Chỉ số cholesterol trong xét nghiệm máu là gì? Cách đọc chỉ số mỡ máu

Chỉ số cholesterol là gì?

Cholesterol là một loại chất béo (lipid) có trong máu. Việc xét nghiệm cholesterol thường được thực hiện để đánh giá tình trạng rối loạn mỡ máu và những vấn đề sức khỏe liên quan đến cholesterol. Trong đó, xét nghiệm sẽ đo lường các chỉ số đánh giá nồng độ của loại chất béo này, bao gồm: cholesterol toàn phần, LDL-C, HDL-C và triglyceride.

Xem thêm: Cholesterol có phải là mỡ máu không?

Ý nghĩa xét nghiệm cholesterol

Xét nghiệm cholesterol đóng vai trò quan trọng giúp đánh giá nguy cơ và hỗ trợ chẩn đoán nhiều bệnh lý tim mạch cùng các tình trạng liên quan đến rối loạn chuyển hóa cholesterol. Chỉ số cholesterol hỗ trợ xác định mức độ tích tụ chất béo trong máu, đặc biệt là cholesterol xấu LDL. Từ đó cho phép phát hiện sớm các vấn đề mỡ máu trước khi xuất hiện triệu chứng, giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Dựa trên kết quả xét nghiệm cholesterol, bác sĩ có thể đưa ra các kế hoạch điều trị cụ thể phù hợp với từng cá nhân. Ngoài ra, xét nghiệm còn giúp theo dõi hiệu quả của giải pháp điều trị và điều chỉnh khi cần thiết, đảm bảo kiểm soát tốt tình trạng mỡ máu.

Với người có mức LDL cao, bác sĩ khuyến nghị thay đổi chế độ ăn, tăng vận động, điều chỉnh lối sống, hoặc kê đơn thuốc giảm cholesterol. Đối với những người có mức HDL thấp, bác sĩ sẽ tập trung vào các biện pháp tăng cường HDL.

Hơn nữa, xét nghiệm cholesterol còn hữu ích trong việc ngăn ngừa các bệnh mạn tính khác như tiểu đường type 2 hoặc cao huyết áp. Cholesterol cao thường đi kèm với tăng đường huyết và tăng huyết áp. Do đó, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ có thể phát hiện đồng thời các vấn đề này.

Cholesterol trong xét nghiệm máu gồm những chỉ số nào?

Cholesterol là một nhóm các xét nghiệm mỡ máu, bao gồm các chỉ số chính: Cholesterol toàn phần, HDL-C, LDL-C, và triglyceride. Ngoài ra, một số trường hợp sẽ cần xác định thêm tỷ lệ Cholesterol/HDL để đánh giá toàn diện đánh giá tình trạng mỡ máu và nguy cơ tim mạch.

1. Cholesterol toàn phần

Xét nghiệm đo lường tổng lượng cholesterol trong máu, bao gồm cả LDL, HDL, và một phần nhỏ từ triglyceride. Chỉ số này cho biết tổng quan về mức mỡ máu trong cơ thể, cung cấp thông tin ban đầu để đánh giá nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch.

Nồng độ cholesterol toàn phần lý tưởng là dưới 200 mg/dL đối với người trưởng thành khỏe mạnh. Nếu chỉ số này quá cao có thể là một dấu hiệu của nguy cơ tích tụ mảng bám xơ vữa trong động mạch. Tình trạng này có thể gây tắc nghẽn và dẫn đến các vấn đề như đau tim hoặc nguy cơ đột quỵ. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng ngưỡng cholesterol toàn phần lý tưởng có thể thay đổi tùy thuộc vào từng cá nhân và các yếu tố nguy cơ tim mạch khác.

Xem thêm: Định lượng cholesterol toàn phần

2. LDL cholesterol (LDL-C)

Đây là dạng cholesterol quan trọng đối với cơ thể. Vai trò chính của LDL-C là cung cấp cholesterol để xây dựng màng tế bào, hỗ trợ tiêu hóa, và tham gia tổng hợp hormone, vitamin D.

