Ứng dụng dành cho đối tác 
19001717 Tổng quan về suy thận
Suy thận là tình trạng thận suy giảm chức năng thận. Đây là là bệnh lý xảy ra khi thận mất khả năng lọc và loại bỏ chất độc, chất thải ra khỏi máu. Thận đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng nội môi, kiểm soát huyết áp, và sản xuất hormone cần thiết cho cơ thể. Khi chức năng thận suy giảm, các chất độc hại tích tụ trong cơ thể, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Suy thận được chia thành hai loại chính:
- Suy thận cấp tính: Tình trạng xảy ra đột ngột, thường do chấn thương, nhiễm trùng nặng, mất máu, hoặc tác dụng phụ của một số loại thuốc. Nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời, chức năng của thận có thể phục hồi hoàn toàn.
- Suy thận mãn tính: Tổn thương thận diễn ra chậm và kéo dài, chủ yếu do các bệnh lý mạn tính như tiểu đường, huyết áp cao, hoặc viêm thận. Đây là tình trạng không thể phục hồi hoàn toàn và có thể tiến triển đến giai đoạn cuối, khi người bệnh cần lọc máu hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh suy thận
Bệnh có thể phát triển do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Tiểu đường kéo dài làm tổn thương các mạch máu nhỏ trong thận, làm giảm khả năng lọc chất thải của thận.
- Huyết áp cao có thể gây tổn thương cấu trúc thận, dẫn đến suy giảm chức năng.
- Viêm cầu thận là một dạng viêm ảnh hưởng trực tiếp đến các đơn vị lọc của thận, khiến chức năng thận suy yếu dần theo thời gian.
- Sử dụng thuốc có hại cho thận trong thời gian dài mà không có sự giám sát y tế. Một số thuốc giảm đau, kháng viêm, hoặc thuốc điều trị ung thư có thể gây hại cho thận, làm suy giảm chức năng
- Nhiễm trùng nặng hoặc mất máu đột ngột thường dẫn đến suy thận cấp tính do tổn thương thận nghiêm trọng trong thời gian ngắn.
Hiểu rõ các nguyên nhân này không chỉ giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả mà còn hỗ trợ người bệnh phục hồi nhanh chóng và giảm nguy cơ biến chứng.
Triệu chứng và biến chứng của suy thận
Triệu chứng của bệnh
Bệnh tiến triển theo từng giai đoạn. Ở giai đoạn đầu, suy thận thường không biểu hiện triệu chứng rõ ràng. Điều này khiến bệnh khó phát hiện sớm.
Tuy nhiên, khi chức năng của thận suy giảm, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng sau:
- Cảm giác mệt mỏi, suy nhược kéo dài, và thiếu năng lượng, thường do chất độc tích tụ trong cơ thể.
- Sưng phù ở chân, mắt cá chân, tay, hoặc mặt do thận không loại bỏ được lượng nước dư thừa.
- Tần suất hoặc lượng nước tiểu có thể thay đổi, có màu sẫm, bọt, hoặc giảm đi rõ rệt.
- Da khô và ngứa do sự tích tụ chất thải trong máu làm kích ứng da.
- Sự tích tụ chất độc có thể gây cảm giác buồn nôn, nôn mửa, và mất khẩu vị.
Xem thêm: Suy thận nên ăn gì?
Biến chứng của bệnh
Nếu suy thận không được phát hiện và điều trị đúng cách, bệnh có thể gây ra các biến chứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh:
- Khi chức năng của thận bị suy giảm, khả năng điều hòa huyết áp bị ảnh hưởng, dẫn đến tăng huyết áp kéo dài hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng hiện có.
- Suy giảm sản xuất hormone erythropoietin – một hormone quan trọng do thận sản xuất để kích thích tạo hồng cầu – gây ra tình trạng thiếu máu, dẫn đến mệt mỏi, suy nhược, và giảm khả năng hoạt động.
- Tích tụ chất lỏng trong cơ thể do thận không thể loại bỏ nước dư thừa sẽ làm tăng áp lực lên tim. Tình trạng này gây phù nề và dẫn đến suy tim, một biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe người bệnh
- Các chất độc hại tích tụ trong máu do thận không thể lọc thải có thể tác động tiêu cực đến hệ thần kinh, gây ra co giật, chuột rút, tê bì, hoặc suy giảm trí nhớ và nhận thức.
- Rối loạn cân bằng khoáng chất như canxi và phốt pho, làm xương yếu, dễ gãy, và tăng nguy cơ loãng xương.
Việc phát hiện sớm và quản lý bệnh hiệu quả thông qua điều trị tích cực là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa các biến chứng, bảo vệ chức năng thận còn lại, và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Xem thêm: Suy thận nên làm gì?
