Viêm gan A là gì? Nguyên nhân gây bệnh viêm gan A

Viêm gan A là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở gan. Bệnh có liên hệ chặt chẽ với điều kiện môi trường ô nhiễm, thường xuyên sử dụng thực phẩm không đảm bảo vệ sinh. Vậy viêm gan A là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến bệnh viêm gan A? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết của Diag.

Bệnh viêm gan A là gì?

Viêm gan A là một bệnh nguy hiểm ở gan, thường xảy ra ở khu vực ô nhiễm, hay xảy ra thiên tai, lũ lụt. Tại Việt Nam, các bệnh nhân được ghi nhận rải rác tại nhiều khu vực nhưng phần lớn tập trung nhiều ở Tây Nguyên và các nơi có điều kiện vệ sinh hạn chế. Vậy bạn biết gì về bệnh viêm gan A?
Bệnh viêm gan A là bệnh truyền nhiễm do virus viêm gan A (Hepatitis A Virus – HAV) gây nên. Khác với các bệnh viêm gan siêu vi B, viêm gan C, bệnh không dẫn đến thể mạn tính. Tuy nhiên, nhiều trường hợp, bệnh vẫn có thể biến chứng và gây ra các bệnh nguy hiểm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và thậm chí là tính mạng của người bệnh.

Xem thêm: Các loại viêm gan

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm ghi nhận khoảng 1,4 triệu bệnh nhân nhiễm HAV. Đặc biệt, bệnh viêm gan siêu vi A chủ yếu xảy ra ở trẻ em dưới 10 tuổi (chiếm khoảng 90%). Viêm gan A ở trẻ em thường biểu hiện qua một số triệu chứng sau khi virus xâm nhập vào cơ thể từ 2 đến 6 tuần. Nhiều trường hợp virus xâm nhập nhưng không phát triển thành bệnh.

Xem thêm: Xét nghiệm viêm gan bao nhiêu tiền?

Triệu chứng viêm gan A

Triệu chứng của bệnh viêm gan A thường không được biểu hiện quá rõ ràng. Nhiều trường hợp người bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào. Các dấu hiệu bệnh thường xuất hiện sau khi HAV xâm nhập vào cơ thể. Đối với trẻ em, bệnh thường có triệu chứng nhẹ hơn so với người trưởng thành. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp của bệnh viêm gan siêu vi A:

• Rối loạn tiêu hóa: Biểu hiện thường gặp của người viêm gan A là xuất hiện tình trạng rối loạn tiêu hóa. Gan đóng vai trò quan trọng trong việc phân hủy thức ăn, xây dựng axit amin thành protein… nhưng dưới sự tác động của HAV, gan không thể thực hiện tốt vai trò này khiến cho hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng. Người bệnh có thể gặp một số vấn đề như: chán ăn, ăn không ngon, buồn nôn hoặc nôn, đau nhẹ vùng bụng (nhất là khu vực hạ sườn phải), tiêu chảy…
• Mệt mỏi, thiếu năng lượng: Triệu chứng viêm gan A thường thấy là tình trạng mệt mỏi, không thoải mái của người bệnh. Tình trạng viêm khiến gan không thể thực hiện tốt vai trò đào thải độc tố. Các chất này được giữ lại trong cơ thể trong thời gian dài dẫn đến tình trạng mệt mỏi, bức rức cho người bệnh.
• Sốt: Khi virus viêm gan A tấn công, cơ thể sẽ điều động một lượng bạch cầu đủ để chống lại khiến người nhiễm thường xuyên bị sốt nhẹ và diễn ra theo từng đợt.
• Bệnh về da: Khi virus xâm nhập, gan bị tổn thương dẫn đến suy giảm chức năng đào thải độc tố dẫn đến độc tố tích tụ hình thành viêm ngứa da, mụn nhọt, vàng da do tích tụ albumin…
• Nước tiểu vàng, phân bạc màu: Viêm gan A có thể dẫn đến tình trạng nước tiểu có màu vàng sẫm và phân bạc màu. Tuy nhiên, đây cũng là dấu hiệu thường gặp ở các bệnh viêm gan khác như viêm gan B, C, viêm gan rượu… nên để chắc chắn bạn nên đến ngay các cơ sở y tế để xét nghiệm ngay.
• Đau nhức các khớp: có khoảng 10% người nhiễm viêm gan A có thể kèm triệu chứng đau nhức các cơ, khớp. Đây là dấu hiệu cho thấy bệnh có thể đã chuyển biến đến giai đoạn nặng hơn.

Xem thêm: Viêm gan B là gì?

