Trên thực tế, bệnh gan nhiễm mỡ rất khó phát hiện bởi các triệu chứng không quá rõ ràng. Bệnh nhân thường biết mình mắc bệnh sau khi nhận các kết quả xét nghiệm sức khỏe tổng quát. Vậy làm thế nào để nhận biết gan nhiễm mỡ? Dấu hiệu gan nhiễm mỡ là gì? Cùng Diag tìm hiểu triệu chứng và biến chứng khi mỡ gan tích tụ quá nhiều.
Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan bị nhiễm mỡ là một bệnh lý ở gan, gây nên bởi tình trạng tích tụ mỡ trong tế bào gan. Khi lượng chất béo ứ đọng vượt quá 5% tổng trọng lượng gan thì được gọi là gan nhiễm mỡ. Nguyên nhân gây bệnh là do sự ứ đọng của các loại mỡ bên trong gan gồm triglycerides và phospholipid.
Các chuyên gia cho biết, bệnh diễn ra qua 3 giai đoạn:
- Gan nhiễm mỡ độ 1: Mỡ chiếm khoảng 5 – 10% trọng lượng gan. Gan vẫn hoạt động bình thường và không có triệu chứng rõ ràng.
- Gan nhiễm mỡ độ 2: Mỡ chiếm khoảng 10 – 25% trọng lượng gan. Bắt đầu có dấu hiệu viêm nhiễm và tổn thương tế bào gan.
- Gan nhiễm mỡ độ 3: Mỡ chiếm hơn 25% trọng lượng gan. Tình trạng viêm và tổn thương kéo dài, dẫn đến xơ hóa và suy giảm chức năng gan.
Xem thêm: Xét nghiệm chức năng gan
Các loại gan nhiễm mỡ phổ biến
Bệnh được chia thành 2 loại: Gan nhiễm mỡ không do rượu và gan nhiễm mỡ do rượu. Mỗi loại sẽ có nguyên nhân gây bệnh khác nhau.
Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)
Bệnh xảy ra ở những người không uống rượu hoặc uống rất ít rượu. Nguyên nhân dẫn đến NAFLD thường do thừa cân, béo phì, tiểu đường tuýp 2, kháng insulin, hoặc tăng lipid máu. Những người có chế độ ăn nhiều calo và ít vận động cũng dễ mắc bệnh.
NAFLD gồm 2 dạng:
- Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFL): Tình trạng mà mỡ gan ít hoặc không có. Bệnh thường không gây tổn thương gan, nhưng vẫn có thể gây đau do kích thước gan to lên.
- Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH): Gan không chỉ bị ứ đọng mỡ mà còn bị viêm và tổn thương. Điều này thường gây xơ hóa hoặc sẹo gan, có thể dẫn đến ung thư gan.
Gan nhiễm mỡ do rượu (AFLD)
Bệnh xảy ra khi tiêu thụ rượu quá mức và kéo dài. Rượu là một chất độc hại, làm tổn thương gan và gây tích tụ mỡ trong gan. Đây là tình trạng gan bị nhiễm mỡ thường gặp ở những người uống nhiều rượu bia.
AFLD sẽ tiến triển qua 3 giai đoạn:
- Gan nhiễm mỡ do rượu: Mỡ tích tụ nhưng không gây viêm hoặc tổn thương gan rõ rệt.
- Viêm gan do rượu: Gan sẽ xuất hiện mô sẹo khi cố gắng tự chữa lành trong giai đoạn viêm. Nếu tích tụ quá nhiều mô sẹo do viêm gan sẽ dẫn đến giai đoạn cuối là xơ gan.
- Xơ gan do rượu: Chức năng gan bị phá hủy và bị suy yếu, dẫn đến suy gan.
Xem thêm: Gan nhiễm mỡ có mấy cấp độ?
Dấu hiệu gan nhiễm mỡ
Khi gan bị nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu (mức độ 1). Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển thì triệu chứng gan nhiễm mỡ bắt đầu xuất hiện. Các triệu chứng diễn ra xuyên suốt từ cấp độ 2 đến cấp độ 3.
