Tinh trùng mất bao lâu để gặp trứng? Trứng gặp tinh trùng bao lâu thì làm tổ?

Nhiều cặp vợ chồng thắc mắc mất bao lâu để tinh trùng gặp trứng sau khi quan hệ tình dục. Trên thực tế, khoảng tinh trùng mất bao lâu để gặp trứng rất đa dạng và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bài viết dưới đây sẽ trình bày chi tiết quá trình di chuyển của tinh trùng gặp trứng, thời gian trung bình giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Quá trình tinh trùng gặp trứng

Cách tinh trùng gặp trứng bắt đầu khi nam giới xuất tinh trong âm đạo người phụ nữ. Mỗi lần xuất tinh, khoảng 1 thìa cà phê tinh dịch chứa đến hàng trăm triệu tinh trùng. Các tinh trùng dùng đuôi (còi động học) để di chuyển qua âm đạo đến cổ tử cung.

Trong âm đạo, môi trường có độ pH thường khoảng 3,8 – 4,5 (tính axit). Tuy nhiên, tinh dịch có tính kiềm để trung hòa phần nào pH acid này, giúp tinh trùng sống sót và bơi nhanh hơn. Cổ tử cung tiết ra chất nhầy (dịch nhờn) có tác dụng như hàng rào sinh học.

Ngoài chu kỳ rụng trứng, dịch nhờn thường đặc và có thể “bẫy” tinh trùng. Gần đến ngày rụng trứng, nội tiết tố thay đổi khiến chất nhầy ở cổ tử cung loãng và trong hơn, tạo điều kiện cho tinh trùng dễ dàng đi qua. Khi tinh trùng đã qua được cổ tử cung, chúng tiếp tục di chuyển vào buồng tử cung và hướng về hai ống dẫn trứng.

Sau khi xuất tinh, co bóp nhẹ của tử cung và dòng dịch nhầy hỗ trợ tinh trùng di chuyển ngược lên ống dẫn trứng. Các ống dẫn trứng (ống tử cung) có hai nhánh hướng tới buồng trứng trái và phải. Nếu quan hệ tình dục gần ngày trứng rụng, chỉ một trong hai ống dẫn trứng chứa trứng có khả năng thụ tinh. Quá trình rụng trứng diễn ra khi buồng trứng phóng thích một trứng trưởng thành (sống được khoảng 12 – 24 giờ sau rụng) vào ống dẫn trứng.

Quá trình thụ tinh, nơi tinh trùng và trứng gặp nhau, thường diễn ra ở 1/3 ngoài của ống dẫn trứng, cụ thể là tại đoạn bóng (ampulla). Đây là phần dài và rộng nhất của ống dẫn trứng. Tại đây, trong số rất nhiều tinh trùng, chỉ một tinh trùng khỏe mạnh nhất có thể vượt qua các lớp màng bảo vệ của trứng để thực hiện sự thụ tinh, tạo thành hợp tử (zygote).

Ngay khi hợp tử hình thành, nó lập tức bắt đầu phân chia tế bào và di chuyển dần về tử cung. Quá trình này kéo dài khoảng 3 – 4 ngày trong ống dẫn trứng. Khi đến tử cung, hợp tử đã phát triển thành phôi nang (blastocyst) và làm tổ vào niêm mạc tử cung sau khoảng 6 – 10 ngày kể từ thời điểm thụ tinh. Tại thời điểm phôi thai làm tổ hoàn tất, thai kỳ chính thức bắt đầu và bạn sẽ bắt đầu có những dấu hiệu mang thai đầu tiên (như trễ kinh, buồn nôn, đau tức ngực…).

Mất bao lâu để tinh trùng gặp trứng?

Nhiều cặp đôi thắc mắc bao lâu thì tinh trùng gặp trứng? Ngay sau khi quan hệ tình dục, hàng trăm triệu tinh trùng bắt đầu cuộc hành trình vượt qua âm đạo, cổ tử cung và di chuyển vào ống dẫn trứng – nơi trứng thường ở gần thời điểm rụng. Những tinh trùng khỏe mạnh nhất có thể đến trứng chỉ trong khoảng 15 – 45 phút. Trung bình, tinh trùng mất khoảng 4 – 6 giờ để đến gần vị trí trứng. Tuy nhiên, không phải tinh trùng nào cũng di chuyển nhanh như vậy. Nhiều tinh trùng còn lại có thể mất nhiều giờ hơn để đến nơi hoặc thậm chí đang chờ đợi ở đó.

