Các loại giun sán ở người và cách loại bỏ hiệu quả

Khi giun sán ký sinh trong cơ thể người có thể gây ra những bệnh lý nghiêm trọng. Trong bài viết này, Diag sẽ chia sẻ các loại giun sán ở người phổ biến, cách nhận biết triệu chứng cũng như phương pháp điều trị và loại bỏ chúng. Từ đó bạn có thể nhanh chóng nhận biết nguy cơ nhiễm giun sán từ các dấu hiệu cơ thể trong cuộc sống hàng ngày để điều trị kịp thời.

Các loại giun sán ở người

Giun sán, hay còn gọi là ký sinh trùng, là những sinh vật sống ký sinh trong cơ thể người hoặc động vật. Chúng bao gồm các loại giun tròn (như giun đũa, giun kim, giun lươn, giun chỉ bạch huyết), giun dẹp (như sán lá gan, sán dây) và giun móc. Những ký sinh trùng này có thể sống trong ruột, máu, hoặc các cơ quan khác của cơ thể.

Giun kim (Enterobius vermicularis)

Giun kim (Enterobius vermicularis) là một loại giun tròn nhỏ, thường được gọi là giun kim hoặc giun chỉ. Đây là một trong những loại giun ký sinh trùng phổ biến nhất ở người, đặc biệt là ở trẻ em. Giun cái có kích thước từ 8 đến 13 mm. Giun đực nhỏ hơn, chỉ từ 2 đến 5 mm.

Giun lây nhiễm qua đường tiêu hóa, chủ yếu qua việc nuốt phải trứng giun. Trứng giun có thể dính vào tay, quần áo, giường chiếu, và các bề mặt khác. Khi trẻ em hoặc người lớn chạm vào các bề mặt này và sau đó đưa tay lên miệng, trứng giun sẽ vào cơ thể và phát triển thành giun trưởng thành trong ruột.

Một số triệu chứng nhiễm giun kim phổ biến như ngứa hậu môn, khó ngủ, đau bụng, giảm cân và suy dinh dưỡng, mệt mỏi.

Giun đũa (Ascaris lumbricoides)

Giun đũa (Ascaris lumbricoides) là một loại giun tròn lớn, thường gây nhiễm trùng ở ruột người. Giun cái có thể dài từ 20 đến 35 cm. Giun đực nhỏ hơn, dài từ 15 đến 30 cm.

Loại giun ký sinh này lây nhiễm qua đường tiêu hóa, chủ yếu qua việc nuốt phải trứng giun. Trứng giun có thể dính vào tay, thực phẩm, hoặc nước bị ô nhiễm. Khi trứng giun vào cơ thể, chúng nở ra và ấu trùng di chuyển qua máu đến phổi, sau đó lên cổ họng và được nuốt lại vào ruột, nơi chúng phát triển thành giun trưởng thành.

Triệu chứng phổ biến khi nhiễm giun đũa như đau bụng, buồn nôn và nôn, tiêu chảy hoặc táo bón, suy dinh dưỡng, mệt mỏi, ho khan và khó thở.

Xem thêm: Dấu hiệu nhiễm giun sán ở người

Giun móc (Ancylostoma duodenale)

Giun móc là một loại ký sinh trùng phổ biến, thường gây nhiễm trùng ở ruột người. Hai loài giun móc chính gây bệnh ở người là Ancylostoma duodenale và Necator americanus. Giun cái có kích thước từ 9 đến 13 mm. Giun đực nhỏ hơn, dài từ 7 đến 11 mm.

Loại giun ký sinh này lây nhiễm qua da khi ấu trùng giun trong đất hoặc cát bị ô nhiễm xâm nhập vào cơ thể qua da, thường là khi đi chân trần hoặc tiếp xúc trực tiếp với đất hoặc cát. Sau khi xâm nhập, ấu trùng di chuyển qua máu đến phổi, sau đó lên cổ họng và được nuốt lại vào ruột, nơi chúng phát triển thành giun trưởng thành.

Triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân khi nhiễm giun gồm: phát ban da, ho và khó thở, đau bụng và tiêu chảy, thiếu máu, suy dinh dưỡng.