Bệnh suy thận có nguy hiểm không?
Suy thận là một tình trạng y khoa nghiêm trọng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh không chỉ làm suy giảm chức năng của thận mà còn gây ra hàng loạt biến chứng nghiêm trọng như tăng huyết áp, thiếu máu, suy tim, và tổn thương các cơ quan khác. Trong trường hợp nặng, bệnh có thể tiến triển đến giai đoạn cuối, đòi hỏi phải lọc máu hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
Việc điều trị yêu cầu sự theo dõi và quản lý chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa nhằm kiểm soát bệnh, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Xem thêm: Suy thận sống được bao lâu?
Cách phòng ngừa bệnh suy thận
Phòng ngừa bệnh là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kết hợp giữa lối sống lành mạnh và các biện pháp chăm sóc sức khỏe phù hợp. Các bước quan trọng bao gồm:
- Duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối như giảm tiêu thụ muối, chất béo, và thực phẩm chế biến sẵn. Bổ sung rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ, và ngũ cốc nguyên hạt để cung cấp dưỡng chất cần thiết, giảm áp lực lên thận.
- Uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày (2-3 lít, tùy theo nhu cầu cơ thể) để hỗ trợ thận thực hiện chức năng lọc và loại bỏ chất thải hiệu quả.
- Huyết áp và đường huyết là hai yếu tố nguy cơ hàng đầu gây suy thận. Người bệnh cao huyết áp hoặc đái tháo đường cần giữ cho huyết áp và đường huyết ở mức ổn định
- Hạn chế sử dụng thuốc có hại cho thận: Không tự ý sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, hoặc thuốc không rõ nguồn gốc. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, đặc biệt nếu có bệnh lý nền liên quan đến thận.
- Duy trì lối sống khoa học. Tăng cường vận động đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày, để duy trì cân nặng hợp lý và tăng cường sức khỏe tim mạch. Điều này giúp giảm áp lực lên thận.
- Khám sức khỏe định kỳ với những người có nguy cơ cao, như người bị đái tháo đường, huyết áp cao, hoặc có tiền sử gia đình liên quan đến bệnh thận. Việc kiểm tra chức năng thận thường xuyên là rất cần thiết để phát hiện sớm các bất thường.
Những biện pháp này không chỉ giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể. Bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh lý khác liên quan đến thận. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.
Xem thêm: Biện pháp phòng chống bệnh suy thận
Giải đáp thắc mắc về bệnh suy thận
1. Suy thận chết như thế nào?
Suy thận mạn giai đoạn cuối (GFR < 15 ml/phút) dẫn đến việc thận không thể lọc máu, loại bỏ chất thải, hoặc cân bằng điện giải. Nếu không điều trị, các chất độc và chất lỏng dư thừa sẽ tích tụ, gây:
- Suy tim do tăng huyết áp và tích tụ dịch trong cơ thể.
- Nhiễm độc hệ thần kinh, gây lú lẫn, co giật, hoặc hôn mê.
- Nhiễm toan chuyển hóa, làm cơ thể kiệt sức, giảm chức năng cơ, và dẫn đến tử vong.
Ở giai đoạn, cuối người bệnh cần điều trị như lọc máu hoặc cấy ghép thận là bắt buộc để duy trì sự sống.
2. Suy thận có di truyền không?
Suy thận có thể liên quan đến yếu tố di truyền trong một số trường hợp. Các bệnh lý di truyền như bệnh thận đa nang (Polycystic Kidney Disease) là nguyên nhân phổ biến gây bệnh, làm tăng nguy cơ suy giảm chức năng của thận theo thời gian. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp bệnh không phải do di truyền, mà chủ yếu liên quan đến các bệnh lý mãn tính như tiểu đường, cao huyết áp, hoặc viêm cầu thận mạn.
3. Làm sao biết mình bị suy thận?
Suy thận thường tiến triển âm thầm, và các triệu chứng rõ rệt chỉ xuất hiện khi chức năng của thận suy giảm nghiêm trọng. Một số dấu hiệu cảnh báo bệnh:
- Mệt mỏi, suy nhược.
- Sưng phù ở chân, mắt cá chân, tay, hoặc mặt.
- Thay đổi tần suất và tính chất nước tiểu, như tiểu ít, có bọt, và màu sắc bất thường.
- Ngứa ngáy, khô da, và cảm giác khó chịu.
- Buồn nôn, chán ăn, và hơi thở có mùi amoniac.
Việc chẩn đoán chính xác cần thông qua xét nghiệm máu để kiểm tra mức creatinine và xét nghiệm nước tiểu để đánh giá chức năng lọc của thận (GFR).
