Viêm gan tự miễn là gì? Triệu chứng của bệnh viêm gan tự miễn

Viêm gan tự miễn là bệnh gan nguy hiểm do lỗi của hệ thống miễn dịch. Bệnh khiến tế bào gan bị tổn thương nghiêm trọng và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Vậy bệnh viêm gan tự miễn là gì? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết.

Viêm gan tự miễn là gì?

Bệnh viêm gan tự miễn (Autoimmune Hepatitis – AIH) là tình trạng viêm và tổn thương gan do sự rối loạn của hệ miễn dịch. Thay vì bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân nguy hiểm, hệ miễn dịch quay lại tấn công tế bào gan dẫn đến tình trạng viêm. Đây là viêm gan mạn tính và phải theo dõi cả đời.

Bệnh lý tự miễn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và giới tính. Tuy nhiên, nhiều y văn chỉ ra rằng, phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh gấp 4 lần so với nam giới. Đến nay, nguyên nhân hình thành bệnh vẫn chưa được xác định chính xác. Bệnh có thể do yếu tố gene di truyền hoặc tác động của môi trường. Nếu tiền sử gia đình mắc bệnh này, bạn sẽ có nguy cơ mắc cao hơn.

Xem thêm: Xét nghiệm viêm gan bao nhiêu tiền?

Xét nghiệm liên quan

Gói xét nghiệm viêm gan siêu vi

420.000 đ

Phân loại viêm gan tự miễn

Bệnh viêm gan tự miễn được chia thành hai thể gồm viêm gan tự miễn loại 1 và viêm gan tự miễn loại 2.

Viêm gan tự miễn thể 1

Thể 1 là dạng viêm gan tự miễn phổ biến nhất và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường được chẩn đoán ở phụ nữ. Dạng này thường đi kèm với các hội chứng tự miễn khác như bệnh celiac, viêm khớp dạng thấp, hoặc viêm loét đại tràng, với khoảng một nửa bệnh nhân mắc một hoặc nhiều bệnh lý này.

Chẩn đoán dựa trên mức men gan cao, sự hiện diện của các tự kháng thể đặc hiệu (như kháng thể nhân và kháng thể cơ trơn) và kết quả sinh thiết gan cho thấy tổn thương viêm đặc trưng của bệnh tự miễn. Nếu không điều trị, thể 1 có thể dẫn đến xơ gan, suy gan, ung thư gan… nên việc phát hiện sớm là rất quan trọng.

Viêm gan tự miễn thể 2

Thể 2 ít phổ biến hơn và thường gặp ở trẻ em và người trẻ, nhưng cũng có thể xảy ra ở người lớn. Dạng này thường liên quan với các bệnh tự miễn khác, nhưng mối liên kết này ít rõ rệt hơn so với thể 1.

Chẩn đoán được xác định thông qua đánh giá lâm sàng, xét nghiệm chức năng gan, và sự hiện diện của các tự kháng thể đặc hiệu, như kháng thể kháng viêm gan-kidney microsomal (anti-LKM1). Thể 2 thường có diễn biến nặng và có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng sớm hơn, nên việc chẩn đoán và điều trị sớm rất quan trọng để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

Xem thêm: Các loại viêm gan

Triệu chứng bệnh gan tự miễn là gì?

Bệnh tự miễn rất nguy hiểm vì rất khó xác định và phòng tránh. Mỗi thể bệnh sẽ có những dấu hiệu nhận biết đặc biệt.

Triệu chứng viêm gan tự miễn ở người trưởng thành

Bệnh xảy ra ở người trưởng thành trong độ tuổi 15 – 40 tuổi và thường thấy ở nữ giới. Bệnh khởi phát khá thầm lặng và không có dấu hiệu quá rõ rệt. Một số dấu hiệu giúp bạn nhận biết nguy cơ nhiễm bệnh như:

• Cảm giác khó chịu.
• Vàng da ít trong khoảng vài tháng hay vài năm đầu phát bệnh.
• Rối loạn kinh nguyệt (mất một hoặc hai kỳ kinh).
• Dễ chảy máu cam, chảy máu chân răng.
• Thăm khám thấy gan to chắc và thùy trái lớn (giai đoạn đầu) hoặc gan teo nhỏ, lách to, và cổ trướng (giai đoạn nặng).
• Rối loạn nội tiết, xuất hiện nhiều mụn trứng cá, nứt da.
• Viêm tuyến giáp tự miễn, đái tháo đường, và viêm loét đại tràng.
• Tràn dịch màng phổi, thiếu máu, máu nhiễm khuẩn…

Xem thêm: Viêm gan dị ứng

Triệu chứng viêm gan tự miễn ở trẻ em

Viêm gan tự miễn bệnh học có những biểu hiện như:

• Cơ thể mệt mỏi, ốm yếu, và ảnh hưởng đến sự phát triển.
• Trẻ bị xuất huyết, thường chảy máu cam, chảy máu chân răng, và xuất huyết dưới da hình thành các đốm đỏ, tím.
• Bé hay buồn nôn hoặc nôn mửa.
• Phân bạc màu.
• Da vàng do nồng độ cao bilirubin tích tụ trong máu.
• Xuất hiện hồng ban hoặc ban đỏ rải rác.
• Thay đổi kích thước gan, gan thường to lên khi hệ miễn dịch vừa tấn công, và nhỏ lại khi bị tổn thương nghiêm trọng.
• Trẻ bị chậm phát triển giới tính, xuất hiện tình trạng rậm lông ở bé gái và vú to ở bé trai.

Xem thêm: Triệu chứng viêm gan cấp

Làm thế nào để chẩn đoán viêm gan tự miễn?

Để chẩn đoán viêm gan tự miễn, bác sĩ sẽ sử dụng kết hợp các xét nghiệm máu, xét nghiệm hình ảnh, và sinh thiết gan. Không có xét nghiệm nào có thể kết luận chính xác viêm gan tự miễn, nên cần phải kết hợp nhiều phương pháp.

Xét nghiệm máu

• Xét nghiệm enzyme gan: Bác sĩ sẽ kiểm tra mức độ các enzyme gan như alanine aminotransferase (ALT) và aspartate aminotransferase (AST). Những enzyme này thường tăng cao ở những người mắc viêm gan tự miễn, và mức độ enzyme được dùng để theo dõi sự tiến triển của bệnh và hiệu quả điều trị.
• Xét nghiệm kháng thể: Để phát hiện các kháng thể tự miễn (những kháng thể tấn công nhầm vào mô khỏe mạnh), bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm kháng thể nhân (ANA) và kháng thể cơ trơn (SMA). Ngoài ra, bác sĩ có thể kiểm tra mức độ tăng của immunoglobulin G (IgG), một loại protein tham gia vào phản ứng miễn dịch.
• Các xét nghiệm máu khác: Giúp phát hiện các bệnh gan khác có triệu chứng tương tự viêm gan tự miễn, chẳng hạn như viêm gan virus, xơ gan mật nguyên phát, xơ gan mật xơ cứng nguyên phát, viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH), hoặc bệnh Wilson.

Xét nghiệm hình ảnh

• Siêu âm: Phương pháp này sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh của gan và các cơ quan xung quanh. Nó có thể giúp phát hiện nếu gan bị phì đại, có hình dạng bất thường, hoặc có ống mật bị tắc.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): Chụp CT sử dụng tia X và công nghệ máy tính để tạo ra hình ảnh chi tiết của gan và lá lách. Phương pháp này có thể phát hiện các dấu hiệu của xơ gan, gan bị phì đại, và hình dạng gan bất thường.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): MRI sử dụng sóng vô tuyến và từ trường để tạo ra hình ảnh chi tiết của gan và các mô mềm mà không cần tia X. MRI có thể phát hiện xơ gan, hình dạng gan bất thường, và các vấn đề liên quan đến gan khác. Các loại MRI đặc biệt cũng có thể ước tính lượng mỡ và sẹo trong gan.

Sinh thiết gan

Trong sinh thiết, bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô nhỏ từ gan để gửi cho bác sĩ giải phẫu bệnh kiểm tra dưới kính hiển vi. Việc này giúp đánh giá mức độ tổn thương gan và tìm các dấu hiệu của viêm gan tự miễn. Sinh thiết cũng giúp xác định nếu có sẹo gan hay không.