Giun tóc (Trichuris trichiura)

Giun tóc (Trichuris trichiura) là một loại giun tròn ký sinh trong ruột người, thường được gọi là giun tóc do hình dạng giống như sợi tóc. Giun cái dài khoảng 35-50 mm. Giun tóc nhỏ hơn, dài khoảng 30-45 mm.

Một số triệu chứng nhiễm giun phổ biến như tiêu chảy có máu, đau bụng, thiếu máu, sa trực tràng, suy dinh dưỡng.

Nhóm đối tượng dễ nhiễm giun tóc bao gồm:

• Trẻ em: Trẻ em, đặc biệt là những trẻ sống ở khu vực có điều kiện vệ sinh kém, dễ bị nhiễm giun do thường xuyên tiếp xúc với đất và không rửa tay sạch sẽ.
• Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ: Bao gồm phụ nữ mang thai và cho con bú, do hệ miễn dịch yếu hơn nên cũng dễ nhiễm giun ký sinh.
• Người làm việc trong môi trường có nguy cơ cao: Những người làm việc trong nông nghiệp hoặc các ngành nghề tiếp xúc nhiều với đất và phân người có nguy cơ cao bị nhiễm giun tóc.

Sán dây (Taenia spp.)

Sán dây là một loại giun dẹp ký sinh trong ruột người và động vật, hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn tiêu hóa. Chúng có thân dài, dẹt và được chia thành nhiều đoạn nhỏ gọi là đốt. Chúng có thể dài từ vài mm đến hơn 30 mét, tùy thuộc vào loài.

Loài sán ký sinh này lây nhiễm qua việc ăn phải thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm trứng hoặc ấu trùng sán. Các nguồn lây nhiễm phổ biến bao gồm: thịt sống hoặc chưa nấu chín, nước bị ô nhiễm, tiếp xúc với phân người hoặc động vật.

Các triệu chứng liên quan đến nhiễm sán như đau bụng, buồn nôn và nôn, tiêu chảy hoặc táo bón, giảm cân, rối loạn tiêu hóa, sụt cân, mệt mỏi và suy nhược, mắc các triệu chứng thần kinh như đau đầu, co giật, rối loạn thần kinh.

Cách loại bỏ giun sán trong người

Phương pháp điều trị bằng thuốc

Dưới đây là một số loại thuốc tẩy giun phổ biến thường được bác sĩ chỉ định để điều trị giun sán ký sinh trong cơ thể người:

• Albendazole: Hiệu quả trong điều trị nhiều loại giun, bao gồm giun đũa, giun kim, giun móc và sán dây.
• Mebendazole: Hiệu quả trong điều trị giun đũa, giun kim, giun móc và giun tóc.
• Pyrantel Pamoate: Hiệu quả trong điều trị giun kim và giun đũa.
• Praziquantel: Hiệu quả trong điều trị sán dây và sán lá.
• Ivermectin: Hiệu quả trong điều trị giun chỉ và một số loại giun tròn khác.

Lưu ý rằng việc sử dụng thuốc tẩy giun cần tuân theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ nhiễm giun, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Hỗ trợ điều trị qua chế độ dinh dưỡng và thay đổi lối sống

Sau khi điều trị tẩy giun, việc duy trì một chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt lành mạnh rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi sức khỏe. Dưới đây là một số thực phẩm có lợi và các lưu ý về điều kiện vệ sinh, chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt:

• Lựa chọn những thực phẩm có lợi: Thực phẩm giàu chất xơ, hạt bí ngô, gừng, lá neem,…
• Ăn chín, uống sôi: Đảm bảo thực phẩm được nấu chín kỹ và nước uống được đun sôi để tiêu diệt trứng giun và vi khuẩn.
• Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh để ngăn ngừa lây nhiễm giun.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp cơ thể loại bỏ độc tố và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
• Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống: Đảm bảo vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ, đặc biệt là khu vực nhà bếp và nhà vệ sinh.
• Cắt móng tay ngắn: Giữ móng tay ngắn và sạch sẽ để tránh trứng giun dính vào móng tay.

Lời kết

Trong bài viết lần này, Diag đã chia sẻ chi tiết các loại giun sán ở người và cách loại bỏ giun sán. Việc nhận biết triệu chứng sớm giúp bạn ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm của bệnh ký sinh. Bạn cũng nên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ chuyên khoa nếu có triệu chứng nghi ngờ.