Kiểm tra chức năng thận chỉ 137k
- Xét nghiệm 5 chỉ số quan trọng của thận.
- Nhanh chóng, không chờ đợi với hệ thống 40 chi nhánh Diag.
- Lấy mẫu xét nghiệm ngoài giờ hành chính.
- Có ngay kết quả trong vòng 24h qua Zalo.
Diag sẽ liên hệ lại trong vòng 5 phút
4. Suy thận có ảnh hưởng đến sinh lý không?
Suy thận có tác động tiêu cực đến sinh lý ở cả nam và nữ. Ở nam giới, bệnh thường gây rối loạn cương dương, giảm sản xuất hormone testosterone, dẫn đến suy giảm ham muốn tình dục. Ở nữ giới, bệnh có thể gây rối loạn kinh nguyệt, giảm khả năng thụ thai do sự mất cân bằng hormone và tình trạng sức khỏe kém. Những thay đổi này chủ yếu xuất phát từ sự tích tụ chất độc trong máu, thiếu máu, và ảnh hưởng của bệnh lên hệ nội tiết.
5. Suy thận có con được không?
Người mắc suy thận vẫn có thể có con, nhưng cần được theo dõi chặt chẽ bởi các chuyên gia y tế. Bệnh có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, đặc biệt ở những người mắc bệnh ở giai đoạn nặng. Tuy nhiên, nếu tình trạng sức khỏe được kiểm soát tốt và người bệnh tuân thủ phác đồ điều trị, khả năng mang thai và sinh con vẫn khả thi. Quan trọng là phải đảm bảo cơ thể trong trạng thái ổn định, và thường xuyên tham khảo ý kiến bác sĩ để có kế hoạch phù hợp.
Xem thêm: Suy thận ở trẻ sơ sinh
6. Bị suy thận có ảnh hưởng gì không?
Bệnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe toàn diện:
- Tăng huyết áp và nguy cơ suy tim.
- Thiếu máu do giảm sản xuất hormone erythropoietin.
- Loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương do mất cân bằng khoáng chất.
- Giảm chất lượng cuộc sống, gây mệt mỏi, khó chịu, và phụ thuộc vào các phương pháp điều trị như lọc máu.
Bên cạnh đó, nếu không điều trị bệnh hiệu quả có thể dẫn đến tử vong.
7. Suy thận có đi tiểu được không?
Người mắc bệnh vẫn có thể tiểu tiện bình thường. Tuy nhiên, lượng nước tiểu và tần suất đi tiểu thường thay đổi tùy theo giai đoạn bệnh. Ở giai đoạn suy thận cấp tính, lượng nước tiểu có thể giảm đáng kể hoặc ngừng hoàn toàn (thiểu niệu hoặc vô niệu). Trong suy thận mãn tính, bệnh tiến triển chậm có thể dẫn đến giảm dần lượng nước tiểu, nhưng người bệnh vẫn đi tiểu ngay cả ở giai đoạn cuối. Tuy nhiên, việc đi tiểu không đồng nghĩa với chức năng thận hoạt động bình thường, vì thận có thể mất khả năng lọc độc tố hiệu quả.
8. Ăn uống gì tốt cho thận?
Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp bảo vệ thận và ngăn ngừa bệnh phát triển:
- Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Việt quất, dâu tây, táo, và cải bó xôi giúp giảm viêm.
- Giảm muối: Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và muối nêm để kiểm soát huyết áp.
- Protein vừa phải: Sử dụng nguồn protein chất lượng cao từ trứng, cá, hoặc thịt gia cầm.
- Giàu kali nhưng cần thận trọng: Các loại thực phẩm như chuối, cam, và khoai tây có thể cần hạn chế ở người mắc bệnh.
- Tăng cường chất xơ: Ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, và các loại đậu giúp duy trì sức khỏe tiêu hóa và thận.
Kết luận
Vậy suy thận có nguy hiểm không? Suy thận là một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng với sự can thiệp y tế đúng cách và chăm sóc phù hợp, người bệnh vẫn có thể kiểm soát tình trạng bệnh và duy trì chất lượng cuộc sống ổn định. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ, hãy nhanh chóng tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Liên hệ 1900 1717 để nhận tư vấn từ trung tâm y khoa Diag. Nếu bạn có nhu cầu hãy đặt lịch xét nghiệm kiểm tra thận một cách nhanh chóng:
- Trụ sở: 414 – 420 Cao Thắng, phường 12, quận 10, TPHCM.
- Chi nhánh: https://diag.vn/chi-nhanh/
Xem thêm: Suy thận có chữa được không?