Xem thêm: Dấu hiệu tinh trùng gặp trứng ngày đầu tiên

Ngoài ra, tinh trùng có thể sống trong cơ thể phụ nữ từ 3 – 5 ngày, tùy theo chất lượng tinh trùng và môi trường âm đạo có phù hợp không (ví dụ: độ pH, độ nhầy của cổ tử cung). Nhờ vậy, nếu bạn quan hệ trước khi rụng trứng 1 – 2 ngày, tinh trùng vẫn có thể “chờ” trứng và xảy ra quá trình thụ tinh đúng thời điểm.

Tinh trùng gặp trứng bao lâu thì thụ thai?

Ngay sau khi một tinh trùng khỏe mạnh xuyên qua được màng bảo vệ của trứng, quá trình thụ thai diễn ra tức khắc (trong vòng vài phút). Kết quả là hình thành một hợp tử (tế bào đầu tiên của phôi) ngay trong ống dẫn trứng.

Hợp tử này ngay lập tức bắt đầu phân chia để tạo thành phôi. Tuy nhiên, thời gian bạn bắt đầu mang thai chính thức (thai kỳ được tính bắt đầu) là khi phôi làm tổ vào thành tử cung. Thông thường, hợp tử di chuyển trong ống dẫn trứng khoảng 3 – 4 ngày trước khi vào tử cung, rồi mất thêm khoảng 6 – 10 ngày để chui hẳn vào niêm mạc tử cung. Kể từ lúc phôi hoàn tất làm tổ, cơ thể bắt đầu tiết ra hormone thai kỳ và bạn sẽ có các dấu hiệu mang thai như chậm kinh, buồn nôn, tức ngực…

Việc trứng gặp tinh trùng và thụ thai (đối với tế bào trứng) xảy ra rất nhanh, nhưng việc mang thai (bắt đầu phát triển phôi) phải mất khoảng 1 – 2 tuần sau đó.

Xem thêm: Thời điểm tinh trùng mạnh nhất trong ngày

Những yếu tố ảnh hưởng đến thời gian tinh trùng gặp trứng

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc tinh trùng gặp trứng nhanh hay chậm, bao gồm:

• Thời điểm quan hệ: Nếu quan hệ tình dục đúng hoặc gần ngày rụng trứng (thường là giữa chu kỳ kinh nguyệt), tinh trùng sẽ gặp trứng nhanh hơn. Ngược lại, quan hệ quá sớm hoặc quá muộn khiến cơ hội gặp trứng giảm.
• Chất nhầy cổ tử cung: Gần thời điểm giữa chu kỳ kinh, dịch nhờn trở nên loãng và trong hơn, giúp tinh trùng dễ di chuyển. Ngày thường, chất nhầy đặc hơn, cản trở tinh trùng.
• Môi trường âm đạo: Tinh trùng cần môi trường kiềm nhẹ để sống sót. Nếu pH âm đạo quá axit (do viêm nhiễm hoặc mất cân bằng), tinh trùng yếu đi hoặc chết sớm.
• Sức khỏe tinh trùng: Tinh trùng phải có hình dạng bình thường, đủ số lượng và di chuyển tốt. Nếu tinh trùng yếu, dị dạng hoặc quá ít, khả năng tiếp cận trứng sẽ thấp và mất nhiều thời gian hơn.
• Sức khỏe sinh sản tổng thể: Cả nam và nữ đều cần có lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất và giữ cân nặng hợp lý. Rối loạn hormone hoặc bất thường cơ quan sinh sản (như tắc ống dẫn trứng) cũng có thể làm chậm quá trình này.
• Tần suất quan hệ tình dục: Quan hệ tình dục đều đặn quanh thời điểm rụng trứng (mỗi ngày hoặc cách ngày) giúp tăng cơ hội gặp trứng. Một số chuyên gia còn khuyên nữ giới nên nằm nghỉ vài phút sau khi quan hệ để tinh trùng dễ bơi vào sâu hơn.

