5 dấu hiệu sán chó ở trẻ em và người lớn không nên bỏ qua

Nhiễm sán chó có thể gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, mắt và nhiều cơ quan nội tạng trong cơ thể. Nhận biết sớm các dấu hiệu sán chó để chữa trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nặng. Cùng Diag tìm hiểu về hiểu hiện bệnh sán chó ở người, cách chẩn đoán, điều trị và phòng tránh hiệu quả bệnh này nhé!

Bệnh sán chó là gì?

Bệnh giun đũa chó/mèo hay còn gọi là bệnh sán chó , là tình trạng nhiễm ấu trùng Toxocara canis/cati – loại ký sinh trùng thường sống trong cơ thể chó, mèo. Con người nhiễm bệnh khi vô tình nuốt phải trứng giun qua thực phẩm, nước uống, đất hoặc tiếp xúc với vật nuôi nhiễm mầm bệnh.

Sau khi xâm nhập vào cơ thể, trứng giun nở thành ấu trùng và di chuyển qua máu đến nhiều cơ quan khác nhau như gan, phổi, mắt và hệ thần kinh. Bệnh thường tiến triển âm thầm , khiến người nhiễm khó nhận biết ngay từ đầu. Nó dẫn đến nguy cơ biến chứng như viêm gan, phổi, giảm thị lực hoặc thậm chí mù lòa, co giật và rối loạn thần kinh nếu không được phát hiện và trị bệnh kịp thời.

Lưu ý: Thuật ngữ “bệnh sán chó” là cách gọi dân gian phổ biến nhưng không đúng về mặt y khoa. Bài viết vẫn sử dụng thuật ngữ này để bạn đọc dễ hình dung.

Dấu hiệu bệnh sán chó

Dấu hiệu nhiễm sán chó có thể khác nhau tùy theo mức độ nhiễm và cơ quan bị ảnh hưởng. Dưới đây là những dấu hiệu và triệu chứng mà người bệnh, đặc biệt là trẻ em có thể gặp phải.

1. Ngứa da và nổi mẩn đỏ

Nhiễm sán chó có thể gây phản ứng dị ứng kéo dài với các dấu hiệu như ngứa da, nổi mề đay, phát ban lan rộng. Triệu chứng thường xuất hiện dai dẳng, dễ nặng hơn về đêm hoặc ở vùng da có ấu trùng di chuyển. Người bệnh dễ nhầm lẫn với viêm da cơ địa hoặc dị ứng thông thường.

2. Rối loạn tiêu hóa

Nhiễm sán chó có thể gây ra nhiều dấu hiệu và biểu hiện bất thường ở hệ tiêu hóa và ảnh hưởng đến thói quen ăn uống. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng: Ấu trùng xâm nhập vào đường ruột có thể gây kích ứng, dẫn đến tiêu chảy kéo dài, đầy hơi hoặc chướng bụng khó chịu.
• Táo bón không rõ nguyên nhân: Một số người bị táo bón dù vẫn ăn đủ chất xơ, do ảnh hưởng đến khả năng hấp thu và vận chuyển nước trong ruột.
• Đau bụng vùng thượng vị: Cơn đau bụng có thể âm ỉ hoặc từng cơn, thường xuất hiện ở vùng trên rốn hoặc quanh vùng bụng giữa.
• Chán ăn hoặc thèm ăn bất thường: Những thay đổi về cảm giác thèm ăn có thể xuất hiện do rối loạn chức năng tiêu hóa và phản ứng viêm của cơ thể với giun.
• Sụt cân nhẹ: Ở một số người, việc nhiễm sán có thể làm rối loạn tiêu hóa, khiến cơ thể hấp thu dinh dưỡng kém hơn bình thường. Điều này có thể dẫn đến giảm cân nhẹ.

3. Ho, khó thở

Nhiễm sán chó có thể khiến ấu trùng di chuyển đến phổi, gây viêm và kích ứng đường hô hấp. Người bệnh thường ho khan kéo dài, khó thở, thở khò khè – dễ nhầm với bệnh lý hô hấp thông thường. Nếu ho kéo dài không rõ nguyên nhân, nên xét nghiệm kiểm tra.

