Viêm gan là một bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng đến chức năng gan và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Các loại viêm gan khác nhau sẽ có nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh riêng biệt. Hiểu rõ về viêm gan và biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho lá gan và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Viêm gan là gì?
Đây là tình trạng viêm nhiễm tại gan, do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra bao gồm virus, rượu, và nhiễm ký sinh trùng. Gan là cơ quan quan trọng trong cơ thể, đảm nhận nhiều chức năng thiết yếu như chuyển hóa các chất dinh dưỡng, lọc độc tố, và sản xuất các yếu tố đông máu. Khi gan bị viêm, các chức năng này có thể bị suy giảm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe toàn diện của cơ thể.
Xem thêm: Xét nghiệm viêm gan bao nhiêu tiền?
Sự khác nhau giữa các bệnh viêm gan
Viêm gan cấp tính
Viêm gan cấp tính là tình trạng viêm ở gan xảy ra nhanh chóng và có thể kéo dài trong vài tuần. Nguyên nhân phổ biến nhất là viêm gan A và viêm gan E, thường lây lan qua đường tiêu hóa.
Bệnh thường tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt, nhưng có thể gây ra các triệu chứng viêm gan cấp khó chịu như mệt mỏi, đau bụng, và vàng da. Mặc dù bệnh thường không để lại di chứng lâu dài, nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách, nó có thể dẫn đến các biến chứng như suy gan cấp.
Xem thêm: Viêm gan E là gì?
Viêm gan mạn tính
Viêm gan mạn là tình trạng viêm gan kéo dài hơn sáu tháng, có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Viêm gan B và viêm gan C là nguyên nhân chính gây ra bệnh, lây lan qua đường máu và quan hệ tình dục không an toàn.
Bệnh có thể không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu, nhưng dần dần gây tổn thương gan nghiêm trọng. Bệnh trở nặng có thể làm suy giảm chức năng gan và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Điều trị bệnh thường phức tạp và đòi hỏi sự kiên nhẫn. Quá trình điều trị viêm gan mạn tính có thể kéo dài nhiều năm và không phải lúc nào cũng đạt được kết quả như mong muốn.
Xem thêm: Viêm gan B là gì?
Dấu hiệu và biến chứng bệnh viêm gan
Triệu chứng viêm gan
Các dấu hiệu của bệnh gồm có:
- Suy nhược, mệt mỏi.
- Đau bụng.
- Vàng da và mắt.
- Nước tiểu sẫm màu, và phân nhạt màu.
Trong một số trường hợp, bệnh có thể tiến triển âm thầm mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi trở nặng. Điều này đặc biệt nguy hiểm vì người bệnh có thể không nhận biết được tình trạng của mình và không đi khám sớm, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Các triệu chứng có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương gan.
Biến chứng viêm gan
Khi không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Xơ gan: Tình trạng gan bị tổn thương nặng, mất khả năng phục hồi, dẫn đến suy giảm chức năng gan nghiêm trọng.
- Suy gan cấp: Một tình trạng khẩn cấp đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay lập tức.
- Ung thư gan: Một biến chứng nghiêm trọng của viêm gan mạn, có tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Đặc biệt, viêm gan virus B và C có khả năng tiến triển thành viêm gan mạn tính, gây tổn thương gan lâu dài và nghiêm trọng.
Xem thêm: Bệnh viêm gan khác K75 là gì?
Nguyên nhân gây ra bệnh viêm gan
Viêm gan do virus
Viêm gan do virus là nguyên nhân phổ biến nhất, bao gồm viêm gan virus A, B, C, D, và E. Mỗi loại virus có cách lây lan và ảnh hưởng khác nhau đến gan. Viêm gan virus B và C có khả năng lây lan qua đường máu và quan hệ tình dục, trong khi viêm gan virus A và E lây lan qua đường tiêu hóa. Viêm gan D là loại viêm gan chỉ có thể xảy ra ở những người đã nhiễm viêm gan virus B.
