Triệu chứng suy gan là gì? Suy gan có chữa được không?

Suy gan là gì?

Suy gan là tình trạng bệnh lý về gan không thể thực hiện các chức năng quan trọng, gây ra các vấn đề nghiêm trọng trong cơ thể. Gan có vai trò thiết yếu trong chuyển hóa, giải độc, sản xuất protein và dự trữ vitamin.

Chức năng chính của gan:

• Chuyển hóa chất dinh dưỡng: Gan giúp duy trì đường huyết ổn định, sản xuất cholesterol và điều hòa chuyển hóa lipid.

• Giải độc: Gan loại bỏ rượu, các chất độc hại bằng cách giúp cơ thể thải chúng qua mật hoặc nước tiểu.

• Sản xuất protein: Gan tạo ra albumin để duy trì áp lực máu và yếu tố đông máu giúp ngừng chảy máu.

• Dự trữ vitamin và khoáng chất: Gan lưu trữ các vitamin như A, D, B12 và khoáng chất như sắt và đồng, hỗ trợ các chức năng sinh học quan trọng.

Khi gan suy giảm chức năng mất khả năng thực hiện các vai trò trên, dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng. Các dạng suy gan:

• Suy gan cấp tính

Suy gan cấp tính là tình trạng gan mất chức năng đột ngột, thường do nhiễm virus viêm gan, ngộ độc thuốc (như paracetamol) hoặc tiếp xúc hóa chất độc hại. Triệu chứng gồm vàng da, đau bụng, buồn nôn và có thể gây lơ mơ. Cần can thiệp y tế ngay để tránh biến chứng nguy hiểm.

• Suy gan mạn tính

Suy gan mạn tính phát triển dần dần do viêm gan B, C hoặc xơ gan do rượu. Triệu chứng gồm mệt mỏi, chán ăn, giảm cân và cổ trướng. Điều trị cần theo dõi lâu dài để kiểm soát bệnh.

Xem thêm: Xét nghiệm chức năng gan

Các giai đoạn phát triển

1. Giai đoạn đầu

Ở giai đoạn này, gan vẫn hoạt động gần như bình thường, mặc dù đã có một số bất ổn nhỏ. Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, chán ăn hoặc gặp vài thay đổi nhẹ trong tiêu hóa. Tuy nhiên, các triệu chứng này thường không rõ rệt, dễ bị bỏ qua.

2. Giai đoạn trung gian

Khi bệnh tiến triển, chức năng của gan bắt đầu suy giảm đáng kể. Gan không thể lọc chất độc hiệu quả, dẫn đến tích tụ độc tố và khả năng sản xuất protein cũng giảm sút. Các triệu chứng xuất hiện rõ ràng hơn, như vàng da, vàng mắt, buồn nôn, và sưng bụng do tích nước.

3. Giai đoạn cuối

Đây là giai đoạn nghiêm trọng nhất, khi gan gần như không còn khả năng hoạt động. Các biến chứng nặng nề như suy thận, tổn thương não do độc tố (bệnh não gan), và nguy cơ xuất huyết xuất hiện. Ở giai đoạn này, điều trị thường rất khó khăn, và ghép gan có thể là giải pháp duy nhất để cứu sống bệnh nhân.

Xem thêm: Dấu hiệu bệnh gan

Nguyên nhân gây suy gan

Nguyên nhân suy gan cấp tính

• Viêm gan virus (viêm gan A, viêm gan C và B): Các virus này gây tổn thương cho gan, dẫn đến suy giảm chức năng đột ngột, thường lây qua máu, nước bọt hoặc dịch tiết.

• Ngộ độc thuốc: Quá liều paracetamol và một số loại như kháng sinh hoặc chống lao có thể gây hại cho gan nếu dùng không đúng cách.

• Tiếp xúc với chất độc hại: Rượu, thuốc trừ sâu, và các hóa chất độc hại khác là nguyên do phổ biến gây tổn thương cho gan.

Nguyên nhân suy gan mạn tính

• Viêm gan virus mạn tính (viêm gan B, viêm gan C C): Dẫn đến xơ gan và suy gan, lây truyền qua đường máu, mẹ sang con, hoặc quan hệ tình dục.

• Xơ gan do rượu: Sử dụng rượu bia lâu dài gây tổn thương gan, là nguyên nhân phổ biến của suy gan mạn.

• Bệnh lý gan tự miễn hoặc chuyển hóa: Các bệnh như Wilson (tích tụ đồng) và viêm gan tự miễn có thể dẫn đến suy gan.

