Non HDL cholesterol là gì? Ý nghĩa và cách tính

Non HDL cholesterol là gì? Ý nghĩa và cách tính Non HDL cholesterol như thế nào? Trong bài viết lần này, Diag sẽ giải đáp các vấn đề liên quan đến non-HDL cholesterol là gì.

Non HDL cholesterol là gì?

Non-HDL cholesterol là tổng lượng cholesterol trong máu, trừ đi lượng HDL cholesterol (cholesterol tốt). Điều này có nghĩa là non-HDL cholesterol bao gồm tất cả các loại cholesterol xấu như LDL cholesterol (lipoprotein tỷ trọng thấp), VLDL (lipoprotein tỷ trọng rất thấp) và IDL (lipoprotein tỷ trọng trung gian).

Chi tiết các loại cholesterol xấu trong chỉ số non HDL cholesterol như sau:

• LDL Cholesterol: Đây là loại lipoprotein mang cholesterol từ gan đến các tế bào trong cơ thể. Mức LDL cholesterol cao có thể dẫn đến sự tích tụ mảng bám trong động mạch, gây ra xơ vữa động mạch, tăng nguy cơ bệnh tim và đột quỵ.
• VLDL Cholesterol: Được gan sản xuất và giải phóng vào máu để cung cấp triglycerides cho các mô cơ thể. Mức VLDL cao có thể dẫn đến sự phát triển của mảng bám trong động mạch, làm hẹp đường dẫn và hạn chế lưu thông máu.
• IDL Cholesterol: Đây là loại lipoprotein trung gian, được hình thành từ sự phân hủy của VLDL và LDL cholesterol. IDL cũng có thể góp phần vào sự phát triển của mảng bám trong động mạch, tương tự như LDL cholesterol.

Ví dụ cách tính non-HDL cholesterol như sau: Nếu tổng lượng cholesterol của bạn là 200 mg/dL và HDL cholesterol là 50 mg/dL, thì non-HDL-C của bạn sẽ là 150 mg/dL.

Ý nghĩa quan trọng của non-HDL cholesterol

Non-HDL cholesterol được coi là một chỉ số quan trọng để đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Nó phản ánh tổng lượng cholesterol “xấu” có thể gây xơ vữa động mạch, làm rõ ràng hơn nguy cơ bệnh tim mạch so với chỉ số LDL cholesterol đơn lẻ.

Non-HDL cholesterol đóng vai trò quan trọng bởi những lý do sau:

• Tích hợp nhiều loại cholesterol xấu: Bao gồm tất cả các loại cholesterol gây hại cho động mạch, giúp đánh giá chính xác hơn về nguy cơ tim mạch so với chỉ LDL cholesterol.
• Dự đoán nguy cơ dài hạn: Non-HDL cholesterol cung cấp rõ ràng tình trạng tích tụ mảng bám trong động mạch. Đây vốn là nguyên nhân dẫn đến nguy cơ bị bệnh động mạch vành, bệnh động mạch ngoại biên và các biến cố ảnh hưởng sức khỏe tim mạch như đau tim và đột quỵ.
• Dễ dàng tính toán: Được tính bằng cách lấy tổng lượng cholesterol toàn phần trừ đi mức HDL, nên chỉ số này dễ hiểu và dễ sử dụng trong các kiểm tra định kỳ.

Chỉ số non HDL cholesterol khỏe mạnh theo từng độ tuổi

Dưới đây là bảng chỉ số non HDL cholesterol khỏe mạnh theo từng độ tuổi:

Tùy theo từng độ tuổi, nếu chỉ số non-HDL càng cao thì nguy cơ mắc các bệnh tim mạch càng cao.

Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng những mức này chỉ là các giá trị được khuyến nghị chung. Trường hợp cụ thể có thể yêu cầu điều chỉnh theo khuyến nghị của bác sĩ, đặc biệt nếu bạn có các điều kiện sức khỏe đi kèm hoặc yếu tố nguy cơ đặc biệt.

Yếu tố ảnh hưởng đến mức non HDL cholesterol

Mức non-HDL cholesterol có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số yếu tố chính:

• Chế độ ăn uống: Ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa hoặc chất béo chuyển hóa. Ngoài ra, mặc dù không ảnh hưởng nhiều như chất béo bão hòa, nhưng cholesterol trong thực phẩm cũng có thể góp phần tăng mức non-HDL.
• Thừa cân hoặc béo phì: Tăng cân có thể làm tăng mức non-HDL. Mỡ thừa có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể sản xuất và loại bỏ cholesterol.
• Thiếu vận động: Thiếu hoạt động thể chất có thể dẫn đến tăng cân và tăng mức non-HDL. Tập thể dục đều đặn có thể giúp tăng mức HDL cholesterol (cholesterol tốt) và giảm mức LDL cholesterol.
• Hút thuốc: Các hóa chất trong khói thuốc lá có thể làm hỏng thành mạch máu và làm tăng khả năng LDL cholesterol bám vào thành mạch, đồng thời giảm mức HDL-C.
• Bệnh viêm mãn tính: Các bệnh viêm mãn tính như viêm khớp dạng thấp, lupus, và bệnh viêm ruột có thể làm tăng mức non-HDL cholesterol do tình trạng viêm kéo dài.
• Di truyền: Dễ xuất hiện trên những người có người thân đang hoặc có tiền sử non HDL-C cao bất kể lối sống của họ.
• Căng thẳng: Stress có thể ảnh hưởng đến mức cholesterol bằng cách thay đổi thói quen ăn uống và khiến cơ thể chán nản, lười vận động. Vậy nên nó tác động trực tiếp đến quá trình chuyển hóa cholesterol trong cơ thể.

Cách để giảm non HDL cholesterol trong máu

Khi chỉ số non HDL cholesterol cao, bác sĩ sẽ đề xuất bạn thay đổi lối sống khỏe mạnh hơn, bắt đầu từ chế độ ăn uống và tăng hoạt động thể chất. Một số gợi ý về cách giảm non HDL-C trong máu như sau:

• Giảm chất béo bão hòa: Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm như thịt đỏ, bơ, và các sản phẩm từ sữa nguyên kem.
• Chọn chất béo không bão hòa: Sử dụng dầu ô liu, dầu bơ, và ăn cá béo như cá hồi.
• Tăng cường chất xơ: Ăn nhiều trái cây, rau củ, và ngũ cốc nguyên hạt.
• Hạn chế đường và thực phẩm chế biến: Tránh các loại thực phẩm chứa nhiều đường và thực phẩm chế biến sẵn.
• Tăng hoạt động thể chất: Tập thể dục aerobic hoặc tập luyện sức mạnh ít nhất 150 phút mỗi tuần có thể giúp giảm non-HDL cholesterol.
• Giảm cân: Nếu bạn thừa cân, giảm cân có thể giúp giảm mức non-HDL cholesterol.
• Hạn chế rượu và bỏ thuốc lá: Hạn chế uống rượu và bỏ thuốc lá có thể cải thiện mức cholesterol tổng thể.
• Sử dụng thuốc nếu cần thiết: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp giảm chỉ số cholesterol xấu. Lưu ý chỉ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Lời kết

Non HDL-C là một chỉ số cholesterol quan trọng cho biết sức khỏe cơ thể của bạn. Việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ có thể giúp duy trì mức non-HDL-C trong giới hạn an toàn và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Trong bài viết lần này, Diag đã giới thiệu non HDL cholesterol là gì và các cách giảm non HDL cholesterol nếu chỉ số cao vượt mức khỏe mạnh.

Xem thêm: Nhiễm cholesterol thành túi mật là gì?