Tinh trùng của đàn ông lâu ngày không quan hệ bị giảm chất lượng

Tăng số lượng nhưng giảm chất lượng tinh trùng

Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy: Đàn ông lâu ngày không quan hệ tình dục, không xuất tinh trong 3 – 7 ngày sẽ khiến tinh dịch trở nên loãng hơn. Nguyên nhân do việc kiêng xuất tinh thường làm tăng thể tích tinh dịch cũng như tổng số lượng tinh trùng trong mỗi lần xuất tinh. Thời gian kiêng xuất tinh càng lâu thì lượng tinh dịch được tích tụ càng nhiều [1].

Trên thực tế, tinh dịch không chỉ bao gồm tinh trùng mà còn chứa nhiều chất lỏng khác được sản xuất bởi nhiều tuyến trong cơ quan sinh dục nam, như túi tinh và tuyến tiền liệt. Khi kiêng xuất tinh trong nhiều ngày, thể tích tinh dịch trong mỗi lần xuất tinh thường tăng lên do sự tích tụ dịch từ túi tinh và tuyến tiền liệt.

Sự thay đổi về tỷ lệ các thành phần trong tinh dịch có thể làm thay đổi cảm nhận về độ đặc hay loãng sau khi xuất tinh. Điều này hoàn toàn bình thường và không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản.

Mặc dù vậy, nhiều người quan niệm rằng kiêng xuất tinh có thể cải thiện hoặc làm nâng cao chất lượng của tinh trùng cũng như làm tăng khả năng thụ thai. Điều này là hoàn toàn sai lầm. Bởi việc xuất tinh quá lâu (trên 7 ngày) có thể gây tác dụng ngược khiến chất lượng, khả năng di chuyển và sống sót của tinh trùng suy giảm đáng kể.

Xét nghiệm đánh giá sức khỏe sinh sản nam giới

• Đánh giá chức năng hoạt động của hormone sinh dục
• Phát hiện các vấn đề bất thường về sinh sản, vô sinh, hiếm muộn
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

Giảm chất lượng và khả năng di động của tinh trùng

Một nghiên cứu được công bố vào tháng 02/2025 trên tạp chí Frontiers in Endocrinology đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về sự suy giảm chất lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng ở những nam giới kiêng xuất tinh trong thời gian dài, đặc biệt là nam giới vô sinh hiếm muộn [2].

Nghiên cứu phân tích 23.527 mẫu tinh dịch của nam giới tham gia đánh giá vô sinh từ năm 2013 đến 2024. Nhóm tác giả đã tiến hành đo lường các chỉ số tinh dịch theo hướng dẫn đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Trong đó bao gồm số lượng, mật độ, khả năng di động và hình thái của tinh trùng.

Dựa trên các cơ chế sinh lý liên quan đến việc tinh trùng có khả năng bị tổn thương khi tích tụ lâu ngày trong hệ sinh dục mà nghiên cứu đã đưa ra nhiều kết quả đáng chú ý:

• Nam giới có chất lượng tinh dịch bình thường: Thời gian kiêng xuất tinh kéo dài giúp tăng số lượng và mật độ tinh trùng, do tinh trùng được tích tụ trong ống dẫn tinh. Tuy nhiên, khả năng di động không tăng, có thể do sự tích tụ các tinh trùng già cỗi hoặc bị tổn thương.
• Nam giới có bất thường về tinh trùng: Thời gian kiêng xuất tinh kéo dài có thể dẫn đến sự tích tụ các tinh trùng bị tổn thương, gây giảm khả năng di động và thay đổi hình thái. Điều này có thể do stress oxy hóa hoặc quá trình lão hóa của tinh trùng.

Kết quả của nghiên cứu có giá trị rất cao trong việc đánh giá nguy cơ suy giảm chất lượng tinh trùng của đàn ông lâu ngày không quan hệ tình dục/không xuất tinh, nhờ vào quy mô lớn đến 23.500 đối tượng nam giới và được thực hiện trong thời gian dài đến 12 năm.

Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiêng xuất tinh dựa trên các yếu tố sinh lý cơ bản của con người. Từ đó hướng dẫn về thời gian kiêng xuất tinh phù hợp như sau:

• Đối với nam giới có chất lượng tinh trùng bình thường: Có thể mang đến lợi ích từ thời gian kiêng xuất tinh kéo dài (lên đến 7 ngày) để tăng số lượng và mật độ tinh trùng.
• Đối với nam giới có bất thường về tinh trùng: Nên hạn chế thời gian kiêng xuất tinh (dưới 4 ngày) để tránh làm giảm khả năng di động và thay đổi hình thái tinh trùng.

Nhìn chung, kết quả từ nghiên cứu cho thấy việc kiêng xuất tinh không đúng cách có thể làm giảm đáng kể chất lượng của tinh trùng. Nếu kiêng một cách cực đoan hơn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng thụ thai, thậm chí là gây vô sinh.

Việc điều chỉnh thời gian kiêng xuất tinh phù hợp có thể hỗ trợ tối ưu hóa chất lượng tinh dịch đáng kể. Đồng thời, điều này còn giúp cải thiện kết quả trong các phương pháp hỗ trợ sinh sản ở những nam giới đang điều trị vô sinh hiếm muộn.

Xem thêm: Tinh trùng gặp nước lạnh có chết không?

Tăng tỷ lệ tinh trùng chết hoặc bị tổn thương ADN

Một phân tích dữ liệu từ các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên đã được công bố trên tạp chí Frontiers in Endocrinology (2024) đã đưa ra nhận định quan trọng về nguy cơ bất thường ở tinh trùng: Thời gian kiêng xuất tinh dài có thể làm tăng mức độ phân mảnh ADN tinh trùng, từ đó tăng tỷ lệ tinh trùng chết hoặc bị tổn thương ADN [3].

