Xét nghiệm chức năng gan là các xét nghiệm sinh hóa được dùng để kiểm tra và đánh giá chức năng gan. Dựa vào kết quả xét nghiệm mà các bác sĩ sẽ xác định được mức độ men gan, tình trạng tổn thương gan, và nhiều bệnh lý khác. Cùg Diag tìm hiểu về các loại xét nghiệm men gan và giải nghĩa từng loại xét nghiệm.
Men gan là gì?
Men gan là các enzyme do tế bào gan sản xuất, có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể. Các enzyme này bao gồm alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), alkaline phosphatase (ALP), gamma-glutamyltransferase (GGT), và lactate dehydrogenase (LD).
Khi tế bào gan bị tổn thương hoặc viêm, các enzyme này sẽ được giải phóng vào máu, dẫn đến sự gia tăng mức độ men gan trong máu. Việc đo lường nồng độ các enzyme này giúp phát hiện và đánh giá mức độ tổn thương gan.
Xem thêm: Men gan cao
Xét nghiệm kiểm tra chức năng gan là gì?
Xét nghiệm chức năng gan là một nhóm các xét nghiệm máu nhằm đánh giá chức năng và tình trạng của gan. Các xét nghiệm men gan đo lường các enzyme và protein có trong máu, giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường liên quan đến gan. Các enzyme này bao gồm:
- Alanine aminotransferase (ALT).
- Aspartate aminotransferase (AST).
- Alkaline phosphatase (ALP).
- Gamma-glutamyltransferase (Chỉ số men gan GGT).
- Lactate dehydrogenase (LD).
Mức độ của các enzyme này trong máu phản ánh tình trạng sức khỏe của gan và có thể chỉ ra sự hiện diện của tổn thương hoặc bệnh lý gan.
Xem thêm: Chỉ số men gan cao
Vì sao nên xét nghiệm men gan?
Việc xét nghiệm chức năng gan giúp phát hiện sớm các vấn đề về gan bao gồm viêm gan, xơ gan, và ung thư gan. Đồng thời, nó cũng giúp theo dõi hiệu quả điều trị và phát hiện tác dụng phụ của các loại thuốc ảnh hưởng đến gan.
Sau khi có kết quả, bác sĩ sẽ dựa vào đó mà xác nhận chính xác tình hình của gan nhằm đưa ra những phương hướng chữa trị và chăm sóc sức khỏe người bệnh phù hợp.
Xem thêm: Men gan cao 1500
Ai nên xét nghiệm men gan?
Bên cạnh việc nên chủ động xét nghiệm gan định kỳ, những đối tượng có các dấu hiệu sau cũng cần thực hiện xét nghiệm men gan để xác nhận chính xác tình trạng sức khỏe:
- Người có triệu chứng như mệt mỏi, đau bụng, vàng da, hoặc nước tiểu sẫm màu.
- Người có tiền sử bệnh gan trong gia đình.
- Người sử dụng rượu bia nhiều.
- Người dùng thuốc có nguy cơ gây hại cho gan.
- Bệnh nhân đang điều trị các bệnh lý liên quan đến gan.
Các loại xét nghiệm chức năng gan thường gặp
Các loại xét nghiệm gan thường gặp trong việc thực hiện kiểm tra sức khỏe gan có thể kể đến:
1. Xét nghiệm nồng độ ALT
ALT (alanine aminotransferase) là enzyme chủ yếu có trong gan. Khi tế bào gan bị tổn thương, enzyme này được giải phóng vào máu, do đó mức ALT cao có thể chỉ ra tổn thương hoặc viêm gan. Một số nguyên nhân gây tăng ALT bao gồm viêm gan virus, viêm gan do rượu, và sử dụng thuốc độc hại cho gan.
2. Xét nghiệm nồng độ AST
AST (aspartate aminotransferase) là enzyme có trong gan và các cơ quan khác như tim và cơ. Mức AST cao có thể chỉ ra tổn thương gan, nhưng cũng có thể liên quan đến tổn thương cơ hoặc tim. Xét nghiệm AST thường được kết hợp với ALT để đánh giá mức độ tổn thương gan.
