Siêu âm màu tổng quát là gì? Siêu âm tổng quát gồm những gì?
Siêu âm tổng quát là gì?
Siêu âm tổng quát là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh chi tiết của các cơ quan, mô mềm trong cơ thể. Siêu âm tổng quát giúp bác sĩ dễ dàng quan sát các cơ quan nội tạng mà không xâm lấn. Siêu âm không sử dụng tia X như các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác nên được ứng dụng cả trong theo dõi sức khỏe thai kỳ.
Các loại siêu âm phổ biến bao gồm:
- Siêu âm 2D: Siêu âm 2D là loại siêu âm cơ bản, giúp tạo ra hình ảnh 2 chiều của cơ thể.
- Siêu âm 3D: Đây là sự cỉa tiến của siêu âm 2D, cung cấp hình ảnh 3 chiều của cơ thể, cho phép bác sĩ có cái nhìn rõ ràng hơn về cấu trúc bên trong.
- Siêu âm 4D: Siêu âm 4D là phiên bản nâng cao của siêu âm 3D, có khả năng tạo ra hình ảnh động, được sử dụng phổ biến trong việc theo dõi thai nhi.
Ngoài ra, trong quá trình siêu âm, bác sĩ có thể sử dụng thêm kỹ thuật siêu âm Doppler. Kỹ thuật này, bao gồm cả siêu âm Doppler màu, giúp đánh giá hướng và vận tốc dòng chảy của máu trong các mạch máu, tim. Điều này rất quan trọng để phát hiện các vấn đề như hẹp, tắc mạch máu, phình mạch, hoặc đánh giá chức năng van tim.

Siêu âm màu tổng quát là gì?
Siêu âm màu tổng quát là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của các cơ quan, mô và mạch máu trong cơ thể. Một trong những điểm đặc biệt của siêu âm màu là khả năng hiển thị không chỉ cấu trúc cơ thể mà còn cả lưu lượng máu trong các mạch, nhờ vào việc sử dụng sóng âm có màu sắc giúp đánh giá tình trạng lưu thông máu trong cơ thể.
Lợi ích của siêu âm tổng quát
Những lợi ích nổi bật của siêu âm tổng quát bao gồm:
- An toàn và không xâm lấn: Siêu âm không sử dụng tia X, không xâm lấn, vì vậy không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người thực hiện, đặc biệt là trong quá trình theo dõi thai nhi và thai phụ.
- Chi phí tối ưu và kết quả nhanh: So với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác như CT scan hay MRI, siêu âm có chi phí tương đối thấp hơn rất nhiều, nhưng vẫn cho kết quả nhanh chóng và chính xác.
- Phát hiện sớm bệnh lý: Siêu âm tổng quát giúp phát hiện các bất thường sớm trong cơ thể như khối u, sỏi thận, tổn thương gan, hoặc các bệnh lý về tim mạch.
- Dễ thực hiện và không đau: Siêu âm là phương pháp nhanh chóng, không đau và dễ thực hiện, giúp người bệnh cảm thấy thoải mái trong suốt quá trình kiểm tra.

Siêu âm tổng quát gồm những gì?
Siêu âm tổng quát có thể được áp dụng để kiểm tra nhiều khu vực và bộ phận khác nhau trong cơ thể, từ các cơ quan nội tạng đến các cấu trúc khác như mạch máu hoặc khối u.
Siêu âm ổ bụng
Siêu âm ổ bụng được thực hiện để kiểm tra các cơ quan trong ổ bụng như gan, thận, mật, lá lách và tụy. Phương pháp này giúp tầm soát và phát hiện các bất thường như:
- Gan: Siêu âm giúp phát hiện các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan, tổn thương gan hoặc ung thư gan.
- Thận: Kiểm tra sự hiện diện của sỏi thận, u thận hoặc các dấu hiệu viêm thận.
- Mật và tụy: Phát hiện sỏi mật, u tuyến tụy, viêm tụy hoặc các bệnh lý khác liên quan đến hệ tiêu hóa.
- Lá lách: Đánh giá tình trạng lá lách, phát hiện bất thường hoặc thương tổn.
Xem thêm: Siêu âm bụng tổng quát ở đâu TP. HCM?

Siêu âm tim
Siêu âm tim là một kỹ thuật đặc biệt giúp đánh giá cấu trúc và chức năng của tim. Thông qua hình ảnh của tim, bác sĩ có thể phát hiện các vấn đề như bệnh van tim, suy tim, hoặc các dị tật bẩm sinh của tim.