Đây là phân tích dựa trên dữ liệu của 2.315 bệnh nhân từ 13 nghiên cứu khác nhau đã được công bố từ 2013 đến 2022. Do đó kết quả từ phân tích này có giá trị rất cao trong việc đánh giá nguy cơ tinh trùng chết hoặc bị tổn thương ADN do quá trình kiêng xuất tinh diễn ra quá dài.

Kết quả phân tích cho thấy nhiều điểm quan trọng mà nam giới nên chú ý:

• Kiêng xuất tinh khiến tinh trùng có khả năng di động tiến triển thấp hơn.
• Thời gian kiêng xuất tinh dài làm tăng mức độ tổn thương ADN của tinh trùng.

Phân tích dựa trên các cơ chế sinh lý về mức độ tổn thương ADN của tinh trùng rằng: Tinh trùng được lưu trữ lâu có thể bị lão hóa và tiếp xúc lâu với các gốc tự do (ROS), dẫn đến giảm khả năng di động và tăng mức độ tổn thương ADN.

Một nghiên cứu khác (2025) đã đưa ra nhận định đáng chú ý: cả thời gian kiêng xuất tinh ngắn (0 – 1 ngày) và dài (trên 7 ngày) đều có liên quan đến chất lượng tinh dịch thấp hơn so với thời gian kiêng xuất tinh theo khuyến cáo của WHO từ 2 – 7 ngày [4].

Phát hiện chính trong nghiên cứu cho thấy:

• Thời gian kiêng xuất tinh ngắn (0 – 1 ngày): Liên quan đến thể tích tinh dịch thấp hơn, nồng độ tinh trùng thấp hơn và tổng số tinh trùng di động thấp hơn.
• Thời gian kiêng xuất tinh dài (trên 7 ngày): Liên quan đến nồng độ tinh trùng cao hơn, nhưng khả năng di động tiến triển và tổng khả năng di động giảm, đồng thời chỉ số phân mảnh ADN của tinh trùng tăng cao.

Khi tinh trùng được lưu trữ lâu trong mào tinh, chúng có thể tiếp xúc lâu dài với các gốc tự do (ROS), dẫn đến stress oxy hóa và tổn thương ADN. Điều này có thể giải thích tại sao thời gian kiêng xuất tinh dài lại liên quan đến mức độ phân mảnh ADN cao hơn và khả năng di động giảm.

Có thể thấy, xuất tinh đều đặn và hợp lý là một thói quen tốt cần duy trì lâu dài. Việc quan hệ tình dục/xuất tinh quá thường xuyên hay quá ít đều có thể ảnh hưởng xấu đến chất lượng của tinh trùng.

Tần suất xuất tinh đảm bảo chất lượng tinh trùng tốt nhất

Dựa trên những nghiên cứu khoa học hiện có và theo hướng dẫn của WHO, DIAG hướng dẫn bạn thay đổi thói quen xuất tinh hợp lý. Điều này sẽ giúp bạn đảm bảo sức khỏe sinh sản luôn trong trạng thái ổn định nhất.

• Nên xuất tinh/thủ dâm đều đặn mỗi 2 – 3 ngày. Việc này giúp loại bỏ tinh trùng già cỗi, giảm tỷ lệ tinh trùng chết và tổn thương ADN, đồng thời duy trì khả năng di động và hình thái tinh trùng khỏe mạnh.
• Thời gian kiêng xuất tinh lý tưởng là 2 – 3 ngày. Việc này giúp tạo khoảng thời gian cân bằng nhằm tăng số lượng tinh trùng tích tụ đủ để xuất tinh có lượng tinh trùng tốt. Đồng thời hạn chế tổn thương do lưu trữ lâu và giữ cho tinh trùng khỏe mạnh.
• Không nên kiêng xuất tinh quá lâu trên 7 ngày vì có thể làm tăng nguy cơ tổn thương tinh trùng.
• Không cần thiết xuất tinh quá thường xuyên hàng ngày, trừ trường hợp đặc biệt theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Như vậy DIAG đã giúp bạn hiểu rõ hơn liệu tinh trùng của đàn ông lâu ngày không quan hệ tình dục có bị bất thường hay không. Trên thực tế, mặc dù việc kiên quan hệ tình dục/kiên xuất tinh có thể làm tăng thể tích tinh dịch và số lượng tinh trùng, nhưng điều này cũng làm tăng nguy cơ tinh trùng chết hoặc trở nên kém chất lượng hơn.

Nguồn nghiên cứu tham khảo:

[1] Nghiên cứu “The impact of ejaculatory abstinence on semen analysis parameters: a systematic review” (Tác động của việc kiêng xuất tinh lên các thông số phân tích tinh dịch).

[2] Nghiên cứu “Ejaculatory abstinence duration impacts semen parameters: Insights from a retrospective analysis in male infertility on 23,527 analyses” (Thời gian kiêng xuất tinh ảnh hưởng đến các thông số tinh dịch).

[3] Nghiên cứu “Effects of long and short ejaculatory abstinence on sperm parameters: a meta-analysis of randomized-controlled trials” (Ảnh hưởng của việc kiêng xuất tinh dài và ngắn đến các thông số tinh trùng).

[4] Nghiên cứu “Association of abstinence time with semen quality in men who undergoing fertility evaluation: a cross-sectional study from 3052 participants” (Mối liên quan giữa thời gian kiêng quan hệ tình dục với chất lượng tinh dịch ở nam giới đang được đánh giá khả năng sinh sản).