Một số dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ giai đoạn nhẹ thường là:
- Mệt mỏi, suy nhược, và kiệt sức.
- Đau hoặc khó chịu ở vùng trên phía bên phải.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân.
- Chán ăn, ăn không ngon.
- Buồn nôn và nôn.
- Khó tiêu, đầy bụng.
Khi bệnh tiến triển nặng thì các triệu chứng cũng trở nên nghiêm trọng hơn. Một số biểu hiện hoặc triệu chứng của các bệnh lý khác có liên quan đến mỡ gan cũng bắt đầu xuất hiện đồng thời.
Biểu hiện bệnh gan nhiễm mỡ giai đoạn nặng có thể là:
- Vàng da, vàng mắt.
- Phân đen.
- Nước tiểu sẫm màu.
- Ngứa da, nổi mẩn đỏ hoặc mụn.
- Bụng to (cổ trướng hoặc chướng bụng).
- Cơ thể dễ bị bầm tím.
- Phù chân hoặc mắt cá chân.
- Xuất huyết tiêu hóa.
Xem thêm: Gan nhiễm mỡ có lây không?
Biến chứng gan nhiễm mỡ
Nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời, gan nhiễm mỡ sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Các hệ quả sức khỏe này thường là viêm gan, xơ gan, suy gan, và ung thư gan. Ngoài ra, người bệnh có thể gặp các biến chứng tim mạch và những rối loạn ngoài gan.
- Viêm gan: Đặc trưng bởi sự viêm và tổn thương tế bào gan do tích tụ mỡ. Viêm gan kéo dài có thể gây xơ hóa gan. Nặng hơn có thể dẫn đến suy gan và thậm chí là ung thư gan.
- Xơ gan: Viêm và tổn thương kéo dài dẫn đến hình thành mô sẹo thay thế mô gan lành mạnh. Xơ gan làm suy giảm chức năng gan và gây biến chứng nguy hiểm như tăng áp lực tĩnh mạch cửa, cổ trướng, và suy gan. Đây là tình trạng không thể phục hồi và có thể dẫn đến tử vong nếu không được quản lý đúng cách.
- Suy gan: Tình trạng gan mất khả năng thực hiện các chức năng cơ bản. Điều này dẫn đến sự tích tụ quá mức của các chất độc hại trong cơ thể. Bệnh kéo dài có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Ung thư gan: Tế bào gan bị tổn thương, viêm nhiễm liên tục dẫn đến đột biến và tăng sinh không kiểm soát. Ung thư gan có tiên lượng xấu và tỷ lệ sống sót thấp nếu không được chữa trị kịp thời. Biến chứng này thường tiến triển nhanh và khó điều trị hiệu quả trong giai đoạn muộn.
- Biến chứng tim mạch: Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có khả năng cao dẫn đến các nguy cơ tim mạch. Người bệnh có thể mắc bệnh mạch vành, đột quỵ, suy tim, và rối loạn nhịp tim. Theo nhiều nghiên cứu, các bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở những người mắc NAFLD.
- Rối loạn ngoài gan: Người bệnh có thể mắc bệnh chuyển hóa, bệnh dự trữ glycogen, ung thư đại trực tràng… Các bệnh này ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe tổng thể.
Xem thêm: Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?
Chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ
Biểu hiện bệnh gan nhiễm mỡ thường không rõ ràng. Do đó, người bệnh khó nhận biết gan nhiễm mỡ trong giai đoạn đầu. Việc chẩn đoán sẽ gặp nhiều khó khăn để xác định chính xác tình trạng bệnh.
Trước khi đưa ra chẩn đoán, bác sĩ sẽ khám lâm sàng để hỏi về các triệu chứng và tiền sử bệnh lý. Cần hỏi kỹ về tiền sử uống rượu bia để phân biệt gan bị nhiễm mỡ do rượu hoặc không do rượu. Người bệnh sẽ được kiểm tra các triệu chứng như gan to, vàng da, vàng mắt…
Thêm vào đó, bác sĩ sẽ áp dụng các phương pháp hỗ trợ chẩn đoán gan nhiễm mỡ như sau:
- Xét nghiệm máu: Đo lường men gan và các chỉ số liên quan để đánh giá tổng quan sức khỏe của gan. Một số trường hợp sẽ cần xét nghiệm thêm đường huyết hoặc lipid máu.