3. Xét nghiệm nồng độ ALP
ALP (alkaline phosphatase) là enzyme có trong gan, xương và ống mật. Mức ALP cao có thể chỉ ra tắc nghẽn ống mật, bệnh về xương, hoặc tổn thương gan. Các bệnh lý như sỏi mật, viêm đường mật, hoặc ung thư gan cũng có thể làm tăng mức ALP trong máu.
4. Xét nghiệm nồng độ albumin và protein toàn phần
Albumin và protein toàn phần là các protein do gan sản xuất. Albumin giúp duy trì áp lực thẩm thấu trong máu và vận chuyển các chất dinh dưỡng. Mức albumin và protein toàn phần thấp có thể chỉ ra chức năng gan suy giảm hoặc bệnh thận, và có thể liên quan đến các bệnh lý như xơ gan, hội chứng thận hư, hoặc suy dinh dưỡng.
Xem thêm: Chỉ số men gan thấp
5. Xét nghiệm nồng độ Bilirubin
Bilirubin là sản phẩm phân giải của hemoglobin trong hồng cầu. Gan chuyển hóa bilirubin và bài tiết qua mật. Mức bilirubin cao có thể chỉ ra viêm gan, tắc nghẽn ống mật, hoặc hủy hoại hồng cầu. Triệu chứng vàng da là dấu hiệu rõ rệt khi mức bilirubin trong máu tăng cao.
6. Xét nghiệm GGT
GGT (gamma-glutamyltransferase) là enzyme có trong gan và các cơ quan khác như thận và tụy. Mức GGT cao có thể chỉ ra tổn thương gan hoặc ống mật, thường được sử dụng để phát hiện sự lạm dụng rượu bia hoặc tác động của các thuốc gây hại cho gan.
7. Xét nghiệm thời gian đông máu PT
PT (prothrombin time) đo lường thời gian đông máu. Thời gian PT dài có thể chỉ ra chức năng gan suy giảm, thiếu vitamin K, hoặc có sự hiện diện của thuốc chống đông máu. Xét nghiệm PT thường được sử dụng để đánh giá tình trạng đông máu trước khi tiến hành các phẫu thuật.
8. Xét nghiệm LD
LD (Lactate Dehydrogenase) là enzyme có trong nhiều cơ quan khác như gan, tim, và thận. Mức LD cao có thể chỉ ra tổn thương gan, nhưng cũng có thể liên quan đến tổn thương tim hoặc cơ. Xét nghiệm này thường được sử dụng để đánh giá mức độ tổn thương tế bào trong cơ thể.
Lưu ý trước khi thực hiện xét nghiệm men gan
Để có thể hỗ trợ kết quả xét nghiệm chức năng gan chính xác nhất, bạn cần lưu ý:
- Nhịn ăn ít nhất 8 giờ.
- Tránh uống rượu bia.
- Thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng.
Với những thông tin về xét nghiệm gan trên, trung tâm y khoa Diag mong rằng chúng tôi đã có thể giúp các bạn hiểu rõ hơn về những loại xét nghiệm có thể hỗ trợ bạn kiểm tra sức khỏe gan. Việc thực hiện xét nghiệm là vô cùng quan trọng, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao hoặc đang điều trị các bệnh lý liên quan đến gan, xét nghiệm kiểm tra men gan định kỳ là cần thiết để theo dõi và quản lý bệnh một cách hiệu quả.
Liên hệ Diag qua 1900 1717 để nhận tư vấn và đặt lịch xét nghiệm men gan khi có nhu cầu kiểm tra sức khỏe men gan:
- Trụ sở: 414 –420 Cao Thắng, phường 12, quận 10, TP.HCM.
- Chi nhánh: https://diag.vn/chi-nhanh/
Xem thêm: Men gan cao có lây không?