Bệnh gan nhiễm sắt là bệnh gì? Nguyên nhân gây quá tải sắt trong cơ thể

Viêm gan ứ sắt là tình trạng nghiêm trọng, trong đó sắt dư thừa tích tụ trong gan, gây tổn thương và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng gan. Nếu không được phát hiện và chữa kịp thời, sẽ gây ra những ảnh hưởng sức khỏe nguy hiểm. Cùng Diag tìm hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán, cách điều trị, và cách phòng ngừa tình trạng này.

Nguyên nhân gây viêm gan ứ sắt

Quá tải sắt trong cơ thể có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố di truyền và môi trường. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

1. Di truyền

• Hemochromatosis: Một bệnh lý di truyền phổ biến dẫn đến tình trạng quá tải sắt trong cơ thể. Hemochromatosis gây ra sự hấp thụ sắt vượt quá mức cần thiết từ thực phẩm, dẫn đến tích tụ sắt trong các cơ quan như gan, tim, và tụy. Có hai dạng hemochromatosis: Nguyên phát (di truyền) và thứ phát (kết quả của bệnh lý khác).
• Thalassemia: Một loại bệnh thiếu máu di truyền, có thể dẫn đến quá tải sắt do việc truyền máu thường xuyên.

Xem thêm: Các loại viêm gan

2. Sử dụng thuốc bổ sung sắt

Việc sử dụng thuốc bổ sung sắt không có chỉ định của bác sĩ có thể dẫn đến tình trạng quá tải sắt. Đặc biệt, người khỏe mạnh không cần bổ sung sắt thường xuyên nhưng lại sử dụng thuốc bổ sung có thể gây ra tình trạng này.

3. Chế độ ăn uống

Khi bạn đang có chế độ ăn uống giàu thực phẩm chứa sắt heme như thịt đỏ, sẽ gây ảnh hưởng cho sức khỏe. Dung nạp các thực phẩm chứa sắt có thể góp phần vào tình trạng quá tải sắt, đặc biệt khi cơ thể đã có xu hướng tích tụ sắt.

4. Các tình trạng bệnh lý khác

Một số bệnh lý mãn tính như bệnh lupus hoặc viêm khớp dạng thấp có thể làm tăng nguy cơ quá tải sắt.

Xem thêm: Xét nghiệm viêm gan bao nhiêu tiền?

Thừa sắt ảnh hưởng đến gan như thế nào?

Khi sắt dư thừa tích tụ trong gan, nó có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể:

• Stress oxy hóa: Sắt dư thừa trong gan có thể dẫn đến sự hình thành các gốc tự do, gây stress oxy hóa. Các gốc tự do này có thể làm tổn thương tế bào gan, gây viêm và tổn thương mô gan.
• Viêm gan: Sự tích tụ sắt trong gan có thể gây ra phản ứng viêm, dẫn đến tình trạng viêm gan. Viêm gan có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, đau bụng, và giảm chức năng gan.
• Xơ gan: Nếu tình trạng viêm gan không được điều trị kịp thời, có thể tiến triển thành xơ gan. Xơ gan là tình trạng trong đó mô gan bị thay thế bằng mô sẹo, dẫn đến giảm chức năng gan và khả năng lọc độc tố của gan.
• Ung thư gan: Trong các trường hợp nặng, việc dư thừa sắt ở gan có thể dẫn đến bệnh ung thư gan. Đây là một biến chứng cực kỳ nguy hiểm và thường đòi hỏi điều trị chuyên sâu.

Xem thêm: Bệnh viêm gan khác K75 là gì?

Dấu hiệu viêm gan ứ sắt

Các triệu chứng của viêm gan ứ sắt có thể không rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, bạn có thể nhận thấy các dấu hiệu sau:

• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi và yếu ớt là một trong những triệu chứng phổ biến của viêm gan ứ sắt. Mệt mỏi kéo dài có thể do chức năng gan suy giảm.
• Đau bụng, cảm giác khó chịu: Đau bụng, đặc biệt là ở bên phải dưới xương sườn nơi gan nằm, có thể là dấu hiệu của viêm gan hoặc xơ gan.
• Vàng da và mắt: Vàng da, vàng mắt là dấu hiệu khi chức năng gan bị suy giảm, dẫn đến sự tích tụ bilirubin trong máu.
• Cân nặng thay đổi: Sự sụt giảm cân một cách bất thường có thể là dấu hiệu của tình trạng gan của bạn đang gặp vấn đề nghiêm trọng.
• Kết quả xét nghiệm chức năng gan bất thường: Kết quả xét nghiệm chức năng gan có thể cho thấy các chỉ số bất thường ở gan. Từ đó, các bác sĩ có thể tiến hành kiểm tra và đánh giá kỹ lưỡng.

Xem thêm: Triệu chứng viêm gan cấp

Cách chẩn đoán bệnh gan nhiễm sắt

Để có thể chẩn đoán viêm gan ứ sắt, các bác sĩ thường yêu cầu thực hiện các bước sau:

• Xét nghiệm độ bão hòa transferrin trong huyết thanh nhằm đo lượng sắt gắn với protein mang sắt trong máu.
• Xét nghiệm ferritin trong huyết thanh dùng để đo lượng sắt đang hiện hữu trong gan.
• Xét nghiệm chức năng gan để kiểm tra sự tổn thương gan vào thời điểm đó.
• Chụp cộng hưởng từ nhằm xác định mức độ quá tải của sắt trong gan.
• Thử nghiệm đột biến gen để tìm đột biến HFE nếu xét nghiệm lượng sắt trong máu cao.
• Sinh thiết gan được thực hiện bằng cách lấy mẫu mô từ gan để làm xét nghiệm đánh giá tổn thương gan.