Xem thêm: Thuốc trị giun đũa chó

4. Đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi

Sự di chuyển của giun trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Nó gây đau đầu kéo dài, chóng mặt, buồn nôn, suy giảm trí nhớ hoặc mất tập trung. Một số người bệnh còn cảm thấy uể oải, thiếu năng lượng dù ăn uống đầy đủ.

5. Dấu hiệu bệnh sán chó ở mắt

Trong một số trường hợp, ấu trùng Toxocara có thể di chuyển đến mắt và gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Các dấu hiệu này thường bao gồm:

• Nhìn mờ hoặc giảm thị lực: Người bệnh có thể gặp tình trạng nhìn mờ, nhìn đôi hoặc thậm chí mất thị lực một phần do ấu trùng gây ảnh hưởng đến võng mạc và các cấu trúc trong mắt.
• Đau nhức mắt: Có cảm giác đau từ nhẹ đến dữ dội, kèm theo sưng đỏ hoặc khó chịu.
• Hiện tượng ruồi bay: Một số người có thể thấy những chấm đen hoặc vật thể lạ như “ruồi bay” lơ lửng trước mắt, do ấu trùng ảnh hưởng đến dịch kính hoặc thủy tinh thể.
• Lác mắt hoặc mất cân bằng thị giác: Tổn thương kéo dài có thể làm mắt lệch trục, rối loạn điều tiết, dẫn đến lác mắt hoặc thị lực kém rõ rệt.

Xem thêm: Sán mèo

Bệnh sán chó có nguy hiểm không?

Mức độ nguy hiểm khi nhiễm sán chó phụ thuộc vào vị trí ấu trùng xâm nhập trong cơ thể. Dù hiếm khi gây tử vong, bệnh vẫn có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Một số trường hợp nhẹ có thể không có triệu chứng rõ ràng và tự khỏi. Tuy nhiên, khi chúng di chuyển đến các cơ quan quan trọng như mắt, não, gan hoặc phổi, nguy cơ biến chứng sẽ tăng cao:

• Suy giảm thị lực hoặc mù lòa: Đây là biến chứng nghiêm trọng khi giun đũa chó di chuyển đến mắt và gây tổn thương võng mạc hoặc các cấu trúc thị giác.
• Gây tổn thương thần kinh: Nếu giun đũa xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương, nó có thể gây viêm màng não, co giật hoặc ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng tập trung.
• Biến chứng gan và phổi: Trong một số trường hợp, Toxocara có thể gây tổn thương gan, phổi, dẫn đến viêm, xơ hóa hoặc tắc nghẽn đường mật.

Xem thêm: Cách giảm ngứa khi bị sán chó

Nguyên nhân bị sán chó

Nguyên nhân nhiễm bệnh chủ yếu đến từ việc vô tình tiếp xúc với trứng giun. Một số con đường phổ biến bao gồm:

• Ăn phải thực phẩm hoặc nước uống nhiễm trứng giun: Trứng Toxocara có thể tồn tại trong đất, rau sống chưa rửa kỹ hoặc nguồn nước ô nhiễm.
• Tiếp xúc với chó, mèo bị nhiễm bệnh: Khi vuốt ve, chơi đùa với thú cưng mà không rửa tay sạch sẽ, con người có nguy cơ nuốt phải trứng giun.
• Thói quen vệ sinh kém: Trẻ thường có thói quen đưa tay vào miệng sau khi chơi đất, cát hoặc chạm vào vật nuôi, làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
• Môi trường sống ô nhiễm: Những khu vực có mật độ chó mèo thả rông cao, không được kiểm soát vệ sinh tốt có nguy cơ lây nhiễm cao hơn.

