4 cách điều trị phì đại tuyến tiền liệt phổ biến và lưu ý sau điều trị

Phì đại tuyến tiền liệt là vấn đề thường gặp ở nam giới trung niên, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, thậm chí gặp phải biến chứng nghiêm trọng. Chủ động chăm sóc sớm là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe tiết niệu và duy trì sinh hoạt bình thường. Cùng Diag tìm hiểu các cách điều trị phì đại tuyến tiền liệt lành tính phổ biến và lưu ý sau điều trị nhé!

Tổng quan về tình trạng phì đại tiền liệt tuyến

Phì đại tuyến tiền liệt là tình trạng tuyến tiền liệt gia tăng kích thước, thường gặp ở nam giới trung niên và cao tuổi. Tuyến phì đại chèn ép vào niệu đạo gây tiểu yếu, tiểu khó, tiểu nhiều lần, đặc biệt về đêm. Nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng như nhiễm trùng tiết niệu, sỏi bàng quang, bí tiểu cấp, thậm chí suy thận.

Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra sự phì đại này là tăng sản lành tính tuyến tiền liệt (BPH – Benign Prostatic Hyperplasia). Đây là tình trạng tăng sinh tế bào tuyến và cơ trơn trong vùng chuyển tiếp của tuyến tiền liệt. BPH không phải là ung thư và không làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.

Bên cạnh BPH, phì đại tiền liệt tuyến cũng có thể do:

• Ung thư tuyến tiền liệt
• Viêm tuyến tiền liệt (Prostatitis)
• Nguyên nhân hiếm gặp hơn gồm: nang lớn, u lành không phải BPH (như u cơ trơn – leiomyoma), thâm nhiễm hoặc tổn thương khu trú.

Do đó, khi một người được chẩn đoán có tuyến tiền liệt phì đại, cần thực hiện các xét nghiệm lâm sàng và cận lâm sàng để xác định chính xác nguyên nhân, từ đó lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Xem thêm: U tiền liệt tuyến là bệnh gì?

Cách chẩn đoán phì đại tuyến tiền liệt

Chẩn đoán phì đại tiền liệt tuyến bắt đầu từ khai thác triệu chứng và thăm khám lâm sàng. Tuy nhiên, để xác định nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm sau:

• Khám trực tràng (DRE): Bác sĩ đưa ngón tay có đeo găng vào trực tràng để đánh giá kích thước, mật độ và hình thái tuyến tiền liệt.
• Bảng điểm triệu chứng IPSS: Người bệnh trả lời các câu hỏi liên quan đến mức độ khó tiểu, tần suất đi tiểu, cảm giác tiểu chưa hết,… nhằm phân loại nhẹ – trung bình – nặng.
• Xét nghiệm PSA (Prostate-Specific Antigen): Được dùng để loại trừ ung thư tuyến tiền liệt, vì nồng độ PSA tăng cao có thể liên quan đến ung thư.
• Siêu âm tuyến tiền liệt: Giúp đo kích thước, thể tích tuyến và phát hiện bất thường.
• Đo lưu lượng nước tiểu (Uroflowmetry) và Đo lượng nước tiểu tồn dư sau khi tiểu (PVR): Đánh giá mức độ tắc nghẽn và chức năng bàng quang.
• Sinh thiết tuyến tiền liệt (Nếu cần): Chỉ định khi nghi ngờ ung thư.

Xét nghiệm đánh giá sức khỏe sinh sản nam giới

• Đánh giá chức năng hoạt động của hormone sinh dục
• Phát hiện các vấn đề bất thường về sinh sản, vô sinh, hiếm muộn
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng, nhận kết quả online
• Xét nghiệm ngoài giờ hành chính tại hơn 40+ điểm lấy mẫu DIAG