Xem thêm: Viêm gan CMV

Cách điều trị bệnh viêm gan ứ sắt

Việc điều trị viêm gan ứ sắt chủ yếu tập trung vào việc giảm lượng sắt dư thừa bên trong cơ thể người bệnh bằng những cách thức phổ biến sau:

Liệu pháp xả sắt (phlebotomy)

Phương pháp lấy máu định kỳ là phương pháp truyền thải sắt được thực hiện liên tục bằng việc lấy máu tĩnh mạch (sau khi lấy máu tĩnh mạch cần bổ sung nhiều nước và tránh luyện tập thể dục trong vòng 1 ngày). Phương pháp này được đánh giá là một phương pháp điều trị thừa sắt an toàn và hiệu quả.

Ban đầu, bệnh nhân được lấy khoảng 470ml máu, lấy một đến hai lần trong tuần. Sau đó, khi nồng độ sắt của bệnh nhân quay về tỷ lệ bình thường, việc lấy máu sẽ được thực hiện ít thường xuyên hơn và giảm dần. Khi tỷ lệ sắt trong cơ thể ổn định thì bạn sẽ không phải truyền thải sắt nữa.

Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị viêm gan có chữa được không?

Điều trị bằng thuốc

Các loại thuốc dùng để điều trị thừa sắt có thể sử dụng bằng cách uống như deferiprone, deferiprox, hoặc thông qua đường tiêm như deferioxamine. Tuy nhiên, khả năng đào thải sắt ra khỏi cơ thể của mỗi loại thuốc là khác nhau. Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc phải phụ thuộc vào bác sĩ kê đơn chứ không được tự ý sử dụng.

Mở tĩnh mạch

Thủ thuật mở tĩnh mạch được các bác sĩ lựa chọn và áp dụng khi bệnh nhân đã mắc phải bệnh gan, tim, và bệnh tiểu đường.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống cũng rất quan trọng trong quá trình điều trị bệnh. Lưu ý giảm tiêu thụ các loại thực phẩm có chứa nhiều chất sắt và tránh sử dụng các loại thực phẩm chức năng bổ sung sắt không cần thiết.

Theo dõi định kỳ

Theo dõi tình trạng sức khỏe định kỳ cũng là điều quan trọng khi đang điều trị. Kiểm tra sự thay đổi cửa nồng độ sắt và chức năng gan để đảm bảo quá trình điều trị hiệu quả và ngăn ngừa tái phát.

Xem thêm: TD viêm gan là gì?

Cách phòng ngừa bệnh gan nhiễm sắt

Để có thể phòng tránh viêm gan ứ sắt một cách hiệu quả, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Ngưng uống viên sắt hoàn toàn nếu như bạn đang sử dụng nó. Việc ngừng uống viên sắt có tác dụng làm giảm lượng sắt đưa vào bên trong cơ thể.
• Tăng lượng rau xanh trong mỗi bữa ăn cũng là cách hữu hiệu để phòng ngừa việc thừa sắt. Chất xơ trong rau có thể hỗ trợ giảm hấp thụ sắt tương đối hiệu quả. Đồng thời, sử dụng các loại thực phẩm có tác dụng lợi tiểu để có thể nhanh đào thải sắt ra ngoài.
• Đối với chất đạm, khi lựa chọn bạn nên lựa chọn loại thịt có chứa ít sắt như gia cầm, thịt lợn, và thịt dê. Đối với người đang bị dư thừa sắt cần tránh các loại thực phẩm giàu sắt như thịt bò, khô bò, pate, hay các loại nội tạng của động vật như gan, tim, và phổi.
• Thăm khám sức khỏe, xét nghiệm định kỳ để phát hiện các biến động bên trong cơ thể nhanh chóng.

Xem thêm: Viêm gan tự miễn

Tổng kết

Mong rằng qua các thông tin trên, trung tâm y khoa Diag đã giúp mọi người có cái nhìn rõ hơn về viêm gan ứ sắt. Từ đó, thấu hiểu việc dư thừa sắt có thể gây nên ảnh hưởng sức khỏe không tốt cho cơ thể nói chung và ảnh hưởng đến gan nói riêng. Mọi người nên chủ động bảo vệ sức khỏe bằng cách tuân thủ các cách thức phòng bệnh đúng cách, và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các loại thuốc hoặc thực phẩm bổ sung sắt.

Liên hệ Diag qua 1900 1717 để nhận tư vấn và đặt lịch xét nghiệm kiểm tra nồng độ sắt trong cơ thể ngay khi có nhu cầu:

• Trụ sở: 414 –420 Cao Thắng, phường 12, quận 10, TP. Hồ Chí Minh.
• Chi nhánh: https://diag.vn/chi-nhanh/

 

Xem thêm: Viêm gan dị ứng