Mặc dù cần thiết đối với cơ thể, nhưng khi dư thừa LDL cholesterol trong máu có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Vì điều này mà LDL-C thường được gọi là cholesterol xấu. Để tránh nguy cơ tim mạch thì cần giữ chỉ số LDL-C ở mức lý tưởng là dưới 100 mg/dL.

3. HDL cholesterol (HDL-C)

Xét nghiệm máu đo lường chỉ số HDL cholesterol. Đây là dạng cholesterol giúp làm sạch máu khỏi sự tích tụ cholesterol, ngăn ngừa hình thành các mảng xơ vữa động mạch. Do đó HDL-C còn được gọi là cholesterol tốt nhờ khả năng bảo vệ hệ tim mạch của nó.

Nồng độ HDL cholesterol càng cao thì càng có lợi trong việc giảm nguy cơ bệnh tim. Các chuyên gia y tế khuyến cáo nên duy trì HDL-C lý tưởng ≥ 40 mg/dL ở nam giới và ≥ 50 mg/dL ở nữ giới.

4. Triglyceride

Triglyceride là một loại chất béo khác có trong máu, thường được đo cùng với cholesterol trong xét nghiệm lipid máu. Mức triglyceride lý tưởng là dưới 150 mg/dL. Mặc dù không phải là cholesterol, nó vẫn liên quan mật thiết đến sức khỏe tim mạch tương tự như cholesterol.

Mức triglyceride thường phản ánh cách cơ thể xử lý chất béo từ chế độ ăn uống. Nó có thể dẫn đến sự thay đổi bất lợi trong cấu trúc của LDL và HDL. Khi triglyceride tăng, LDL có xu hướng trở nên nhỏ và đậm đặc hơn, làm tăng khả năng tích tụ mảng bám xơ vữa động mạch. Đồng thời, mức HDL cũng có thể giảm, làm suy yếu khả năng loại bỏ cholesterol dư thừa khỏi máu. Do đó, kiểm soát nồng độ triglyceride cũng là một phần quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng chuyển hóa cholesterol.

Xem thêm: Công thức cấu tạo của cholesterol

5. Tỷ lệ Cholesterol/HDL

Đây là tỷ lệ giữa cholesterol toàn phần và HDL, tỷ lệ thấp cho thấy bạn có nguy cơ tim mạch thấp. Chỉ số này có thể được xét nghiệm bổ sung, giúp bác sĩ đánh giá tổng thể nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch. Nó đặc biệt hữu ích khi các chỉ số cholesterol riêng lẻ khác không cung cấp đủ thông tin về tình trạng mỡ máu của bạn.

Giá trị bình thường của cholesterol

Nồng độ an toàn của các chỉ số cholesterol có sự khác biệt giữa từng đối tượng cụ thể. Bạn có thể tham khảo ngưỡng cholesterol bình thường như sau:

Người không có nguy cơ tim mạch: Bao gồm người khỏe mạnh, không mắc bệnh mạn tính, không hút thuốc, và không có tiền sử tim mạch gia đình.

• Cholesterol toàn phần: < 200 mg/dL.
• LDL cholesterol: < 100 mg/dL.
• HDL cholesterol (nam giới): ≥ 40 mg/dL.
• HDL cholesterol (nữ giới): ≥ 50 mg/dL.
• Triglyceride: < 150 mg/dL.
• Tỷ lệ Cholesterol/HDL: < 5.

Xét nghiệm mỡ máu Chỉ 160k

• Phát hiện sớm và ngăn ngừa biến chứng mỡ máu
• Đánh giá toàn diện tình trạng mỡ máu qua các chỉ số Cholesterol
• Hỗ trợ chẩn đoán, kiểm soát, theo dõi điều trị hiệu quả
• Làm việc ngoài giờ hành chính tại 40+ điểm lấy mẫu.

