5 tác dụng phụ của omega-3 không phải ai cũng biết

Lưu ý: Thông tin dinh dưỡng trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và không thay thế hoàn toàn hướng dẫn chuyên khoa. Mọi trường hợp cần bổ sung omega đều phải có sự hướng dẫn cụ thể của bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng.

Lợi ích của omega-3

Omega-3, đặc biệt là EPA và DHA, là loại chất béo tốt đã được chứng minh có nhiều lợi ích quan trọng đối với cơ thể. Trong đó bao gồm ba tác dụng thiết thực là cải thiện sức khỏe tim mạch, hỗ trợ chức năng não bộ và điều hòa phản ứng viêm.

• Giảm nguy cơ biến cố tim mạch: Omega 3 giúp làm giảm chất béo xấu trong máu và giữ cho mạch máu hoạt động trơn tru hơn. Nhờ đó, nó có thể làm giảm nguy cơ bị đau tim, đột quỵ và các bệnh nguy hiểm về tim.
• Tăng cường chức năng não bộ: Omega 3 giúp các tế bào thần kinh hoạt động tốt. Nhờ đó mà nó hỗ trợ sự phát triển trí não ở trẻ nhỏ cũng như giúp người lớn duy trì trí nhớ, sự tập trung và tâm trạng ổn định.
• Giảm viêm mạn tính: Omega 3 có thể giúp làm dịu các phản ứng viêm trong cơ thể. Điều này rất hữu ích với những người bị bệnh viêm khớp, đau nhức kéo dài, hay các bệnh liên quan đến hệ miễn dịch.

Tuy nhiên, omega-3 chỉ mang đến tác dụng tốt khi được bổ sung đúng loại, đúng liều lượng, đúng thời điểm và tùy theo nhu cầu sức khỏe từng người.

Nếu uống không đúng thời điểm có thể làm giảm tác dụng của omega-3 gây lãng phí. Thậm chí, nhiều chuyên gia y tế còn nhấn mạnh rằng việc uống omega-3 không đúng liều lượng còn gây ra nhiều tác dụng phụ đến sức khỏe.

Các tác dụng phụ của omega-3 bạn cần chú ý

Một số tác dụng của omega-3 đã được ghi nhận trong nhiều nghiên cứu khoa học như rối loạn tiêu hóa, tăng LDL cholesterol, dễ chảy máu bất thường, hạ huyết áp, và rối loạn nhịp tim.

1. Rối loạn tiêu hóa nhẹ

Đây là tác dụng phụ phổ biến nhất khi uống omega-3 lúc bụng đói hoặc uống liều lượng cao chỉ trong một lần. Vì omega-3 là chất béo nên nó có thể làm tăng áp lực tiêu hóa khi đi vào dạ dày, từ đó gây cảm giác buồn nôn, đầy bụng, ợ hơi hoặc ợ ra mùi tanh của cá. Tình trạng này cũng gặp ở người nhạy cảm với mùi vị hoặc thành phần trong viên uống omega-3 (như gelatin).

Hơn nữa, một số sản phẩm omega-3 kém chất lượng cũng gây rối loạn tiêu hóa. Những sản phẩm này có chứa tạp chất không tốt cho dạ dày hoặc dư thừa dầu cá chưa được loại bỏ mùi tanh. Do đó người mới uống bổ sung omega 3 hoặc người có hệ tiêu hóa yếu sẽ bị ảnh hưởng.

Gói xét nghiệm Vi chất dinh dưỡng

• Phát hiện sớm tình trạng thiếu hụt dưỡng chất
• Hỗ trợ chẩn đoán các bệnh liên quan do thiếu hụt hoặc thừa các dưỡng chất
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

2. Dễ chảy máu bất thường

EPA và DHA trong omega-3 có khả năng ức chế tập kết tiểu cầu, nghĩa là làm cho các tế bào máu khó dính lại với nhau để cầm máu. Vậy nên khi dùng omega-3 cũng có thể làm giảm nhẹ khả năng đông máu, dẫn đến chảy máu cam, chảy máu nướu, hoặc dễ bị bầm tím dù va chạm nhẹ.

Tác dụng phụ này tương tự như cơ chế hoạt động của các loại thuốc chống đông máu. Vậy nên omega-3 thường được kiểm soát hàm lượng chặt chẽ < 3g/ngày (EPA + DHA) khi uống cùng các loại thuốc này.

Nếu bạn thuộc nhóm đối tượng sau đây thì cũng nên thận trọng khi bổ sung omega-3:

• Người cao tuổi.
• Người có tiền sử chảy máu kéo dài, hoặc có bệnh lý về rối loạn đông máu.
• Người đang điều trị bệnh tim mạch có kèm thuốc chống đông.
• Người vừa trải qua phẫu thuật.
• Phụ nữ mang thai.

3. Tăng cholesterol xấu LDL

Mặc dù omega-3 có lợi trong việc giảm triglyceride nhưng cũng có thể làm tăng nhẹ mức LDL cholesterol. Điều này là do nó ảnh hưởng đến cách gan xử lý cholesterol và protein.