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

2400+

Bác sĩ tin tưởng

4 cách chữa phì đại tuyến tiền liệt lành tính

Cách chữa trị tăng sản lành tính tuyến tiền liệt (thường được gọi là phì đại tuyến tiền liệt lành tính) phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ nghiêm trọng của triệu chứng (đánh giá qua thang điểm IPSS), kích thước của tuyến tiền liệt, ảnh hưởng của bệnh đến chất lượng cuộc sống, các bệnh lý đi kèm và sự lựa chọn của người bệnh sau khi được bác sĩ tư vấn. Dưới đây là 4 hướng điều trị phổ biến:

1. Theo dõi tích cực

Cách này áp dụng cho người có triệu chứng nhẹ (IPSS 0–7 điểm), ít ảnh hưởng đến sinh hoạt. Bệnh nhân được khuyến khích thay đổi lối sống như:

• Hạn chế uống nước vào buổi tối.
• Tránh caffeine, rượu.
• Đi tiểu đều đặn, không nhịn tiểu quá lâu.

Bác sĩ sẽ theo dõi định kỳ bằng siêu âm và đánh giá triệu chứng qua bảng IPSS.

2. Điều trị nội khoa

Đây là phương pháp điều trị phì đại tuyến tiền liệt lành tính phổ biến nhất hiện nay, thường dùng kết hợp 2 nhóm thuốc:

• Thuốc chẹn alpha (như Tamsulosin, Alfuzosin): Giúp giãn cơ trơn tuyến tiền liệt và cổ bàng quang → cải thiện dòng tiểu.
• Thuốc ức chế 5-alpha reductase (như Finasteride, Dutasteride): Làm giảm kích thước tuyến bằng cách ức chế DHT – hormone làm tuyến tiền liệt to lên.

Thuốc thường có hiệu quả sau vài tuần đến vài tháng, nhưng có thể gây tác dụng phụ như hạ huyết áp tư thế, giảm ham muốn tình dục.

3. Can thiệp ngoại khoa (Phẫu thuật)

Các điều trị này áp dụng khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc bệnh nặng (IPSS > 20), phì đại lớn (>80ml), có biến chứng như bí tiểu, sỏi bàng quang, nhiễm trùng tái phát.

Một số phương pháp phẫu thuật phổ biến:

• TURP (Cắt đốt tuyến tiền liệt qua niệu đạo): Kỹ thuật tiêu chuẩn, ít xâm lấn.
• Laser (HoLEP, GreenLight): Điều trị phì đại tiền liệt tuyến bằng laser để cắt hoặc bốc hơi mô tuyến.
• Mở bóc tuyến tiền liệt (prostatectomy): Áp dụng cho trường hợp phì đại rất lớn (> 80ml).

Bên cạnh các phương pháp phẫu thuật kể trên, một số liệu pháp xâm lấn tối thiểu (Minimally Invasive Therapies – MITs) khác có thể được xem xét cho những bệnh nhân có triệu chứng từ nhẹ đến trung bình, kích thước tuyến tiền liệt không quá lớn, hoặc những người có nguy cơ cao với phẫu thuật lớn hơn, hoặc ưu tiên các lựa chọn ít ảnh hưởng đến chức năng tình dục. Các MITs này bao gồm:

• Liệu pháp nhiệt hơi nước qua niệu đạo (ví dụ: Rezum): Sử dụng năng lượng nhiệt từ hơi nước để phá hủy mô tuyến tiền liệt dư thừa.
• Hệ thống nâng niệu đạo tuyến tiền liệt (ví dụ: UroLift): Sử dụng các implant nhỏ để kẹp và giữ mô tuyến tiền liệt sang một bên, mở rộng lòng niệu đạo.
• Một số liệu pháp nhiệt khác: Chẳng hạn liệu pháp nhiệt vi sóng qua niệu đạo (TUMT) hay cắt đốt bằng kim qua niệu đạo (TUNA), tuy nhiên các phương pháp này có thể ít phổ biến hơn hiện nay.
• Nút mạch tuyến tiền liệt (Prostatic Artery Embolization – PAE): Một thủ thuật can thiệp nội mạch nhằm giảm nguồn máu đến tuyến tiền liệt, khiến tuyến nhỏ lại. Lựa chọn cụ thể cần được bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu tư vấn kỹ lưỡng dựa trên tình trạng và mong muốn của từng bệnh nhân.