Một số nguyên nhân khác

• Bệnh Wilson: Rối loạn di truyền làm tích tụ đồng trong gan, gây tổn thương tế bào gan.

• Bệnh ứ mật: Do tắc nghẽn đường mật, như sỏi mật, viêm đường mật, hoặc khối u trong gan, gây tổn thương gan.

• Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD): Tình trạng tích tụ mỡ trong gan không liên quan đến rượu, có thể tiến triển thành xơ gan và suy gan nếu không kiểm soát.

Xem thêm: Rối loạn chức năng gan

Dấu hiệu suy gan

Các triệu chứng suy gan thường không đặc hiệu, vì vậy nếu có bất kỳ dấu hiệu nào liên quan đến chức năng của gan, người bệnh nên đi khám và kiểm tra để được chẩn đoán chính xác.

• Mệt mỏi, suy nhược: Do gan không còn khả năng chuyển hóa năng lượng hiệu quả, người bệnh cảm thấy yếu đuối và khó thực hiện các hoạt động hàng ngày. Đây là dấu hiệu phổ biến nhất khi gan không thể duy trì các chức năng chuyển hóa cơ bản.

• Nôn mửa: Khi gan suy giảm chức năng giải độc, các chất độc tích tụ trong cơ thể gây cảm giác muốn nôn, đặc biệt sau khi ăn hoặc dùng thuốc.

• Vàng da và vàng mắt: Do bilirubin tích tụ trong máu, đây là dấu hiệu điển hình của suy gan, thường xuất hiện ở giai đoạn muộn khi chức năng của gan đã suy giảm nghiêm trọng.

• Cổ trướng: Tích tụ dịch trong bụng gây sưng và khó chịu, là dấu hiệu của suy gan nặng. Cổ trướng có thể dẫn đến khó thở và gây áp lực lên các cơ quan khác, đe dọa sức khỏe.

Xem thêm: Dấu hiệu bệnh gan ở trẻ em

Biến chứng của bệnh suy gan

Nếu không được chữa trị bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

• Xơ gan: Khi gan bị tổn thương lâu dài, mô gan có thể thay thế bằng mô sẹo, gây xơ gan. Xơ gan làm giảm khả năng chức năng của gan và có thể dẫn đến suy gan giai đoạn cuối.

• Cổ trướng (phù bụng): Tích tụ chất lỏng trong bụng do gan không thể sản xuất đủ protein albumin để giữ nước trong mạch máu, gây phù bụng.

• Chảy máu trong: Suy gan làm giảm khả năng đông máu, dễ gây chảy máu trong dạ dày, ruột hoặc xuất huyết dưới da.

• Encephalopathy gan (hội chứng não gan): Suy gan có thể gây tích tụ độc tố trong máu, ảnh hưởng đến chức năng não, gây lú lẫn, co giật, và hôn mê.

• Bệnh thận: Suy gan có thể dẫn đến bệnh thận cấp (HRS – Hepatorenal Syndrome), trong đó chức năng thận suy giảm nhanh chóng.

• Ung thư gan: Xơ gan và tổn thương gan mãn tính làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan (carcinoma tế bào gan).

• Nhiễm trùng: Hệ miễn dịch yếu đi do suy gan, làm tăng nguy cơ mắc nhiễm trùng máu, viêm phổi, và viêm đường tiết niệu

Phương pháp chẩn đoán bệnh suy gan

Việc chẩn đoán thường dựa trên các xét nghiệm và kiểm tra sau:

• Xét nghiệm máu để đánh giá chức năng của gan, bao gồm các chỉ số men gan (ALT, AST), bilirubin, và albumin. Xét nghiệm máu cũng giúp phát hiện các bất thường khác liên quan đến gan như nhiễm trùng, thiếu hụt vitamin…
• Siêu âm gan để kiểm tra cấu trúc và kích thước gan, giúp phát hiện các bất thường như u gan. Siêu âm là phương pháp không xâm lấn và an toàn, thường được sử dụng đầu tiên để đánh giá tình trạng gan.
• Xét nghiệm hình ảnh khác như CT scan hoặc MRI, cung cấp hình ảnh chi tiết về gan và các cấu trúc xung quanh. Các xét nghiệm hình ảnh này giúp phát hiện các khối u, tổn thương, hoặc bất thường khác trong gan mà siêu âm không thể phát hiện.
• Sinh thiết gan được thực hiện trong một số trường hợp để xác định chính xác điều gì gây suy gan, bằng cách lấy mẫu mô gan để kiểm tra dưới kính hiển vi. Sinh thiết gan là phương pháp chẩn đoán xâm lấn, thường được chỉ định khi các xét nghiệm khác không đủ để xác định nguyên nhân bệnh.