Bạn có thể thực hiện xét nghiệm viêm gan tại trung tâm y khoa Diag. Trung tâm là một trong những đơn vị xét nghiệm hàng đầu. Trang thiết bị hiện đại, quy trình xét nghiệm nhanh chóng sẽ khiến bạn hài lòng khi lựa chọn dịch vụ tại Diag.

Bệnh gan tự miễn có chữa được không?

Người bệnh có thể được chữa khỏi hay không phụ thuộc vào tình trạng bệnh, thời gian phát hiện, và điều trị. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh có thể được kiểm soát tốt, hạn chế biến chứng. Khi được điều trị, có đến 80% bệnh nhân có thể cảm nhận sự tiến triển tốt sau 3 năm.

Nếu phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn nặng, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc ức chế miễn dịch để kiểm soát bệnh. Bệnh nhân thường được chỉ định điều trị bằng corticosteroid khi các triệu chứng xuất hiện. Các thuốc ức chế miễn dịch như prednisone, azathioprine, hoặc mercaptopurine có thể được sử dụng phối hợp để giảm viêm gan.

Nhiều bệnh nhân có thể phải dùng thuốc cả đời. Nếu việc dùng thuốc không có hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định ghép gan. Tuy nhiên bệnh vẫn có nguy cơ tái phát ngay cả khi ghép gan thành công.

Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị viêm gan có chữa được không?

Biện pháp phòng ngừa viêm gan tự miễn

Do chưa thể xác định chính xác nguyên nhân, nên bệnh rối loạn tự miễn vẫn chưa có biện pháp phòng ngừa cụ thể. Điều tốt nhất mà mỗi cá nhân có thể làm để tự bảo vệ bản thân là tăng cường sức khỏe và thăm khám định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị nếu mắc bệnh.

Một số đề xuất giúp bạn nâng cao sức khỏe và tăng sức đề kháng gồm:

• Xây dựng lối sống, sinh hoạt lành mạnh, dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý, và tránh căng thẳng kéo dài.
• Tiêm phòng vắc xin các bệnh lý liên quan đến viêm gan.
• Tránh sử dụng rượu, bia, và các chất kích thích.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ.

Xem thêm: TD viêm gan là gì?

Câu hỏi thường gặp về gan tự miễn

1. Bệnh viêm gan tự miễn có lây không?

KHÔNG. Tuy chưa xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh chính xác, nhưng các nhà khoa học cho rằng yếu tố di truyền, tác động của môi trường như virus, hóa chất, và hormone có thể là nguyên nhân hình thành bệnh. Chính vì thế, bệnh không có khả năng lây nhiễm.

2. Viêm gan tự miễn có nguy hiểm không?

Bệnh gan tự miễn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể chuyển biến nặng thành suy gan, ung thư gan… Đáng ngại hơn, khi mắc bệnh gan tự miễn có thể đi kèm các chứng bệnh tự miễn khác như viêm khớp dạng thấp, viêm loét đại tràng, tiểu đường tuýp 1, tuyến giáp, hội chứng Sjogren…

Do chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây bệnh, nên hiện nay vẫn chưa có biện pháp phòng tránh thật sự hiệu quả.

Xem thêm: Viêm gan ứ sắt

3. Viêm gan tự miễn sống được bao lâu?

Tuổi thọ của người bệnh phụ thuộc vào thể chất, mức độ bệnh, và hiệu quả điều trị. Nếu được điều trị kịp thời và khả năng đáp ứng của cơ thể tốt, người bệnh có thể cảm nhận được những chuyển biến tích cực sau 3 năm và có cuộc sống bình thường.

Xem thêm: Viêm gan CMV

Lời kết

Viêm gan tự miễn là tình trạng bệnh do sự rối loạn hệ miễn dịch. Thay vì giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh, hệ miễn dịch quay lại tấn công tế bào gan gây tổn thương và dẫn đến viêm. Hiện nay, bệnh vẫn chưa được xác định nguyên nhân chính xác và chưa có biện pháp phòng tránh thực sự hiệu quả. Giải pháp tốt nhất để bảo vệ cơ thể là thăm khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Xem thêm: Bệnh viêm gan khác K75 là gì?