Viêm gan do virus có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bao gồm viêm gan mạn, xơ gan, và ung thư gan.
Xem thêm: Viêm gan D là gì?
Viêm gan do rượu
Sử dụng rượu lâu dài và quá mức có thể gây tổn thương gan, dẫn đến viêm gan rượu. Tình trạng này có thể tiến triển thành xơ gan và suy gan nếu không được điều trị kịp thời. Rượu là một chất độc cho gan, khi sử dụng lâu dài có thể gây ra viêm và tổn thương gan không hồi phục. Người sử dụng rượu thường xuyên có nguy cơ cao mắc các bệnh gan như viêm gan do rượu, xơ gan, và ung thư gan.
Bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu, nhưng dần dần gây tổn thương gan nghiêm trọng và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm gan do nhiễm ký sinh trùng
Một số loại ký sinh trùng có thể gây viêm gan khi xâm nhập vào cơ thể. Chúng có thể lây lan qua thức ăn hoặc nước uống bị ô nhiễm, gây tổn thương gan, và dẫn đến viêm nhiễm. Viêm gan do ký sinh trùng thường gặp ở các vùng có điều kiện vệ sinh kém. Đây là nơi mà ký sinh trùng dễ dàng lây lan và xâm nhập vào cơ thể con người.
Các loại ký sinh trùng như giun đũa, sán lá gan có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng. Viêm gan do ký sinh trùng có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, sốt, mệt mỏi, và vàng da.
Viêm gan tự miễn
Viêm gan tự miễn là một bệnh lý mà hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các tế bào gan, gây viêm và tổn thương gan. Nguyên nhân của bệnh chưa được xác định rõ ràng, nhưng yếu tố di truyền và môi trường có thể góp phần gây bệnh.
Bệnh thường đòi hỏi điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch để ngăn chặn hệ miễn dịch tấn công gan. Bệnh có thể diễn biến phức tạp và yêu cầu sự theo dõi và điều trị liên tục để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Xem thêm: TD viêm gan là gì?
Phòng bệnh viêm gan
Phòng ngừa bệnh là một phần quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể, giảm nguy cơ mắc bệnh, và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là những biện pháp chi tiết để phòng ngừa các loại bệnh viêm gan khác nhau:
Tiêm vaccine phòng virus
- Virus viêm gan A: Đây là loại virus lây truyền qua đường tiêu hóa, thường do thực phẩm hoặc nước uống bị nhiễm virus HAV. Tiêm vaccine là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Trẻ em từ 1 tuổi trở lên và người lớn được khuyến nghị nên tiêm vaccine.
- Virus viêm gan B: Virus này lây truyền qua đường máu và dịch tiết cơ thể. Vaccine phòng ngừa viêm gan virus B là một phần của chương trình tiêm chủng quốc gia cho trẻ sơ sinh tại nhiều quốc gia. Ngoài ra, người lớn chưa được tiêm phòng khi còn nhỏ cũng nên tiêm vaccine này. Đặc biệt là những người có nguy cơ cao như nhân viên y tế, người có quan hệ tình dục không an toàn, và người tiếp xúc với máu hoặc dịch tiết cơ thể bị nhiễm.
Xem thêm: Viêm gan A là gì?
Giữ vệ sinh cá nhân và an toàn thực phẩm
- Rửa tay thường xuyên: Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Điều này giúp ngăn ngừa sự lây lan của virus viêm gan A và E qua đường tiêu hóa.
- An toàn thực phẩm: Chỉ ăn thực phẩm đã được nấu chín kỹ và uống nước sạch. Tránh ăn hải sản sống hoặc nấu chưa chín kỹ, và tránh uống nước từ nguồn không đảm bảo.
Tránh sử dụng chung kim tiêm và vật dụng cá nhân
- Kim tiêm: Không sử dụng chung kim tiêm hoặc các dụng cụ y tế đã qua sử dụng. Sử dụng kim tiêm sạch và an toàn khi tiêm chích ma túy hoặc trong các quy trình y tế.