Xem thêm: Các xét nghiệm chức năng gan

Cách thức điều trị suy gan

Điều trị bệnh tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ bệnh và tình trạng của bệnh nhân.

• Điều trị nguyên do gây bệnh: Nếu suy gan do viêm gan virus, lạm dụng rượu hoặc bệnh gan tự miễn, việc điều trị đầu mối gây nên bệnh là quan trọng nhất. Thuốc kháng virus, chống viêm, hoặc dừng uống rượu có thể giúp cải thiện chức năng của gan.

• Thuốc điều trị hỗ trợ gan giúp hỗ trợ gan và giảm tổn thương, ví dụ như acetylcysteine (dùng trong ngộ độc paracetamol) hoặc silymarin (từ cây kế sữa) có tác dụng bảo vệ gan.

• Lọc gan (dialysis gan): Trong trường hợp suy gan nặng, có thể sử dụng phương pháp lọc máu đặc biệt để loại bỏ độc tố tích tụ trong máu.

• Phẫu thuật: Nếu xơ gan tiến triển hoặc có biến chứng, ghép gan có thể là giải pháp duy nhất để cứu sống bệnh nhân.

• Quản lý các biến chứng: Chữa trị các biến chứng như cổ trướng, chảy máu trong, và hội chứng não gan bằng thuốc giảm áp lực tĩnh mạch, thuốc lợi tiểu và các biện pháp chăm sóc tích cực.

• Chế độ ăn uống và lối sống: Người bệnh cần duy trì chế độ ăn lành mạnh, giảm mỡ, hạn chế muối và không uống rượu. Việc duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục cũng giúp cải thiện sức khỏe gan.

Những câu hỏi thường gặp về suy gan

1. Bệnh suy gan có nguy hiểm không?

Suy gan rất nguy hiểm, có thể dẫn đến tiến triển nghiêm trọng như suy thận, bệnh não gan, và tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Phát hiện và điều trị sớm có thể cải thiện tiên lượng và giảm nguy cơ bệnh trở ên nguy hiểm.

2. Suy gan có lây không?

Suy gan không phải là bệnh lây nhiễm, nhưng một số nguyên nhân gây suy gan như viêm gan virus có thể lây qua đường máu hoặc quan hệ tình dục. Phòng ngừa viêm gan virus là quan trọng để giảm nguy cơ suy gan.

3. Suy gan có chữa được không?

Suy gan có thể điều trị nếu phát hiện và can thiệp sớm. Điều trị bao gồm:

• Dùng thuốc: Để kiểm soát nguyên nhân và triệu chứng
• Thay đổi lối sống: Giảm rượu, duy trì chế độ ăn lành mạnh và tập thể dục đều đặn.
• Ghép gan: Đối với trường hợp nghiêm trọng, thay thế gan tổn thương bằng gan khỏe từ người hiến.

4. Suy gan và xơ gan có khác nhau không?

• Suy gan có thể xảy ra đột ngột hoặc dần dần do viêm gan, ngộ độc thuốc, v.v.
• Xơ gan là giai đoạn cuối của bệnh gan mạn tính, đặc trưng bởi sự thay thế mô gan bằng mô xơ do viêm gan mạn tính, rượu bia, và các bệnh lý khác kéo dài.

5. Suy gan không đặc hiệu là gì?

“Suy gan không đặc hiệu” là tình trạng giảm chức năng của gan mà không xác định được nguyên nhân cụ thể, có thể do nhiễm trùng, ngộ độc, hoặc bệnh lý gan mãn tính.

Xem thêm: Phục hồi chức năng gan

Tổng kết

Với những thông tin trên, mong rằng trung tâm y khoa Diag đã cung cấp cho quý khách cái nhìn tổng quan về sự nguy hiểm của bệnh suy gan. Để phòng ngừa suy gan, người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế sử dụng rượu bia, tiêm phòng viêm gan virus, và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Việc phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý gan có thể giúp ngăn ngừa suy gan và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Liên hệ 1900 1717 để nhận tư vấn và hỗ trợ đặt lịch xét nghiệm kiểm tra sức khỏe gan tại Diag một cách nhanh chóng

• Trụ sở: 414 -420 Cao Thắng, phường 12, quận 10, TP. Hồ Chí Minh.
• Chi nhánh: https://diag.vn/chi-nhanh/

Xem thêm: Tăng cường chức năng gan