  

Người có nguy cơ cao mắc bệnh sán chó

Nhiễm sán chó có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng những nhóm sau có nguy cơ cao hơn:

• Trẻ em: Do thường xuyên tiếp xúc với đất cát có phân chó mèo, không vệ sinh kỹ lưỡng sau khi chơi đùa với chó, mèo.
• Người nuôi thú cưng: Người lớn nuôi chó, mèo nhưng không thực hiện tẩy giun định kỳ cho vật nuôi có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn.
• Người làm việc trong môi trường tiếp xúc với động vật: Bác sĩ thú y, nhân viên trang trại, nhân viên cứu hộ động vật có nguy cơ cao do thường xuyên tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh.
• Người có hệ miễn dịch suy giảm: Những người bị bệnh mạn tính, suy giảm miễn dịch hoặc đang điều trị ung thư có nguy cơ mắc bệnh cao hơn và dễ bị biến chứng nghiêm trọng.

Xem thêm: Nhiễm giun đũa chó khi mang thai

Chẩn đoán bệnh sán chó ở người

Việc chẩn đoán bệnh Toxocara thường dựa trên một số xét nghiệm hoặc phương pháp sau:

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp kiểm tra kháng thể IgG hoặc IgM để xác định sự hiện diện của Toxocara trong cơ thể.
• Xét nghiệm công thức máu: Số lượng bạch cầu ái toan tăng cao trong xét nghiệm công thức máu có thể gợi ý tình trạng nhiễm bệnh.
• Siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI, CT scan): Trong trường hợp nghi ngờ tổn thương ở gan, phổi hoặc não, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm hoặc chụp MRI để xác định mức độ tổn thương.
• Khám chuyên khoa mắt: Nếu có triệu chứng ở mắt, bác sĩ sẽ kiểm tra võng mạc để tìm dấu hiệu tổn thương do sán chó.

Nếu nghi ngờ có dấu hiệu nhiễm sán chó, hãy đến Trung tâm Y khoa DIAG để xét nghiệm nhanh chóng và chính xác. Với hơn 25 năm kinh nghiệm, hệ thống chuẩn quốc tế ISO 15189:2022 và thiết bị hiện đại, DIAG cung cấp gói xét nghiệm ký sinh trùng chuyên sâu, hỗ trợ phát hiện hơn 10 loại giun sán phổ biến với mức phí hợp lý.

Đặt lịch xét nghiệm tại nhà hoặc đến chi nhánh gần nhất qua:

• Trang chủ DIAG: https://diag.vn/
• Hotline: 1900 1717
• Chi nhánh DIAG trên toàn quốc: https://diag.vn/location/

Xét nghiệm 10+ ký sinh trùng ở người lớn và trẻ em

• Xét nghiệm sán chó, mèo, giun đũa, sán lá gan lớn ….
• Tầm soát nguy cơ nhiễm trùng gây tổn thương não, phổi, hệ thần kinh
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu Diag

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Điều trị nhiễm sán chó

Việc chữa trị bệnh cho người bị sán chó nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:

• Dùng thuốc diệt ký sinh trùng: Các loại thuốc thường được kê đơn bao gồm Albendazole hoặc Mebendazole. Thời gian chữa trị có thể kéo dài từ 1-4 tuần tùy theo mức độ nhiễm.
• Chữa trị triệu chứng: Nếu có phản ứng viêm mạnh, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng viêm hoặc thuốc giảm đau để kiểm soát triệu chứng.
• Can thiệp y khoa: Trong trường hợp ấu trùng giun đũa gây tổn thương nghiêm trọng ở mắt hoặc hệ thần kinh, có thể cần điều trị chuyên sâu hoặc can thiệp ngoại khoa.

Xem thêm: Nhiễm giun đũa chó điều trị bao lâu?

Phòng ngừa nhiễm sán chó hiệu quả

Thực hiện các biện pháp sau giúp bảo vệ sức khỏe, giảm nguy cơ nhiễm sán chó và ngăn chặn sự lây lan bệnh trong cộng đồng.

