Triglyceride là gì?
Triglyceride là một dạng chất béo (lipid) có mặt trong máu và là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Triglyceride còn được gọi là chất béo trung tính. Đây là dạng chất béo phổ biến nhất trong cơ thể và trong thực phẩm. Triglyceride được tạo ra khi cơ thể chuyển đổi calo dư thừa thành chất béo và lưu trữ trong các tế bào mỡ để sử dụng làm năng lượng sau này.
Triglyceride đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, khi mức mỡ trong máu quá cao, nó có thể gây hại cho sức khỏe. Mức triglyceride cao có thể dẫn đến sự tích tụ mỡ trong các mạch máu, làm tăng khả năng mắc các bệnh về tim mạch, xơ vữa động mạch, và các vấn đề nghiêm trọng khác. Điều này khiến cho việc duy trì mức mỡ trong máu an toàn là rất quan trọng để bảo vệ tim mạch.
Nếu mức triglyceride quá cao, đặc biệt khi kết hợp với các yếu tố như cholesterol cao, huyết áp cao, hoặc béo phì, nguy cơ mắc các bệnh như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, và bệnh động mạch ngoại biên sẽ tăng lên đáng kể.
Nguyên nhân gây tăng Triglyceride
Mức triglyceride cao trong máu có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra. Những yếu tố này có thể liên quan đến chế độ ăn uống, lối sống, các bệnh lý nền hoặc thói quen sinh hoạt. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến:
- Chế độ ăn uống không lành mạnh
Việc tiêu thụ quá nhiều carbohydrate tinh chế, đường và chất béo bão hòa có thể làm tăng chất béo trung tính. Các thực phẩm như bánh ngọt, chiên rán, đồ ăn nhanh, và các loại đồ uống có đường sẽ làm tăng lượng calo dư thừa trong cơ thể. Khi cơ thể không thể sử dụng hết calo, chúng sẽ được chuyển thành triglyceride và tích tụ trong các tế bào mỡ, dẫn đến tăng chất béo trung tính
- Béo phì và thừa cân
Người thừa cân có khả năng cao bị mỡ máu cao, đặc biệt là triglyceride. Mỡ thừa, đặc biệt là mỡ bụng, có thể làm giảm khả năng cơ thể xử lý mỡ và lipid, dẫn đến sự tích tụ triglyceride trong máu. Tình trạng này thường xảy ra khi cơ thể không có đủ khả năng để chuyển hóa chất béo dư thừa, từ đó làm tăng triglyceride.
- Lối sống ít vận động
Thiếu hoạt động thể chất có thể dẫn đến tăng mức triglyceride trong máu. Khi cơ thể không vận động đủ, khả năng đốt cháy mỡ và chuyển hóa lipid bị giảm sút, khiến triglyceride không được xử lý và tích tụ trong máu. Tập thể dục thường xuyên có thể giúp giảm triglyceride và cải thiện cho tim mạch.
- Bệnh lý nền
Một số bệnh lý có thể làm tăng mức triglyceride trong máu, bao gồm đái tháo đường, suy giáp, và viêm tụy. Khi mắc phải những bệnh này, cơ thể không thể điều chỉnh mức lipid một cách hiệu quả. Đặc biệt, người bị bệnh tiểu đường thường có mức triglyceride cao do rối loạn đường huyết và quá trình chuyển hóa chất béo.
- Uống rượu
Lạm dụng rượu bia là một nguyên nhân quan trọng làm tăng mức triglyceride trong máu. Khi tiêu thụ quá mức, cơ thể sẽ chuyển hóa ethanol thành năng lượng, nhưng quá trình này có thể làm tăng sản xuất triglyceride và tích tụ mỡ trong gan. Điều này có thể gây tổn thương gan và làm rối loạn các chỉ số, dẫn đến chất béo trung tính tăng cao.
Triglyceride tăng ảnh hưởng thế nào
Khi chất béo trung tính vượt quá mức an toàn, nó không chỉ ảnh hưởng đến tim mạch mà còn có thể tác động tiêu cực đến các cơ quan khác trong cơ thể.
Bệnh tim mạch
Triglyceride cao là một yếu tố nguy cơ quan trọng gây xơ vữa động mạch. Khi mức triglyceride tăng, các mảng bám cholesterol xấu (LDL) có thể tích tụ trong thành mạch máu, làm hẹp và làm cứng các động mạch. Điều này gây cản trở dòng máu, dẫn đến thiếu máu nuôi tim, làm tăng khả năng nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Triglyceride cao cũng có thể gây ra bệnh động mạch vành, một trong những bệnh về tim mạch phổ biến nhất.