Các phương pháp hỗ trợ tăng cơ hội tinh trùng gặp trứng

Để cải thiện khả năng thụ thai nhanh chóng, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

• Xác định thời điểm rụng trứng: Sử dụng que thử rụng trứng (dò mức hormone LH), đo thân nhiệt cơ bản hoặc quan sát chất nhầy cổ tử cung để biết chính xác ngày trứng rụng. Quan hệ vào khoảng thời gian từ 2 – 3 ngày trước đến 1 ngày sau ngày rụng trứng sẽ tăng xác suất gặp trứng. Một số cặp đôi sử dụng ứng dụng theo dõi chu kỳ kinh nguyệt hoặc tư vấn bác sĩ để tính ngày rụng trứng chính xác hơn.
• Tần suất quan hệ hợp lý: Quan hệ đều đặn trong giai đoạn có khả năng thụ thai cao. Ví dụ, có thể mỗi ngày hoặc cách ngày trong thời gian rụng trứng. Nếu không thể thường xuyên, hãy cố gắng quan hệ 2 – 3 lần/tuần quanh khoảng giữa chu kỳ. Điều này đảm bảo luôn có tinh trùng tươi trong ống dẫn trứng khi trứng rụng.
• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng (nhất là acid folic, vitamin C, vitamin E, kẽm) để cải thiện sức khỏe của tinh trùng và trứng. Tránh đồ uống có cồn, cà phê nhiều, và duy trì tập thể dục nhẹ nhàng, giảm stress để tăng khả năng thụ thai.
• Tư thế và chăm sóc sau quan hệ: Dù chưa có bằng chứng rõ ràng nhưng một số gợi ý vị trí quan hệ như truyền thống hoặc nâng hông giúp tinh trùng dễ đi sâu vào tử cung hơn. Sau quan hệ, hãy đảm bảo vệ sinh vùng kín sạch sẽ (không thụt rửa sâu âm đạo) để không làm thay đổi môi trường âm đạo.
• Tư vấn chuyên khoa: Nếu sau 6 – 12 tháng quan hệ đều đặn (nếu dưới 35 tuổi) hoặc 6 tháng (nếu trên 35 tuổi) mà chưa có thai, hãy đi khám bác sĩ chuyên về hiếm muộn. Các phương pháp hỗ trợ sinh sản như bơm tinh trùng vào tử cung (IUI) hoặc thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) có thể được xem xét khi có chỉ định y khoa. Ngoài ra, nên khám sức khỏe tiền hôn nhân để phát hiện sớm các vấn đề có thể ảnh hưởng đến sinh sản.

Những câu hỏi thường gặp

1. Tinh trùng gặp trứng ở đâu?

Tinh trùng phải di chuyển qua âm đạo, cổ tử cung và tử cung rồi mới vào ống dẫn trứng (ống tử cung). Trứng sau khi rụng từ buồng trứng sẽ được ống dẫn trứng bắt lấy. Do đó, nơi tinh trùng gặp trứng thường là ở trong đoạn bóng của ống dẫn trứng. Khi gặp nhau trong ống dẫn trứng, một tinh trùng duy nhất sẽ xuyên qua màng vỏ trứng để thụ tinh.

2. Tinh trùng như thế nào mới có con?

Chỉ những tinh trùng khỏe mạnh nhất mới có thể thụ tinh với trứng. Tinh trùng khỏe mạnh là tinh trùng có hình dạng bình thường (đầu tròn, đuôi khỏe để bơi), di động tốt và số lượng đủ nhiều. Nhiều nghiên cứu cho thấy nếu tinh trùng bị dị dạng ở đầu hoặc có bất thường nào đó, chúng sẽ khó xuyên qua lớp vỏ trứng.

Ngoài ra, tinh trùng cũng cần có sức khỏe tốt (không bị nhiễm độc tố, hóa chất) để có thể tồn tại trên đường di chuyển dài. Thực tế, từ hàng trăm triệu tinh trùng xuất tinh chỉ có vài trăm tinh trùng có thể đến gần trứng và cuối cùng chỉ có một tinh trùng mạnh nhất thực hiện được việc thụ tinh.

Nếu nghi ngờ tinh trùng có vấn đề (ví dụ số lượng ít, động lực kém), cặp đôi nên đi kiểm tra tinh dịch đồ để đánh giá sức khỏe tinh trùng và nhận tư vấn của bác sĩ.

Lời kết

Thông tin trên cho thấy có rất nhiều yếu tố quyết định việc mất bao lâu để tinh trùng gặp trứng, từ yếu tố sinh lý (rụng trứng, môi trường âm đạo, chất nhầy cổ tử cung) đến yếu tố sức khỏe và lối sống của cả hai vợ chồng. Mỗi cặp đôi có thể gặp những hoàn cảnh khác nhau, vì vậy không nên quá lo lắng nếu phải mất vài tháng mới có kết quả. Nếu sau một thời gian dài (trên 1 năm với phụ nữ dưới 35 tuổi, hoặc 6 tháng nếu trên 35 tuổi) mà chưa có thai, bạn nên đi khám bác sĩ về vấn đề sinh sản.

Xem thêm: Làm sao để biết tinh trùng đã vào tử cung?