Siêu âm tim đặc biệt hữu ích trong việc:
- Đánh giá kích thước và hình dạng của tim.
- Phát hiện các vấn đề về van tim như hở van tim, hẹp van tim.
- Kiểm tra các bệnh lý như bệnh động mạch vành, suy tim, hay các cục máu đông trong tim.
Siêu âm tuyến vú
Siêu âm tuyến vú là một phương pháp hữu ích trong việc phát hiện các bất thường trong tuyến vú, bao gồm u vú hoặc các dấu hiệu ung thư. Siêu âm vú giúp khảo sát các đặc điểm của tổn thương, gợi ý khả năng lành tính hay ác tính của khối u (ví dụ, theo phân loại BI-RADS), từ đó hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định theo dõi hay thực hiện thêm các xét nghiệm khác như sinh thiết để có chẩn đoán xác định. Phương pháp này thường được kết hợp với chụp X-quang vú để đánh giá toàn diện tình trạng vú.

Siêu âm tử cung và buồng trứng
Siêu âm tổng quát cũng có thể được áp dụng để kiểm tra tình trạng tử cung và buồng trứng, đặc biệt là đối với phụ nữ. Phương pháp này giúp phát hiện các vấn đề như u xơ tử cung, buồng trứng đa nang, hoặc các bất thường khác trong hệ sinh dục nữ.
- Tử cung: Kiểm tra các bất thường trong tử cung, bao gồm u xơ tử cung, polyp nội mạc tử cung, hoặc tình trạng viêm.
- Buồng trứng: Đánh giá các vấn đề liên quan đến buồng trứng như u nang, buồng trứng đa nang, hoặc các bất thường khác trong hệ sinh dục nữ, trong đó một số có thể liên quan đến rối loạn nội tiết tố (ví dụ, hình ảnh buồng trứng đa nang có thể gặp ở phụ nữ có vấn đề về hormone). Tuy nhiên, việc chẩn đoán các vấn đề về hormone chủ yếu dựa vào xét nghiệm máu.
Siêu âm thai nhi
Siêu âm thai nhi là một ứng dụng quan trọng của siêu âm tổng quát, đặc biệt trong việc theo dõi sự phát triển của thai nhi trong suốt thai kỳ. Siêu âm giúp bác sĩ kiểm tra sức khỏe của thai nhi và phát hiện các bất thường bẩm sinh, giúp đưa ra các phương án chăm sóc và điều trị phù hợp.
Các điều kiện có thể được kiểm tra bao gồm:
- Tình trạng phát triển của thai nhi: Đánh giá sự phát triển chiều cao, cân nặng, và các chỉ số sức khỏe của thai nhi.
- Phát hiện dị tật bẩm sinh: Siêu âm có thể phát hiện một số dị tật bẩm sinh, chẳng hạn như một số dị tật tim, dị tật về hệ xương khớp (như tật thừa ngón, thiếu ngón, các bất thường về chiều dài chi, hoặc các vấn đề co rút khớp), các bất thường về cấu trúc não, thận, hoặc các vấn đề về bộ phận sinh dục ngoài.
- Vị trí thai nhi: Siêu âm giúp xác định vị trí của thai nhi trong tử cung, phát hiện các vấn đề như ngôi thai ngược hoặc tình trạng nhau thai.
Siêu âm tuyến giáp
Siêu âm tuyến giáp giúp kiểm tra tình trạng tuyến giáp, phát hiện các khối u hoặc sự tăng trưởng bất thường của tuyến giáp. Phương pháp này hữu ích trong việc chẩn đoán các bệnh lý về cấu trúc tuyến giáp như bướu cổ (phì đại tuyến giáp), nhân tuyến giáp, viêm tuyến giáp. Các kết quả siêu âm có thể cung cấp thông tin gợi ý nguyên nhân của các rối loạn chức năng tuyến giáp như suy giáp hay cường giáp, tuy nhiên việc chẩn đoán xác định các rối loạn chức năng này cần dựa vào xét nghiệm máu.
Siêu âm cơ khớp và mô mềm
Siêu âm cũng có thể được sử dụng để kiểm tra các bệnh lý liên quan đến cơ khớp, dây chằng, gân và mô mềm. Phương pháp này giúp phát hiện các tổn thương, viêm hoặc rách trong các cơ quan này, đặc biệt là trong chấn thương thể thao hoặc tai nạn.
Quy trình siêu âm tổng quát
Quy trình thực hiện siêu âm tổng quát khá đơn giản và nhanh chóng, với các bước cơ bản như sau:
- Bước 1. Chuẩn bị cho bệnh nhân: Bạn sẽ được yêu cầu nằm trên bàn khám, có thể nằm ngửa hoặc nghiêng, tùy thuộc vào khu vực cần siêu âm.
- Bước 2. Áp dụng gel chuyên dụng: Một lớp gel sẽ được bôi lên vùng da cần siêu âm. Gel này có tác dụng giúp truyền sóng âm thanh từ đầu dò vào cơ thể và giảm bớt ma sát khi đầu dò di chuyển trên da.
- Bước 3. Sử dụng đầu dò siêu âm: Kỹ thuật viên sẽ sử dụng một đầu dò siêu âm, là một thiết bị hình trụ nhỏ, di chuyển trên vùng da có gel để thu thập sóng âm phản hồi. Các sóng âm này sau đó được chuyển thành hình ảnh hiển thị trên màn hình. Nếu bạn làm siêu âm Doppler màu, đầu dò này còn giúp đo và hiển thị lưu lượng máu trong mạch máu dưới dạng màu sắc, giúp bác sĩ đánh giá tình trạng tuần hoàn máu.
- Bước 4. Quan sát và theo dõi hình ảnh: Kỹ thuật viên sẽ quan sát và thu thập các hình ảnh từ các cơ quan hoặc mạch máu cần kiểm tra. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trên phiếu siêu âm tổng quát, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các biện pháp khác để xác định rõ hơn.
Trước khi tiến hành siêu âm tổng quát, người bệnh cần tuân thủ một số yêu cầu và hướng dẫn từ bác sĩ hoặc nhân viên y tế để đảm bảo kết quả chẩn đoán chính xác:
- Nhịn ăn (đặc biệt đối với siêu âm ổ bụng): Đối với siêu âm ổ bụng, bạn BẮT BUỘC cần nhịn ăn và hạn chế uống (chỉ uống một ít nước lọc nếu quá khát) trong khoảng 6 đến 8 giờ trước khi siêu âm. Điều này giúp túi mật căng đầy (quan trọng để phát hiện sỏi mật, polyp) và giảm lượng khí trong dạ dày, ruột, từ đó cải thiện đáng kể chất lượng hình ảnh và độ chính xác của siêu âm..
- Chuẩn bị đầy đủ nước tiểu (siêu âm vùng chậu): Nếu bạn đang thực hiện siêu âm vùng chậu, bác sĩ có thể yêu cầu bạn uống một lượng nước nhất định trước khi siêu âm để làm đầy bàng quang, giúp hình ảnh siêu âm rõ ràng hơn.
- Thông báo về các bệnh lý hoặc thuốc đang dùng: Bạn cần thông báo với bác sĩ về bất kỳ bệnh lý nào bạn đang mắc phải hoặc thuốc bạn đang sử dụng, vì điều này có thể ảnh hưởng đến quy trình siêu âm hoặc kết quả chẩn đoán.
- Thư giãn và mặc quần áo thoải mái: Siêu âm yêu cầu bạn nằm trên bàn khám và có thể phải lột bỏ một phần hoặc toàn bộ trang phục ở vùng cần siêu âm do đó bạn nên mặc trang phục dễ tháo ra và cảm thấy thoải mái.
Lời kết
Nội dung bài viết đã cung cấp thông tin chi tiết về siêu âm tổng quát là gì. Theo đó, siêu âm tổng quát là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh quan trọng giúp phát hiện sớm nhiều bệnh lý và tình trạng sức khỏe. Với các ưu điểm như an toàn, chi phí tương đối thấp và kết quả nhanh, siêu âm tổng quát là công cụ hiệu quả trong việc chăm sóc sức khỏe và theo dõi tình trạng cơ thể. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, hãy tham khảo bác sĩ và cân nhắc thực hiện siêu âm tổng quát để bảo vệ sức khỏe của mình.
Xem thêm: Siêu âm bụng tổng quát bao nhiêu tiền?
2. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/ultrasound/about/pac-20395177
3. https://stanfordhealthcare.org/medical-tests/u/ultrasound/types.html
4. https://www.nibib.nih.gov/science-education/science-topics/ultrasound
5. https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/4995-ultrasound
6. https://medlineplus.gov/lab-tests/sonogram/

