Vôi hóa tiền liệt tuyến là gì? Vôi hóa tiền liệt tuyến uống thuốc gì?

Vôi hóa tuyến tiền liệt là tình trạng khá phổ biến ở nam giới, nhất là khi tuổi tác tăng. Bệnh thường không gây triệu chứng và được phát hiện tình cờ qua siêu âm, vôi hóa tuyến tiền liệt đa số không nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu nốt vôi hóa lớn, gây tắc nghẽn hoặc kèm viêm kéo dài, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống. Cùng Diag tìm hiểu vôi hóa tiền liệt tuyến là gì, lưu ý và cách xử trí hiệu quả nhé!

Vôi hóa tiền liệt tuyến là bệnh gì? Nốt vôi hóa tuyến tiền liệt là gì?

Nốt vôi hóa tuyến tiền liệt (Prostatic calcification), hay còn gọi là sỏi tuyến tiền liệt, là hiện tượng lắng đọng các tinh thể canxi bên trong mô của tuyến tiền liệt. Đây là một phát hiện khá phổ biến, đặc biệt ở nam giới trung niên và lớn tuổi và thường không gây ra triệu chứng gì nếu không đi kèm với tình trạng viêm nhiễm hoặc tắc nghẽn.

Khi kết hợp với viêm tuyến tiền liệt, các nốt này có thể gây đau vùng chậu, tiểu khó hoặc khó chịu. Bản thân vôi hóa không làm tăng nguy cơ ung thư, nhưng đôi khi xuất hiện gần vùng có khối u nên cần được theo dõi kỹ. Trong một số trường hợp hiếm, viêm mạn tính kéo dài có thể dẫn đến vôi hóa lan rộng.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây bệnh

Dưới đây là các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ chính của bệnh đã được ghi nhận:

• Viêm tuyến tiền liệt mãn tính: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Vi khuẩn hoặc viêm không do vi khuẩn kéo dài khiến các tế bào mô bị hoại tử, tạo điều kiện hình thành các ổ vôi.
• Tắc nghẽn ống tuyến: Khi dòng chảy của dịch tiền liệt bị cản trở, các chất khoáng dễ lắng đọng và tạo thành vôi hóa.
• Lắng đọng khoáng chất theo tuổi tác: Tỷ lệ vôi hóa tuyến tiền liệt tăng lên rõ rệt ở nam giới trên 50 tuổi, ngay cả khi không bị viêm. Đây có thể là kết quả của những thay đổi sinh lý bình thường trong quá trình lão hóa.
• Di chứng sau phẫu thuật hoặc can thiệp tuyến tiền liệt: Một số trường hợp sau sinh thiết hoặc điều trị ung thư tiền liệt tuyến cũng ghi nhận sự xuất hiện các ổ vôi hóa.
• Liên quan đến ung thư: Một số dạng vôi hóa đặc biệt ở vùng ngoại vi tuyến tiền liệt có thể gợi ý đến sự hiện diện của ung thư.

Trong thực hành lâm sàng, việc đánh giá nguyên nhân cụ thể để điều trị cần dựa trên tiền sử bệnh lý, các triệu chứng đi kèm và xét nghiệm hình ảnh học chuyên sâu.

Triệu chứng và biến chứng sức khỏe

Vôi hóa tuyến tiền liệt ở nam giới thường không gây triệu chứng rõ ràng, nhất là khi không đi kèm viêm. Tuy nhiên, nếu có viêm hoặc sỏi, ảnh hưởng của bệnh có thể bao gồm:

• Các triệu chứng khó chịu và gây đau: Cảm giác đau ở vùng chậu hoặc bụng dưới do viêm hoặc tắc đường tiểu.
• Rối loạn tiểu tiện: Tiểu gấp, tiểu khó hoặc tiểu đêm do tắc nghẽn đường tiểu.
• Dấu hiệu viêm tuyến tiền liệt: Đau khi tiểu, khi xuất tinh và cảm giác nóng rát, ảnh hưởng đến đời sống tình dục.