- Vật dụng cá nhân: Không chia sẻ các vật dụng cá nhân như dao cạo, bàn chải đánh răng, và kềm cắt móng tay, vì chúng có thể bị nhiễm máu hoặc dịch tiết cơ thể.
Quan hệ tình dục an toàn
- Sử dụng bao cao su: Sử dụng bao cao su trong quan hệ tình dục để giảm nguy cơ lây truyền virus B và C. Bao cao su là biện pháp bảo vệ hiệu quả nhất để ngăn ngừa lây truyền qua đường tình dục.
- Kiểm tra sức khỏe: Đối với những người có nhiều bạn tình hoặc có nguy cơ cao, nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm viêm gan virus B và C.
Tránh tiếp xúc với máu và dịch tiết cơ thể bị nhiễm bệnh
- Biện pháp an toàn trong công việc: Nhân viên y tế và những người làm việc trong môi trường tiếp xúc với máu và dịch tiết cơ thể nên tuân thủ các biện pháp an toàn như đeo găng tay, mặc áo bảo hộ, và sử dụng các thiết bị an toàn khi xử lý máu hoặc dịch tiết cơ thể.
- Xử lý đúng cách các vật liệu y tế. Các dụng cụ y tế và kim tiêm đã qua sử dụng cần được xử lý đúng cách để tránh lây nhiễm.
Hạn chế sử dụng rượu
- Giới hạn tiêu thụ rượu: Uống rượu ở mức độ vừa phải hoặc hạn chế hoàn toàn để giảm nguy cơ gây tổn thương cho gan. Lạm dụng rượu có thể dẫn đến tổn thương gan và viêm gan do rượu, gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
- Tìm kiếm hỗ trợ: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc kiểm soát tiêu thụ rượu, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế hoặc các nhóm hỗ trợ để giảm hoặc ngừng uống rượu.
Kiểm tra và điều trị định kỳ
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thường xuyên kiểm tra sức khỏe để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh về gan. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người có nguy cơ cao như người nhiễm viêm gan virus B hoặc C, người có tiền sử gia đình mắc bệnh gan, và những người sử dụng rượu nhiều.
- Điều trị kịp thời: Nếu bạn đã bị chẩn đoán viêm gan, tuân thủ các phác đồ điều trị của bác sĩ để kiểm soát bệnh và ngăn ngừa biến chứng. Điều trị bằng thuốc kháng virus có thể giúp ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và giảm nguy cơ xơ gan, ung thư gan.
Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị viêm gan có chữa được không?
Duy trì lối sống lành mạnh
- Chế độ ăn uống hợp lý. Ăn uống cân bằng với nhiều rau xanh, trái cây, và các thực phẩm giàu dinh dưỡng để duy trì sức khỏe lá gan. Tránh các thực phẩm có nhiều chất béo bão hòa, đường, và muối.
- Tập thể dục thường xuyên: Giúp cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường hệ miễn dịch, và duy trì sức khỏe toàn diện.
- Giảm căng thẳng: Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng xấu đến gan. Hãy thực hiện các biện pháp giảm căng thẳng như thiền, yoga, hoặc các hoạt động giải trí.
Tổng kết
Mong rằng trung tâm y khoa Diag đã cung cấp cái nhìn tổng quan hơn về các loại viêm gan thông qua bài viết trên. Hiểu rõ về viêm gan và biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho gan và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe gan của bạn bằng cách tiêm phòng, duy trì lối sống lành mạnh, và thường xuyên kiểm tra sức khỏe.
Liên hệ Diag qua 1900 1717 để nhận tư vấn và đặt lịch xét nghiệm nhanh chóng khi có nhu cầu xét nghiệm kiểm tra gan:
- Trụ sở: 414 – 420 Cao Thắng, phường 12, quận 10, TP. Hồ Chí Minh.
- Chi nhánh: https://diag.vn/chi-nhanh/
Xem thêm: