Dấu hiệu bệnh gút ở đầu gối là gì? Điều trị như thế nào?

Gút là một bệnh lý viêm khớp do sự tích tụ của tinh thể axit uric trong các khớp, thường xuất hiện ở các khớp ngón chân cái. Tuy nhiên, bệnh gút cũng có thể xảy ra ở các khớp khác, bao gồm đầu gối. Hãy cùng Diag tìm hiểu về các dấu hiệu bệnh gút ở đầu gối, biến chứng, cách chẩn đoán và điều trị qua bài viết.

Bệnh gút ở đầu gối là gì?

Bệnh gút là một dạng viêm khớp gây ra bởi sự lắng đọng của các tinh thể axit uric (acid uric) trong khớp. Axit uric là sản phẩm cuối cùng của quá trình phân hủy purin, một hợp chất có trong nhiều loại thực phẩm như thịt đỏ, hải sản và nội tạng động vật. Khi cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric hoặc không đào thải kịp, chúng sẽ tích tụ lại và hình thành tinh thể urat, gây viêm và đau đớn tại các khớp.

Đầu gối là một trong những khớp lớn nhất của cơ thể và có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh gút. Dù không phổ biến bằng gút ở ngón chân cái, nhưng bệnh gút ở đầu gối vẫn gây ra nhiều khó chịu và hạn chế vận động cho người bệnh.

Xem thêm: Triệu chứng bệnh gút ở chân

Dấu hiệu bệnh gút ở đầu gối là gì?

Bệnh gút ở đầu gối thường có các dấu hiệu đặc trưng liên quan đến tình trạng viêm khớp do sự tích tụ axit uric, cụ thể:

• Cơn đau đột ngột và dữ dội: Đau nhức đầu gối do gút thường xuất hiện một cách đột ngột và rất dữ dội. Người bệnh có thể trải qua cơn đau dữ dội vào ban đêm hoặc sau khi ăn những bữa ăn giàu purin (như hải sản, thịt đỏ, rượu bia).
• Sưng tấy tại khớp gối: Khớp gối bị sưng to là một trong những dấu hiệu bệnh gút ở đầu gối rõ ràng. Sự sưng tấy này là do viêm khớp gây ra bởi sự tích tụ của các tinh thể urat trong khớp. Da xung quanh khớp gối có thể trở nên đỏ, căng bóng và nóng hơn so với các vùng da khác.
• Cảm giác căng cứng và hạn chế vận động: Người bệnh thường cảm thấy khớp gối cứng đờ, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi thức dậy hoặc sau khi nghỉ ngơi dài. Cảm giác này có thể làm hạn chế khả năng di chuyển của khớp gối, gây khó khăn trong việc đi lại và thực hiện các cử động hàng ngày.
• Nóng và đỏ tại vùng khớp: Khi bị viêm, vùng da xung quanh khớp gối trở nên đỏ và nóng lên do dòng máu tăng cường đến khu vực viêm để chống lại sự tích tụ của tinh thể axit uric.
• Xuất hiện tophi (cục u dưới da): Trong các trường hợp bệnh gút mạn tính, các cục tophi có thể xuất hiện dưới da xung quanh khớp gối. Tophi là những khối u chứa tinh thể urat, chúng gây đau đớn và có thể dẫn đến biến dạng khớp.
• Cơn đau tái phát nhiều lần: Sau cơn đau đầu tiên, bệnh gút ở đầu gối có thể tái phát nhiều lần và ngày càng nặng hơn nếu không được điều trị. Những lần tái phát này có thể ảnh hưởng đến nhiều khớp khác nhau trên cơ thể, nhưng đầu gối là một vị trí phổ biến.

Xem thêm: Hình ảnh bệnh gút

Biến chứng bệnh gút đau đầu gối

Nếu bệnh gút không được điều trị hoặc quản lý đúng cách, nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là tại khớp gối. Dưới đây là các biến chứng phổ biến của bệnh gút ở đầu gối:

Viêm khớp mạn tính

Khi bệnh gút không được điều trị hiệu quả, các cơn đau gút sẽ tái phát thường xuyên và dẫn đến tình trạng viêm khớp mạn tính. Tình trạng này gây ra sự tổn thương vĩnh viễn cho khớp gối, bao gồm sự phá hủy sụn và xương.

Theo thời gian, viêm khớp mạn tính có thể làm mất chức năng khớp, dẫn đến giảm khả năng vận động và tăng nguy cơ tàn phế.

Hình thành tophi

Tophi là những khối u cứng, chứa tinh thể urat tích tụ dưới da. Chúng thường xuất hiện ở khớp gối hoặc các khớp khác và có thể dẫn đến đau đớn nghiêm trọng.

Khi tophi phát triển lớn, chúng có thể làm biến dạng khớp và ảnh hưởng đến khả năng vận động. Trong một số trường hợp, tophi có thể gây vỡ da, gây nhiễm trùng và tổn thương các mô xung quanh.

Hỏng khớp gối vĩnh viễn

Nếu tinh thể urat tiếp tục tích tụ trong khớp gối mà không được kiểm soát, chúng sẽ làm tổn thương nghiêm trọng tới cấu trúc của khớp, bao gồm sụn và mô xương.

Tình trạng này có thể dẫn đến việc phải thay thế khớp gối bằng phẫu thuật nếu khớp bị phá hủy hoàn toàn.

Sỏi thận và suy thận

Tích tụ axit uric không chỉ ảnh hưởng đến khớp mà còn có thể dẫn đến sự hình thành sỏi thận. Sỏi thận do acid uric có thể gây đau đớn và nếu không được điều trị, có thể dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu và suy thận.

