểm soát vật nuôi và ăn uống hợp lý. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Xem thêm:

• Bị sán chó kiêng ăn gì?
• Sán mèo