Mặc dù vôi hóa thường không nguy hiểm, nhưng trong một số trường hợp, nó có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng hơn, như ung thư tuyến tiền liệt. Đặc biệt là khi các nốt vôi hóa có kích thước lớn hoặc bất thường.

Xem thêm: Nang tiền liệt tuyến là gì?

Chẩn đoán và đánh giá nốt vôi hóa

Cách chẩn đoán bệnh ở nam giới

• Siêu âm: Cách này giúp phát hiện ổ vôi nhỏ trong tuyến tiền liệt, thường dùng trong kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc khi có dấu hiệu viêm.
• CT scan và MRI: Phương pháp này cung cấp hình ảnh chi tiết hơn, giúp xác định vị trí, kích thước và số lượng ổ vôi, đánh giá mức độ nghiêm trọng và phát hiện các thay đổi cấu trúc có thể liên quan đến ung thư.
• Xét nghiệm PSA: Xét nghiệm này giúp phát hiện ung thư tuyến tiền liệt hoặc tình trạng viêm, mặc dù không trực tiếp chẩn đoán vôi hóa. Tăng PSA có thể là dấu hiệu của ung thư hoặc viêm tuyến tiền liệt.

Đánh giá các nốt vôi hóa tuyến tiền liệt

Khi phát hiện nốt vôi hóa tuyến tiền liệt qua siêu âm hoặc các phương tiện hình ảnh khác, bác sĩ sẽ đánh giá tổng thể các đặc điểm như: số lượng, kích thước, vị trí trong tuyến (trung tâm, ngoại vi…), hình thái (chấm nhỏ, mảng, bờ đều hay không), và có hay không các dấu hiệu bất thường khác ở mô xung quanh. 

Điều quan trọng cần lưu ý là: kích thước của nốt vôi hóa không phải yếu tố chính để đánh giá mức độ nguy hiểm hay nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Việc xử trí sẽ dựa trên tình trạng cụ thể, bao gồm các yếu tố sau: 

• Nốt vôi hóa nhỏ, đơn độc, không triệu chứng:  Thường lành tính, không cần can thiệp, chỉ theo dõi định kỳ. 
• Nốt vôi hóa lớn hoặc nhiều: Cần được chú ý hơn nếu gây tiểu khó, đau vùng chậu, hoặc liên quan đến viêm nhiễm kéo dài. 
• Đánh giá nguy cơ ung thư: Kích thước vôi hóa không quyết định việc có ung thư hay không. Bác sĩ sẽ dựa vào: 
• • Tuổi tác và tiền sử gia đình 
  • Khám trực tràng (DRE) 
  • Nồng độ PSA trong máu 
  • Các đặc điểm nghi ngờ trên siêu âm (vùng giảm âm ở ngoại vi, tăng sinh mạch máu, xâm lấn vỏ bao…) 

Nếu có dấu hiệu nghi ngờ, bác sĩ có thể chỉ định chụp MRI tuyến tiền liệt hoặc sinh thiết, bất kể kích thước nốt vôi hóa là bao nhiêu. 

Do đó, người bệnh không nên quá lo lắng chỉ vì nốt vôi hóa tiền liệt tuyến 7mm, 8mm,… được ghi trên kết quả siêu âm. Việc quan trọng là trao đổi với bác sĩ để được tư vấn chính xác dựa trên tình trạng sức khỏe tổng thể. 

Xét nghiệm đánh giá sức khỏe sinh sản nam giới

• Đánh giá chức năng hoạt động của hormone sinh dục
• Phát hiện các vấn đề bất thường về sinh sản, vô sinh, hiếm muộn
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Điều trị vôi hóa tuyến tiền liệt như thế nào?

Phương pháp điều trị bệnh tùy thuộc vào nguyên nhân và triệu chứng của bệnh nhân. Thông thường, vôi hóa không cần phẫu thuật trừ khi liên quan đến viêm nhiễm mãn tính hoặc ung thư. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

• Điều trị viêm tuyến tiền liệt mãn tính: Sử dụng kháng sinh hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) để kiểm soát viêm và giảm đau.
• Chế độ ăn uống và lối sống: Ăn uống lành mạnh, vệ sinh thân thể và duy trì lối sống năng động giúp cải thiện sức khỏe tuyến tiền liệt và giảm nguy cơ vôi hóa.
• Theo dõi định kỳ: Xét nghiệm PSA để kiểm tra sự tiến triển ở những trường hợp không có triệu chứng, từ đó điều trị kịp thời nếu phát hiện tình trạng bệnh.
• Phẫu thuật: Điều trị bằng phương pháp này chỉ áp dụng khi vôi hóa gây tắc nghẽn nghiêm trọng hoặc là dấu hiệu của ung thư.

Vôi hóa tiền liệt tuyến uống thuốc gì nhanh khỏi?

Việc điều trị bệnh bằng thuốc phụ thuộc vào nguyên nhân và triệu chứng cụ thể. Tuy nhiên, không có thuốc hay kháng sinh nào có thể “chữa khỏi” vôi hóa ngay lập tức, vì vôi hóa là quá trình lắng đọng khoáng chất trong mô tuyến. Dưới đây là một số loại thuốc giúp giảm triệu chứng:

• Kháng sinh: Nếu vôi hóa do viêm tuyến tiền liệt mãn tính, kháng sinh như ciprofloxacin hoặc doxycycline có thể được chỉ định để điều trị viêm nhiễm.
• Thuốc chống viêm (NSAIDs): Ibuprofen hoặc naproxen giúp giảm đau và viêm ở bệnh nhân vôi hóa do viêm tuyến tiền liệt.
• Thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt (BPH): Alpha-blockers (như tamsulosin) hoặc thuốc ức chế 5-alpha reductase (như finasteride) giúp giảm triệu chứng tiểu tiện.
• Thuốc giảm đau: Paracetamol có thể được sử dụng để giảm đau hoặc khó chịu do vôi hóa.

Mặc dù các thuốc này giúp giảm triệu chứng, chúng không thể làm giảm sự hiện diện của các ổ vôi trong tuyến tiền liệt. Điều trị chủ yếu tập trung vào kiểm soát yếu tố nguy cơ và triệu chứng liên quan.

Lối sống và các biện pháp phòng ngừa

Duy trì lối sống lành mạnh giúp ngăn ngừa vôi hóa tuyến tiền liệt và các bệnh liên quan ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp giảm nguy cơ biến chứng:

• Chế độ ăn lành mạnh: Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ, vitamin, khoáng chất và lycopene (cà chua, quả đỏ) giúp bảo vệ tuyến tiền liệt. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và chất béo không lành mạnh.
• Tập thể dục đều đặn: Các hoạt động rèn luyện cơ thể như đi bộ, bơi lội giúp cải thiện tuần hoàn máu và bảo vệ tuyến tiền liệt.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Giữ trọng lượng cơ thể ổn định giảm nguy cơ mắc bệnh tuyến tiền liệt, bao gồm vôi hóa.
• Hạn chế rượu bia và thuốc lá: Việc từ bỏ thói quen này giúp bảo vệ sức khỏe tuyến tiền liệt.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Xét nghiệm PSA giúp phát hiện sớm vấn đề và điều trị hiệu quả.

Lời kết

Vôi hóa tuyến tiền liệt thường không nguy hiểm nhưng cần theo dõi và điều trị đúng cách để tránh biến chứng. Duy trì lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ là chìa khóa bảo vệ sức khỏe nam giới. Nếu có dấu hiệu bất thường, nên gặp bác sĩ để được tư vấn kịp thời.