4. Điều trị hỗ trợ và thay đổi lối sống

Điều chỉnh thói quen ăn uống và sinh hoạt giúp cải thiện tình trạng và hỗ trợ hiệu quả điều trị:

• Uống đủ nước ban ngày, hạn chế buổi tối.
• Tránh uống rượu, cà phê, nước ngọt có gas.
• Vận động thường xuyên, tránh ngồi lâu.
• Duy trì cân nặng lý tưởng.

Người bệnh cũng nên bổ sung một số thực phẩm giàu kẽm, lycopene (cà chua, hạt bí, đậu nành…) được cho là có lợi cho tuyến tiền liệt.

Xem thêm: Phì đại tuyến tiền liệt kiêng ăn uống gì?

Lưu ý sau khi điều trị phì đại tiền liệt tuyến

Dù điều trị bằng thuốc hay phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn chăm sóc sau điều trị để duy trì hiệu quả và hạn chế biến chứng:

• Tuân thủ dùng thuốc đầy đủ theo chỉ định, không tự ý ngưng khi thấy tình trạng thuyên giảm.
• Tái khám định kỳ để theo dõi kích thước tuyến tiền liệt và chức năng tiết niệu.
• Chế độ sinh hoạt lành mạnh: Uống đủ nước, không nhịn tiểu, ngủ đủ giấc, hạn chế thức uống lợi tiểu như cà phê, rượu bia.
• Tránh lao động nặng hoặc hoạt động mạnh trong thời gian đầu sau phẫu thuật.
• Theo dõi dấu hiệu bất thường như tiểu ra máu, đau dữ dội, tiểu không được – cần đi khám ngay.

Việc phối hợp điều trị y tế và điều chỉnh lối sống sẽ giúp kiểm soát tốt tình trạng bệnh, giảm nguy cơ tái phát và biến chứng về sau.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Người bệnh nên tìm đến bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu khi có các dấu hiệu sau:

• Khó tiểu kéo dài, tiểu ngắt quãng, tiểu nhỏ giọt, dòng tiểu yếu.
• Đi tiểu nhiều lần trong đêm gây mất ngủ, mệt mỏi.
• Cảm giác tiểu chưa hết, tiểu són hoặc tiểu gấp, tiểu không tự chủ.
• Bí tiểu đột ngột, tiểu ra máu, đau khi đi tiểu, đau vùng bụng dưới.
• Đã điều trị nhưng tình trạng bệnh không cải thiện hoặc tái phát.

Việc khám sức khỏe nam khoa sớm sẽ giúp chẩn đoán chính xác, loại trừ các bệnh lý nguy hiểm như ung thư tuyến tiền liệt, từ đó có phương án điều trị kịp thời.

Nếu gặp phải các vấn đề bất thường về đường tiết niệu, nam giới nên thăm khám kịp thời để được chẩn đoán chính xác và điều trị sớm. Diag, với hơn 25 năm kinh nghiệm, cung cấp các gói xét nghiệm và khám nam khoa chuyên sâu. Với hệ thống trang thiết bị hiện đại, đạt chứng chỉ ISO 15189:2022, đội ngũ bác sĩ chuyên khoa và quy trình làm việc chuyên nghiệp, bạn sẽ nhận được kết quả nhanh chóng và chính xác. Liên hệ ngay với Diag qua các kênh sau:

• Trang chủ Diag: https://diag.vn/
• Hotline: 1900 1717
• Danh sách chi nhánh Diag trên toàn quốc: https://diag.vn/location/

Lời kết

Phì đại tiền liệt tuyến là tình trạng phổ biến ở nam giới trung niên và lớn tuổi, tuy không nguy hiểm tính mạng nhưng ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng sống nếu không được phát hiện và xử lý sớm. Việc chủ động theo dõi sức khỏe tiết niệu, đi khám định kỳ và tuân thủ điều trị sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.