Một số triệu chứng lâm sàng cho thấy bạn có nguy cơ mắc viêm gan siêu vi A nhưng để chắc chắn, bạn nên đến các cơ sở y tế để xét nghiệm viêm gan siêu vi để được chẩn đoán chuẩn xác. Hiện nay, trung tâm y khoa Diag đang là một trong những đơn vị đi đầu trong dịch vụ xét nghiệm viêm gan A và E. Trung tâm được trang bị các thiết bị hiện đại cho kết quả xét nghiệm chính xác, nhanh chóng. Đặc biệt, sau khi có kết quả, bác sĩ chuyên khoa sẽ liên hệ với khách hàng để tư vấn tận tình về hướng điều trị nếu mắc bệnh hoặc giải pháp phòng bệnh hiệu quả.

Nguyên nhân gây bệnh viêm gan A là gì?

Virus viêm gan A là tác nhân gây bệnh viêm gan A. Virus này là một loại virus thuộc họ Hepadnavirus, Picornaviridae và chỉ thuộc về một kiểu huyết thanh. Virus sẽ tồn tại ổn định với điều kiện nhiệt độ vừa phải, độ pH thấp và bất hoạt nếu gặp nhiệt độ cao hay môi trường có nhiều clo. Loại virus này tồn tại trong cái môi trường có điều kiện vệ sinh kém, các thực phẩm bẩn. Khi xâm nhập vào cơ thể, virus sẽ làm tổn thương tế bào mô gan dẫn đến suy giảm chức năng gan.

Viêm gan A có lây không?

Viêm gan A là bệnh truyền nhiễm và có thể lây nhiễm từ người sang người. Vậy viêm gan A lây truyền qua đường nào?

Bệnh viêm gan A lây truyền qua đường nào?

Viêm gan A có thể lây truyền qua đường tiêu hóa (phân – miệng), máu hoặc quan hệ tình dục, trong đó, tiêu hóa là con đường lây nhiễm phổ biến. Nếu người lành nuốt phải thức ăn hay nước thuốc có nhiễm phân của người bệnh sẽ bị lây nhiễm. Tốc độ lây nhiễm khi chưa có triệu chứng lâm sàng cao hơn khi đã xuất hiện dấu hiệu của bệnh.

Bệnh có thể lây nhiễm trong các tình huống như:

• Ăn uống chung với người nhiễm bệnh.
• Ăn thực phẩm ô nhiễm, nhất là thực phẩm sống (tôm cua, cá…) tại các nơi có nguồn nước bị ô nhiễm.
• Uống nước bị nhiễm bẩn.
• Người chuẩn bị thức ăn để tay bẩn khi nấu ăn.
• Quan hệ tình dục (quan hệ bằng miệng) với người nhiễm bệnh.

HAV hiếm lây nhiễm qua đường máu do tải lượng virus trong máu rất thấp và không lây nhiễm qua các tiếp xúc thông thường với người bệnh.

Viêm gan A có lây qua đường ăn uống không?

Viêm gan A là bệnh nhiễm trùng cấp tính và có thể lây nhiễm qua đường tiêu hóa do ăn các loại thực phẩm hoặc nước uống nhiễm virus. Bệnh có thể lây lan nhanh nếu người nhiễm viêm gan A đảm nhận công tác chuẩn bị thức ăn cho tập thể nhưng không tuân thủ nguyên tắc ăn toàn vệ sinh thực phẩm, trực tiếp dùng tay bẩn để chuẩn bị thức ăn.

Tác hại của viêm gan A là gì?

Tác hại của bệnh viêm gan A khiến nhiều người lo lắng. Dù bệnh chỉ ở dạng cấp tính và không chuyển thành thể mạn tính nhưng nhiều trường hợp bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như suy gan, viêm tụy, hội chứng Guillain Barre,..

• Suy gan: HAV là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy gan, nhất là bệnh nhân lớn tuổi, có hệ miễn dịch kém và có tiền sử các bệnh liên quan đến gan.
• Viêm tụy: VIêm gan A cũng có thể ảnh hưởng đến tuyến tụy. Khi bị viêm tuyến tụy, người bệnh phải ngừng ăn để tuyến này được phục hồi và có thể được chỉ định nhập viện để truyền dịch.
• Hội chứng Guillain Barre: Đây là hội chứng nguy hiểm có thể xảy ra dưới tác động của HAV. Bệnh có thể xảy ra khi hệ thống miễn dịch quay lại tấn công hệ thống thần kinh dẫn đến các cơ suy yếu thậm chí tê liệt. Khi mắc hội chứng Guillain Barre, người bệnh cần nhập viện và và điều trị theo phác đồ của bác sĩ.