Nhiễm trùng khớp

Khớp bị tổn thương do gút có thể dễ bị nhiễm trùng. Nhiễm trùng khớp là một tình trạng nghiêm trọng cần được điều trị khẩn cấp bằng kháng sinh. Nếu không điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến tổn thương thêm cho khớp và các mô xung quanh.

Nếu không được điều trị, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng

Cách chẩn đoán bệnh gút đầu gối

Để chẩn đoán bệnh gút ở đầu gối, các bác sĩ sẽ thực hiện một số biện pháp sau:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng như sưng đau, nóng đỏ tại khớp gối. Các yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình, thói quen ăn uống và các bệnh lý liên quan cũng sẽ được đánh giá.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm nồng độ axit uric trong máu là một cách phổ biến để xác định bệnh gút. Tuy nhiên, không phải ai có nồng độ axit uric cao cũng bị gút, và ngược lại, một số người có gút nhưng nồng độ acid uric lại không cao.
• Chọc hút dịch khớp: Bác sĩ có thể lấy một mẫu dịch từ khớp gối để kiểm tra dưới kính hiển vi, nhằm tìm các tinh thể urat. Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất để xác định bệnh gút.
• Chụp X-quang hoặc siêu âm: Các phương pháp hình ảnh này giúp bác sĩ kiểm tra tổn thương khớp và sự lắng đọng tinh thể urat trong khớp.

Điều trị bệnh gút ở đầu gối như thế nào?

Việc điều trị bệnh gút ở đầu gối tập trung vào việc giảm đau, kiểm soát viêm và ngăn ngừa các cơn gút tái phát. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Thuốc giảm đau và kháng viêm: Các loại thuốc như NSAIDs (thuốc chống viêm không steroid), colchicine và corticosteroids thường được sử dụng để giảm viêm và đau trong cơn gút cấp. Chúng giúp giảm triệu chứng nhanh chóng và ngăn ngừa cơn gút tái phát.
• Thuốc làm giảm nồng độ acid uric: Các loại thuốc như allopurinol và febuxostat được sử dụng để giảm sản xuất acid uric trong cơ thể, từ đó ngăn ngừa sự tích tụ của tinh thể urat trong khớp. Những thuốc này thường được dùng lâu dài để duy trì nồng độ axit uric trong máu ở mức an toàn.
• Thuốc tăng đào thải acid uric: Probenecid là một loại thuốc giúp thận loại bỏ acid uric khỏi cơ thể nhanh hơn, giảm nguy cơ lắng đọng tinh thể urat trong khớp.
• Chăm sóc tại nhà: Người bệnh có thể áp dụng các biện pháp tự chăm sóc tại nhà như nghỉ ngơi, chườm đá lên vùng đầu gối bị đau, và nâng cao chân để giảm sưng viêm.
• Thay đổi lối sống: Điều chỉnh chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt là một phần quan trọng trong việc kiểm soát bệnh gút. Người bệnh nên hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều purin, tránh uống rượu bia, và duy trì cân nặng hợp lý.

Biện pháp phòng ngừa bệnh gút đầu gối

Phòng ngừa bệnh gút ở đầu gối không chỉ giúp ngăn ngừa các cơn đau do gút gây ra mà còn duy trì sức khỏe tổng thể của các khớp và giảm nguy cơ biến chứng. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Việc duy trì cân nặng lý tưởng không chỉ giúp giảm nguy cơ tái phát cơn gút mà còn ngăn ngừa sự phát triển của các biến chứng khác như viêm khớp gút mạn tính.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Bạn nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm giàu purin, đặc biệt là thịt đỏ (thịt bò, thịt cừu), hải sản (như cá mòi, cá thu), và nội tạng động vật. Thực phẩm giàu purin khi được cơ thể chuyển hóa sẽ sản sinh ra acid uric, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp thận hoạt động tốt hơn trong việc loại bỏ acid uric khỏi cơ thể qua đường tiểu. Bạn nên uống ít nhất 8 ly nước (khoảng 2-3 lít nước) mỗi ngày để đảm bảo cơ thể được cấp đủ nước và giảm nguy cơ tích tụ tinh thể urat trong khớp.
• Tránh rượu và các đồ uống có cồn: Rượu bia là một trong những yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh gút do làm tăng nồng độ acid uric trong máu. Bia chứa nhiều purin và các hợp chất khác gây ra sự tích tụ của tinh thể urat trong khớp, từ đó gây ra các cơn đau gút.
• Tăng cường hoạt động thể chất: Tập thể dục đều đặn không chỉ giúp duy trì cân nặng hợp lý mà còn tăng cường sức khỏe của hệ xương khớp. Các bài tập như đi bộ, bơi lội, và yoga có thể giúp tăng cường chức năng khớp, giảm đau và cải thiện khả năng vận động.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Kiểm tra sức khỏe định kỳ, bao gồm việc đo nồng độ acid uric trong máu, giúp phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh gút hoặc những bất thường về khớp. Việc theo dõi sức khỏe thường xuyên cũng giúp bạn có thể điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống một cách phù hợp để ngăn ngừa bệnh.

Lời kết

Bệnh gút ở đầu gối là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, với sự chăm sóc đúng cách và điều trị kịp thời, các dấu hiệu bệnh gút ở đầu gối có thể được kiểm soát hiệu quả. Việc duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát cân nặng và tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý là những biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa và giảm nguy cơ tái phát bệnh gút.

Xem thêm: Dấu hiệu bệnh gút ở tay