• Giữ vệ sinh cá nhân: Rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với chó mèo, làm vườn hoặc chơi ở khu vực có đất, cát. Cắt móng tay gọn gàng, tránh đưa tay lên miệng để hạn chế nguy cơ nhiễm trứng giun sán.
• Chăm sóc thú cưng đúng cách: Tẩy giun định kỳ cho chó, mèo theo hướng dẫn của bác sĩ thú y để kiểm soát giun sán. Vệ sinh nơi ở của thú cưng sạch sẽ, không để phân tồn đọng gây ô nhiễm môi trường.
• Giữ môi trường sạch sẽ: Xử lý phân vật nuôi đúng cách, không để ở sân chơi của trẻ em hoặc nơi sinh hoạt chung. Hạn chế trẻ tiếp xúc với cát, đất tại những khu vực có nhiều động vật đi lại để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Chế độ ăn uống an toàn: Không ăn thịt, cá, rau sống chưa qua chế biến kỹ để tránh nhiễm ký sinh trùng. Uống nước sạch, đun sôi hoặc sử dụng nước lọc đảm bảo vệ sinh để ngăn ngừa trứng giun xâm nhập qua đường tiêu hóa.
• Đi khám khi có triệu chứng nghi ngờ và kiểm tra sức khỏe định kỳ: Nên đi khám sức khỏe tổng quát định kỳ. Nếu bạn hoặc người thân (đặc biệt là trẻ em) có các triệu chứng kéo dài không rõ nguyên nhân như ngứa da, nhức mỏi, đau bụng, ho dai dẳng, hoặc các vấn đề về mắt, hãy đến gặp bác sĩ. Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm cần thiết, bao gồm cả xét nghiệm máu tìm kháng thể Toxocara nếu nghi ngờ. Việc quan trọng nhất trong phòng tránh là tẩy giun định kỳ cho chó mèo và duy trì vệ sinh tốt.

Câu hỏi thường gặp

Bệnh giun đũa chó có lây không?

Bệnh giun đũa chó không lây trực tiếp từ người sang người. Tuy nhiên, người có thể nhiễm bệnh khi vô tình nuốt phải trứng giun từ đất, thực phẩm hoặc vật dụng nhiễm phân chó/mèo.

Xem thêm: Sán chó có lây không?

Cách lấy sán trong mắt như thế nào?

Nếu nghi ngờ có sán trong mắt, cần đến bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra bằng các thiết bị chuyên dụng. Việc trị bệnh có thể bao gồm dùng thuốc diệt giun sán, thuốc kháng viêm hoặc can thiệp ngoại khoa nếu ấu trùng gây tổn thương nghiêm trọng.

Bệnh giun đũa chó nên ăn gì?

Người nhiễm giun đũa chó nên bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng để hỗ trợ miễn dịch như rau xanh, trái cây, các loại đậu, thực phẩm giàu sắt và protein (thịt nạc, cá, trứng). Ngoài ra, uống đủ nước và ăn chín uống sôi cũng rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi sức khỏe.

Thời gian ủ bệnh sán chó?

Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ vài ngày đến vài tuần sau khi nuốt phải trứng giun. Tuy nhiên, nhiều trường hợp không có triệu chứng rõ ràng, khiến bệnh dễ bị bỏ qua cho đến khi có biến chứng ở nội tạng hoặc mắt.

Giun đũa chó có chữa khỏi không?

Bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm và chữa trị đúng phác đồ bằng thuốc diệt ký sinh trùng như Albendazole hoặc Mebendazole. Việc tái khám và theo dõi định kỳ giúp ngăn ngừa tái nhiễm và phát hiện biến chứng kịp thời.

Lời kết

Nhận biết sớm dấu hiệu sán chó là bước quan trọng để kịp thời chẩn đoán và điều trị, tránh biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng nghi ngờ, đừng chủ quan, hãy kiểm tra sớm tại các cơ sở y tế uy tín như DIAG để được tư vấn và chữa trị đúng cách.

Xem thêm:

• Triệu chứng sán chó lên não
• Điều trị sán chó bao lâu?
• Bị sán chó kiêng ăn gì?
• Cách trị bệnh sán chó tại nhà