Rối loạn chuyển hóa
Một trong những tác động nguy hiểm của mức triglyceride cao là dấu hiệu của một rối loạn chuyển hóa. Triglyceride cao có thể là biểu hiện của hội chứng chuyển hóa, tình trạng trong đó nhiều yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, cholesterol không tốt (LDL), đường huyết cao và thừa cân xuất hiện đồng thời.
Hội chứng chuyển hóa có thể làm tăng khả năng tiểu đường type 2 và bệnh về tim mạch. Đây là một tình trạng cần được điều chỉnh ngay lập tức để ngăn ngừa các bệnh lý nguy hiểm khác.
Tổn thương võng mạc
Mỡ máu cao không chỉ ảnh hưởng đến hệ tim mạch mà còn có thể gây tổn thương cho võng mạc. Khi mức triglyceride và cholesterol cao không được kiểm soát, nó có thể làm tăng khả năng tổn thương võng mạc – phần của mắt giúp truyền hình ảnh đến não.
Sự tích tụ mỡ trong các mạch máu cung cấp máu cho võng mạc có thể dẫn đến suy giảm thị lực hoặc thậm chí mù lòa nếu không có biện pháp điều trị kịp thời.
Suy thận
Triglyceride cao có thể ảnh hưởng đến chức năng thận, đặc biệt khi có sự kết hợp của các yếu tố khác như bệnh tiểu đường và huyết áp cao. Mỡ máu cao có thể làm tắc nghẽn các mạch máu nhỏ trong thận, gây suy giảm khả năng lọc chất thải và giữ lại các chất cần thiết cho cơ thể. Nếu không quản lý được mức triglyceride, thận có thể bị tổn thương nghiêm trọng, dẫn đến suy thận.

Cách giảm mỡ máu Triglyceride
Giảm chất béo trung tính là một bước quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tim mạch và phòng ngừa các bệnh lý nghiêm trọng.
Phương pháp tự nhiên
- Giảm cân (khi cần thiết):
Giảm cân là một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để giảm triglyceride. Giảm cân, đặc biệt là giảm mỡ bụng. Mỡ thừa, đặc biệt là mỡ bụng, làm tăng triglyceride và cholesterol xấu (LDL). Giảm cân không chỉ giúp giảm chất béo trung tính mà còn giúp cải thiện tổng thể sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ các bệnh lý khác.
- Hạn chế tiêu thụ đường:
Cắt giảm đường là một biện pháp quan trọng để giảm triglyceride. Đặc biệt, đường tinh luyện có thể làm tăng mức triglyceride nhanh chóng và làm tăng khả năng mắc bệnh tim mạch. Việc hạn chế đường và các thực phẩm có lượng đường cao giúp ổn định chỉ số và duy trì mức glucose trong máu ổn định.
- Giảm tiêu thụ tinh bột:
Các thực phẩm chế biến từ bột tinh chế như bánh mì trắng, mì ống, và các loại bánh ngọt có thể làm tăng triglyceride. Thay vào đó, nên chọn carbohydrate phức hợp từ ngũ cốc nguyên hạt, như gạo lứt, yến mạch, và quinoa. Các loại thực phẩm này giúp ổn định chỉ số và cung cấp năng lượng ổn định cho cơ thể.
- Bổ sung nhiều chất xơ:
Chất xơ hòa tan có khả năng giảm triglyceride và cholesterol xấu. Nên ăn nhiều rau, trái cây, và ngũ cốc nguyên hạt, như yến mạch và đậu lăng, để tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn uống. Chất xơ giúp ổn định chất béo trung tính, hỗ trợ hệ tiêu hóa và giảm nguy cơ bệnh về tim mạch.

- Tập thể dục thường xuyên:
Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp tăng cường chuyển hóa lipid, giảm mức triglyceride và tăng cholesterol tốt (HDL). Các hoạt động như đi bộ, bơi, và đạp xe không chỉ giúp giảm chất béo trung tính mà còn giúp duy trì cân nặng khỏe mạnh và cải thiện tốt cho tim mạch.
- Tránh chất béo chuyển hóa:
Chất béo chuyển hóa có mặt trong các thực phẩm chiên rán, chế biến sẵn và các loại đồ ăn nhanh. Những chất béo này có thể làm tăng mỡ máu và làm hại cho tim mạch. Hạn chế tiêu thụ chất béo chuyển hóa giúp cải thiện chỉ số lipid trong máu và giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
- Ăn cá béo 2 lần mỗi tuần:
Các loại cá béo như cá hồi, cá thu, và cá ngừ chứa omega-3, một loại axit béo có lợi giúp giảm mỡ trong máu và giảm viêm. Việc ăn cá béo 2-3 lần mỗi tuần là một cách tuyệt vời để duy trì mức chỉ số trong giới hạn an toàn.