Tác dụng phụ của omega-3 này thường gặp trong trường hợp dùng liều cao trên 2 – 4g/ngày, hoặc khi công thức chứa nhiều DHA hoặc ở dạng dầu cá tinh chế dùng trong dược phẩm (ethyl ester).

Tuy vậy, LDL tăng nhẹ không đồng nghĩa với tăng nguy cơ tim mạch. Các chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng bạn nên lựa chọn sản phẩm omega-3 giàu EPA hơn DHA, và cần đảm bảo dùng đúng liều cũng như luôn theo dõi mỡ máu định kỳ nếu bổ sung dài hạn.

4. Hạ huyết áp

Đây là một tác dụng phụ đã được ghi nhận trong nhiều nghiên cứu khi bổ sung omega 3 liều cao. Những người có huyết áp bình thường hoặc đang dùng thuốc điều trị huyết áp thì không nên tự ý bổ sung omega-3. Bởi nó có thể khiến huyết áp giảm quá mức, dẫn đến hoa mắt, mệt mỏi, thậm chí ngất xỉu nhẹ khi thay đổi tư thế.

Một số nghiên cứu từ Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cho thấy tác dụng phụ của omega 3 là có thể làm hạ huyết áp tâm thu khoảng 2 – 4 mmHg. Mức này tuy nhẹ nhưng có thể cộng dồn với tác dụng hạ huyết áp của thuốc điều trị nếu không kiểm soát tốt liều dùng.

5. Rối loạn nhịp tim

Mặc dù cơ chế chưa được hiểu rõ, nhưng tác dụng phụ này hiện đã được ghi nhận trong một số nghiên cứu sử dụng omega-3 liều cao trên 3 – 4g/ngày EPA/DHA.

Các nhà khoa học cho rằng EPA hoặc DHA liều cao có thể làm thay đổi điện thế màng tế bào tim và tính ổn định của hệ thống dẫn truyền điện trong tim, từ đó làm tăng nguy cơ xuất hiện các nhịp bất thường.

Các nghiên cứu đã chỉ ra người lớn tuổi, người có tiền sử rung nhĩ hoặc rối loạn nhịp sẽ có nguy cơ cao mắc tác dụng phụ này. Tình trạng này cũng có thể xảy ra nếu bạn dùng omega-3 liều cao kéo dài mà không được theo dõi y tế.

Liều uống omega 3 an toàn là bao nhiêu?

Liều omega-3 an toàn phụ thuộc vào mục đích sử dụng, chủ yếu tập trung vào hai loại chất béo chính trong omega-3 là EPA và DHA.

Bạn có thể tham khảo các khuyến nghị về liều dùng an toàn để tránh tác dụng phụ của omega 3 từ Tổ chức Y tế Thế giới, Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu và Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ như sau.

• Người khỏe mạnh: 250 – 500 mg/ngày EPA + DHA.
• Người có hạ triglyceride máu: 2 – 4 g/ngày EPA hoặc EPA+DHA (dạng dược phẩm, dùng theo toa).
• Người có nguy cơ tim mạch cao: 1 g/ngày EPA hoặc EPA+DHA.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú: 200 mg DHA/ngày bên cạnh chế độ ăn giàu omega-3.
• Người có rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc chống đông: ≤ 1 g/ngày EPA + DHA.

Hướng dẫn cách uống omega 3 an toàn và hiệu quả

Bổ sung omega-3 đúng cách không chỉ là liều lượng mà còn ở cách thức đưa vào cơ thể. Nếu uống không đúng thời điểm sẽ làm giảm hiệu quả của omega-3.

Hướng dẫn uống omega-3 đúng cách

• Uống ngay sau bữa ăn chính có chất béo – bữa sáng, trưa, chiều tối.
• Chia thành 2 lần uống nếu uống liều lượng 1.5 – 2g omega/ngày.

Lưu ý khi uống:

• Không dùng quá 3g/ngày nếu không có chỉ định y tế rõ ràng.
• Không uống lúc đói.
• Không uống chung với rượu, trà xanh đậm đặc.
• Không dùng cùng lúc với nhiều loại omega-3 khác nhau để tránh trùng liều.
• Không ngừng đột ngột nếu uống omega-3 liều cao để điều trị, nên giảm từ từ để đảm bảo an toàn.

Hướng dẫn cách chọn loại omega-3 phù hợp

• Ưu tiên chọn loại có ghi rõ hàm lượng EPA và DHA, với tổng EPA + DHA ≥ 250mg/viên.
• Chọn sản phẩm có chứng nhận sạch (ví dụ: IFOS, GOED, USP), ít mùi tanh, đã tinh lọc loại bỏ kim loại nặng và dioxin.
• Chọn dạng triglyceride tự nhiên (TG) hoặc re-esterified TG.

Lời kết

Mặc dù omega-3 luôn được biết đến là một sản phẩm bổ sung hữu ích, nhưng nó vẫn có tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng cách. Vậy nên giải pháp tốt nhất là bạn hãy uống omega-3 chỉ khi đã được bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn cách uống phù hợp với thể trạng sức khỏe của mình.