Tinh hoàn co rút là tình trạng tinh hoàn co lại hoặc thay đổi vị trí, ảnh hưởng đến chức năng sinh lý. Tình trạng có rút này có thể gây khó chịu, đau ở vùng bìu và bẹn. Điều này còn có thể dẫn đến các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản, vô sinh, và các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Tinh hoàn co rút là gì? Hiểu đúng về sự dịch chuyển tinh hoàn

Hiện tượng tinh hoàn di chuyển lên xuống không phải lúc nào cũng là bệnh lý. Phụ huynh và nam giới cần phân biệt rõ:

  • Phản Xạ Da Bìu (Hiện tượng sinh lý BÌNH THƯỜNG): Đây là phản xạ tự nhiên của cơ thể. Cơ da bìu (cremaster muscle) sẽ tự động co lại, kéo tinh hoàn lên gần cơ thể khi gặp lạnh, căng thẳng, hoặc khi mặt trong của đùi bị kích thích. Đây là một cơ chế bảo vệ và điều nhiệt, hoàn toàn không phải là bệnh và không cần can thiệp.
  • Tinh hoàn co rút (Retractile Testicle – Cần theo dõi): Đây là một tình trạng y khoa, chủ yếu gặp ở trẻ em, trong đó tinh hoàn di chuyển ra khỏi bìu và lên ống bẹn một cách dễ dàng do phản xạ da bìu hoạt động quá mức. Tuy nhiên, điểm khác biệt quan trọng là bác sĩ có thể dùng tay kéo tinh hoàn xuống hoàn toàn trong bìu, và nó có thể ở yên tại đó một lúc. Tình trạng này cần được theo dõi định kỳ vì một số trường hợp có thể tiến triển thành tinh hoàn ẩn mắc phải.
  • Tinh hoàn ẩn (Undescended Testicle – Bệnh lý cần phẫu thuật): Đây là tình trạng tinh hoàn không thể được đưa xuống bìu bằng tay. Tinh hoàn bị kẹt lại trong ổ bụng hoặc ống bẹn. Đây là một bệnh lý cần được phẫu thuật sớm (thường từ 6-12 tháng tuổi) để tránh biến chứng.

Xem thêm: Tinh hoàn bị sưng 1 bên

Tinh hoàn co rút là tình trạng khi tinh hoàn thay đổi kích thước, thu nhỏ lại hoặc tinh hoàn chạy lên trên lên bìu
Tinh hoàn co rút là tình trạng khi tinh hoàn thay đổi kích thước, thu nhỏ lại hoặc tinh hoàn chạy lên trên lên bìu

Các dấu hiệu nhận biết và biến chứng

Tinh hoàn co rút có thể dễ dàng nhận biết qua một số triệu chứng:

  • Khi sờ vào bìu, bạn có thể cảm nhận được sự di chuyển của tinh hoàn lên trên bìu hoặc cảm thấy nó thu nhỏ lại khi gặp lạnh hoặc kích thích.

  • Một số nam giới có thể cảm thấy đau tức hoặc khó chịu ở vùng bìu hoặc bẹn khi tinh hoàn co rút. Đặc biệt cảm nhận rõ khi cơ thể gặp lạnh hoặc căng thẳng.

Nếu không được nhận biết và chữa trị kịp thời, tinh hoàn co rút có thể dẫn đến các biến chứng như:

  • Nếu tinh hoàn co rút kéo dài, mức nhiêt môi trường không ổn định có thể làm giảm chất lượng tinh trùng. Nó gây khó khăn trong việc thụ thai và dẫn đến vô sinh.

  • Sự thay đổi liên tục về nhiệt và vị trí tinh hoàn có thể làm xơ hóa tinh hoàn, dẫn đến suy giảm chức năng và khả năng sản xuất tinh trùng.

Khi nào cần đi khám và phương pháp xử trí đúng?

Đối với Phản xạ Da Bìu (Bình thường): Không cần điều trị. Đây là một phần hoạt động bình thường của cơ thể.

Đối với Tinh hoàn co rút (Retractile Testicle ở trẻ em): Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám nam khoa hoặc niệu nhi để được chẩn đoán xác định. Hầu hết các trường hợp tinh hoàn co rút sẽ tự ổn định và nằm hoàn toàn trong bìu khi trẻ đến tuổi dậy thì. Bác sĩ sẽ hẹn tái khám định kỳ (thường là hàng năm) để theo dõi. Phẫu thuật chỉ được xem xét nếu:

  • Tinh hoàn co rút có dấu hiệu trở thành tinh hoàn ẩn mắc phải (không còn xuống được bìu).
  • Tinh hoàn bên co rút có kích thước nhỏ hơn đáng kể so với bên còn lại.
  • Tình trạng gây đau hoặc khó chịu cho trẻ.

Xem thêm: Tinh hoàn lò xo

Trong trường hợp tinh hoàn co rút do rối loạn hormone bác sĩ có thể kê thuốc nội tiết điều trị cho người bệnh
Trong trường hợp tinh hoàn co rút do rối loạn hormone bác sĩ có thể kê thuốc nội tiết điều trị cho người bệnh

Tinh hoàn co rút có phòng ngừa được không?

Tinh hoàn co rút có thể được phòng ngừa bằng một số biện pháp như:

  • Duy trì lối sống lành mạnh: Chế độ ăn uống cân đối, tập thể dục đều đặn và giữ tinh thần thoải mái sẽ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể. Điều này làm giảm nguy cơ tinh hoàn co rút do căng thẳng hoặc môi trường không lành mạnh.

  • Tránh tiếp xúc với môi trường có nhiệt độ cực đoan: Việc tiếp xúc với nhiệt độ quá lạnh hoặc quá nóng có thể kích thích phản xạ tự nhiên khiến cơ bìu co lại, dẫn đến tinh hoàn di chuyển đi lên bìu. Hạn chế các tình huống có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể quá cao, như việc làm việc trong môi trường quá nóng hoặc mặc quần áo quá chật.

  • Kiểm tra sức khỏe sinh sản định kỳ: Việc thăm khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến tinh hoàn, như tinh hoàn ẩn hoặc tinh hoàn lạc chỗ. Kiểm tra chất lượng tinh trùng và theo dõi chức năng sinh lý sẽ giúp can thiệp kịp thời. Điều này giúp tránh tình trạng bệnh phát triển nặng và gây nguy hiểm.

Tổng kết

Tinh hoàn co rút là một tình trạng phổ biến nhưng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh lý nếu không được điều trị kịp thời. Việc theo dõi, nhận biết sớm tinh hoàn co rút và điều trị đúng cách là điều cần thiết. Nó sẽ giúp duy trì chức năng sinh lý và tránh các vấn đề nghiêm trọng về vô sinh hoặc các bệnh về tinh hoàn khác.