TÌM HIỂU THÊM

200+

Cơ sở y tế đối tác

6500+

Bác sĩ tin tưởng

Người có nguy cơ tim mạch trung bình: Gồm các yếu tố nguy cơ như thừa cân, béo phì, ít vận động, huyết áp cao, tiền sử bệnh tim gia đình, và tiền tiểu đường.

• Cholesterol toàn phần: Lý tưởng là < 200 mg/dL, nhưng mức từ 200 – 239 mg/dL vẫn có thể chấp nhận được.
• LDL cholesterol: Lý tưởng là < 100 – 129 mg/dL, hoặc < 100 mg/dL nếu có nhiều yếu tố nguy cơ.
• HDL cholesterol: ≥ 50 mg/dL.
• Triglyceride: < 150 mg/dL, mức < 200 mg/dL có thể chấp nhận được nếu không có các yếu tố nghiêm trọng.
• Tỷ lệ Cholesterol/HDL: Tốt nhất là < 4.

Người có nguy cơ tim mạch cao: Gồm những người đã có bệnh tim mạch, đái tháo đường, hoặc mắc hội chứng chuyển hóa.

• Cholesterol toàn phần: Mục tiêu là < 200 mg/dL.
• LDL cholesterol: < 70 mg/dL (nếu có nguy cơ rất cao) hoặc < 100 mg/dL (nếu có nguy cơ cao).
• HDL cholesterol: ≥ 50 mg/dL.
• Triglyceride: < 150 mg/dL, cần giữ mức < 100 mg/dL nếu đã có nguy cơ rất cao.
• Tỷ lệ Cholesterol/HDL: Tốt nhất là < 3.

Xem thêm: Chỉ số cholesterol bao nhiêu là bình thường?

Cách đọc chỉ số cholesterol bất thường

Dựa vào mức độ ảnh hưởng của từng chỉ số mà cách đọc chỉ số mỡ máu, cụ thể là cholesterol, có sự khác biệt. Mỗi chỉ số có những giá trị bình thường, tăng, và giảm tùy theo từng nhóm đối tượng cụ thể.

Kết quả bất thường đối với từng đối tượng cho thấy sự khác biệt trong mức độ cần can thiệp. Người có nguy cơ cao hơn cần giới hạn nghiêm ngặt hơn. Bất kỳ chỉ số nào ngoài phạm vi bình thường đều cần được bác sĩ đánh giá và theo dõi chặt chẽ để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Bạn có thể tham khảo cách đọc kết quả xét nghiệm cholesterol bất thường qua các bảng sau.

Nhóm đối tượng bình thường không có nguy cơ tim mạch

Xem thêm: Triglyceride và cholesterol cao

Nhóm đối tượng có nguy cơ tim mạch trung bình

Nhóm đối tượng có nguy cơ tim mạch cao

Cần làm gì khi có chỉ số cholesterol bất thường?

Chỉ số cholesterol của một người được xem là bất thường nếu tăng quá cao hoặc hạ quá thấp so với ngưỡng an toàn. Khi những chỉ số của bản thân vượt quá mức ngoài ngưỡng cholesterol an toàn thì bạn nên thăm khám bác sĩ ngay. Bởi những thông số này có thể báo hiệu bạn đang mắc các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn.

Sau khi bác sĩ kiểm tra đầy đủ các chỉ số cholesterol của bạn thì sẽ đưa ra hướng chăm sóc phù hợp. Nếu cần thiết sẽ lên phác đồ điều trị để cải thiện tình trạng rối loạn cholesterol này.

Lời kết

Như vậy, bài viết đã chia sẻ đầy đủ thông tin về các chỉ số cholesterol. Đây là những chỉ số lipid quan trọng, cung cấp cái nhìn toàn diện về tình trạng mỡ máu của bạn. Từ đó hỗ trợ nhiều trong việc đánh giá sức khỏe và các nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Xem thêm: Cholesterol có chức năng gì?