Viêm gan A có chữa được không?

Dù chỉ xuất hiện ở thể cấp tính và có thể tự hồi phục nhưng bệnh viêm gan A vẫn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Vậy người bệnh có thể được chữa khỏi hay không?
Bệnh viêm gan A không có thuốc đặc trị, người nhiễm virus có thể khỏi bệnh khi đã hết các triệu chứng. Vì chỉ xuất hiện ở thể mạn tính nên hầu hết người bệnh viêm gan A có thể hết bệnh trong vòng 6 tháng.
Khi đã phơi nhiễm hoặc nghi ngờ phơi nhiễm, bạn nên đến các trung tâm y tế để khám ngay. Tùy vào tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phụ hợp. Thông thường, người bệnh viêm gan A có thể điều trị tại nhà mà không cần nhập viện.

Viêm gan A có tái nhiễm không?

Người nhiễm HAV sau khi được chữa khỏi vẫn có khả năng tái nhiễm. Tỷ lệ lây nhiễm vào khoảng 3 – 20% sau khoảng 3 tuần và có triệu chứng lâm sàng tương tự với lần đầu viêm nhiễm. Do đó, ngay cả khi đã điều trị khỏi, bạn vẫn cần thực hiện tốt các biện pháp phòng tránh và thăm khám sức khỏe định kỳ để kịp thời điều trị.

Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm gan A là gì?

Tiêm phòng vắc xin viêm gan A là giải pháp phòng bệnh hiệu quả. Bạn có thể đến các trung tâm tiêm chủng hoặc trung tâm y khóa có cung cấp dịch vụ tiêm phòng để tiêm ngừa càng sớm càng tốt. Liệu trình tiêm phòng thường có 2 mũi, mũi tiếp theo cách mũi đầu 6 tháng.

Hiện nay, vắc xin viêm gan A cũng được cung cấp ở dạng kết hợp, gồm tiêm ngừa viêm gan A và viêm gan B. liệu trình tiêm phòng đối với loại vắc xin này thường gồm 3 mũi, mỗi mũi cách nhau 6 tháng. Đây là vắc xin nhận được nhiều sự lựa chọn của khách hàng vì chỉ có cảm giác đau nhẹ tại trí trí tiêm phòng và không có tác dụng phụ.

Các tổ chức y tế khuyến nghị người có nguy cơ cao nên tiêm phòng vắc xin càng sớm càng tốt, cụ thể: 

• Người làm làm việc hoặc thường xuyên di chuyển đến những nơi có tỷ lệ viêm gan A cao. 
• Người làm việc trong phòng thí nghiệm có nguy cơ tiếp xúc với viêm gan A cao.
• Người có người thân nhiễm HAV.
• Người làm việc trong các môi trường có nguy cơ phơi nhiễm cao.
• Người mắc các bệnh lý về gan như viêm gan B, viêm gan C.
• Người sử dụng ma túy.

Bên cạnh việc tiêm phòng lây nhiễm HAV, để đạt hiệu quả phòng bệnh viêm gan A tốt nhất, bạn nên kết hợp các phương pháp như:

• Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, nhất là trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm,…
• Xử lý tốt phân, chất thải của người bệnh.
• Không dùng chung các vật dụng cá nhân như dụng cụ ăn uống, khăn mặt, bàn chải đánh răng,…
• Thực hiện các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục, tránh quan hệ tình dục bằng miệng với người viêm gan A.
• Xây dựng thói quen ăn uống và sinh hoạt lành mạnh. Bạn nên thực hiện ăn chín, uống chín và bổ sung các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết để tăng cường sức đề kháng. Bên cạnh đó, bạn cũng cần dành thời gian nghỉ ngơi phù hợp, tránh căng thẳng làm ảnh hưởng đến hệ miễn dịch. Tập luyện thể dục, thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày để thúc đẩy quá trình trao đổi chất và đào thải độc tố qua da, giảm áp lực lên gan, thận.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ, nhất là xét nghiệm viêm gan để kịp thời phát hiện và điều trị nếu mắc bệnh.

Xem thêm: Viêm gan D là gì?

Lời kết

Viêm gan A là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và có thể biến chứng thành bệnh nguy hiểm. Hy vọng rằng, những thông tin Diag đã chia sẻ giúp bạn hiểu rõ viêm gan A là gì, nguyên nhân nhiễm bệnh cũng như các giải pháp phòng bệnh hiệu quả. Tiêm vắc xin được xem là giải pháp giúp bạn phòng bệnh hiệu quả nhất, trong điều kiện cho phép, bạn nên tiêm phòng càng sớm càng tốt.

Xem thêm: Viêm gan E là gì?