- Chẩn đoán hình ảnh: Bao gồm siêu âm bụng, chụp CT, chụp MRI, và Fibroscan. Các kết quả có thể chỉ ra mỡ gan, mức độ tích tụ mỡ, và mức độ xơ hóa gan.
- Sinh thiết gan: Hiệu quả nhất trong hỗ trợ chẩn đoán gan nhiễm mỡ. Sinh thiết thường được thực hiện nếu cần đánh giá chính xác mức độ tổn thương gan, hoặc nếu các kết quả xét nghiệm và hình ảnh học không rõ ràng.
Xem thêm: Máu nhiễm mỡ gan nhiễm mỡ
Điều trị bệnh gan nhiễm mỡ
Trên thực tế vẫn chưa có thuốc đặc trị cho bệnh gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, tình trạng mỡ gan, viêm gan, và một số vấn đề khác có thể được cải thiện thông qua thay đổi lối sống.
Đối với người bị nhiễm mỡ gan do rượu, việc bắt buộc cần làm là ngừng hẳn việc uống rượu bia. Cần ăn uống lành mạnh và uống đủ nước lọc để cải thiện chức năng gan.
Đối với người bị gan nhiễm không do rượu, bác sĩ sẽ đưa ra những hướng dẫn cụ thể tùy thuộc tình trạng bệnh. Hướng điều trị có thể là: Giảm cân, tăng cường tập thể dục, thay đổi chế độ dinh dưỡng…
Những trường hợp được chẩn đoán gan nhiễm mỡ nặng sẽ cần chữa trị với thuốc. Nếu đã tiến triển đến suy gan giai đoạn cuối sẽ phải ghép gan. Đây là giải pháp cuối cùng dành cho những bệnh nhân không thể điều trị bằng thuốc.
Xem thêm: Gan nhiễm mỡ có chữa được không?
Làm sao biết bị gan nhiễm mỡ để điều trị sớm?
Có thể biết gan bị nhiễm mỡ qua các dấu hiệu như buồn nôn, đau hạ sườn phải, chán ăn, và khó tiêu. Tuy nhiên, do triệu chứng không rõ ràng nên dễ nhầm lẫn sang các bệnh lý thông thường. Vậy nên, cần thực hiện những xét nghiệm chuyên sâu để phát hiện bệnh sớm, đặc biệt đối với người thừa cân và béo phì.
Các xét nghiệm thường được chỉ định để xác định gan nhiễm mỡ bao gồm:
- Bộ mỡ: Cholesterol toàn phần, HDL-cholesterol, LDL-cholesterol và Triglyceride.
- Apoprotein A (ApoA) và Apoprotein B (ApoB).
- Men gan: ALT, AST, ALP và GGT.
- Albumin.
- Globulin.
- Thời gian Prothrombin.
Những xét nghiệm trên có thể thực hiện tại các trung tâm y tế, bao gồm cả Diag. Hiện tại, trung tâm y khoa Diag được tin tưởng bởi nhiều khách hàng có nhu cầu xét nghiệm chỉ số về gan nhiễm mỡ. Các kết quả tại Diag luôn chính xác tuyệt đối và có giá trị cao trong điều trị bệnh. Đặc biệt, khách hàng sẽ được hưởng mức giá tốt nhất khi lựa chọn xét nghiệm tầm soát gan nhiễm mỡ tại Diag.
Khách hàng có thể liên hệ đặt lịch xét nghiệm gan tại Diag qua các kênh sau:
- Trang chủ Diag: https://diag.vn/
- Hotline: 1900 1717
Xem thêm: Gan nhiễm mỡ polyp túi mật
Lời kết
Như vậy, bài viết đã chia sẻ đầy đủ thông tin về gan nhiễm mỡ. Việc tìm hiểu gan nhiễm mỡ là bệnh gì rất quan trọng trong việc phát hiện và điều trị hiệu quả. Phát hiện càng sớm thì hiệu quả điều trị càng cao.
Xem thêm: