Tình trạng trẻ sơ sinh có ba tinh hoàn là một dị tật bẩm sinh cực kỳ hiếm gặp. Tuy không phổ biến, nhưng việc xác định bệnh và xử trí đúng cách rất quan trọng nhằm phòng ngừa nguy cơ biến chứng và đảm bảo sức khỏe sinh sản cho trẻ sau này. Cùng Diag tìm hiểu kỹ hiện tượng trẻ có 3 tinh hoàn hơn qua bài viết sau đây nhé!

Hiện tượng 3 tinh hoàn là gì? 3 tinh hoàn là bệnh gì?

3 tinh hoàn (triorchidism) là một trong những hiện tượng đa tinh hoàn Polyorchidism hiếm gặp, không có biểu hiện rõ ràng, thường được tình cờ phát hiện trong quá trình kiểm tra hình ảnh học như siêu âm hoặc MRI. Đặc điểm lâm sàng thường gặp gồm:

  • Vị trí: Phần lớn tinh hoàn thừa nằm trong bìu, còn lại có thể nằm trong ống bẹn hoặc ổ bụng.
  • Chức năng: Không phải tất cả tinh hoàn thừa đều có khả năng sinh tinh hoặc sản xuất testosterone.
  • Phân loại: 3 tinh hoàn được phân loại dựa trên sự chia sẻ ống dẫn tinh giữa các tinh hoàn, theo hệ thống phân loại của Bergholz và Wenke (2015).

Hầu hết hiện tượng 3 tinh hoàn ở trẻ sơ sinh chỉ phát hiện khi khám do chấn thương, khám vô sinh, hoặc trong một số trường hợp đau bìu nhẹ.

Trẻ có 3 tinh hoàn là trường hợp khá hiếm gặp, được phát hiện qua siêu âm hoặc MRI
3 tinh hoàn là một trong những trường hợp hiếm gặp

Nguyên nhân khiến trẻ nhỏ có 3 tinh hoàn

Nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng ba tinh hoàn vẫn chưa được hiểu biết một cách đầy đủ, nhưng giả thuyết được chấp nhận rộng rãi nhất liên quan đến những bất thường trong quá trình phát triển phôi thai sớm của hệ sinh dục. Cụ thể:

  • Sự phân chia bất thường của gờ sinh dục: Đây được coi là cơ chế chủ yếu. Gờ sinh dục là cấu trúc phôi thai ban đầu sẽ phát triển thành tinh hoàn (ở nam) hoặc buồng trứng (ở nữ). Nếu gờ sinh dục bị phân chia theo chiều dọc hoặc chiều ngang một cách bất thường trong giai đoạn sớm của thai kỳ (thường từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 8), nó có thể dẫn đến sự hình thành một hoặc nhiều tinh hoàn thừa.
  • Yếu tố di truyền: Mặc dù hiếm, đã có một số báo cáo về các trường hợp đa tinh hoàn mang tính gia đình, gợi ý rằng yếu tố di truyền có thể đóng một vai trò trong một số ít trường hợp.
  • Các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến phát triển phôi thai: Một số yếu tố môi trường hoặc rối loạn nhiễm sắc thể (mặc dù chưa được chứng minh cụ thể cho triorchidism) có khả năng ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của phôi thai và có thể góp phần vào sự hình thành dị tật này, tuy nhiên cần nhiều nghiên cứu hơn để làm rõ.

Cần lưu ý: Các tình trạng khác ở vùng bẹn bìu như tinh hoàn ẩn, tràn dịch màng tinh hoàn, nang thừng tinh, hay nang mào tinh hoàn là các bệnh lý riêng biệt và không phải là nguyên nhân gây ra hiện tượng có ba tinh hoàn, mặc dù chúng có thể được phát hiện đồng thời hoặc gây nhầm lẫn trên lâm sàng.

Trẻ có ba tinh hoàn có nguy hiểm không?

Mặc dù phần lớn các trường hợp này không gây nguy hiểm nghiêm trọng, nhưng trẻ sơ sinh có 3 tinh hoàn có thể gặp phải một số nguy cơ sau:

  • Xoắn tinh hoàn: Tinh hoàn thừa có thể bị xoắn, gây tắc nghẽn mạch máu và có thể dẫn đến hoại tử tinh hoàn.
  • Vô sinh: Nếu tinh hoàn thừa không có khả năng sản xuất tinh trùng hoặc hormone testosterone, có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản trong tương lai.
  • Đau bìu hoặc cảm giác khó chịu: Một số trẻ có thể bị đau, căng tức hoặc khó chịu do sự tồn tại và phát triển của tinh hoàn thừa, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sự phát triển bình thường.
  • Nguy cơ ác tính hóa (ung thư hóa): Đây là nguy cơ tiềm ẩn nghiêm trọng nhất. Tinh hoàn thừa đặc biệt khi có cấu trúc bất thường hoặc nằm ngoài bìu (tinh hoàn ẩn), có nguy cơ phát triển ung thư tế bào mầm cao hơn so với tinh hoàn bình thường. Nguy cơ này càng tăng nếu tinh hoàn nằm trong ổ bụng, nơi nhiệt độ cao hơn và khó theo dõi.

Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp không có triệu chứng rõ ràng và tình trạng này chỉ được phát hiện tình cờ khi thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc siêu âm.

Quy trình khám và chẩn đoán bệnh 3 tinh hoàn ở trẻ

Quá trình khám và xác định trẻ mắc bệnh lý này thường bao gồm các bước sau:

  • Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra và sờ nắn vùng bìu để xác định số lượng tinh hoàn.
  • Xét nghiệm hình ảnh học:
    • Siêu âm: Để xác định vị trí và kích thước của tinh hoàn thừa.
    • MRI: Được sử dụng khi cần hình ảnh chi tiết hơn về cấu trúc tinh hoàn và các bộ phận liên quan.
  • Xét nghiệm máu: Đo mức độ hormone testosterone để đánh giá chức năng sinh lý của các tinh hoàn thừa.

Kết quả từ các xét nghiệm này giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nếu cần thiết.

Xem thêm: Tinh hoàn bé sơ sinh bên to bên nhỏ

Siêu âm giúp xác định vị trí và kích thước tinh hoàn
diag
Xét nghiệm đánh giá sức khỏe sinh sản nam giới
  • Đánh giá chức năng hoạt động của hormone sinh dục
  • Phát hiện các vấn đề bất thường về sinh sản, vô sinh, hiếm muộn
  • Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
  • Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG
200+
Cơ sở y tế đối tác
2400+
Bác sĩ tin tưởng

Cách xử lý và điều trị hiệu quả

Chữa trị bệnh lý này phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của mỗi bệnh nhân, đặc biệt là chức năng của các tinh hoàn thừa. Các phương pháp có thể bao gồm:

  • Theo dõi y tế: Trong nhiều trường hợp, nếu tinh hoàn thừa không gây ra vấn đề nào nghiêm trọng, bạn có thể chỉ cần theo dõi định kỳ để phát hiện kịp thời các biến chứng.
  • Phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn thừa: Phẫu thuật thường được khuyến nghị trong hầu hết các trường hợp có tinh hoàn thừa, đặc biệt khi:
    • Tinh hoàn thừa gây đau hoặc khó chịu.
    • Có nguy cơ xoắn tinh hoàn cao (do cuống mạch lỏng lẻo).
    • Có nguy cơ ác tính hóa (ung thư hóa), đây là một chỉ định quan trọng, đặc biệt đối với tinh hoàn thừa lạc chỗ hoặc có dấu hiệu bất thường trên hình ảnh học.
    • Tinh hoàn thừa không có chức năng hoặc có cấu trúc giải phẫu bất lợi cho việc bảo tồn (ví dụ không có ống dẫn tinh riêng biệt và không thể nối được).
  • Điều trị hỗ trợ: Nếu tinh hoàn thừa có ảnh hưởng đến khả năng sinh tinh hoặc sản xuất hormone testosterone, bác sĩ có thể kê đơn liệu pháp hormone để hỗ trợ chức năng sinh lý.

Lời khuyên chăm sóc sức khỏe tại nhà và theo dõi sau điều trị

Sau khi chữa trị, việc chăm sóc và theo dõi tại nhà rất quan trọng để đảm bảo sự phục hồi và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn. Dưới đây là một số lời khuyên chăm sóc:

  • Theo dõi triệu chứng: Nếu trẻ đã trải qua phẫu thuật, cần theo dõi kỹ tình trạng đau bìu, sưng tấy, hoặc dấu hiệu nhiễm trùng như sốt. Báo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ bất thường nào.
  • Hạn chế vận động mạnh: Sau khi chữa trị, nên hạn chế các hoạt động thể chất mạnh để tránh làm tổn thương khu vực phẫu thuật hoặc tăng nguy cơ tái phát xoắn tinh hoàn.
  • Kiểm tra định kỳ: Để đảm bảo không có biến chứng hoặc tinh hoàn thừa vẫn hoạt động bình thường, bác sĩ có thể khuyên bạn đưa trẻ đi thăm khám định kỳ.
  • Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Dinh dưỡng hợp lý giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng và hỗ trợ hệ miễn dịch tốt hơn trong quá trình hồi phục sau điều trị.

Lời kết

Trẻ sơ sinh có 3 tinh hoàn là bệnh lý đa tinh hoàn hiếm gặp, nhưng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, hầu hết không gây nguy hiểm nghiêm trọng. Việc theo dõi và chăm sóc sau điều trị rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng. Thăm khám định kỳ sẽ giúp đảm bảo sức khỏe và sự phát triển bình thường của trẻ.