- Ưu tiên chất béo tốt (không bão hòa):
Thay thế chất béo bão hòa trong thực phẩm như thịt mỡ và các sản phẩm từ sữa đầy đủ chất béo bằng chất béo không bão hòa từ dầu ô liu, hạt chia, và các loại hạt như hạt óc chó, hạt lanh. Chất béo không bão hòa giúp cải thiện chỉ số và bảo vệ tim mạch.
- Hạn chế uống rượu:
Uống quá nhiều rượu bia có thể làm tăng triglyceride trong máu. Hạn chế uống rượu hoặc chỉ uống vừa phải giúp kiểm soát chỉ số và bảo vệ gan khỏi tổn thương.
- Bổ sung các loại hạt:
Các loại hạt như hạt chia, hạt lanh, và hạt óc chó không chỉ giúp giảm triglyceride mà còn cung cấp omega-3, giúp bảo vệ tim mạch và duy trì mức chỉ số ổn định.
Thuốc hỗ trợ giảm mỡ máu
Ngoài việc thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, một số loại thuốc có thể giúp kiểm soát mức chất béo trung tính hiệu quả.

- Omega-3:
Omega-3 là một loại axit béo không bão hòa có lợi cho tim mạch. Bổ sung dưỡng chất từ cá (như cá hồi, cá thu, và cá ngừ) hoặc dầu cá giúp giảm mức triglyceride trong máu một cách hiệu quả. Omega-3 không chỉ giảm triglyceride mà còn giúp làm giảm viêm trong cơ thể, cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường sức tổng thể của tim.
- Statin:
Đây là nhóm thuốc phổ biến giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và triglyceride trong máu. Statin hoạt động bằng cách ức chế enzyme trong gan có nhiệm vụ sản xuất cholesterol. Khi mức cholesterol xấu giảm, mức triglyceride cũng có xu hướng giảm theo.
Ngoài ra, statin còn giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Statin được chỉ định cho những bệnh nhân có mức mỡ trong máu rất cao hoặc có khả năng cao mắc bệnh về tim mạch. Tuy nhiên, thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ như đau cơ hoặc tổn thương gan, vì vậy cần theo dõi cơ thể khi sử dụng.
- Niacin:
Niacin (vitamin B3) có tác dụng làm giảm triglyceride và cholesterol xấu, đồng thời tăng cholesterol tốt.
- Fibrates:
Thuốc fibrate giúp giảm triglyceride và cải thiện các chỉ số lipid máu.
Xét nghiệm mỡ máu chỉ 160k
- Đánh giá toàn diện tình trạng mỡ máu và phát hiện các bệnh lý tim mạch.
- Nhanh chóng, không chờ đợi với hệ thống 40 chi nhánh Diag.
- Lấy mẫu ngoài giờ hành chính.
- Có ngay kết quả trong vòng 24h qua Zalo.
Diag sẽ liên hệ lại trong vòng 5 phút
Lưu ý khi giảm Triglycerid
Một số lưu ý quan trọng khi giảm mỡ máu:
- Kiểm tra định kỳ
Theo dõi mức Triglycerid và cholesterol giúp phát hiện sớm vấn đề và điều chỉnh phương pháp điều trị kịp thời. Việc kiểm tra định kỳ đảm bảo bác sĩ có thể theo dõi hiệu quả và thay đổi liệu trình nếu cần.
- Tuân thủ chỉ định của bác sĩ
Nếu sử dụng thuốc hãy tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ. Kiểm tra định kỳ giúp điều chỉnh liều lượng và đảm bảo không có tác dụng phụ.
- Chú ý đến triệu chứng cơ thể
Nếu có dấu hiệu bất thường như mệt mỏi hay đau ngực, thông báo cho bác sĩ ngay để có phương án điều chỉnh kịp thời.
- Duy trì lối sống lành mạnh lâu dài
Thay đổi chế độ ăn uống và tập thể dục cần duy trì lâu dài để quản lý ổn định chỉ số và bảo vệ tim mạch.
- Quản lý sức khỏe tổng thể
Ngoài chất béo trung tính, cần theo dõi và quản lý các yếu tố khác như huyết áp, đường huyết để bảo vệ tim mạch.
Tổng kết
Qua các thông tin trên có thể thấy giảm chỉ số triglycerid là bước quan trọng trong việc bảo vệ tim mạch. Chủ động thực hiện các phương pháp hỗ trợ, cũng như tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ nhằm hạ chỉ số hiệu quả. Kết hợp lối sinh hoạt lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp ổn định chỉ số.